Tíminn - 07.07.1990, Blaðsíða 9

8 Tíminn
Laugardagur 7. júlí 1990
Laugardagur 7. júlí 1990
Tíminn 21
Stórbrotin keppni, glæsilegur árangur og óvænt úrslit á landsmóti hestamanna:

„MENN 0G HESTAR
Á HÁSUMARDEGI"
Eitt stærsta og fjölmennasta hestamannamót nokkru sinni
stendur nú yfir á Vindheimamelum í Skagafirði. Úrslit í sérhverri
forkeppni hafa verið að berast inn frá því mótið hófst í byrjun vik-
unnar og óðum skýrist hvaða góðhestar það eru og knapar sem
berjast um efstu sætin í úrslitum.
Úrslit í forkeppni hefur sumpart komið
á óvart og verðskuldaða athygli vakti
frammistaða tveggja gæðinga í A-flokki
sem báðir hafa nú slegið fyrri einkunna-
met. Tíminn sagði frá því einstæða affeki
í gær er Muni ffá Ketilsstöðum fékk 9,26
í einkunn. Muni var 57. hestur fyrir dómi
og hafði er þama var komið sögu hlotið
hæstu einkunn gæðings nokkm sinni.
En þar með var ekki öll sagan sögð. Þótt
ótrúlegt hlyti að teljast átti annar glæsi-
gæðingur eftir að slá Muna út því að næst
síðasti hestur fyrir dóminn, hestur nr. 87
reyndist ekki síðri Muna og hlaut einum
hundraðasta hærri einkunn, eða 9,27.
Þessi frábæri hestur er Svartur frá
Högnastöðum, en sá sem sat Svart var
Sigurbjöm Bárðarson. Knapi Muna var
hins vegar Trausti Þór Guðmundsson, en
þeir Sigurbjöm em báðir alþekktir af-
bragðs hestamenn. Það hlýtur því að
verða hörð keppni milli þessara tveggja
gæðinga og knapa þeirra í úrslitakeppn-
inni á morgun á síðasta mótsdegi.
Auk þeirra Svarts, sem keppir fyrir
hestamannafélagið Fák, og Muna, sem
keppir fyrir hestamannafélagið Hörð
taka eftirtaldir gæðingar þátt í loka-
keppni gæðinga í A-flokki: Gímir, sem
keppir fyrir Fák Reykjavík. Knapi er
Trausti Þór Guðmundsson. Meðalein-
kunn í undankeppni 8,99.
Fengur. Félag: Sörli. Knapi: Sigurbjöm
Bárðarson. Meðaleinkunn 8,89
Þorri. Félag: Funi. Knapi: Jóhann G. Jó-
hannsson Akureyri. Meðaleinkunn 8,74
Hugmynd. Félag: Freyfaxi. Knapi:
Bergur Jónsson. Meðaleinkunn 8,70.
Sörli. Félag: Faxi. Knapi: Ole Amble,
Stangarholti. Meðaleink. 8,70
Mímir. Félag: Sleipnir. Knapi: EinarÖd-
er Magnússon. Meðaleink 8,68.
Fjöivi. Félag: Andvari. Knapi: Hinrik
Bragason. Meðaleink. 8,64.
Dagfari. Félag: Fákur. Knapi: Aðal-
steinn Aðalsteinsson.
Á fimmtudagskvöldið forkeppni úrvals
töltara. Þar sigraði Kjami en knapi var
Sigurður Haraldsson. I öðm sæti varð
Dimma. Knapi á Dimmu var Rúna Ein-
arsdóttir. Þriðji varð Kraki, knapi var
Unn Krogen. Fjórði varð Darri, knapi
Hinrik Bragason. Fimmti varð Gola,
knapi Öm Karlsson.
Mótinu lýkur sem sagt á morgun og
gera mótshaldarar ráð fyrir því að gestir
verði, þegar upp verður staðið, í kring
um fimmtán þúsund manns og af þeim
fjölda verði útlendingar rúm þijú þúsund
talsins. Þessi útlendingafjöld sýnir
glöggt hversu vinsæl! íslenski hesturinn
er erlendis og telja margir að hróður hans
eigi lengi enn eftir að aukast.
í gærkvöldi var mannfjöldinn á mótinu
kominn á tólfta þúsund, en búast má við
að sú tala hækki enn í dag. Hingað til
hefúr mótið gengið stórslysalaust fyrir
sig. Helst hafa verið vandræði vegna
lausra hunda. Einkum hefúr einn hundur
komið við þá sögu því að tveir menn sem
þessi hundur hefúr bitið, hafa verið flutt-
ir á sjúkrahúsið á Sauðárkróki.
