Tíminn - 10.04.1990, Blaðsíða 2
2 Tíminn
Þriðjudagur 10. apríl 1990
Verð á veitingahúsa og hótela hækkað langt umfram utanlandsferðir og framfærsluvísitölu:
Veitingar og rúm hækkað
langt umfram vísitölur
Verðlag á veitingahúsum og kaffihúsum, hótelgistingu og hóp-
ferðum á íslandi hefur á fimm árum hækkað nær fjórðungi
meira heldur en verð á ferðalögum til útlanda og framfærslu-
vísitalan, sem raunar hefur hækkað minna en allur þessi
ferðakostnaður 1984 til 1989.
Svo dæmi sé tekið þýðir þetta að utanlandsferð sem kostaði
um 20.000 kr. á meðalverði 1984 hefur hækkað í 59.200 kr.
m.v. meðalverð í fýrra. En 20.000 kr. innlendur veitinga, hótel
og ferðakostnaður hefur hins vegar á sama tíma hækkað í um
71.500 krónur. Á þessu árabili hefur veitingastöðum og hótel-
um í landinu þó fjölgað verulega sem væntanlega hefur leitt til
aukinnar samkeppni.
Upplýsingar þessar koma fram í
áfangaskýrslu ferðamálanefndar sam-
gönguráðuneytisins, sem hefur unnið
þær upp úr liðnum „Veitingahúsa- og
hóteljónusta" í grunni vísitölu fram-
færslukostnaðar með útgangspunkti í
febrúar 1984. Ef tekið er dæmi um;
veitingar, hótelþjónustu og utanlands-
ferð sem þá hefði kostað 20.000 kr.,
hvert um sig, hefúr hækkunin til desem-
ber 1989 verið þessi:
Veitingar 87.600 kr.
Hótel 83.400 kr.
Utanlandsferð 71.800 kr.
Verðtryggður með vísitölu ffamfærslu-
kostnaðar hefur 20 þúsundkallinn
hækkað i 68.000 kr. á sama tíma, eða
mun minna heldur en öll ffamangreind
þjónusta. Hótel og hópferðakostnaður-
inn hefur öll þessi ár nema 1985 hækk-
að töluvert umfram almennar verð-
hækkanir í landinu. Verðlag á veit-
inga— og kaffihúsum hefiir sömuleiðis
ávalt hækkað talsvert umfram ffam-
færsluvísitölu þar til á síðasta ári, að
verð á veitingum hækkaði um 5%
minna en vísitalan. Verðlag á utanlands-
ferðum hefur aftur á móti í stórum drátt-
um fylgt verðbólgunni (hækkun fram-
færsluvísitölunnar) þar til á síðasta ári
að þasr hækkuðu umtalsvert meira.
Um 62% flölgun
hótelrúma.
I skýrslu ferðamálanefndar kemur
einnig ffam að haustið 1984 var íjöldi
rúma 2.360 á 46 hótelum og gistiheim-
ilum. S.l. haust stóðu gestum hins vegar
til boða 3.820 rúm á 71 hótel og gisti-
heimili sem er um 62% fjölgun. Yfir
sumarið voru rúm 6.340 rúm á 118 hót-
elum. Vandamálið virðist hins vegar að
hótelgestum Qölgar ekki jafn ört og
rúmunum.
..en fleiri og fleiri
standa auð
Tölur um rúmanýtingu ná aðeins til
1988. Þá haíði nýting minnkað úr hátt í
60% sumarið (maí/ágúst) 1984 niður í
l.ínurit 6. ÚR VÍSITÖLU FRAMFÆRSLUKOSTNAÐAR 1984 TIL 1989
— Veiiinga og kaffihiis — Feröalög lil úilanda — Framfærsluvísit.alls
Efsta línan sýnir hve verðlag á á íslenskum veitingahúsum hefur haekkað langt umfram almennar verðlagshækkanir inn-
anlands, þ.e. framfærsluvísitölu, sem er neðra hreina strikið. Daufa strikiö sýnir verðþróun utanlandsferða, sem í stórum
dráttum hefur fýlgt vísitölunni þar til á síðasta ári. Þróun hótelkostnaðar hefur hins vegar verið mjög svipuð og á verðlagi
hjá veitingahúsunum.
kringum 55% árin 1985—87 og síðan
niður í rúmlega 50% sumarið 1988.
