Tíminn - 16.02.1993, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 16. febrúar 1993
Tíminn 5
Þorleifur Kr. Guðlaugsson:
Að hleypa iííu blóði í fólk
Þeir eru kúnstugir hjá Alþýðusambandinu, eins og fyrri daginn.
Alltaf er sama viðkvæðið hjá leiðtogum þessara stéttarfélaga þeg-
ar stefnt er að átökum á vinnumarkaðnum. Þeir gera mikið af því
að rétta sáttahönd, en atvinnurekendur, hafið þið munað eftir að
gá í lófa þeirra hvort fimmaurar eru þar, eða eitthvað meira handa
atvinnulausa fólkinu? Og þið sláið bara á útrétta sáttahönd, því-
lík vandræði. Sáttahöndin reynist því miður ekki traust og hver
hugsar um sig.
Þó er mikið talað um nauðsyn þess
að efla atvinnureksturinn í landinu,
en síst af öllu finnst mér að þeir, sem
gala hæst í verkalýðshreyfingunni,
vilji nokkuð leggja til þeirra mála af
sanngimi, svo raunverulega gagni,
heldur velta boltanum á aðra. Þeir
slá á útrétta sáttahönd og hleypa illu
blóði í samtakahópa, segja leiðtogar
vinnandi stétta. Þetta slagorð, sem
er í miklum hávegum haft til undir-
búnings átaka á vinnumarkaðnum,
er hinn kommúniski gamli áróður,
sem alltaf virðist hafa forystu hjá
vinnandi fólki hér á íslandi, sem því
miður hefur bitnað á vinnustéttum
þessa lands í tugi ára til verri vegar,
verri afkomu þess fólks.
Að hleypa illu blóði í fólk, er í raun
það ilia blóð sem rennur í æðum
óvina sátta og raunsæis, innræting
hugarfars fólks af hatursmönnum
atvinnurekenda og athafnamanna í
landinu. Verkalýðshreyfingin er í
raun lengi búin að stefna að því, að
óhjákvæmilega varð atvinnuleysi;
hundruð fyrirtækja hafa lagt upp
laupana, ef svo má segja, vegna
forsprakka launþegahreyfingarinn-
ar, sem pínt hefur atvinnurekendur
til uppgjafar í valdatíð Alþýðubanda-
lagsins og Framsóknarflokksins. Þá
voru stöðugar árásir á atvinnurek-
endur og framleiðendur með ýms-
um hætti.
Þetta er sannleikurinn í málinu,
sem alltaf er þaggaður niður og nú-
verandi stjóm kennt um slæma
stöðu efnahagslífsins, sem fyrri rík-
isstjómir þvinguðu fram um tugi
ára og ekkert fyrirtæki mátti bera
eyrisvirði úr býtum til frekari at-
hafna.
Ég hefi aldrei séð árangur af vinnu-
deilum, heldur þveröfugL
Miklar lántökur hafa staðið yfir í
tugi ára til að fela raunverulega
stöðu atvinnulífsins og greiða niður
yfirvofandi verðbólgu. Það þýðir ekki
að mótmæla, en ekki heftir verið
haldið á lofti sannleikanum sem
skyldi, um verk Framsóknar og Al-
þýðubandalagsins, um niðurbrot
efnahagslífs þjóðarinnar um fjölda
ára skeið er þeir stjómuðu lands-
málum og ekkert fyrirtæki sá eyris-
virði í hagnaðarvon, ekki einu sinni
þeirra eigin fyrirtæki sem þjóðin
borgaði þó hundruð milljóna til að
endurreisa. Þá var gripið til lána-
sjóðanna heima og erlendis án nokk-
urs tilgangs, gjaldþrot voru stað-
reynd. Þetta var árangurinn af ára-
tuga samstöðu Framsóknar og
kommanna, lántaka ríkissjóðs var
drifin upp með hundmð milljóna kr.
auglýsingaherferð sem almenningur
greiddi í góðri trú um betri tíma.
