Tíminn - 25.04.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Miðvikudagur 25. apríl 1990
FRÉTTAYFIRLIT
Beirút - Horfur eru á, að
belgísk Ijölskylda fáist brátt
leyst úr haldi, en fjölskyld-
unni hefur veriö haldið í gísl-
ingu af öfgasinnuðum
skæruliðum Palestínu-
manna undir stjórn Abu Ni-
dal. Palestínskir heimildar-
menn Reuters segja, að
þetta megi þakka árangurs-
ríkum viðræðum belgískra
og lýbískra embættismanna
við forystumenn skæruliða.
Moskva - Mikil mótmæli
hófust við komu forseta Kína
Lí Peng til Moskvu. Lí Peng,
sem hyggst hefja viðræður
við Mikhaíl Gorbatsjof, ertal-
inn hafa átt mikinn hlut í því,
þegar friðsamleg mótmæli
stúdenta voru brotin á bak
aftur í júní síðastliðnum.
Tuttugu og tveir borgarráðs-
menn Moskvuborgar tóku
meðal annarra þátt i mót-
mælunum.
Búkarest - Um 3000 and-
stæðingar rúmensku ríkis-
stjórnarinnar ruddust inn í
miðbæ höfuðborgarinnar,
þrátt fyrir þá yfirlýsingu Jon
lliescu, að hann myndi ekki
leyfa frekari óróa. Lögregla
notaði kylfur til að berja á
mótmælendum, sem seinna
ruddust gegnum raðir vopn-
aðra lögreglumanna inn á
torg háskóla í miðbæ höfuð-
borgarinnar.
Kathmandú - Nýskipuð
umbótastjórn í Nepal hvatti
almenning til stuðnings við
sig i tilaun hennar til að
koma á konungdæmi með
lýðræðisstjórn. Stjórnin
neyddist til að kalla til lög-
reglu og setja á útgöngu-
bann til að draga úr ofbeldis-
verkum. Ríkisútvarpið sagði,
að fundist hefðu fleiri lík og
að minnsta kosti 14 menn
hefðu látiö lífið í uppþoti síð-
astliðinn mánudag.
Bangkok - Bardagar
skæruliða við stjórnarher-
menn á bæjarmörkum þorps
í norðvesturhluta Kambódíu,
vörpuðu skugga á nýlegar
tilraunir til að koma á friði í
þessum heimshluta. Fulltrú-
ar þjóðfrelsishreyfingar
Kmera segjast hafa náð á
sitt vald þremur varðstöðum
stjórnarhersins við þorpið
Svay Chek, sem er í rústum
eftir að hafa tvisvar skipt um
stjórnendur á síðastliðnum
sex mánuðum.
Kinshasa - Forseti Zaire,
Mobutu Sese, hét því í gær
að leyfa fjölflokkalýðræði.
Með því vill hann hamla
gegn alvarlegasta stjórn-
málaóróa, sem orðið hefur á
25 ára valdaferli hans.
■IIÚTLÖND llíllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllBIIBIIIIllBlllllllllllllllllllliailllllllllilllillllllilllllliMlllllllllMlllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllillllllllllllll
Þýsku ríkin skrefi nær sameiningu eftir fund leiðtoga þeirra í gær:
Sameiginlegt efna-
hagskerfi 2. júlí
De Maizere (tv.) og Helmut Kohl (t.h.) sjást hér saman. Á milli þeirra er klerkurinn Eppelmann.
Helmut Kohl, kanslari V-
Þýskalands, og Lothar de Ma-
iziere, forsætisráðherra A-
Þýskalands, hafa komið sér
saman um að miða við 2.júlí
sem þá dagsetningu, þegar
gjaldmiðill og efnahagur þýsku
ríkjanna sameinist
Leiðtogamir sátu á þriggja tíma löng-
um fundi í gær, þar sem sameiginlegur
gjaldmiðill og efnahagsleg eining vom
á dagskrá. Að Ioknum fundinum var
gefin út yfirlýsing, sem talsmaður
vestur- þýsku stjómarinnar, Dieter
Vogel las upp. í yfirlýsingunni kemur
fram, að báðir aðilar hafi staðfest vilja
ríkisstjóma sinna um að peningaleg,
efnahagleg og félagsleg sameining
gæti orðið að vemleika þann 2. júlí
næstkomandi.
