Tíminn - 19.10.1993, Page 3

Þriðjudagur 19. október 1993
Tíminn 3
Háskólinn hyggst tvöfalda hagnað sinn með
rekstri happdrættisvéla. Háskólarektor:
Getum ekki
hætt við
vélarnar
Háskólinn ætlar að tvöfalda hagnað
sinn úr 200 millj. kr. í um 400 millj.
kr. með rekstri á 350 happdrættisvél-
um. Á fundi með forráðamönnum
skólans í gær kom fram að fulltrúar
RKÍ hafi krafist þess að Háskólinn
hefði eingöngu vélamar á vínveitinga-
stöðum og það hafi valdið því að upp
úr viðræðum þessara aðiía slitnaði
fyrir helgi.
Sveinbjöm Bjömsson háskólarektor
segir að ekki komi til greina að hætta
við rekstur vélanna en í gær var beðið
eftir að dómsmálaráðherra undirritaði
reglugerð sem heimilaði þessa starf-
semi.
„Við getum ekki hætt við þar sem við
höfum bundið okkur í alla enda. Við
fengum leyfi til að undirbúa þetta í
febrúar. Það sem á skortir er útgáfa
reglugerðar," segir Sveinbjöm.
Háskólarektor segir að Háskólinn
hafi áður haft stærri hluta af happ-
drættismarkaðnum en undanfarin
fimm ár hafi tekjur Háskólans hrapað
úr 500 millj. kr. á ári niður í um 200
millj. króna. „Við höfum ekki sett allt
á annan endann þótt Lottó, getraunir
og Rauðakrosskassamir hafi kornið,"
segir Sveinbjöm.
A sama tíma og tekjur Happdrættis
Háskólans minnka hefur hlutur ann-
arra aðila á þessum markaði farið vax-
andi að sögn Háskólamanna. Þeir
benda á að Lottó uppskeri nú um 400
til 500 millj. kr. í ágóða, RKÍ og sam-
starfsaðilar þeirra um 400 millj. kr.,
Getraunir milli 100 og 150 millj. kr.
og SÍBS og DAS um 50 til 60 millj. kr.
eða nálægt 1.100 millj. kr. á síðasta
ári. Þetta gerist þrátt fyrir að sam-
kvæmt Iögum hafi Happdrætti Há-
skólans einkaleyfi á peningahapp-
drætti hér á landi og sé því eini aðilinn
sem greiðir 20% einkaleyfisgjald af
tekjum sínum. Á þessu ári hefur
Happdrætti Háskólans, eitt happ-
drætta, þurft að greiða um 40 millj. kr.
fyrir þetta einkaleyfi sem þó er ekkert
einkaleyfi þegar allt kemur til alls.
Forráðamenn Háskólans telja fráleitt
að halda því fram að þessi nýja tækni
muni kippa grundvelli undan rekstri
annarra aðila sem nú ráða 85% af
markaðnum. Þeir segja að um fáa
spilasali verði að ræða sem hafi sam-
tengda spilakassa. Jafnframt benda
þeir á að álíka tölvuhappdrætti séu að
ryðja sér til rúms víða í Evrópu og í
Bandaríkjunum.
Háskólamenn benda á að þeir 350
kassar sem þeir ætla að starfrækja eigi
að verða á 20 stöðum á öllu landinu.
Þeir benda á að RKÍ sé hins vegar með
nærri 200 sölustaði í sjoppum og án-
ingastöðum um land allt en á þessum
stöðum verði spilakassar Háskóla-
manna ekki.
-HÞ
Svona Ifta þelr út, hlnlr umdelldu
spilakassar sem Happdrætti Há-
skólans hyggst reka hér á landi.
■
; r: i

m 1 ~~~
á w 1 Wym p # I
ll M ;J 1
kK’1 ** á 1
SKe i
d[| 1
Harðar umræður á Alþingi um rekstur spilakassa Happdrættis
Háskólans:
Rauði krossinn
ræður sér aug-
lýsingastofu
Þorsteinn Pálsson dómsmálaráðherra sagði á Alþingi í gær að
sér sé ekki stætt á því að neita Happdrætti Háskólans að reka
happdrætti með nýjustu tækni. Utanríkisráðherra hvatti dóms-
málaráðherra til að fresta því að undirríta reglugerð um spila-
kassa og lagði til að viðræður veröi hafnar mílii Háskólans,
Rauða krossins og dómsmálaráðuneytisins.
í ræðu Þorsteins kom fram hörð
gagnrýni á málflutning Rauða
krossins ekki síst Guðjóns Magnús-
sonar, formanns Rauða krossins.
Þorsteinn sagði að Guðjón hafi
hringt í sig síðastliðinn laugardag
til að fá upplýsingar um stöðu
málsins. Þorsteinn sagði að fengn-
um þeim upplýsingum hafi Guðjón
sagt að Rauði krossinn myndi veit-
ast að sér og taka málið upp á Al-
þingi. Þorsteinn upplýsti einnig að
Rauði krossinn hafi ráðið auglýs-
ingastofuna Athygli til að reka
áróður fyrir sig í þessu máli.
Þorsteinn sagði að löggjöf um
happdrætti hér á landi sé ófull-
komin og nauðsynlegt sé að bæta
þar úr. Það þurfi að vera til skýr
löggjöf um þessa umfangsmiklu
starfsemi.
Þorsteinn sagði að það væri ekki
hlutverk sitt að neita Happdrætti
Háskólans að reka happdrætti með
nýjustu tækni. Hann sagði að það
væri skýrt í lögum að Happdrætti
Háskólans hefði einkaleyfi til að
reka peningahappdrætti. Hann
sagði það hvorki siðlegt eða löglegt
fyrir sig að fara út í einhver hrossa-
kaup í þessu máli við Rauða kross-
inn.