En þetta var nú ekki allt. Nú hlóð-
ust upp vextir af milljarða lántökum
ríkissjóðs, fólkið í Iandinu varð einn-
ig að greiða þá. Enginn möglaði þó
vextimir væm spenntir upp fyrir alla
aðra vexti og þeir, sem peningana
áttu, lifa enn góðu lífi á framlagi frá
almenningsfyrirtækinu, ríkinu, þeg-
ar nú enn bætast við gjafir ríkisins í
skattaafslætti í greiðaskyni við pen-
ingamenn. Þetta var besta uppfinn-
ing fjármálaráðherra alþýðunnar og
þetta hefur ekki breyst. Þetta þjóð-
ráð hefur haldið uppi háum vöxtum
um lengri tíma, en engin af lág-
launastéttunum hefur kvartað, af því
að það var kommúnistinn Ólafur
Ragnar Grímsson sem átti þjóðráð-
ið, sem alþýðan býr nú við frá velvilj-
uðum formanni sínum. Ennþá er
þessi faránlega staða við lýði, sem
Ólafur Ragnar Grímsson gaf þjóð-
inni í arf úr fjármálabúi sínu fyrir
nokkmm ámm.
Þegar saman er
tekið, er þetta orð-
inn nokkurra
milljarða króna
baggi á almenn-
ingi, ef allt er
reiknað þessu við-
komandi. Almenn-
ingur er ekki enn
farinn að skilja
klæki og óráðsíu
vinstrimanna í
stjómsýslu, sem
brýtur niður at-
vinnulíf og afkomu vinnandi fólks.
Stefnumörkun Alþýðubandalags og
Framsóknarflokksins hefur lagt allt
efnahagslíf í rúst af áðurgreindum
ástæðum og þetta kemur svo vel
heim við gerðir kommúnista í A-
Evrópu að furðu sætir, þar sem
heimsveldi hmndi gersamlega,
stjómmálalega og efnahagslega.
Þetta er það sem þeir stefna að hér,
fái þeir ekki lækningu við Rússafár-
inu.
Efnahagslíf á íslandi nær sér aldrei
á strik aftur, ef Framsóknarflokkur
og Alþýðubandalag fá tækifæri til að
stjóma landsmálunum á ný. Illt er í
eftii að Alþýðubandalagið skuli
stjóma verkalýðshreyfingunni, því
það skiptir engu máli fyrir það þó
verkamenn verði fyrir tjóni, bara ef
þeim tekst að sundra með einhverj-
um hætti þeim möguleika að sjálf-
stæðismönnum takist að rétta við
efnahagsástandið í landinu. Þetta er
fyrst og fremst ásetningur Benedikts
Davíðssonar, eftir ummælum hans
að dæma um daginn margsinnis í
sjónvarpi, og áfram vilja hann og
hans líkar ganga villur vega sinna
manna, sem reynst hafa svik við
verkamenn, þjóðina og atvinnulífið.
Lántaka erlendis er hjálpræði þess-
ara manna, sem er að koma þjóðinni
í gjaldþrot og verkalýðsvinimir hika
ekkert við að auka skatta almenn-
ings, sem hækka óhjákvæmilega við
aukin vaxtagjöld af skuldum erlend-
is, ég tala nú ekki um ef verður
gengisfelling. f svona tillögum Al-
þýðubandalagsins og Framsóknar-
flokksins gerast vandræði þjóðar-
innar og fer heldur lítið fyrir vináttu
við fólkið, sem vinnur störfin í land-
inu, frá falsspámönnunum í okkar
þjóðfélagi. Ég held þeir verði að
þegja, Höllustaðabóndi. Það fer lítið
fyrir þjóðhollustu þessara manna og
vináttu við sína félaga, þegar ekki
má hrófla við eyri af þeirra þénustu,
sem hafa vinnu, til að koma málum
atvinnulausra manna á rétta braut
með því að styrkja stoðir atvinnulífs-
ins, eins og allir em sammála um að
verði að gera. En samt bregst Bene-
dikt Davíðsson hinn versti við og
segir þetta stefnu sjálfstæðismanna.