Enda fækkaði þá gistinóttum á hótelum
í landinu um 20 þúsund ffá árinu áður á
sama tíma og hótelrúmum fór fjölgandi.
Nýting rúma á öðrum tímum ársins
hafði minnkað nokkru minna en hún
var í kringum 30% að meðaltali 1988.
Engin flölgun í þijú ár
Eftir um áratugs stöðnunartímabil
fjölgaði erlendum ferðamönnum stór-
lega á árunum 1984 til 1987, þegar um
130 þús. útlendingar lögðu hingað leið
sína. hins vegar niáttu hótelhaldarar og
veitingamenn horfa upp á það að sú tala
hélst nær óbreytt árin 1988 og 1989. Og
tölur á fýrstu mánuðum þessa árs virð-
ast ekki gefa stórar vonir.
Jafnaðarlega gista þessir ferðamenn
líka stutt. Samtals gistu útlendingar í
kringum 350.000 nætur á á hótelum
landsins árin 1987 og 1988, sem þýðir
vel innan við 3 nætur á hvem ferða-
mann að meðaltali. - HEI
Eldsvoði á íslandsskipi í fyrrinótt. írskur skipverji lét lífið:
íkveikja. í Norrönu
á miöju írlandshafi
Aðfararnótt gærdagsins kom
upp eldur í Seyöisfjarðarferjunni
Norrönu þar sem skipiö var á
siglingu á írlandshafi um 34 mílur
frá strönd Wales. Einn skipverji
lét lífið og 25 manns fengu reyk-
eitrun eða meiddust og voru fiutt-
ir með þyrlum á sjúkrahús. Meðal
þeirra var barnshafandi kona
sem flutt var á gjörgæsludeild.
Talsmaður Smyril Line, útgerðarfé-
lags Norrönu í Færeyjum, Jónfinn
Simonsen sagði Tímanum í gær að
talið væri víst að kveikt hefði verið í
skipinu og allir sem um borð voru
hefðu verið undir eftirliti og sætt yfir-
heyrslum lögreglu í Pembroke í Wa-
les í gær.
219 farþegar og 78 áhafnarmeðlimir
voru um borð þegar eldurinn kom
upp. Eftir að skipstjórinn hafði sent
út neyðarkall kom þyrla frá strand-
gæslunni í Wales með 14 slökkviliðs-
menn sem, ásamt áhölhinni, tókst að
slökkva eldinn áður en skipið náði
höfn í Pembroke en þangað var skip-
inu snúið.
„Það voru engir farþegar í klefunum
í þeim hluta skipsins þar sem eldur-
inn kom upp. Skipið er einkum notað
til að ferja vöruflutningabíla milli
Wales og írlands og því ekki þörf fyr-
ir allt farþegarými þess.
Eldurinn kom upp ffemst í skipinu,
undir bíladekkinu. Þama eru um tíu
klefar og á þeim hafa orðið verulegar
skemmdir af eldinum. Auk þess barst
mikill reykur um allt skipið og það
verður verulegt verk að hreinsa það
og búast má við að skipta þurfi um
öll teppi í því,“ sagði Jónfinn Simon-
sen hjá Smyril Line.
Skipveijinn sem lést í brunanum var
írskur. Skipið hefur í vetur verið í
leigu hjá útgerðarfyrirtæki sem heitir
B&I Lines en að sögn Simonsen eru
áhafnarmeðlimir ýmist frá Wales eða
Irlandi utan fjóra færeyska menn ffá
Smyril Line sem eru til eftirlits.
Jónfinn Simonsen sagði að skipið
hefði átt eftir um tvær vikur af leigu-
tímanum hjá B&I útgerðinni. Þá
hefði það átt að fara til viðgerða og
viðhalds. Þá biðu skipsins nokkur
verkefni, meðal annars sigling frá
Alasundi í Noregi til Reykjavíkur áð-
ur en sumaráætlun skipsins hæfíst.
Ekki var enn ljóst í gær hversu mikl-
ar skemmdimar á skipinu væru og
hvort af þessum verkefnum gæti orð-
ið.
