Tíminn - 13.12.1990, Qupperneq 5

Fimmtudagur 13. desember 1990
Tíminn 5
Lognið á fjármagnsmarkaðnum ekki svikalogn. Efnahagsráðunautur fjármálaráðherra telur:
Vart von á fjárfestinga-
fyllirfi að öllu óbreyttu
„Um þetta „svikalogn“ Seðlabankans er það að segja, að samkvæmt
þjóðhagsspá er ekki gert ráð fyrir aukinni fjárfestingu í atvinnulíf-
inu, eins og raunar einnig kemur fram í skýrslu Seðlabankans. í
öðru lagi, þá liggur það fyrir að íslensk atvinnufyrirtæki virðast,
kannski sem betur fer, hafa áttað sig á því hvað lánsfé kostar, sér-
staklega það innlenda. Þau munu þar af leiðandi ekki verða allt of
viljug til að fjármagna sínar framkvæmdir að fullu með lánsfé, eins
og þau hafa gert til þessa, heldur sækja frekar út á hlutafjármarkað-
inn, og þar af leiðandi ekki í gegn um bankana.“
Það álit Seðlabankans, að vissar lík-
ur bendi til þess að nú sé „svika-
logn“ á lánamarkaðnum, sem breyst
geti skyndilega þegar atvinnulífið
kemst upp úr lægðinni voru hér
borin undir Má Guðmundsson að-
stoðarmann fjármálaráðherra, hvers
ráðuneyti hefur á þessu ári fengið
bróðurpartinn af öllum nýjum út-
lánum bankakerfisins.
Már neitar því ekki að hlutabréfa-
markaðurinn geti þá að nokkru leyti
orðið í samkeppni við ríkissjóð varð-
andi sölu spariskírteina. Hann hefði
hins vegar ekki áhrif á sölu ríkis-
víxla, eða skammtímamarkaðinn, í
neinum teljandi mæli.
Þótt gert sé ráð fyrir 5% aukningu
íbúðarhúsabygginga, og þar með
nokkurri aukningu húsbréfa á
markaði, ætti sú aukning að geta
rúmast innan þess sem áætlað er að
ráðstöfunarfé lífeyrissjóðanna auk-
ist á næsta ári. Það ráðstöfunarfé sé
áætlað 27,4 milljarðar kr. á árinu.
Miðað við 55% regluna þýðir það
um 15 milljarða kr. fyrir húsnæðis-
lánakerfið, hvar af um 4,9 milljarðar
mega fara til kaupa á húsbréfum.
„Miðað við þessar horfur og miðað
við spár, Seðlabankans m.a., um
aukinn sparnað, þá virðist okkur að
dæmið geti gengið upp,“ sagði Már.
Þ.e. að ríkissjóður geti aflað þeirra
11,7 milljarða brúttó, sem íjárlög
gera ráð fyrir, á innlendum lána-
markaði. Enda sé þarna í krónum
talið um nær sömu upphæð að ræða
og á þessu ári, á sama tíma og búist
er við auknu fé á lánsfjármarkaðn-
um.
„Já, vitanlega getur allt breyst
skyndilega á einn veg eða annan. En
miðað við núverandi horfur í þjóð-
arbúskapnum á næsta ári. Miðað við
þau áform sem eru í þjóðhagsáætl-
un og þann halla sem er í fjárlaga-
frumvarpinu á þetta því að geta
gengið upp.
Ef menn hins vegar stórauka þann
halla, annað hvort með því að fara
að tillögum Sjálfstæðisflokksins í
skattamálum, eða með því að hemja
ekki ríkisútgjöldin, þá gengur þetta
vitanlega ekki upp. Þá hækka líka
raunvextir innanlands, sem eðlilegt
er. Og menn verða þá bara að sæta
því.“
Hvað snertir þá hættu sem Seðla-
bankinn bendi á, að bankarnir
kunni að láta freistast til þess að
ávaxta ríkisvíxlapeningana sína í er-
lendum skammtímabréfum, sagði
Már um einhvern misskilning að
ræða. Því samkvæmt reglum sem
Seðlabankinn hafi sjálfur sett, hvíli
sú kvöð á bönkunum að gæta þess
sem kallað er gjaldeyrisjafnaðar,
milli erlendra krafna og eigna. Þeir
geti þar af leiðandi ekki gert þetta,
nema eignast þá skammtímaskuldir
í erlendri mynt þar á móti. „Þeir
geta því ekki breytt ríkisvíxlum í er-
lend skammtímabréf," sagði Már
Guðmundsson. - HEI
Ætlar að slappa af í nokkra daga áður en
hann fer að hugsa um framtíðina:
Gísli læknir
kominn heim
Gísli Sigurðsson læknir og Birna
Hjaltadóttir, eiginkona hans, komu
heim frá London í gær. „Nú ætla ég
ætla að slappa af í nokkra daga áður
en ég fer að hugsa um framtíðina,"
sagði Gísli við heimkomuna. Miklir
fagnaðarfundir urðu á flugvellinum
þar sem böm þeirra þijú og foreldr-
ar Gísla tóku á móti þeim, ásamt
fleirum.