Mótssvæöið
til fyrirmyndar
Undirbúningur fyrir þetta 11. landsmót
hestamanna hefúr staðið yfir um nokkum
tíma. Búið er að stórbæta alla aðstöðu á
Vindheimamelum og greinilegt er að þeir
sem að mótinu standa hafa lagt metnað
sinn i það að gera það sem glæsilegast.
Veitingaaðstaða hefúr verið stækkuð til
muna, vellir og áhorfendasvæði endur-
bætt og nýr sýningarvöllur fyrir kynbóta-
hross byggður. Þá hefúr rennandi vatni
verið veitt um öll tjaldstæði og hreinlæt-
isaðstaða er til fyrirmyndar: Þannig em
nú um 40 vatnssalemi á Vindheimamel-
um.
Að þessu sinni em það 13 hestamanna-
félög á Norðurlandi sem standa að mót-
inu í samvinnu við Landssamband hesta-
manna. Sú ákvörðun Landssambandsins,
sem tekin var á haustdögum 1987, að
halda mótið i Skagafirði en ekki í Eyja-
firði, var umdeild og vakti upp úlfiíð
meðal hestamanna. Eyfirðingar sögðu
sig úr landssambandinu og á tímabili var
talað um að nýtt landssamband hesta-
manna væri í deiglunni.
Stjóm Landssambands hestamanna hélt
þó sínu striki og byijaði strax að undir-
búa landsmótið á Vindheimamelum, sem
nú stendur sem hæst. Svo virðist sem nú
sé gróið um heilt meðal hestamanna af
þessu tilefúi og Eyfirðingar taka fullan
þátt í landsmótinu.
Friður um mótið
Sveinn Guðmundsson, Sigurður Ingi-
marsson og Páll Dagbjartsson sitja allir í
framkvæmdastjóm mótsins. Það vom
miklar annir hjá þeim þegar Tíminn
ræddi við þá um mótið, enda stóð það þá
sem hæst. Þeir fundu sér þó stutta stund
til þess og til þess að ræða hestamennsku
almennt, enda allir þekktir hestamenn.
Þeir vom sammála um að friður hefði
ríkt um þ.etta mót og að væringamar um
landsmótsstaðinn væm ekki lengur til
staðar.
Páll var spurður álits á því hvort Vind-
heimamelar yrðu í framtíðinni annar
tveggja landsmótsstaða eftir allan þann
undirbúning og uppbyggingu sem þar
hefúr ffam farið:
„Eg held að það sé í raun annarra að
dæma um það. En það hlýtur hver maður
að sjá að það kostar óhemju fé og fyrir-
höfn að byggja upp svæði sem þetta.
Menn verða að svara hver fyrir sig hvort
þeir vilja raunvemlega halda áfiram að
gera svona aðstöðu eins og hér er, á
mörgum stöðum á landinu — aðstöðu
sem kemur ekki til að nýtast nema á tutt-
ugu ára ffesti eða svo.“
Greinilegur árangur
af hrossarækt
Talið berst að hestamennsku og hrossa-
rækt. Þeir þremenningar tóku að velta
fyrir sér árangri í hrossarækt á undan-
fomum árum og breytingar sem orðið
hafa á hestamennsku. „Eg held að það sé
ekki spuming að árangur í hrossarækt
undanfama áratugi kemur fram á þessu
móti. Þá held ég að árangur ræktunar-
starfs sjáist jafnvel greinilega milli stór-
móta,“ sagði Sigurður. Sveinn var þessu
sammála: „Það hafa verið mjög miklar
framfarir í hrossaræktinni á seinni ámm.
Að mínu mati hafa góðhestamir t.d. aldr-
ei nokkum tímann verið betri. Mér verð-
ur hugsað til mótanna 1950, 1954 og
1958 og mér er það mjög til efs að þeir
góðhestar sem þá vom í verðlaunasætum
væm hér að beijast um toppsætin í dag.
En þar kemur náttúrlega inn í að reið-
menn em miklu betri í dag en áður. Það
er meiri breidd i liði úrvals reiðmanna og
úrvals reiðmenn eiga stóran þátt í góðum
árangri í hestamennskunni almennt séð.“
Kynbótadómar hafa valdið nokkmm
taugatitringi fyrir þetta landsmót og hef-
ur sá skjálfti varla farið fram hjá þeim
sem fylgst hafa með hestamennsku.
„Sem hlutlaus áhorfandi finnst mér þessi
hávaði sem var í vor vegna kynbóta-
dóma, eiga að mínu mati svolítið við rök
að styðjast.
