Tíminn - 09.03.1990, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Föstudagur9. mars 1990
Tlminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINMU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Glslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Eggert Skúlason
Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason
Skrifstofur: Lyngháls 9, Reykjavlk. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttstjórar
686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun : Blaðaprent h.f.
Frá og með 1. ágúst hækkar:
Mánaðaráskrift I kr. 1000,-, verð I lausasölu I 90,- kr og 110,- kr. um
helgar. Grunnverö auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Ungir læknar
minna á sig
Ungir læknar ákváðu í vikunni að leggja niður vinnu
einn sólarhring fyrirvaralítið og án formlegrar heimild-
ar að lögum eftir því sem best er vitað.
Ungu læknarnir gefa upp þá ástæðu fyrir þessu
framtaki sínu, að þeir séu að mótmæla ákvörðun fjár-
málaráðherra, Ólafs Ragnars Grímssonar, um að tólf-
falda greiðslur fyrir svokallað almennt lækningaleyfi.
Þetta almenna lækningaleyfi er í eðli sínu prófskírteini,
vottorð um að sá maður sem lokið hefur embættisprófi
í læknisfræði við Háskóla íslands hafi gegnt aðstoðar-
læknisstörfum tilskilinn tíma og sé upp frá því fulln-
uma læknir.
Því er það rétt sem ungu læknamir segja að ríkis-
valdið sé að gera prófskírteini námsmanna að tekju-
stofni og því fremur sem gjaldið er hærra. Þótt ekki
væri nema fyrir þær sakir er vafasamt að fjármálaráð-
herra eigi að hafa alræði um að ákveða slíkt gjald og
reyndar furðulegt að fjárveitingavaldið og löggjafinn
skuli nenna að telja slíkan gjaldstofn þess virði að ætla
að gera úr honum peninganámu fyrir ríkissjóð. Ef litið
er á þá heildartekjuvon sem ríkissjóði er í því að skatt-
leggja prófskírteini læknaefna, þá er það óbeysin eftir-
tekja, jafnvel þótt gjaldið sé tólffaldað. Ef vel árar gæti
slík innheimta numið einni milljón króna á árí og gerir
hvorki til né ffá um afkomu ríkissjóðs.
Hitt er svo annað mál, hvort læknaefnin eigi að
beita skyndiverkföllum til þess að minna á málefni sín
og hvort þessi hækkun gjalda fyrir almenn lækninga-
leyfi leiði í raun til umtalsverðrar kjaraskerðingar hjá
aðstoðarlæknum. Hér verður enginn lokadómur lagður
á slíkt en frá almennu sjónarmiði þurfa að vera ríkar
ástæður fyrir hendi hjá læknum og starfsmönnum heil-
brigðisþjónustu yfirleitt að leggja niður störf á svo
ábyrgðarmiklu starfsviði.
Auk þess mætti ætla að ungir læknar í aðstoðar-
störfum og skyldunámi eftir embættispróf úr háskólan-
um hefðu fleira til málanna að leggja en mótmæla
gjaldainnheimtu fjármálaráðherra, ekki síst það sem
varðar skipulag og verkaskiptingu á sjúkrahúsum,
vaktafyrirkomulag og viðveruskyldu og allt sem snert-
ir vinnutilhögun á sjúkrastofnunum og í heilbrigðis-
þjónustunni yfirleitt.
Því er stundum haldið fram að of margir læknar séu
í landinu. Ekki er með öllu ljóst hvemig rök fyrir þeirri
staðhæfingu em fundin. Það er a.m.k. víst að ófáir em
þeir landsmenn, sein hafa reynt annað á sjálfum sér en
að læknar séu of margir. Það er m.a. rangt að læknis-
umdæmi séu fullsetin. Yfirleitt vantar lækna í ýmis
umdæmi og önnur einkennast af einhvers konar far-
andþjónustu, og það orð liggur á að læknastéttin sæk-
ist í langan vinnudag og aukastörf sem leiðir tvennt af
sér: I fyrsta lagi að læknar vilja vera þar sem auka-
starfavonin er mest og í öðm lagi að slík miðsækni
verður til þess að auka samkeppni milli læknanna um
þessi störf. Astæða þess að læknar em stundum taldir
of margir kann að vera sú að innan stéttarinnar á sér
stað „samþjöppun“ í stað eðlilegrar dreifingar læknis-
verka.