„Islandssiglingar Norrönu eiga ekki
að byrja fyrr en 2. júní nk. svo ég á
ekki von á að bruninn breyti þar
neinu um,“ sagði Emil Öm Kristjáns-
son framkvæmdastjóri Norrænu
ferðaskrifstofunnar, umboðsaðila
Smyril Line, útgerðarNorrönu í gær.
Aðalverkefni Norrönu em sumar-
siglingar milli Islands, Færeyja Nor-
egs og Orkneyja yfir sumartímann.
Að vetrarlagi er skipið leigt til ým-
issa verkefna og í vetur hefur það
verið í áætlunarferðum milli Wales
og írlands. —sá
Ökumaður bifreiðarinnar sem hér sést ók á staur við gatnamót Akrasels og
Selásvegar á þriðja tímanum á sunnudag, með þeim afleiðingum að bflllnn
valt Maðurinn var fluttur á slysadeild, en reyndist Iftið slasaður. Hann er
gmnaður um ölvun við akstur. Tímamynd Pjetur
Féll fyrir björg í
Esjunni og lést
Fjörtíu og fjögurra ára gamall
maður, Sturla Pétursson, til heimils
að Sæviðarsundi 27, lést er hann féll
fyrir björg á efstu bungu Kerhóla-
kambs við Blikadal í Esju á laugar-
dagsmorgun.
Sturla hafði gegnið við annan
mann á Esjuna. Þegar þeir voru
DÆMDUR 131/2 ARS FANGELSI
Hæstiréttur hefur dæmt Guðna El- Hæstarétti 20. október 1989. Hæsti-
íasson, til þriggja og hálfs árs fang-
elsisvistar fyrir nauðgun. Til frá-
dráttar dæmdri refsingu kemur
gæsluvarðhald hans frá 9. apríl
1989. Þá er honum gert að greiða
konunni 300.000 krónur í skaðabæt-
ur með vöxtum frá 9. apríl 1989, auk
sakarkostnaðar.
Mál þetta var upphaflega flutt íyrir
réttur óskaði eftir frekari rannsókn.
Lak, ásamt blóðsýnum úr hinum
ákærða og konunni voru send til
rannsóknar í Bretlandi. Samkvæmt
niðurstöðu rannsóknarinnar kom í
ljós að blettur sem var á lakinu
reyndist vera sæðisblettur, en blóð-
flokkagreining sem jafnframt var
ffamkvæmd benti til þess að sæðið
var ekki úr ákærða. í niðurstöðum
Hæstaréttar segir að þrátt fyrir nið-
urstöður þessarar rannsóknar standi
forsendur héraðsdóms fyrir sakfell-
ingu hins ákærða óhaggaðar að öðru
leiti. Því beri að staðfesta sakarmat
héraðsdómara. Guðni var eins og
áður sagði dæmdur til þriggja og
hálfs árs fangelsisvistar að frádregnu
eins árs gæsluvarðhaldi. Auk þess
var honum gert að greiða sakar-
kostnað.
Mál þetta dæmdu hæstaréttardóm-
aramir Guðmundur Jónsson, Guðrún
Erlendsdóttir, Hrafn Bragason, Þór
Vilhjálmsson og Gunnar M. Guð-
mundsson settur hæstaréttardómari.
—ABÓ
komnir á efstu bungu Kerhólakambs
gekk Sturla fram af bjargbrúninni,
en mikil þoka var og hvasst, og
göngufæri slæmt sökum hálku. Sam-
ferðamaður Sturlu hélt þegar að
bænum Esjubergi og gerði viðvart
um slysið. Lögregla, björgunarsveit-
ir og þyrla Landhelgisgæslunnar
voru kallaðar út og héldu Björgunar-
sveitarmenn úr Kyndli í Mosfellsbæ
á snjósleðum inn Blikadal. Þyrlan
flaug með þrjá björgunarmenn og
manninn sem hafði verið í for með
Sturlu og gat hann vísað þeim á
þann stað er Sturla hafði fallið fram
af. Það var síðan skömmu fyrir
klukkan hálf þijú síðdegis á laugar-
dag sem félagar úr Kyndli fundu
Sturlu og var hann þá látinn.
Mennimir voru báðir vanir fjalla-
ferðum og kunnugir á þessum slóð-
um.
—ABÓ