Tíminn - 24.03.1990, Blaðsíða 6
6 Tíminn
Laugardagur 24. mars 1990
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNOIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar:
Aðstoðarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Oddur Ólafsson
Birgir Guömundsson
Eggert Skúlason
Steingrímur Gíslason
Skrifstofur: Lyngháls 9, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttstjórar
686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun : Blaðaprent h.f.
Frá og með 1. ágúst hækkar:
Mánaðaráskrift í kr. 1000,-, verð í lausasölu I 90,- kr og 110,- kr. um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Pólitísk árás
Alþýðuflokkurinn hefur lengi glímt við sára til-
verukreppu. Samt hefur flokknum tekist að lifa að
nafninu til, hann hefur aldrei dáið út með öllu, þótt
oft hafi litlu munað. Þótt Alþýðuflokkurinn sé löngu
dauður málefnalega miðað við upphaf sitt hefur
hentistefhan dugað foringjum hans til þess að láta líf-
ið í flokknum hjara frá ári til árs.
Ohjákvæmilegt er að þessi hverfula hentistefna
Alþýðuflokksins komi upp í hugann, þegar lesin er
forystugrein Alþýðublaðsins í gær, sem hefur að fyr-
irsögn: Ættarkapitalið og SÍS á undanhaldi. Efni
þessarar greinar er að ijalla um og leggja að jöfnu
auðsöfiiun á fárra manna hendur og félagslega at-
hafnasemi samvinnuhreyfmgarinnar. Alþýðublaðið
fyrir hönd Alþýðuflokksforystunnar er svo rúið fé-
lagshyggju, að það sér engan mun á lýðræðislegri al-
þýðulu-eyfingu og fésýslu kapitalista. í þessari grein
segir m.a.:
„Núverandi ríkisstjóm hefur á að skipa ráðherrum
sem hafa sýnt dugnað og kjark til að rjúfa einokunar-
hring ættarkapitalsins og Sambandsins. Þar hafa ráð-
herrar Alþýðuflokksins stigið stærstu skrefm ...
Þannig hefiír Alþýðuflokkurinn rofið hinn pólitíska
vamarmúr sem skýlt hefur einokun ættarkapitalsins
og Sambandsins.“
Það má helst ráða af grein Alþýðublaðsins að ráð-
herrar Alþýðuflokksins í núverandi ríkisstjóm hafi
unnið það afrek m.a. að „Sambandið riði til falls“, og
þar er því fagnað að þessir sömu ráðherrar ætli að
fylgja fallinu eftir með því að beita pólitískum þrýst-
ingi til þess að útiloka Olíufélagið hf. ffá því að bjóða
í olíu- og bensínafgreiðslu á Keflavíkurflugvelli. 01-
íufélagið hf. er að verulegu leyti í eigu samvinnu-
hreyfingarinnar. Fyrir þær sakir þykir forystu Al-
þýðuflokksins við hæfí að ráðast gegn fyrirtækinu
með pólitískum hótunum undir því yfírskini að það
hafí öðlast einokun á þessari starfsemi. Öllu sem
samvinnuhreyfingin kemur nærri, skal fómað fyrir
nýjustu útgáfúna af hentistefhu Alþýðuflokksins,
sem er sú að ofsækja samvinnuhreyfinguna í orði og
verki.
Og í hvers þágu á að vinna það verk að beita sam-
vinnufyrirtækin pólitískum ofsóknum? Því svarar
leiðarahöfúndur Alþýðublaðsins með skýrum orðum,
þegar hann segir: „Ungir og kraftmiklir einstaklingar
krefjast athafnaffelsis“, sem Alþýðuflokksráðherrar
ætla að verða við með því að rýma til á athafnasvæð-
inu með ofsóknum gegn þeim sem þar em fyrir.
Hverjir þessir „kraftmiklu einstaklingar“ em, skal að
sinni ekki leitt getum að, en ætla má að þar sé ekki
stór hópur manna á ferð. Hins vegar er fúrðulegt að
Alþýðuflokkurinn skuli telja sér það til ffamdráttar
að ráðast með valdníðslu gegn samvinnuhreyfing-
unni og fyrirtækjum hennar til þess að fullnægja auð-
söfnunarhvöt nýkapitalista, sem em að heíja göngu
sína sem verðandi ættarhöfðingjar íslenska auðvalds-
ins. Með þessu er Alþýðuflokkurinn að snúast gegn
uppruna sínum, þegar hann notar valdaaðstöðu sína
til þess að ganga erinda ákveðinna afla í ættflokka-
stríði kapitalistanna. Árás Alþýðuflokksins á sam-
vinnuhreyfmguna í því viðfangi gegnir fúrðu.