GARRI
Einkaréttur á Hannesi
Hanncs Hólmsteinn Gissurar-
son fer i taugarnar á einum og
öðrum hvenær sem hann opnar
munninn, eöa þcgar hann er að
skrifa um peningalegar uppá-
komur erlendra vina sinna eíns og
Hayek og Friedmann eöa hvað
þeir nú heita þessir spekingar,
sem hafa með ærslum komist inn i
heiiabú skemmtUegasta afspreng-
is Guðlaugsstaðaættarinnar.
Garri er ekki þannig staddur í
peningamálum, hvorki sem stríð-
ur launþegi cða bisnessmaður að
það ergi hann hið minnsta þótt
Hannes Hóimsteinn viiji gefa pen-
ingunum eilíft iif. Enda er ekki
annað vitaö en þeir hafi eilíft líf,
a.m.k. hér á landi þar sem hver
gnflari veit meira um raungildi
launa, eyðslu ríkisins og sannvirði
kauptaxta cn gapuxar á borð við
Friedmann og hans nóta, sem
ættu aö taka sér vísindi aimcnn-
ings til fyrlrmyndar og mæla lifs-
kosti sína i flmmtiu þúsund króna
mánaðariaunum.
Minkur í hænsnabúi
Hannes Hólmsleinn hefur
menntun til að vera kennari við
háskólann og sótti um stöðu.
Tveir menntamálaráðherrar
Sjálfstæðisflokksins unnu að þvi
að koma honum i háskólann, en
andstaðan var flrnasterk. Samt
tókst það. Þetta var áður en sósi-
alisminn kom í Tékkó og tékk-
neskur rektor lýsti yfir að áður en
lag kæmist á háskólakennsluna
þar yrði að iáta prófessorana fara
og ráða nýja. Siðan hefur Hannes
Hólmsteinn veriö að kenna við
háskólann og ekki annað vitað en
kennsla hans gangi sæmilega. En
af því tékkneskur sósialismi er
ekki kominn hingað enn þá líta
samkennarar Hannesar Hólm-
steins á hann scm mink í hænsna-
búi og eru lítt hressir. Hins vegar
hefur umboðsmaður Alþingis tek-
ið af allan vafa um réttmæti
stöðuveitingarinnar og veitt
Hannesi Hólmsteini uppreisn æru
eftir langar og miklar mótbárur
samkennara. Sarat er þetta lið of-
urviðkvæmt fyrir Hannesi, og
skemmtir sér við að birta af hon-
um mynd, þar sem hann er að
kíkja fyrir horn á Dómkirkjunni
líklega i leit að Hayek og Fried-
mann.
Einkaréttur
Um tíma gustaði af Hannesi
Hólmsteini á rás 2, þar sem hann
flutti 2ja mínútna langa morgun-
pistla, sem auðvitað var óþolandi.