Og hún brennur á honum þegar þeir
taka að sér að undirbúa jafnvægi í
þessum vanræktu málum stéttarfé-
laganna, sem enga ábyrgð vilja taka
á sig til að efla atvinnuástand félaga
sinna sem hin ranga efnahagsstefna
félaga þeirra hefur hmndið þeim út
í, sem er arfúrinn frá fyrmm ríkis-
stjómum. Þar á ég við efnahags-
þrengingar til margra ára, sem vom
boðaðar af fyrri formanni Alþýðu-
bandalagsins og sem verða flokki
hans til mikillar hneisu um framtíð
alla. Hafa þeir þó vítin til að varast,
er þeir réðu ekki við sínar misgerðir
sem þeir óðu í upp fyrir haus og
hlupu volandi frá í óðaverðbólgu á
annað hundrað stig og hafa komið
láglaunafólkinu sérstaklega illa. Af
völdum eldri yfirsjóna em efnahags-
þrengingamar hans Svavars Gests-
sonar enn að veltast inni á borðum
þjóðarinnar og reyndist hann þó
einu sinni spámaður í sinni stétt. Er
þetta dæmigerður spádómur fyrir
endalokum kommúnismans heima
og erlendis? Allt efnahagslegt og
stjómmálalegt kerfi hans er hmnið
og það má ekki koma aftur. Ef at-
vinnureksturinn rís ekki upp aftur
til að bera álögur ríkisins og ann-
arra, eins og honum hefur verið
þröngvað til í miklu hærri álögu en
hann bar, þá verða vinnustéttimar
að bera einar þær þungu byrðar sem
Framsóknarflokkurinn og Alþýðu-
bandalagið sköpuðu þjóðinni á
valdatíma sínum. Getur þjóðin virki-
lega þakkað þeim? Er hún blind?
Mikill hugur er í þessum flokkum
að ná yfirráðum í ríkisstjórn og úr-
lausnin í efnahagsmálunum er
hreint hin sama og þeir ekki hafa
Ieyst neinn vanda með hingaðtil.
Þeir segja jú, að þeir ætli að ná meiri
sköttum af hátekjufólki og þeim fyr-
irtækjum sem enn eru starfandi.
Hvað þýðir svo þetta? Verði þessir
flokkar til að brjóta niður þau fáu
fyrirtæki, sem eftir em, með skatt-
lagningu, þá kostar það meira at-
vinnuleysi og hrun. Svona liggur
fyrirætlun þessara flokka fyrir og
ættu menn að skoða í fúllkominni
alvöm það ólán sem steðjaði að at-
vinnulífi í landinu, ef svona efna-
hagsstjóm næði tökum í þjóðarsál-
inni þrátt fyrir staðreyndir að þeir
em jafnvel að fyrirfara heilli þjóð, ef
þeir em rændir skynsemi í tíma og
rúmi, eins og lítur
út fyrir.
Ég er nú búinn að
lýsa hvað hefur
valdið efnahags-
ástandi fólksins í
landinu að nokkm
leyti, þó að fjölda-
margt vanti á að séu
tæmandi upplýsing-
ar um aðför Fram-
sóknarflokksins og
Alþýðubandalagsins
að íslensku atvinnu-
lífi á valdatíma sín-
um. Þeir segja þetta velferðarþjóðfé-
lag, en hvemig er það fengið? Það er
fengið með gífurlegri skattheimtu á
þjóðina og atvinnurekendur, sem
enganveginn standast álagið, og get-
ur því ekki staðist til lengdar, eins og
reynslan sýnir. Ef ríkið á að reka
hvert heimili í landinu að meira eða
minna leyti, getur það ekki þýtt ann-
að en gjaldþrot þess, sem svo sann-
arlega verður reyndin á.
Fjárstyrkir frá ríkinu em svo sann-
arlega misnotaðir og finnst fjölda
fólks það sjálfsagt og jafnvel skylt,
þar sem kerfið býður uppá mögu-
leikana. Það er heiðarlegra til dæm-
is, að efnað fólk sjái um framfæri
barna sinna, heldur en arðræna það í
skattlagningu öðrum til búbótar
(hvomtveggja ekki heldur eigi sér
stað). Þessvegna á að leggja niður
allar uppbætur og virðisaukaskatt.