Kosningarnar í
Austur-Þýskalandi komu
þeim fyrst og fremst á
óvart sem vildu trúa á sigur
vinstri manna í fijálsum kosning-
um eftir að þessi hluti þýsku
þjóðarinnar hafði með snöggum
hætti varpað af sér oki kommún-
ismans, sem legið hafði eins og
dauð hönd á þjóðfélögum Austur-
Evrópu. Eftirtektarvert var hvað
fjölmiðlar hér voru áfjáðir i að
túlka sigurmöguleika demókrata
fyrir kosningarnar, sem síðan
urðu jafnaðarmönnum mikil von-
brigði. Þessar spár hér heima
urðu fjölmiðlunum ekki ávinn-
ingur, enda hlýtur almenningur
að gera þá kröfu til fjölmiðla að
þeir haldi sig við möguleika og
staðreyndir hvort sem einstökum
starfsmönnum þykja þær súrar
eða sætar.
Sigur sameiningar
Augljóst var að á meðan á
kosningaundirbúningi stóð talaði
Helmut Kohl, kanslari Vestur-
Þýskalands, þá tungu sem kjós-
endur vildu heyra, þ.e. afdráttar-
lausa sameiningu þýsku ríkjanna.
Lengra hugsuðu kjósendur ekki í
bili. Sósíalistar (fyrrv. kommún-
istar) fengu rúm 16% atkvæða,
og mun Iáta nærri að stærstur
hluti þess fylgis séu opinberir
starfsmenn gamla kerfisins. Jafh-
aðarmenn, sem bjuggust við að fá
allt að helmingi atkvæða fengu
aðeins tæp 22%. Spár um jafnað-
armenn byggðust einkum á þvi,
að fólk mundi ekki vilja stefna í
voða ýmsum þeim almannafríð-
indum, sem þó voru fyrir i land-
inu. Það kom svo á daginn að
þjóðin kaus sameiningu umfram
allt annað. Þótt verið sé að tala
um kosningar í Austur-Þýska-
landi er ljóst að Helmut Kohl er
sigurvegari þeirra. Willy Brandt
var líka á ferli í austurríkinu og
lagði jafnaðarmönnum lið. Hann
virðist hafa hafl litla vigt í kosn-
ingabaráttunni og má það merki-
legt kalla. Kannski hefur hann
verið búinn að eyða trúnaði sín-
um um of í þá gömlu herra, sem
almenningur var nú að brjótast
undan.
_________Hæ og bæ
Hér á íslandi undirbýr fólk sig
undir sveitarstjórnarkosningar.
Ljóst er að Alþýðuflokkurinn ætl-
ar ekki að bjóða fram í eigin
nafni í Reykjavík, heldur að leita
samstarfs við lausagöngulið úr
Alþýðubandalaginu og annars
staðar frá. Enn er of snemmt að
spá um hvort þessi nýju samtök
eru andvana fædd eða ekki. Þau
virðast ætla að bregða á nútíma-
leg ráð og treysta á sjónvaips-
stjörnu í fyrsta sæti. En það gerist
nú stö&ugt algengara að sjón-
varpsstjömUr em taldar hafa próf
í pólitik, þótt þær hafi aldrei sagt
merkilegra en hæ og bæ í sjón-
varpi. Það má merkilegt kalla, nú
á tímum margvíslegra dauða-
teygja að Hemmi Gunn skuli ekki
kallaður á vettvang fyrir borgar-
stjórnarkosningarnar. Líklega
ræður mestu um, að hann skuli
ekki sóttur til að frelsa heiminn,
að kjósendur gætu haldið að hann
væri að leika sér með földu
myndavélina. Framboðsmál Nýs
vettvangs em að komast á skrið
og hafa þau Ólína, Kristín Á. Ól-
afsdóttir og Hrafn Jökulsson þeg-
ar lýst yfir þátttöku í prófkjöri,
eða gerðu það strax á stofnfúnd-
inum. Prófkjörið á að fara fram
viku af apríl. Alþýðubandalagið
er eitthvað óánægt með Vettvang-
inn og telur t.d. eðlilegt að Kristín
Á. Ólafsdóttir hætti sem fulltrúi
Alþýðubandalagsins í borgar-
stjóm. Er það líklega af ótta út af
svefnfömm hennar, því á sínum
tíma lýsti Leifur heitinn Haralds-
son því yfir að hann gæti ekki
sofið í tveimur flokkum, og hefur
það verið tekin sem staðreynd
síðan að við þær aðstæður sé
svefn óhugsandi.