Tölulega séð virðist þessi árangur
hvergi koma ffam. Það er eins og hross-
unum fari ekkert ffam, ef við miðum
bara við þær einkunnir sem þeim em
gefnar,“ sagði Páll. Hann bætti við að
hann teldi að endurskoða þyrfti það kerfi
sem kynbótahross em nú dæmd eftir.
Markmið þeirrar endurskoðunar þyrfti að
vera það að skapa kerfi sem meiri eining
ríkti um en raunin væri um núverandi
kerfi. „Ef trúnaðarbrestur hefur orðið
milli hrossaræktenda og þeirra sem sjá
um dómsstörfin, þá hlýtur að þurfa að
skoða málin ffá öllum hliðum,“ sagði
Páll ennfremur.
Hvort að þessi deila um kynbótadóma
hafi rýrt traust manna á landsmótinu
sagði Sveinn svo ekki vera: „Eg held að
ágreiningurinn hafi fremur aukið áhuga
fólks fyrir mótinu. Fólk vill koma og sjá
hvort gagnrýnin eigi við rök að sfyðjast,“
sagði hann. Sigurður kvaðst hafa haft af
þessu áhyggjur áður en mótið hófst en
sér sýndist að áhyggjur hans hefðu reynst
ástæðulausar.
íslenski hesturinn
erlendis
Mikill fjöldi útlendinga hefúr lagt leið
sína að Vindheimamelum að þessu sinni
og það vekur upp spumingar um hversu
vinsæll hesturinn okkar er á erlendri
grund: „Islenski hesturinn á tvímælalaust
vaxandi vinsældum að fagna og það er
algengt að erlendir ferðamenn reyni að
hafa viðkomu á hestamannamóti þegar
þeir ferðast um landið,“ sagði Páll. „Eg
held líka að Skagafjörður sé sjálfúr mið-
punkturinn í íslenskri hrossarækt og
hestamennsku í augum útlendinga sem á
annað borð hafa áhuga á íslenska hestin-
um,“ bætti Sveinn við.
Þvi hefúr stundum verið haldið ffam of
mikill útflutningur á kynbótahrossum
gæti skemmt fyrir íslenskri hrossarækt
með tímanum, sérstaklega hvað varðar
útflutning á íslenskum hestum, en
hrossaútflutningur hefúr verið vaxandi
atvinnugrein hin síðari ár: „Mín skoðun á
þessu máli er sú,“ segir Sveinn, „að yrði
dregið úr útflutningi á kynbótahrossum
þá kæmi það niður á hrossaútflutningn-
um almennt, eða öðrum greinum hans.
Ég tel að við ættum aldrei að selja úr
landi annað en góð hross en gæta þess
jafnffamt að halda bestu kynbótahross-
unum eftir heima. Ég held að ræktun ís-
lenska hestsins erlendis geti aldrei náð
eins langt og hér heima, einfaldlega
vegna þess að hesturinn missir nokkuð af
eðliskostum sínum erlendis. Sá missir
tekur vitanlega einhveija ættliði, en nið-
urstaðan verður engu að síður sú að er-
lendir hestamenn munu alltaf þurfa að
sækja hingað til íslands eftir nýju blóði.“
Þeir þremenningamir töldu þann mikla
fjölda sem nú er á landsmóti fyrst og
ffemst vera vott um þann mikla áhuga
sem er erlendis fyrir íslenska hestinum.
Um þetta sagði Sveinn Guðmundsson:
„Þeir útlendingar sem hér em staddir sjá
bestu hesta landsins saman komna á ein-
um stað. Það hlýtur að örva áhuga þeirra
á íslenska hestinum og hans uppruna.“
Allur okkar metnaður
Þremenningamir em ánægðir með mót-
ið, undirbúning þess og alla framkvæmd
til þessa. „I mínum huga er það fyrir
mestu að veita sem flestum sem besta
þjónustu á alla lund — áhorfendum, þátt-
takendum, keppendum, hestum. Til þess
er leikurinn gerður,“ sagði Sigurður.
„Við höfúm lagt allan okkar metnað í að
gera þetta sem best og síðan er það gest-
amia að meta hvemig til hefúr tekist,“
sagði Sveinn Guðmundsson, formaður
framkvæmdastjómar ellefta landsmóts
hestamanna að Vindheimamelum að lok-
Eiríkur Guðmundsson sýnir hér getu góðfáksins Blæs.
Jóhann Þorsteinsson á Miðsitju situr hér hryssu nr. 24 í B-flokki gæðinga.
um.
Hermann Sœmundsson.
Viðmælendur í helgarviðtali Tímans, ffá vinstrí: Páll Dagbjartsson, Sveinn Guðmundsson og Sigurður Ingimarsson. Þremenningamir skipa framkvæmdastjóm mótsir
Tímam nd: Hermann

wm
i

■
’