Ljótur áróður er það, að niður-
greiðslurnar til landbúnaðarvara séu
fyrir bændur, því þær ganga til lækk-
aðs verðs fyrir neytendur og enn-
fremur lágur, eða enginn virðisauka-
skattur af þessum vömm til neyt-
enda. Allt em þetta kjarabætur fyrir
neytendur og munar talsvert um, og
þó er verið að væla og röfla yfir
bændastéttinni, að hún fái þetta allt
og sé einn þyngsti baggi á þjóðinni.
Svona er hugsunarháttur fólksins
rangur og óraunsær og fullorðnu
fólki til vansæmdar.
Söluskatturinn, síðar virðisauka-
skattur, er eitt af því sem er að eyði-
leggja efnahag fólksins. Þetta á að af-
nema. Upphaflega var söiuskattur-
inn innleiddur af Framsóknar-
flokknum og Alþýðubandalaginu.
Virðisaukaskattur hreinlega sundrar
efnahagskerfi okkar, 27% gera
hreint ótrúlega upplausn í efnahag
landsmanna. Fólk ætti að sjá fyrir
sér 27% lækkun á vöruverði. Ef virð-
isaukaskatturinn væri afnuminn,
gæti nær öll félagsþjónusta lagst
niður, fyrir utan það að staða við-
skipta við útlönd mundu bera mik-
inn ágóða í þjóðarbúið og þarafleið-
andi atvinna aukast og auðvelt að
selja hvers konar iðnað og vömr úr
landi með góðum árangri. Allur
efnahagur landsins mundi snar-
breytast til hagsældar fyrir alla.
Engum þýðir að láta sér detta í hug
að atvinnuleysi hverfi á stundinni,
hversu miklu fé sem væri varið í
uppbyggingu atvinnuvega. Einnig er
það algjörlega vonlaust að taka lán
erlendis til uppbyggingar atvinnu-
málanna.
Við emm ekki aldeilis laus við efna-
hagsvandann ef Alþýðusambandið
og verkalýðsfélögin ætla nú að drífa
upp harðar vinnudeilur. Það er alveg
eins víst, ef á að standa jafnfætis
Efnahagsbandalaginu að við verðum
að lækka kaupið eða gera einhverjar
aðrar róttækar aðgerðir til að stand-
ast samkeppni. Auk þess vil ég
minna á að ef á að hækka mikið
kaup, þá er ekkert vísara en að efn-
aðir menn og fyrirtæki, sem enn em
einhvers megnug, flytji úr Iandi, þar
sem með slíku aðhaldi er arðvænn
atvinnurekstur hér á landi með öllu
vonlaus, eins ef Alþýðubandalag og
Framsóknarflokkurinn fá að ein-
hverju leyti ráðið framhaldi efna-
hagsmála í framtíðinni.
Skattheimtu er nú þannig varið, að
tekjuskattur og útsvar em 37%,
virðisaukaskattur 27%, fyrir utan
marga aðra skylduskatta. Má því
segja að það sé gott að vera skattlaus
með 60 þúsund krónur á mánuði,
sem maður fær þó í hendumar.
Þetta em nú ástæðumar sem fyrr-
verandi stjórnarsamstarf hefur fært
yfir þjóð sína og börnin sín á kom-
andi ámm. Ef sjálfstæðismenn og
Alþýðuflokkur fá ekki að starfa í friði
að mögulegri endurreisn efnahags-
lífsins nú, þá mun langt líða þar til
fólk fær að sjá hag sinn vænkast.
Þeir segja þetta velferðarþjóðfélag, en hvernig
er það fengið? Það er fengið með gífurlegri
skattheimtu á þjóðina og atvinnurekendur, sem
enganveginn standast álagið, og getur því ekki
staðist til lengdar, eins og reynslan sýnir. Ef
ríkið á að reka hvert heimili í landinu að meira
eða minna leyti, getur það ekki þýtt annað en
gjaidþrot þess, sem svo sannarlega verður
reyndin á.
Enn herðir IBM mittisólina
Á síðustu undanförnum ámm hef-
ur Intemational Business Machi-
nes, IBM, fækkað starfsfólki sínu í
heimi öllum úr 400.000 í 300.000.
