Tíminn - 10.04.1990, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 10. apríl 1990
Tíminn 3
Jóhannes Nordal flytur ræðu sína á ársfundi Landsvirkjunar á föstudag.
Tilbúnir í nýjar stórframkvæmdir
„Um síðustu áramót nam eigið fé
Landsvirkjunar 23 milljörðum króna,
sem jafngilti tæpum 38% af heildar-
eign. Hefur eigið fé fyrirtækisins
u.þ.b. tólffaldast ffá upphafi, sem
jafngildir u.þ.b. ll%aukningu eigin-
fjár að meðaltali á fostu verðlagi,“
sagði Jóhannes Nordal stjómarfor-
Verslanir 645 13,1%
Sjávarafúrðir 1.092 13,7%
Landbúnaður 463 5,7%
Flutningar 32 19,0%
Umb.l. og ýmissl. 7 8,3%
Móttektið hráefni fiskvinnslunnar
minnkaði umtalsvert milli ára, bæði
vegna minnkandi aflakvóta og færri
skipa í viðskiptum. Bolfískaflinn
minnkaði um 1.600 tonn og varð
10.900 tonn í fyrra. Af humarhölum
komu nú 105 tonn sem var 30% sam-
dráttur.
Eðlileg viðbrögð við minnkandi
hráefni er að leita allra leiða til að
auka verðmæti þess, segir Hermann.
Og niðurstaðan varð 71 m.kr. hagn-
aður í stað 44 m.kr. taps árið áður.
Halli á versluninni minnkaði úr 39
niður í 11 m.kr. á síðasta ári. Aðeins
1% hækkun varð á rekstrargjöldum
þar á milli ára.
Hermann segir oft rætt um þjón-
ustuþáttinn í rekstri kaupfélagsins,
ekki síst versluninni þar sem talin sé
skylda að veita þjónustu sem afar
óliklegt sé að standi undir sér. „Hins
vegar hljótum við að spyija: Ber okk-
ur ekki meiri skylda til að skila hagn-
aði heldur en veita þjónustu sem vit-
að er að er með tapi?“
Hvers vegna kaupfélag?
Og síðar sagði Hermann:
„Erfiðleikamir í rekstri SIS og
kaupfélaganna hafa orðið til þess að
menn velta fyrir sér hvort formið sé
úrelt, hvort samvinnuhugsjónin sé
dauð og hvað eigi að taka við. Hið
gamla form samhjálpar og samvinnu
maður Landsvirkjunar á ársfúndi fyr-
irtækisins á fostudag.
Jóhannes sagði meðal annars að á
þeim 25 ámm sem liðin em ffá stofn-
un Landsvirkjunar hefði raforku-
ffamleiðsla á landinu sjöfaldast og
93% hennar væm á vegum fyrirtæk-
isins. Þá væri Landsvirkjun nú, bæði
í krafti fjárhagsstöðu, tækniþekking-
ar og reynslu, vel í stakk búin til að
ráðast í stórffamkvæmdir í orkumál-
um sem hugsanleg bygging nýs 200
þúsimd tonna álvers mun krefjast.
Auk Blönduvirkjunar mun að sögn
Jóhannesar þurfa að ráðast í stór-
felldar orkuffamkvæmdir í þrem
landshlutum: Búrfellsvirkjun verði
stækkuð um 100 MW og ljúka þurfi
síðasta áfanga Kvíslaveitna. Á Áust-
urlandi verði byggð stórvirkjun á
Fljótsdal sem verði jafn stór og Búr-
fellsvirkjun er nú. Loks verði byggð
gufúaflsvirkjun á Nesjavöllum sem
verður í eigu Hitaveitu Reykjavíkur.
Heildareign Landsvirkjunar nam
um síðustu áramót alls um 61 millj-
arði króna og skuldir vom 38 millj-
arðar. Eigið fé jókst um 36,8% á ár-
inu, einkum vegna þess að eignir
vom endurmetnar. Rekstrartekjur ár-
ið 1989 námu 5.359 milljónum króna
og rekstrargjöld vora 4.645 milljónir
kr. Mismunurinn var því hagstæður
um 544 milljónir og hefúr afkoman
ekki verið betri í annan tíma. Halldór
Jónatansson forstjóri þakkar þessa
hagstæðu afkomu einkum því að tek-
ist hefúr að lækka fjármagnskostnað
fyrirtækisins með hagstæðum skuld-
breytingum samtímis því að lang-
tímaskuldir hafa lækkað á fostu verð-
lagi. Jaffiffamt hefur orkuverð til
stóriðjufyrirtækjanna hækkað að
raungildi milli ára. — sá
Sjötíu ára Kaupfélag Austur-Skaftfellinga með 42 m.kr. hagnað í fyrra:
Sparnaðaraðgerðir
snúið dæminu við
„Þótt ytri skilyrði hafi ótvírætt haft
áhrif til bættrar afkomu er ég ekki í
vafa um að markvissar aðgerðir til
spamaðar og tekjuaukningar hvar-
vetna í rekstrinum hafa einnig haft
áhrif‘, segir Hermann Hansson kaup-
félagsstjóri Kf. Austur-Skaftfellinga
m.a. í ársskýrslu. Umtalsverðar
breytingar til batnaðar komu ffam é
rekstri félagsins í fyrra. Rekstrar-
hagnaður var þá 47,5 m.kr. í stað
111,8 m.kr. halla árið áður.