Þorsteinn sagði rangt að skrif-
stofustjóri í dómsmálaráðuneytinu
væri að gæta hagsmuna Háskólans
með setu í happdrættisráði Háskól-
ans. Hann sitji þar fyrir hönd ráðu-
neytisins og hans hlutverk sé að
hafa eftirlit með happdrættinu.
Þorsteinn vakti athygli á að enginn
fulltrúi hins opinbera hafi eftirlit
með sama hætti með happdrættis-
rekstri Rauða krossins.
Þorsteinn lýsti sig tilbúinn til við-
ræðna við Rauða krossinn. Jón
Baldvin Hannibalsson utanríkis-
ráðherra túlkaði þessa yfirlýsingu
svo að Þorsteinn myndi fresta því
að skrifa undir reglugerð um spila-
kassa Háskólans. Jón Baldvin tók
undir orð annarra þingmanna um
að deiluaðilar verði leiddir saman
til samkomulags.
Fjölmargir þingmenn tóku þátt í
umræðunum og gagnrýndu þeir
nánast allir afstöðu dómsmálaráð-
herra þó með mishörðum orðum.
Þingmenn sögðu að með ákvörðun
sinni sé verið að setja í hættu mik-
ilvægt starf björgunar- og líknarfé-
laga sem standa að spilakössum
Rauða krossins. Það hljóti að
snerta ríkissjóð á einn eða annan
hátt. Þingmenn Alþýðubandalags-
ins lögðu til að Háskólanum yrði
gefið einkaleyfisgjald sem hann
greiðir í ríkissjóð í dag. Mennta-
málaráðherra upplýsti að hann
væri fylgjandi því að einkaleyfis-
gjaldið verði afnumið og að gjaldið
renni til Háskólans.
Nokkrir þingmenn bentu á að Há-
skólinn sé ríkisstofnun og að ríkis-
sjóður ætti að taka að sér að veita
honum fjármagn til framkvæmda.
-EÓ
Tugir aðila hafa óskað eftir því við dómsmálaráðu-
neytið að fá að reka ný peningahappdrætti:
Fjórum millj-
öröum eytt í
happdrætti
íslendingar keyptu happdrættis-
miða af ýmsum gerðum fyrir um
fjóra miiíjarða króna á síðasta árí.
Inni í þessarí tölu eru einungis
stóru happdrættin. Hagnaður happ-
drættisfyrírtækjanna var rúmlega
1,1 milljarður og rekstrarkostnaður
yfir 800 milljónir. Dómsmálaráðu-
neytinu hefur á síðustu mánuðum
boríst fjöldi umsókna frá félaga-
samtökum um leyfi til rekstrar
happdrætta af ýmsum gerðum.
Veltan á happdrættismarkaðinum
hér á landi er gífurlega mikil og því
þarf ekki að koma á óvart að það
heyrist hljóð úr horni þegar Happ-
drætti Háskólans kemur með 350
nýja spilakassa inn á markaðinn.
Peningahagsmunir eru svo miklir.
Á síðasta ári velti Happdrætti Há-
skólans tæplega 1.489 milljónum.
SÍBS velti 216 milljónum, DAS 168
milljónum, Lottó 1.050 milljónum,
Getraunir 362 milljónum og spila-
kassar Rauða krossins skiluðu 586
milljónum eftir að vinningar höfðu
verið greiddir.
Þessi happdrætti greiddu 1.765
milljónir í vinninga og eru vinning-
ar spilakassa Rauða krossins þá ekki
taldir með. Rekstur happdrættanna
kostaði 809 milljónir og hagnaður
þeirra var 1.126 milljónir. Hagnað-
urinn skiptist þannig að Háskóli ís-
lands fékk 239,2 milljónir (þar af
þarf hann að greiða 47,8 milljónir í
einkaleyfisgjald), SÍBS fékk 34,5
milljónir, DAS fékk 28,9 milljónir,
ÍSÍ 159 milljónir, Öryrkjabandalagið
136,3, UMFÍ 45,4 milljónir, Lands-
björg og Slysavarnafélagið 72 millj-
ónir, SÁÁ 28 milljónir og Rauði
krossinn 299 milljónir. Það er því
Rauði krossinn sem er sá einstaki
aðili sem hafði mestan hagnað af
rekstri happdrætta á síðasta ári.
Flest happdrættin gera ráð fyrir
svipuðum hagnaði á næsta ári, en
Rauði krossinn áætlar þó að auka
hagnað sinn um nokkra tugi millj-
óna.
Það eru margir sem geta hugsað
sér að fá einhvern hluta af happ-
drættiskökunni. Yfir dómsmála-
ráðuneytið hefur rignt umsóknum
frá ýmsum aðilum um að setja á fót
happdrætti. Landsbjörg hefur sótt
um að starfrækja sjónvarpsbingó,
DAS og SÍBS hafa sótt um leyfi til að
reka saman spilavélar og spilakassa
með vinningum í reiðufé, Fram-
kvæmdanefnd um heimsmeistara-
mót í handknattleik hefur sótt um
leyfi til að reka íþróttagetraunir eða
tölvubingó, íþróttasamband íslands
hefur óskað eftir leyfi til að reka
sjónvarpsbingó, Ferðamálaráð hefur
óskað eftir að fá að reka spilavíti og
DAS og SÍBS hafa sameiginlega
óskað eftir að lögum verði breytt í þá
veru að þeim verði leyft að bjóða
peningavinninga. Flest bendir til að
allir þessir aðilar fái neitun frá
dómsmálaráðuneytinu. -EÓ