Tíminn - 08.01.1992, Blaðsíða 1

Miðvikudagur
8. janúar1992
4. tbl. 76. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
Hagnast íbúðaseljendur á samningatregðu lífeyrissjóða við Húsnæðisstofnun?
Húsnæöisstofnun á
skuldabréfamarkað?
„Þetta ástand gæti haft í för með sér einhverja lækkun á afföllum
húsbréfa,“ sagði Hrafn Magnússon, framkvæmdastjóri SAL. Lækk-
un á affollum gæti leitt af stórauknum kaupum Iífeyrissjóðanna á
húsbréfum sem búast má við í kjölfar þess að sjóðimir hafí, af ýms-
um ástæðum, hætt kaupum á skuldabréfum af Húsnæðisstofnun.
Hrafn segir húsbréfakaup núna tvímælalaust betri ávöxtunarkost
fyrir lífeyrissjóðina en kaup á skuldabréfum Húsnæðisstofnunar,
a.m.k. miðað við þau lánskjör sem giltu í samningi þeim sem rann
út nú um áramótin.
Hins vegar telur hann ekkert mæla
á móti því að íbúðalánasjóðir Hús-
næðisstofnunar leysi sinn vanda
með því að bjóða skuldabréf sín á al-
mennum verðbréfamarkaði. Fyrir
almenning gætu þessi bréf verið
ennþá betri ávöxtunarkostur en
kaup á húsbréfum.
Tíminn spurði Sigurð E. Guð-
mundsson, forstjóra Húsnæðis-
stofnunar, hvort hann telji skulda-
bréfasölu á almennum markaði góð-
an kost.
„Frá okkar bæjardyrum séð er
langsamlega æskilegast, ef hægt
væri, að koma á góðum samningum
við lífeyrissjóðakerfið um kaup á
skuldabréfum af okkur. En vitaskuld
eru fleiri möguleikar fyrir hendi, t.d.
sala skuldabréfa á almennum mark-
aði eða lántökur á erlendum mark-
aði. Allt eru þetta í sjálfu sér mögu-
Ieikar sem menn hafa verið að hug-
leiða og ræða lítillega. En vegna
ágætrar reynslu og mjög langra við-
skipta við lífeyrissjóðina höfum við
nú haft viðræður og nýja samninga
við þá efst á blaði," sagði Sigurður.
En af hverju er áhugi lífeyrissjóð-
anna á slíkum samningum afar tak-
markaður, svo ekki sé meira sagt?
Engin skýr ákvæði
um ábyrgð?
„Ég held að þetta — að gert sé ráð
fyrir afnámi ríkisábyrgðar á lífeyris-
sjóðsiðgjöld með svo afdráttarlaus-
um hætti — hafi verið dropinn sem
fyllti mælinn, í samskiptum okkar
við stjómvöld fyrr og síðar,“ sagði
Hrafn. Þetta hafi auðvitað í för með
sér að tryggingavernd sjóðfélaga
geti verið stórlega skert. „Það eru
engin skýr lagaákvæði um það hver
ber ábyrgð eða hvort lífeyrissjóðir
bera nokkra ábyrgð á iðgjöldum sem
ekki berast sjóðunum." Hrafn segir
marga vilja túlka þetta svo að um
þetta gildi því það sama og hjá
tryggingafélögum, þ.e. að til þess að
bótaréttur stofnist þurfi iðgjöldin að
Skuldabréfaviöskipti: Afföll af húsbréfum gætu minnkað ef ekki hleypur meira líf í viöskipti lífeyris-
sjóða og Húsnæöisstofnunar.
berast til sjóðanna. Hvað skuldabréf
Húsnæðisstofnunar snertir bendir
Hrafn á að eftir að lánakerfinu frá
1986 er lokað hafi lífeyrissjóðirnir
enga hvöt lengur til skuldabréfa-
kaupa, eins og verið hefur.
Fyrir almenna sparifjáreigendur
geti þessi skuldabréf Húsnæðis-
stofnunar á hinn bóginn haft ýmsa
kosti umfram kaup á húsbréfum.
Þau séu ríkistryggð og með afborg-
unum einu sinni á ári og jöfnum
greiðslum (anuitet) út 15 ára láns-
tíma. Virðist því að þessi bréf gætu
verið góður ávöxtunarkostur t.d.
fyrir lífeyrisþega sem vilja fá fastar
og jafnar tekjur til ráðstöfunar af
verðbréfum sínum. - HEI
Umhverfisráðuneyti fellir úr gildi „Sognsúrskurð“ byggingamefndar Ölf-
ushrepps. Guðmundur Hermannsson, sveitarstjóri Ölfushrepps:
Ráðuneyti pantar
úrskurð hjá öðru
Umhverfisráðuneytið felldi úr gildi í
gær ályktun byggingarnefndar Ölf-
ushrepps fiá 15.október, sem synj-
aði heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytinu um leyfi til breytinga á
húsnæði að Sogni í Ölfusi og rekst-
urs heimilis fyrir geðsjúka afbrota-
menn.
Ráðuneytið neitar því að byggingar-
nefnd geti synjað um starfsleyfi fyrir
heimilið og stefnt er að því að það
hefji starfsemi sína í næsta mánuði.