Regnhlíf öfug og snúin
Það fór þó aldrei svo, að ekki
kæmi að því að pólitískt árferði
yrði með þeim hætti í Evrópu, að
ástæða þætti til að kljúfa Alþýðu-
bandalagið. Lengi vel hafði sá
pólitíski samsetningur sogið í sig
flokksbrot og flokka, svo sem
eins og Þjóðvarnarflokkinn
(Gils), Málfundafélag Jafnaðar-
manna (Hannibal) og Samtök
vinstri manna (Ólafur Ragnar).
Það var því engin furða þótt
Svavar Gestsson í formannstíð
sinni í Alþýðubandalaginu vildi
byggja bandalagið upp sem regn-
hlífarsamtök, þ.e. samtök sem
margvísleg lausagöngu apparöt
gætu tengst, að því tilskyldu að
þau lytu stjóm Alþýðubandalags-
ins. Þegar regnhlífm fauk svo upp
og sneri öfugt, eins og núna, er
strax farið að tala um að ómögu-
legt sé að vinna með Kristínu Á.
Ólafsdóttur, sem er komin líka
leið og Ólína í pólitík, þ.e. í gegn-
um dægurlagasöng. Siguijón Pét-
ursson, sem nefndur hefur verið
oddviti Alþýðubandalagsins í
borgarstjóm, hefur sagt að hann
byggist við heldur litlu samstafi
við Kristinu, enda sé hún komin í
annan flokk. Regnhlífar hugsjón-
in hefur sem sagt verið yfirgefin
við fyrsta gust. Aftur á móti er
Kristín sallaróleg og segir: „Ég
ætla ekki að segja mig úr Alþýðu-
bandalaginu á næstu dögum. Ég
get heldur ekki séð að þátttaka
mín í þessu prófkjöri breyti neinu
um störf mín í borgarmálaráði Al-
þýðubandalagsins. Mér hefur
gengið ágætlega að starfa með
því. Það verður hins vegar að
koma í ljós ef flokksstoíhanir eru
á öðru máli en ég í þessu.“
Leit að hvítum
_________hestum__________
Núverandi flokksbræður Ólafs
Ragnars Grímssonar höfðu á orði
um það bil sem hann var að
ganga í Alþýðubandalagið úr
Samtökum vinstri manna, að
hann væri hínn livíti hestur sem
.þek væm að spenna fyrir flokks-
vagninn. En það yrði séð til þess
að hann kæmist aldrei í ekilssæt-
ið. Þannig voru heilindin hjá for-
ystuliði Alþýðubandalagsins í
garð allra þeirra sem gengu til
liðs við þá á liðnum árum. Liðið
var að leita sér að hvitum hestum
og átti um það er lauk töluvert af
stóði. Við atburðina í Austur-Evr-
ópu hljóp fælni í stóðið. Það æddi
á flokksgirðingamar og reif þær
niður. Aðeins einn hvítur hestur
er eftir innan girðingar og virðist
hvergi komast af því hann er sest-
ur í ekilssætið, en hefur engan
klárinn fyrir vagninum. Nýlega
hringdi kunnur Alþýðuflokks-
maður í ritstjóra Tímans og
spurði hvar Ólafur Ragnar væri
formaður og yfir hveiju þegar allt
hans lið væri annað hvort komið í
Nýjan vettvang eða styddi sam-
tökin? Var á honum að heyra að
Ólafur ætti að taka að sér for-
mennsku fyrir Nýjum vettvangi.
Þessar vangaveltur em auðvitað
út i hött. Sigurjón Pétursson er
þegar búinn að svara spumingu
kratans. Hann hefur lýst því yfir
að hann geti ekki unnið með
Kristínu Á. Ólafsdóttir að borgar-
málum af því hún sé kominn í
annan flokk. Fylgi Ólafur Ragnar
tiðsmönnum sínum getur Sigur-
jón heldur ekki starfað með hori-
um. En Sigurjón virðist hafa unn-
ið eitt sæti í borgarstjóm til lifs-
tíðar, og nýtur að auki mikillar
hylli ihaldsins. Ólafur hlýtur því
að sitja áfram vegna svo mikil-
vægs borgarfulltrúa; hvítur hestur
í ekilssæti.
Brambolt án
árangurs
Þetta brambolt í Alþýðuflokks-
mönnum og Alþýðubandalagi
virðist ekki skila árangri sé tekið