Rásarstjórinn, Stefán Jón Haf-
stein, sem hefur aldrei verið í
Tékkóslóvakiu hvorki á undan
eða eftir sósialismanum, en var
aftur á móti í Washington, sá
þann kost vænstan að telja Hann-
esi Hólmsteini trú um að einn
þátturinn væri ekki birtingarhæf-
ur. Ifannes upplýsti þetta og birli
þáttinn i Morgunblaðinu. Nú hef-
ur rásarstjórinn, sem var í stjórn-
arandstöðu í Bandarikjunum,
svarað Guðlaugsstaðamanni í
sama blaðinu og sagt við hann að
þetta hafi verið miskilningur. Lík-
lega þarf Stefán Jón að svara
vegna þess að það vottaði fyrir
fagnaðarhljóm i rödd Hannesar
Hólmsteins þegar hann sagöi: „Þú
ert að reka mig“. Verður að telja
það nokkuð langt gengið ef Hann-
es Hólmsteinn má ekki fagna því
að vera rekinn á tima sósíalisma í
Tékkó, af manni sem er áreiðan-
lega bæði á móti Hayek og Fried-
mann. Rásarsljórinn heldur þvi
fram að Hannes Hólmsteinn hafi
ekki veríð rekinn, heldur hafa
hann deilt andagift þeirri sem rás
2 átti ein að fá með öðrum og það
verði sko ekki þolað. Rás 2 vildi
nefnilega fá einkarétt á Hannesi
Hólmsteini, og taldi sig hafa hann
án þess að minnast einu orði á það
við Iiannes Hólmstein. Nú býður
Stcfán Jón Hafstcin Hannesi
Hólmsteini að tala i þætti um
hlustendaþjónustu eða í þjóðar-
sálinni. Þessi boð hljóta að gleðja
samkennara Hannesar Hólm-
steins. Þeim fínnst hann muni
setja niður við að hringja í þjóð-
arsálina, og Stefáni Jóni hafi tek-
ist á snilldarlegan hátt að binda
fyrir Guðlaugsstaðatúlann.
Tjaldað til manns-
ævi
En þetta er ekki svona einfalt.
Ekkert heimilar starfmanni ríkis-
útvarps að álíta að hann hafi
einkarétt á manni þótt hann lali i
útvarp. Slík skoðun er ekki annað
en útbelgt stjórnlyndi og fárán-
legt heimarikt atferli starfsmanns
á opinberri stofnun. Það er hins
vegar kostulegt, en ekki alls kost-
ar tilviljun, vegna fyrri viðureign-
ar við Hannes Hólmstein, að hann
skuli ekki geta flutt morgunpistla
áreitnilaust, og sannar enn einu
sinni að andrúmið í rikisútvarp-
inu mótast af sérkcnnilegum
smekk þeirra sem þar hafa tjald-
að, að því er virðist til heiUar
mannsævi. Garri
IVÍTT OG BREITT
A bláu Ijósi
Einu sinni blikkuðu lögreglu- og
sjúkrabílar rauðum ljósum þegar
mikið lá á og allir aðrir í umfcrðinni
verða undan að hrökkva. Nú er
blikkað bláum ljósum þegar hætta er
á ferðum og þá verða allir þeir sem
ekki geta blikkað réttum ljósalit
heldur betur að vara sig að verða
ekki undir öllum fyrirganginum.
Ærandi og ómúsíkalskur hávaði
fylgir ljósaganginum. í kátínuhús-
um er svona kallað ljósasjó
Ekki er langt um liðið síðan farið
var með hávaða ekki alllitlum og á
rauðu ljósi vítt og breitt um lands-
byggðina. Margir hrukku undan
rauðu hættunni eins og undan pólit-
íinu á leið á slysstað. Aðrir urðu
svolítið ruglaðir, en höfðu gaman
að, eins og léttfríkaðir uppar í ljósa-
sjói í diskóteki.
Sósíalistamir sem æddu um land-
ið á rauðu ljósi áttu ekki erindi sem
erfiði og og hafa nú skipt um lit á
hættumerki sínu og aka nú grimmt
um vegleysur og blikka hættumerk-
inu, bláu ljósi.
Alþýðuflokkurinn í Reykjvík er
þessa stundina búinn að skipta um
lit og er staðráðinn í að ganga til
kosninga undir merki og leiðsögn
valinkunnra Sjálfstæðismanna.
Eru nú flestir hættir að verða
hissa.
