Tíminn - 03.10.1992, Side 2

2 Tíminn
Laugardagur 3. október 1992
Niðurstöður lestrarkönnunar sem kynnt var í
jafnréttisnefnd á dögunum:
Eru lestrar-
erfiðleikar
kynbundnir?
Tíu ára drengir virðast eiga oftar
við lestrarörðugleika að stríða en
stúlkur á sama aldri. Nýlega var
gerð könnun á lesskilningi og les-
hraða 10 ára nemenda í nokkrum
skólum í Reykjavík. Könnunin var
gerð af tveimur nemum við Há-
skóla íslands en notað var staðlað
lestrarpróf, sem Præðsluskrif-
stofa Reykjvíkur hefur látið gera
og byggist á dönsku prófí.
Samkvæmt upplýsingum frá Ás-
laugu Brynjóifsdóttur, fræðslu-
stjóra í Reykjavík, sem kynnti nið-
urstöður könnunarinnar í jafn-
réttisnefnd Reykjavíkur fyrir
skömmu, kom fram að í hópi
þeirra sem komu lakast út voru
strákar miklu fjölmennari en
stúlkur. Hún segir að þessar nið-
urstöður komi ekki á óvart.
„Strákarnir eru seinni til með lest-
ur á þessum aldri,“ segir Áslaug.
Hún bætir við að lesturinn sé ekki
einvörðungu háður greind heldur
geti tilfinningalegir og félagslegir
þættir líka átt hlut að máli. Þannig
segir hún að það halli t.d. verulega
á drengina hvað það varðar að þeir
þurfa oftar að leita til sálfræði-
deilda skóla en stúlkur.
Áslaug segir að það sé ástæða til
að skoða betur hvort ekki þurfi að
sinna lestrarnámi drengja sérstak-
lega, betur en nú er gert.
Ikönnuninni er nemendum rað-
að í nokkra hópa eftir árangri. Ás-
laug segir að stúlkur séu fjöl-
mennar í besta hópnum, en álíka
og drengirnir í miðhópum. Eins
og áður segir eru stúlkur hins veg-
Bæjarstjórn Selfoss mót-
maelir álögum rikisstjórn-
arinnar á sveitarfélögin:
10% útsvars
» # ■
i
skattinn
Frí Siguiði Boga Sævarssyni,
fríttaritsra Tinums á Selfossi
„Bæjarstjórn Selfoss mótmælir
harðlega áformum rikisstjómar-
innar um að hækka endur-
greiðslur virðisaukaskatts til
sveitarfélaga á næsta ári vegna
sérfræðiþjónustu, snjómokst-
urs, ræstíngar, sorphreinsunar
og björgunarstarfa almanna-
vama, auk þess að afnema end-
urgreiðslu á virðisaukaskatti tíl
hitaveitna."
Þetta segir meðal annars í
ályktun sem samþykkt var á
fimdi bæjarstjómar Selfoss fyrr
í þessari viku, Þar segir enn-
fremur að þessar ráðstafanir rík-
isstjómarinnar komi tíl með að
valda 20-25 milijón króna
kostnaðarauka fyrir bæjarsjóð,
eða upphæð sem samsvarar
10% útsvarstekna bæjarsjóðs og
um fímmtungi af framkvæmda-
í ályktunlnni segir að sam-
dráttur þjóðartekna bitni með
sama hætti á sveitarsjóðum og á
rildssjóði, Með framangreindum
aðgerðum sé verið að auka enn á
vanda sveitarfélaga.
ar fámennar í lökustu hópunum
þar sem drengirnir voru áberandi
miklu fleiri en stúlkurnar.
Áslaug segir að prófið byggist á
lesnum texta og myndum og því sé
kannað að nemendur geti lesið sér
til skilnings. „Þau hafa ekki ótak-
markaðan tíma og lestrarhraðinn
er því kannaður líka,“ segir hún.
- HÞ
Aslaug Brynjólfsdóttir, fræðslustjóri í Reykjavík, telur ástæðu til að huga sérstaklega að lestrar-
kennslu drengja, því mikill munur er á kynjum í lestramámi. Tfmamynd Ámi Bjama
Könnun á námsferli framhaldsskólanema:
Allt aö helmingur
flosnar frá námi
Yfír helmingur nemenda, sem fæddir eru árið 1969, hætti í fram-
haldsnámi, hóf þar ekki nám eða hefur ekki lokið neinum prófum.