Jafnframt er lagt fyrir bygginga-
nefndina að taka umsókn heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðuneytis til
efnislegrar meðferðar lögum sam-
kvæmt Guðmundur Hermannsson,
sveitarstjóri Ölfushrepps:
„Þetta kemur. okkur mjög á óvart,
því ekki aðeins við, heldur einnig
skipulagsstjóm ríkisins, var búin að
fjalla um málið. Það er náttúrlega dá-
lítið einkennilegt að eitt ráðuneyti
geti beðið annað um að fella úrskurð
úr gildi, en þetta verður allt að hafa
sinn gang," sagði Guðmundur Her-
mannsson í samtali við Tímann.
„Það er enn verið að reyna að þvinga
þessu heimili fyrir geðsjúka afbrota-
menn upp á okkur. Ég tel okkur að-
eins verá að gera það sem lög og
reglugerðir segja fyrir um. Það er
ákveðin skipulagsmynd fyrir hendi
og við töldum okkur vera að gæta
hagsmuna íbúa þeirra sem fyrir eru á
svæðinu og að okkur bæri að gera
það. Ef þú t.d. kaupir hús í einhverju
ákveðnu hverfi, sem hefur fyrirliggj-
andi skipulag, þá viltu að það verði
þannig,“ sagði Guðmundur Her-
mannsson sveitarstjóri.
Hann sagði ennfremur að gögn frá
ráðuneytinu hefðu verið að berast og
sveitarstjóm ætti eftir að fara yfir þau
og skoða lagalega stöðu sína.
STJÓRNENDURNIR ÚT?
RQdsstjómin hefur faríð fram á það
við efnahags- og viðskiptanefnd Al-
þingis að hún gerí miklar breytingar
á frumvarpi stjómarinnar um ráð-
stafanir í ríkisfjármálum (bandorm-
inn). Breytingamar era það viða-
miklar að ákveðið hefur veríð að
fresta því um ótiltekinn tíma að taka
frumvarpið til umræðu að nýju
meðan það er til umfjöllunar í
nefnd. Meðal annars er lagt til að
ráðhermm verði veitt heimild til að
skipa sérstaka fjárhaldsmenn yfir
stofnanir og svipta þannig forstöðu-
menn stofnanna forræði yfir þeim.
Taka átti bandorminn til umræðu í
gær, en stjórnarandstaðan fór fram á
að umræðunni yrði frestað þar sem
ríkisstjómin væri búin að óska eftir
að gerðar yrðu umfangsmiklar
breytingar á frumvarpi sínu. Óvíst er
hvenær efnahags- og viðskiptanefnd
afgreiðir málið.
Breytingartillögumar em í nfu lið-
um, eða fullar þrjár síður. Mesta
breytingin felst í breytingum á elli-
lífeyri, en gert er ráð fyrir að hann
verði tekjutengdur þannig að tekjur
umfram ákveðin mörk skerðist um
25%. Þetta á að spara ríkissjóði um
300 milljónir á þessu ári. Jafnframt
em lagðar til breytingar á gmnn-
skólalögum í þá vem að nemenda-
fjöldi í 3.-10. bekk verði 28 en ekki
29 eins gert var ráð fyrir í upphaf-
legu frumvarpi. Hins vegar verður
heimilt í sérstökum tilfellum að hafa
30 nemendur í þessum bekkjum.
Þá er lögguskatturinn útfærður
eins og hann var lagður á í fjárlög-
um. Sveitarfélög með 300 íbúa eða
fleiri eiga að greiða 2.370 kr. á hvem
íbúa og önnur sveitarfélög 1.420 kr.
á hvem íbúa eins og íbúafjöldi var 1.
desember 1991.
Lagðar em til breytingar á lögum
um aukatekjur ríkissjóðs sem ríkis-
stjómin fékk samþykkt skömmu fyr-
ir jól og em því aðeins um hálfs
mánaðar gömul. Breytingin felst í að
láta erlend skip sem leita hafna hér á
landi greiða sérstakt gjald af hverri
nettólest.
Breytingartillagan, sem einna
mesta athygli vakti í þinghúsinu f
gær, er tillaga um að ráðhermm
verði heimilt að ráða sérstaka fjár-
haldsmenn yfir einstökum stofnun-
um. Greinin hljóðar þannig: „Hlut-
aðeigandi ráðherra er heimilt að
setja mann eða nefnd manna, um
tiltekin tíma, til að vera fjárhalds-
menn stofnana, einnar eða fleiri í
senn. Starfssvið fjárhaldsmannanna
er að skipuleggja og hafa eftirlit með
reikningshaldi og áætlanagerð
stofnana og taka ákvarðanir um fjár-
skuldbindingar, þar á meðal um
starfsmannahald. Kostnaður við
starf fjárhaldsmanna greiðist af við-
komandi stofnun.“
Ekki verður annað skilið af þessari
grein en að forstöðumenn stofnana,
sem undir þessa grein falla, verði al-
gerlega sviptir fjárráðum og völdum
um ótiltekinn tfma. Stofnunum
verði þannig stýrt að meira eða
minna leyti af sérstökum ráðherra-
ráðnum eftirlitsmönnum.
Pálmi Jónsson, varaformaður fjár-
laganefndar, sagði að þessi tillaga
hefði ekki verið rædd f fjárlaga-
nefnd, en sagðist eiga von á að það
verði gert. Hann sagði að ráðherrar
hefðu fram til þessa haft nokkuð
rúmar heimildir til að hafa eftirlit
með ríkisstofnunum, en ástæða
hefði verið talin að hnykkja á þess-
um heimildum. Hann sagði að
vissulega væri umdeilanlegt hvort
setja ætti slfkar heimildir beint inn í
lagatexta.
-EÓ
-PS