Ópólitískir pólitíkusar
Fyrir réttum mánuði var allt
fréttaeflið fullt upp með upplýsingar
um þá ákvörðun fúlltrúaráðs krata-
félaga í höfuðborginni að Alþýðu-
flokkurinn byði ekki fram til borgar-
stjómar. Þess í stað var upphugsaður
Málefnalistinn, sem vera átti fram-
boð Alþýuðuflokks, Alþýðubanda-
lags og/eða allra sannra jafnaðar-
manna. Um sama leyti funduðu
allaballar svo kröftuglega að ekki
var viðlit að sami fundurinn kæmist
fyrir innan sömu vcg; :da vom
Jón Baldvin. Ólína.
sósíalistamir að reyna að komast að
því hvort þeir era kommar eða krat-
ar og hvort þeir ættu að halda áfram
eða stansa á rauðu ljósi. Niðurstað-
an er engin.
Fljótlega datt botninn úr Málefna-
listanum og gjörvallt fréttaeflið
snéri sér að gamalli og nýrri brenn-
andi spumingu.
Fyrir hvaða flokk fer Ólína Þor-
varðardóttir fram? Svo era sagðar
fregnir af leynilegum en traustum
heimildum að þessi flokkurinn eða
hinn leggi nú fast að Ólínu að vera
svo væn og bjóða sig fram á lista
flokksins. Ölína svarar ávallt hinu
sama, að enginn hafl talað við sig og
að hún hafi engin afskipti af pólitík.
Þar sem pólitísk framtíð stjóm-
málaflokkanna er í veði skiptir öllu
máli að Ólína Þorvarðardóttir fari
fram og því oftar sem hún segist
vera ópólitísk, æstast karlamir upp
og verða aðgangsharðari.
Bláleit forystusveit
Þar sem enn era að verða pólitísk
straumhvörf í krataflokknum
er sjálfsagt að byrja á því að bjóða
Ólíu Þorvarðardóttur sæti á lista
flokksins í borgarstjómarkosning-
unum. Jón Baldvin er búinn að því
og staðfesti það í Tímanum í gær.
Eins og i nær allri stjómmálasögu
nútímans á ópólitíska hnossið,
Ólína, næsta leik.
Og Jón Baldvin gerði betur. Hann
er búinn að bjóða tveim stafflragum
Jón Magnússon Ellert.
Sjálfstæðismönnum að leiða Al-
þýðuflokkinn til sigurs, þeim Jóni
Magnússyni, víðfrægum varaþing-
manni og Ellert Schram, fyrrverandi
þingmanni og ritstjóra DV.
Þanþol Alþýðuflokksins er með
þeim ólíkindum að hann er farinn að
spanna allt hið pólitíska litróf og
það ópólitíska líka.
Kratar aka nú á fúllu á bláu ljósi
ffarn á næstu kosningar. Sameining
vinstri manna og jafnaðarmanna í
einn öflugan flokk er nú farin í
gegnum þann kollskít, að Sjálfstæð-
ismenn era að taka að sér forystu-
hlutverkið í borgarmálefnum jafn-
aðarmanna, en hin ópólitíska Ólína
er enn sama spumingarmerkið í
stjómmálabaráttunni.
Jón Baldvin segir að Sjálfstæðis-
flokkurinn sé alltof stór og ætlar að
sverfa þann agnúa af honum. En
spumingin er hvort Alþýðuflokkur-
inn er ekki alltof lítill til að taka við
gamalreyndum forystusauðum úr
Sjálfstæðisflokknum og hvort þeim
er ekki trúandi til að leiða kratana í
sín beitarhús.
Trúlega verður upplit á þeim í
Verði og Hvöt þegar Málefnalistinn,
Birting og Ólína lenda einsog óvart í
þeim einu og sönnu regnhlífasam-
tökum, Sjálfstæðisflokknum. Fleiri
gæti farið eins og Guðmundi G.
Hagalín forðum, að una hag sínum
betur á höfúðbólinu en hjáleigunni.
Og nú er blátt I tísku. Hjá femín-
istum, dómstólum og jafnaðarkröt-
um, sem og myndbandaleigum OÓ