Gísli sagðist telja það ólíklegt að
hann og fjölskylda hans færu aftur
til Miðausturlanda. „Ég ætla að at-
huga hvernig fjölskyldunni líður á
íslandi og mestu máli skiftir hvar
þau vilja búa,“ sagði Gísli þegar
hann var spurður að því hvort hann
hygðist fara að vinna hér heima.
Birna tók á móti Gísla í London á
mánudaginn, þegar hann kom frá
Amman í Jórdaníu eftir þriggja
mánaða dvöl í miðjum stríðsrekstri
Persaflóadeilunnar. Gísli kom til
Amman frá Bagdad í írak þar sem
hann hafði beðið í óvissu eftir farar-
leyfi í um einn mánuð. Gísli varð
eftir í Kúvæt þegar kona hans Birna
Hjaltadóttir kom heim eftir innrás
íraka í Kúvæt í september.
Frásögn Gísla í breska útvarpinu
BBC af ástandinu í Kúvæt eftir árás
íraka, hefur vakið heimsathygli, en
útdráttur úr henni er á bls. 4.
Gísli starfaði einna lengst vest-
rænna manna í Kúvæt eftir innrás-
ina. Hann var yfirlæknir á Mubarak
al-Kabeer sjúkrahúsinu þar til um
miðjan nóvember, en þá hafði hann
verið handtekinn 11 sinnum og var
að endingu skipað að fara til Bagd-
ad.
—GEÓ
Ruslahaugur í
íbúðarbyggð?
Á auðri, en afgirtri byggingarlóð við Bnlarás hefúr verið komið fýrir
margs konar drasli, svo sem timburafgöngum, vörubrettum og bflhræj-
um. Draslið er síður en svo augnayndi, en auk þess hefur nokkuð borið
á því að fokið hefur úr haugunum. (búar í nágrenninu hafa ítrekað kvart-
að við borgaryfirvöld undan þessum einkennilegu ruslahaugum.
Timamynd: Pjetur
SKUGGSJÁ
i BÓKABÚÐ OLIVERS STEINS SF
BÍLDUDALSKÓNGURINN
ATHAFNASAGA PÉTURS J. THORSTEINSSONAR
ÁSGEIR JAKOBSSON
Þetta er saga Péturs J. Thorsteinssonar, sem
var frumherji f atvinnulífi þjóðarinnar á
síðustu áratugum nitjándu aldar og fyrstu
áratugum þeirrar tuttugustu; saga manns,
sem vann það einstæða afrek að byggja upp
frá grunni öflugt sjávarpláss; hetjusaga
manns, sem þoldi mikil áfölí og marga
þunga raun á athafnaferlinum og þó enn
meiri f einkalífinu.
SONUR SÓLAR
RITGERÐIR UM DULRÆN EFNI
ÆVAR R. KVARAN
Ævar segir hér frá faraónum Ekn-Aton,
sem dýrkaði sólarguðinn og var langt á
undan sinni samtfð. Meðal annarra rit-
gerða hér eru t.d.: Sveppurinn helgi; Haf-
steinn Björnsson miðíll; Vandi miðilsstarfs-
ins; Bréf frá sjúklingi; Miðillinn Indriði
Indriðason; Máttur og mikilvægi hugsun-
ar; Ermótlætiflífinu böl?; Himnesk tónlist;
Hefur þú lifað áður?
MYNDIR ÚR LÍFIPÉTURS EGGERZ,
FYRRVERANDI SENDIHERRA
GAMAN 0G ALVARA
PÉTUR EGGERZ
Pétur Eggerz segir hér fyrst frá lífi sínu sem
lítill drengur í Tjarnargötunni í Reykjavík,
þegar samfélagið var mótað af allt öðrum
viðhorfum en nú tíðkast. Síðan fjallar hann
um það, er hann vex úr grasi, ákveður að
nema lögfræði og fer til starfa í utanríkis-
þjónustunni og gerist sendiherra. Pétur
hefur kynnst miklum fjölda fólks, sem
hann segir frá í þessari bók.
KENNARI Á FARALDSFÆTI
MINNINGAR FRÁ KENNARASTARFI
AUÐUNN BRAGISVEINSSON
Auðunn Bragi segir hér frá 35 ára kennara-
starfi sínu f öllum hlutum landsins. Hann
greinir hér af hreinskilni frá miklum Qölda
fólks, sem hann kynntist á þessum tíma,
bæði til lofs og lasts. Hann segir hér frá
kennslu sinni og skólastjórn á fimmtán
stöðum, m.a. á Akranesi, Hellissandi, Bol-
ungarvík, Ólafsfirði, Skálholti, Kópavogi
og í Ballerup í Danmörku.