„Það virðist sem margir fínni sér ekki nám við hæfí þótt varla verði
annað sagt en fjölbreytni í framhaldsskóiakerfínu sé mikil. Það er
eins og skólinn og nemendumir nái ekki saman.“ Þetta kemur m.a.
fram í nýlegri könnun Péiagsvísindastofnunar Háskólans um náms-
feril nemenda í framhaldskóla sem menntamálaráðherra kynnti ný-
lega ásamt skýrsluhöfundum.
Könnunin nær til árgangs sem fædd-
ur er árið 1969. Það kemur í ljós að
tæplega helmingur allra nemenda
þeirra sem fæddir eru árið 1969 hefúr
lokið einhverju prófi úr framhalds-
skóla. Þar af hafa tæp 35% lokið stúd-
entsprófi, um 5% iðnnámi og 5,5%
styttri brautum eða öðru starfsnámi.
Margt athyglisvert kemur í ljós þegar
skoðaður er sérstaklega sá hópur sem
hættir við skólagöngu efdr grunn-
skólapróf eða hættir fljótlega íram-
haldsnámi. Rúmlega 30% nemenda í
þessum árgangi eða 1273 af 4154
hætta námi án prófs eftír tveggja ára
nám eða skemmri tíma. Þetta er hærra
hlutfall en í nágrannalöndum okkar.
Þá eru tæp 10% nemenda, eða yfir 400,
enn í námi en hafa ekki lokið neinu
prófi. Um 13% árgangsins, eða 544
nemendur, fara ekki í neitt framhalds-
nám en það er svipað og hjá nágranna-
löndunum. Þá er athyglisvert að virða
fyrir sér þann hóp sem hættir námi eft-
ir tveggja ára eða skemmra nám. Um
tveir þriðju hlutar þeirra hafa lokið
einu ári eða minna námi áður en þeir
hætta. Munur er á höfuðborgarsvæð-
inu og landsbyggðinni því að 80%
þeirra nemenda sem búa á höfúðborg-
arsvæðinu hafa stundað nám eftir
grunnskóla en aðeins 65% af lands-
byggðarmönnum. Þá virðist eins og
nemendur hafi af einhverjum ástæð-
um flosnað ftá námi því 68% þessa
hóps segja að sér hafi líkað vel eða
mjög vel í skóla. Þá kemur fram að
konum líkar oftar mjög vel við skól-
ann. Meðal þessa hóps hafa 68% þeirra
meiri áhuga á verklegu námi en bók-
legu.
Þegar sjónum er beint sérstaklega að
þeim hópi sem ekki hóf nám að lokn-
um grunnskóla kemur í ljós að lang-
flestir, um 50%, gefa upp að þar valdi
mestu ónógur áhugi eða að þeim hafi
leiðst í skóla. Þegar spurt er um áhuga
á frekara námi kemur í Ijós að 82%
þessa hóps hafa áhuga á því og flestir á
iðnnámi og öðru starfsnámi. lón Torfi
Jónsson, dósent við Háskóla íslands,
vann að þessari könnun. Honum þykir
skólakerfið vera í ógöngum því að
meðan rætt sé um aukið starfsnám þá
velji nemendur það mun síður því
greinilegt sé að þrýst sé á nemendur að
þeir heQi bóknám sem rúmlega 30%
þeirra hætti svo við. Það virðist því
benda til þess að nemendur láti frekar
stjómast af þessum þrýstingi en að þeir
vilji í rauninni hefia bóknám. Þá geta
niðurstöður bent til þess að brottfall
nemenda úr skóla tengist ónógu ffarn-
boði af verklegu námi eða að slíkt nám
sé ekki nægilega áhugaverL
Skýrsluhöfúndar segja jafnframt að sá
hópur sem hefur hvað minnsta skóla-
göngu hafi ekki tiltakanlega neikvæða
afstöðu til skóla og mentunar og að
mjög stór hluti hópsins geri ráð íyrir
því að ljúka einhverju námi þótt síðar
verði. Hörður Lárusson, deildarstjóri í
menntamálaráðuneytinu, segir að
meðalaldur nemenda í iðnskóla sé um
20 ára og því geti þetta staðist
í könnuninni kemur og ffam að 44%
nemenda af höfuðborgarsvæðinu Ijúka
stúdentsprófi en 29% landsbyggðar-
nemenda. Þá Ijúka 41% stúlkría stúd-
entsprófi en 29% pila. Þetta snýst við
þegar iðnnám er skoðað en 8% pilta
ljúka iðnnámi miðað við 3% stúlkna.