Rekstrartekjur félagsins vora um
2.310 m.kr. á s.l. ári, sem var um
12% aukning ffá árinu áður. Hins
vegar varð aðeins 5,5% hæklcun á al-
mennum rekstrargjöldum. Rekstrar-
tekjur skiptast þannig effir greinum
taldar í milljónum króna (og breyting
ffá 1988);
sem gaf svo góða raun í lok síðustu
aldar og fyrri hluta þessarar þótti
sjálfsagt þá við þær kringumstæður
sem þjóðin bjó við.
Nú virðist ekkert gilda nema hinn
kaldi veraleiki efhishyggjunnar. Hin
peningalega afkoma gildir í sam-
skiptum fólks og fýrirtækja. Ef fyrir-
tæki eins og Kaupfélag Austur-
Skaftfellinga ætla að halda áfram að
vera til og vera metin sem fúllgildir
þátttakendur í atvinnustarfsemi á ís-
landi hljóta hin efnislegu rök að
verða að gilda.
Á því herrans ári 1990, þegar Kaup-
félag Austur-Skaftfellinga hefiir
starfað í 70 ár og að flestra eða allra
mati verið styrkasti burðarásinn í
uppbyggingu atvinnulífs og byggðar
hér í sýslu, þurfúm við þess vegna að
spyija: Hversvegna kaupfélag? Get-
um við ekki eða viljum við ekki leysa
málin með öðram hætti?
Sjálfsagt og eðlilegt hlutverk hvers
einasta fyrirtækis er að þjóna sem
best hagsmunum eigendanna. Eig-
endur kaupfélagsins era félagsmenn-
imir, fólkið í byggðarlaginu.
Það er því nauðsynlegt fyrir okkur
öll að íhuga alvarlega hvort við telj-
um félagið með því formi sem það nú
er þjóna hagsmunum okkar eigend-
anna eða hvort við viljum gera rót-
tækar breytingar“.
- HEI
... á við bestu galdraþulu!
Ef þér finnst eitthvað vanta upp á bragðið af
súpunni, pottréttinum, heitu sósunni, salatsósunni
eða ídýfunni skaltu einfaldlega bæta við
MS sýrðum rjóma, 18%. Það er allur galdurinn.
Hitaeiningar MS sýrður rjómi Majónsósa
18% (Mayonnaise)
1 tsk (5 g) 9.7 37
1 msk (15 g) 29 112
100 g 193 753
Þýðendur skora á menntamálaráðherra:
Lög um þýðingar!
A sameiginlegum fúndi stjórna
Félags sjónvarpsþýðenda RUV og
Félags þýðenda Stöðvar 2 var skor-
aði á menntamálaráðherra og Al-
þingi um að sjá til þess að sett verði
lög um hæfniskröfúr þýðenda á
kvikmynda- og sjónvarpsefhi. Fé-
Iögin vilja einnig að lögin geri
dreifmgaraðila ábyrga fýrir því að
þýðingar verði ekki í höndum fúsk-
ara.
Fundurinn lýsti ánægju sinni á
lögfestingu þýðingarskyldunnar í
nýjum útvarpslögum.
AUK hf k3d-76-728
AÐALFUNDUR
Aðalfimdur íslandsbanka hf. áríð 1990 verður haldiim
íÁtthagasal Hótels Sögu mánudaginn 30. apríl
oghefsthaim kl. 16:30
Dagskrá:
1. Aðalfmdarstörfí samrœmi við ákvœði 28. gr.
samþykkta fyrir bankann.
2. Stofnun Menningarsjóðs íslatidsbanka.
Hluthafar sem vilja fá ákveðið mál tekið til meðferðar
á aðalfmdinum skuiu í samrœmi
við ákvoeði 25. gr. samþykkta fyrír bankann
gera skrífega kröfi þar að lútandi til bankaráðs,
Krínglunni 7, Reykjavík,
ísíðasta lagi 18. apríl 1990.
Aðgöngumiðar að fundinum og atkvœðaseðlar
verða afientir hluthöfum eða umboðsmönnum þeirra
í afgreiðslu íslandsbanka, Krínglunni 7,1. hœð,
dagana 25.-27. apríl 1990 kl. 9:15-16:00,
svo og á fmdardag við innganginn.
Reykjavík, 3. apríl 1990
F.h. bankaráðs íslandsbanka hf.
Ásmundur Stefánsson, formaður
ISLANDSBANKI