Forsenda fyrir þessu samkomulagi er
tilboð Bonn-stjómarinnar frá því á
mánudag, um að hið austur-þýska
mark, sem nú er næsta verðlitið, muni
verða tekið jafngilt og vestur- þýska
markið, - eitt á móti einu, þegar um er
að ræða launatekjur, lífeyrisgreiðslur
og sparifé.
Þessi þróun hefúr sett mark sitt á pen-
ingamarkaðinn í Þýskalandi; þannig
hækkaði gengi austur-þýska marksins
strax í gær úr einu á móti fimm í eitt á
móti íjómm. Fjármálasérfræðingar í
vestur-þýska bankakerfinu óttast þó,
að ákvörðunin um að gjaldmiðlar
Austur- og Vestur-Þýskalands skuli
jafngildir í þetta ríkum mæli, muni
leiða til aukinnar verðbólgu.
Það er ljóst, að ákvörðunin og viljayf-
irlýsingamar í gær stjómast nokkuð af
flokkspólitískum hagsmunum kanslar-
ans annars vegar og forsætisráðherr-
ans hins vegar, en báðir em þeir í for-
ystu fýrir Kristlegum demókrötum.
Kristilegir demókratar í Austur-Þýska-
landi hafa nú fengið gott veganesti í
sveitastjómarkosningamar í byijun
maí. Kohl og flokkur hans, sem hafa
sætt nokkurri gagnrýni vegna gjald-
miðlilsákvörðunar sinnar, stefna að
því, að breytingin verði um garð geng-
in, þegar kemur að næstu kosningum í
desember.
A næstu vikum og mánuðum bíður
efhahagssérffæðinga og lögffæðinga
frá báðum ríkjum gífúrleg verkefni við
að samræma og lög og reglur, áður en
til sameiningar kemur, en það er skiln-
ingur beggja, að um leið og hin efha-
hagslega og peningalega sameining
hefúr átt sér stað, sé pólitísk fullnaðar-
samemúig þýsku ríkjanna skammt
undan.
Lithaugaland eykur enn á alþjóðlegan taugatitring:
SOVÉTMENN VARA VIÐ
ÞVINGUNUM FRÁ BNA
Sovéska utanríkisráðuneytið var-
aði í gær við öllum hugmyndum
Bandaríkjamanna um að grípa til
þvingunaraðgerða gegn Sovét-
ríkjunum vegna þess þrýstings
sem Sovétmenn be'rta Lithauga
þessa dagana og sagði að slíkt
gæti aðeins orðið til þess að spilla
fýrír og auka á spennu milli stór-
veldanna.
Það var Vadim Perfilyev, opinber
talsmaður sovéska utanríkisráðu-
neytisins, sem kom þessum skilaboð-
um á framfæri á reglulegum blaða-
mannafúndi ráðuneytisins í gær og
undirstrikaði hann þar þá von sína að
bandarísk stjómvöld myndu ekki
grípa til efnahags- eða viðskipta-
þvingana gegn Sovétríkjunum. Tals-
maðurinn sagði það skoðun ráðu-
neytisins að ef til slíkra aðgerða
kæmi, myndu metnaðarfullir þjóð-
emisofstækismenn í Lithaugalandi
gera sér mat úr slíku og niðurstaðan
gæti aldrei orðið önnur en sú að tor-
velda lausn deilunnar. Slíkt myndi
valda aukinni alþjóðlegri spennu og
ekki þjóna hagsmunum Lithauga.
