Tíminn - 24.03.1990, Blaðsíða 7

Laugardagur 24. mars 1990 Tíminn
mið af skoðanakönnunum. Þær
boða Sjálfstæðisflokknum mik-
inn kosningasigur og jafnvel
meirihluta á Alþingi í næstu
þingkosningum sem verða árið
1991. Kannanimar virðast einnig
sýna minnkandi fylgi við Fram-
sóknarflokkinn, eins og vandræði
A-flokkanna hafl dregið Fram-
sókn með sér í hrunadansinn. Þar
er þó um alls óskyldan flokk að
ræða, þótt auðvitað finnist vinstri
menn þar eins og annars staðar.
Framsóknarflokkurinn er mið-
flokkur og sem slíkur, og sögu-
lega séð, eini umtalsverði and-
stæðingur íhalds í landinu frá
fyrstu tíð í hvaða flokki sem það
fyrirfinnst. Það hefur ekki breytt
þeirri staðreynd, að þegar ástæð-
ur hafa krafist þess hefur Fram-
sókn unnið með íhaldinu í ríkis-
stjórnun, enda hefur það aldrei
breytt miðflokks ímynd hans.
Vegna framfarahyggju Fram-
sóknarflokksins hefur honum oft
og tíðum verið skipað til borðs
sem vinstri flokki af íhaldinu, þar
sem það vill háfa hann, einkum
þegar illa gengur á vinstri
vængnum. Þessi mistúlkun á
hlutverki Framsóknarflokksins
hefur stundum borið árangur eins
og kemur m. a. fram í þeim skoð-
anakönnunum, sem nú hafa verið
gerðar, annars vegar af Hagvangi
Atkvæðatalning í síðustu kosnini
fyrir Morgunblaðið og hins vegar
af Skáís fyrir Stöð 2. Framsókn
óttast ekki svo mjög þótt á hana
halli i stöku skoðanakönnunum.
Hún treystir því að fólkið minnist
þess að enginn einn flokkur er
eins nátengur framförum i land-
inu á þessari öld og Framsóknar-
flokkurinn. Yfirburðir hans hafa
löngum byggst á frábæru for-
ystuliði og þekkingu flokksins á
íslenskum aðstæðum hverju
sinni. Hann hefur aldrei byggt
stefnu sína á erlendum fyrir-
myndum, sem ýmist eru sóttar í
trúarbragðarit sérhyggjunnar og
frjálshyggjunnar eða alræði og
undanbragðalausa forsjárhyggju,
sem Austur-Evrópuþjóðir eru nú
að hafna eftir dýra reynslu í á
fimmta tug ára.
Upp á líf og dauða
Þau pólitísku mistök sem Aust-
ur- Þjóðveijar voru m.a. að svara
fyrir í kosningum um síðustu
helgi, hafa einnig orðið hér á
landi. Þau koma fram í fráhvarfi
ungs fólks, stuðningsmanna Ól-
afs Ragnars, frá Alþýðubanda-
laginu. Þetta unga fólk stendur
að nýju framboði í Reykjavík
ásamt Alþýðuflokknum. Mistök-
in eiga sér rætur allt aftur til árs-
ins 1930, en hafa verið að taka
nafnbreytingum síðan. Það er
fyrst eflir að mistökin hafa verið
viðurkennd með eftirminnilegum
hætti erlendis, að Alþýðubanda-
lagið leitar samstarfs upp á líf og
dauða við aðra flokka í komandi
sveitarstjórnarkosningum. Því
hefur tekist að koma á svona
samstarfi og með þeim hætti get-
að breytt yfir nafn og númer í
bili. En flokkar standa yfírleitt
ekki í svona hjálparstarfi, þegar
kemur að því að einhver verður
að standa fyrir máli sínu. Víst er
um það, að í fjölflokkakerfi
verða flokkar að geta unnið sam-
an, en það þýðir ekki að þeir eigi
að renna saman eða standa sam-
eiginlega að framboðum, nema í
algjörum undantekningartilfell-
um. Með slíkum aðferðum verð-
ur innan tíðar ekki um fjölfiokka-
kerfi að ræða heldur einhliða
fiokkskerfi, eins og meirihluti
Sjálfstæðismanna í Reykjavík
hefur keim af. Lýðræði er harður
húsbóndi, og leysir ekki fólk
undan þeirri kvöð að skipa sér í
fiokka. Nú hefur, eftir miklar
þjáningar, tekist að koma á lýð-
ræði og vísi að lýðræði í gömlum
kommúnistaríkjum. Þá finnst Al-
þýðubandalaginu á íslandi kom-
inn tími til að opna faðminn fyrir
hvern þann flokk sem vill hafa
samstarf við það undir þeirra
stjóm og ráðslagi. Þeir sem hafa
verið þar fyrir kjósa hins vegar
að taka dót sitt og kveðja.
r
_________Byr Islands
Sveitarstjómarkosningar á ís-
landi verða að þessu sinni háðar
með vitneskjuna um örlög
kommúnismans i Austur-Evrópu
í huga. Skoðanakannanir, sem
hér hafa verið birtar hafa verið
gerðar á tímum mikillar sigur-
vímu lýðræðissinnaðra afla hvar-
vetna í Vestur-Evrópu. Eins og
venjulega meðtaka íslendingar
erlendar fréttir með sérkennileg-
um hætti. Þótt heimsmyndin sé
að breytast bogra menn við sinn
óbreytta þankagang, og sjá það
nú helst út úr pólitískum spilum
að draga úr fylgi við Alþýðu-
flokkinn en hlaupa Alþýðu-
bandalaginu til bjargar sé þess
einhver kostur. Framsókn má svo
gjalda þess hvað kannanir snertir
að hún er um stundarsakir í sam-
starfi við vinstri fiokkana.
Sjálfstæðisfiokkurinn hefur
komið sem meirihlutafiokkur á
Alþingi út úr síðari skoðana-
könnuninni. Vel má vera að ein-
hverjum blöskri slík fylgisspá.
Auðvitað þarf að vinna að því að
sú spá rætist aldrei. Nóg er nú
samt, að spáð skuli vera að Sjálf-
stæðisflokkurinn fái meira fylgi í
borgarstjórnarkosningum en
nokkru sinni fyrr. Sé litið yfir
sviðið er augljóst, að eini stjóm-
málaflokkurinn sem er i nokkr-
um fæmm til að veita Sjálfstæð-
isflokknum viðnám er sá gamli
íhaldsfjandi, Framsóknarflokkur-
inn, sem lengi starfaði undir
kjörorðinu: Allt er betra en íhald-
ið. Það er því nauðsynlegt að
Framsóknarmenn, hvar á landinu
sem er, geri sér grein fýrir því að
nú er langur slagur að hefjast.
Honum lýkur ekki fyrr en í Al-
þingiskosningunum 1991. Sá
slagur vinnst ekki með því að
hafa meðaumkvun með Alþýðu-
bandalaginu. Þeir grófu sér eigin
gröf. Alþýðufiokkurinn er van-
megnugur að hefja upp merkið.
Það verður því einu sinni enn
hlutskipti Framsóknarfiokksins
að taka upp baráttuna við íhaldið.
Byrinn sem íhaldið hefur um
þessar mundir er kominn sunnan
úr Evrópu. En eins og jafnan áð-
ur sækja Framsóknarmenn byr
sinn til íslands.
7