Og í síðustu viku desember 1992
tilkynnti stjómarformaður IBM,
John Akers, að enn yrði starfsfólki
þess fækkað um 25.000 á komandi
ári, en 1992 sem 1991 var tap á
rekstri þess. — Á kauphöllum hafa
hlutabréf IBM fallið í verði úr 175 $
árið 1987 í 50 $ síðla árs 1992.
íhugar IBM endurskipulagningu,
og kann það að gera deildir sínar að
dótturfélögum.
Uppgangur AT&T
á ný
Hin bandaríska eftirlitsnefnd með
einokun lét 1984 skipta upp Amer-
ican Telephone & Telegraph Comp-
any. Hélt það eftir langlínu-sím-
samböndum (og fjarskiptum),
Westem Electric, Unix-hugbúnaði
og hlut í Olivetti. Síðan hefur AT&T
enn færst í aukana. Það keypti NCR
1991 og í nóvember 1992 símtóla-
gerðina McCair Communications.
30 ný kjamorkuver í
Russlandi
í Rússlandi verða byggð 30 ný
kjamorkuknúin raforkuver fram til
2010, að rússneska ríkisstjórnin
samþykkti í desember 1992 að til-
lögu Victors Mikhailov kjarnorku-
málaráðherra. í fyrstu verður lokið
við nokkur, sem við var hætt í miðj-
um klíðum fyrir nokkrum ámm. Á
meðal hinna nýju verða a.m.k. sjö
með svonefndum vatnsþrýstikljúf-
um (WER), en ef til vill tíu, en
hvert þeirra mun vinna 1000
megawött. Um þessa ákvörðun
rússnesku ríkisstjórnarinnar segir
einn forráðamanna Alþjóðlegu
kjarnorkumálastofnunarinnar í
Vín, David Kyd: „Rússland þarf að
selja olíu og jarðgas við erlendum
gjaldeyri. Það verður að nýta kjarn-
orku til að vinna sér næga raforku."
Hamborg eflist
Skipting Þýskalands 1945 dró
þrótt úr atvinnulífi í Hamborg, en
um þriðjungur viðskipta borgar-
innar var við þá landshluta, sem
urðu Austur-Þýskaland. Þegar vest-
ur-þýska ríkisstjórnin styrkti fyrir-
tæki til starfsemi á mörkum ríkj-
anna, fluttust þangað allmörg fyrir-
Viðskiptalífið 1
tæki frá Hamborg. Á sjöunda ára-
tugnum gátu skipasmíðastöðvar
borgarinnar ekki lengur keppt við
skipasmíðastöðvar í Austur-Asíu.
Olíuhreinsunarstöðvar borgarinnar
guldu olíukreppnanna á áttunda
áratugnum. En nú nýtur atvinnulíf
borgarinnar endursameiningar
Þýskalands.
Um þessi efni hafði Newsweek 11.
janúar 1993 eftir Urda Martens-
Jeebe, einum framkvæmdastjóra
Þróunarfélags Hamborgar: „Ham-
borg hafði tapað liðlega 40% af hin-
um 263.000 störfum sínum við
framleiðslu iðnvamings frá 1970,
en tala vinnandi fólks nú, 872.000,
er innan við 10% lægri en þá.“ —
Hamborg er nú miðstöð fjarskipta-
og upplýsingatækni í Þýskalandi og
á eftir Frankfurt helsta fjármála-
borg þess. Við þjónustustörf í víð-
asta skilningi eru nú 660.000 störf,
þrjú af hverjum fjómm störfum í
borginni.
,Að athugun ráðgjafaríyrirtækis-
ins Ernst & Young 1991 þykir út-
lendum firmum, sem hyggja á við-
skipti í Evrópu, álitlegast að setjast
að í Hamborg; könnun á meðal
þýskra fyrirtækja sýnir, að þrjú af
hverjum fjómm hyggja á aukin
umsvif í Hamborg. Helstu skipafé-
lög í Asíu hafa sett evrópskar aðal-
stöðvar sínar upp í borginni."