Perfilyev gerði þessar hugmyndir
um efnahagsþvinganir Bandaríkja-
manna ekki að umræðuefni að fyrra
bragði, heldur svaraði eingöngu
spumingum blaðamanna. Ffann sagði
að önnur ríki hefðu haldið að sér
höndum varðandi sjálfstæðisyfirlýs-
ingu Lithauga og undirstrikaði þá
skoðun stjómarinnar í Moskvu að hér
væri um innanríkismál að ræða. „Það
er erátt að ræða um hugsanlegar
efnahagsþvinganir, þegar ekki hefúr
einu sinni verið ákveðið hvort til
þeirra verður gripið eða ekki, og ég
vona að svo verði ekki,“ sagði Perf-
ilyev.
Eins og kunnugt er lýstu bandarísk-
ir embættismenn því yfir á mánudag
að búist væri við að Bush forseti
myndi grípa til einhverra refsiað-
gerða gegn Sovétríkjunum vegna
efnahagsþvingana þeirra gegn Lit-
haugum. Hins vegar er ljóst að slíkar
refsiaðgerðir muni ekki felast i því að
hætta að selja kom til Sovétríkjanna,
og auk þess virðast viðræður um við-
skiptasamninga milli stórveldanna
enn á dagskrá og ekki verði við þær
viðræður hætt.
Þann 30. mai stendur til að þeir Ge-
orge Bush og Mikhail Gorbatsjof
hittist í Bandaríkjunum á fimm daga
fundi. Fréttaskýrendur segja að Bush
sé nokkuð hikandi við að beita hörð-
um refsiaðgerðum vegna ástandsins í
Lithaugalandi, en slíkt ylli Gorbat-
sjof auknum erfiðleikum heima fyrir
og gæti stefnt í voða þýóingarmikl-
um hagsmunum, s.s. lýðræðisþróun-
inni í Austur-Evrópu og afvopnunar-
viðræðum.
Geimskutlunni Discovery var skotið
á loft frá Canaveralhöfða í Banda-
rikjunum i gær. Hún hefúr innan-
borðs fúllkomnasta stjömukíki, sem
smíðaður hefur verið. Sjónaukanum
verður skotið frá ferjunni í dag og er
það von vísindamanna, að hinn full-
komni sjónauki muni verða til þess
að leysa hinar margvíslegu ráðgátur
geimsins. En jafhffamt því sem sjón-
aukinn er sá fullkomnasti, er ljóst, að
hann er einnig sá dýrasti, sem fram-
Fjöldamorða
minnst
Hundruð þúsund sovéskra Ar-
mena minntust i gær fjöldamorða
Týrkja á Armcnum árið 1915.
Sjónarvottar segja, að fólk, hvaðan-
æva að úr Sovétríkjunum, hali
gengið gegnum götur Jeravan, höf-
uðborgar Armeníu. Fólk hópaðist
að minnismcrki urn jfjöldamorðin
tQ bænahalds og fil að lcggja þar
blómsveiga. Armenar saka Tyrki
um að hafa myrt eina og hálfa miDj-
ón saklausra Armena, en tyrknesk
st jóro völd hala jafiian neitað þeirn
ásökunum. Armenar hafa minnst
fjöldamorðanna áriega, en raar^ir
þeirra minnast nú einnig nýliðúma
átaka mifli kristinna Armena og
múhameðskra ibúa Aserbaitsjan.
leiddur hefúr verið. Kostnaður við
smíði gripsins eru litlar 2,5 billjónir,
já billjónir, Bandaríkjadala. Menn
geta svo margfaldað það með sextíu
til að fá út, hvað þessi sjónauki kost-
ar miðað við íslenskar krónur.
Fimm geimfarar eru um borð i
Discovery og munu þeir sjá til þess,
að Huble Space sjónaukinn komist
óskemmdur á þann stað, sem honum
er ætlað að senda gervihnattamyndir
ffá til jarðar.
Discovery með dýrmætan farm:
Sjónaukinn á loft