Bæjarstjórn Garðabæjar:
Mótmælir
skatta-
hækkunum
Bæjarstjóm Carðabæjar hefur
sent frá sér ályktun þar sem
harðlega er mótmælt áformum
ríkisstjómarinnar að afla Qár á
kostnað sveitarfélaganna tíl þess
að standa undir útgjöldum ríkis-
sjóðs. í ályktuninni segir að
þetta sé gert þvert á fyrirheit rík-
isstjómarinnar sem gefín vom
við gerð fjárlaga fyrir ári.
„Samdráttur í þjóðarbúskapn-
um bitnar með viðlíka hætti á
sveitarsjóðum sem ríkissjóði.
Með fýrirhuguðum aðgerðum
eykur ríkisstjórnin þann vanda
sem sveitarstjórnir standa
frammi fyrir við gerð fjárhags-
áætlana fyrir árið 1993,“ segir
ma. í ályktuninni. -EÓ

Frá vinstri Gísli Guðmundsson, framkvæmdastjóri Bifreiða og landbúnaðarvéla, og Vladimir Kad-
annikov, forstjóri Ladaverksmiöjanna í Rússlandi. Timamynd Ámi Bjama
Fundur umboðsmanna Ladaverksmiójanna á Norðurlöndunum, Belgíu, Hollandi og Bretlandi í Reykjavík:
Framleiddar eru um 700 þúsund Lödur á ári
Nú stendur yfír í Reykjavík fundur umboðsmanna Ladaverksmiðj-
anna á Norðurlöndunum, Belgíu, Hollandi og Bretlandi. Fundinn
situr Vladimir Kadannikov, forstjóri Ladaverksmiðjanna í Rúss-
Iandi, en hann er góður vinur Borisar Jeltsín, forseta Rússlands.
Fýrsta Ladaverksmiðjan var stofriuð
1967, en nú eru starfandi sex verk-
smiðjur í eigu fyrirtækisins í Rúss-
landi. Um 270 þúsund manns vinna
hjá Ladaverksmiðjunum. Framleiddir
hafa verið 30-40 milljón Ladabflar, en
síðustu ár hafa verið ffamleiddir um
700 þúsund Ladabflar á ári. Um 60% af
bflunum eru framleidd í Ladaverk-
smiðjunum sjálfum, en afgangurinn
er framleiddur af öðrum verksmiðj-
um.
Breytingar í stjómmála- og efnahags-
lífi í Rússlandi síðustu ár hafa komið
við Ladaverksmiðjumar. Kadannikov
sagði að stjómendur verksmiðjunnar
séu staðráðnir í að stýra fyrirtækinu í
gegnum þessar breytingar með þeim
hætti að það eflist og styrkisL Fyrir-
tækið hefur fjárfest mjög mikið í nýrri
tækni. Þá hafa verið lagðir mjög mikl-
ir Qármunir í að hanna og smíða nýjar
gerðir Ladabfla. Nýjar tegundir bfla
verða settir á markað árið 1994. Nýju
bflamir hafa verið hannaðir alveg frá
grunni í samvinnu við amerísku bfla-
verksmiðjumar General Motors.
Rússar flytja út Lödur til mjög
margra landa. Mikið er selt til Evrópu.
Sala til Austur-Evrópulanda hefúr allt-
af verið mikil. Ýmsar þjóðir í S-Amer-
íku kaupa einnig mikið af Lödum, eins
og Ld. Chfle og Brasilía. Stjómendur
Ladaverksmiðjanna ætla sér á næst-
unni stóran hlut íbílasölu í Argentínu.
Markaðshlutdeild Lödu hér á landi er
í dag í kringum 7-8%. Árið 1987 var
þetta hlutfall 18%, en þá var óvenju-
lega mikil sala á nýjum bflum hér á
landi.