Tíminn - 17.03.1994, Side 22
22
wtmnm
Fimmtudagur 17. mars 1994
STOFNLÁNADEILD LANDBÚNAÐARINS
Laugavegi 120,105 Reykjavík
Sími 91-25444
Umsóknir um lán vegna framkvæmda á árinu 1995 þurfa að berast Stofn-
lánadeild landbúnaðarins fyrir 15. september næstkomandi.
Umsókn skal fyigja teikning og nákvæm lýsing á framkvæmdinni, þar sem
meðal annars ertilgreind stærð og byggingarefni.
Ennfremur skal fylgja umsögn héraðsráðunautar og búrekstrarskýrsla, svo
og veðbókarvottorð. Þá skal fylgja umsókn búrekstraráætlun til 5 ára og koma
þarf fram hverjir væntanlegir fjármögnunarmöguleikar umsækjanda eru.
Þeir sem hyggjast sækja um lán til dráttarvélakaupa á árinu 1995 þurfa að
senda inn umsóknir fyrir 31. desember næstkomandi.
Allar eldri umsóknir falla úr gildi 15. september næstkomandi.
Það skal tekið fram að það veitir engan forgang til lána þó að framkvæmdir
séu hafnar áður en lánsloforð frá deildinni liggur fyrir.
Sérstök athygli er vakin á því að Stofnlánadeild landbúnaðarins er óheimilt
lögum samkvæmt að fara á eftir öðrum veðhöfum en opinberum sjóðum. Lán-
takendum er sérstaklega bent á að tryggja sér veðleyfi vegna væntanlegrar lán-
töku frá lífeyrissjóðum öðrum en Lífeyrissjóði bænda og öðrum þeim aðilum, sem
eru með veð í viðkomandi jörð.
BÚNAÐARBANKI ÍSLANDS
STOFNLÁNADEILD LANDBÚNAÐARINS
ALFA LAVAL VORUR
Er nokkuð skrítið að staðan sé eins og hún er? í viðbót við að fram-
leiða 4000 lítra af mjólk á ári verður júgrið fyrir raka, hitasveiflum, drag-
súgi og óhreinindum. Bakteríur bíða reiðubúnar til árásar. En sem betur
fer átt þú kost á að búast til varnar.
ALFA LAVAL hefur yfir að ráða fjölbreyttu úrvali af rekstrarvörum,
sem þú getur nýtt þér til þess að verjast þessum árásum.
JUGURÞRIF
Sýnikanna
Tvíbytta
Klæðis júgurklútur 26x35 cm (100% baðmull). Nýjung
Klórtöflur
ALFA blue rakur júgurklútur
ALFA sept handáburður
ALFA blue júgursmyrsl
ALFA blue júgursmyrsl með sólvörn
ALFA sept júgurfeiti, bakteríuhemjandi
ALFA sept piparmyntuáburður
ALFA sept piparmyntuolía
ALFA sept sárasmyrsl
ALFA blue hreinsiefni á sár
Plástur á spena. Nýjung
JÚGURHREINLÆTI EFTIR MJALTIR
Dýfuflaska
Sérstök dýfuflaska
ALFA blue úðaflaska (úðinn beinist upp!)
MAGNUM úðabyssa
ALFA TEST til að kanna gerlafjölda
Leitið nánari upplýsinga í ALFA LAVAL landbúnaðarvörulistan-
um eða hjá neðangreindum aðilum.
Globus h/f.
ALFA LAVAL þjónustufulltrúum Globus h/f.
ALFA LAVAL umboðsmenn um allt land
G/obusi
Lágmúla 5, s:681555
Viö ræktun veðreiðastökk-
hesta og veðreiðabrokkara
koma arabískir hestar mikið
við sögu. Þá gerist vart þörf að
kynna en hreinræktun araba
hefur gengið frekar illa nú á
síðari tímum. Arabískir hestar
eru þrekmiklir og þolnir en að
öðru leyti hitta þeir fyrir
ofjarla sína í öðrum hrossa-
kynjum þótt þau hrossakyn
hafi flest hver einhverntíma
verið kynbætt með arabanum.
Trakehner hestar eru fríðir
og fagurskapaðir, þeir eru af-
skaplega hæfir og þolnir
keppnishestar í hestaíþróttum,
t.d. hindrunarstökki.
Knabstruphesturinn er ekki
algengur nú orðið, hann var
ræktaður í Danmörku fyrr á
öldum og stóð sú ræktun með
mestum blóma á nítjándu öld.
Knabstruphesturinn er auð-
þekktur af litnum, dropa-
skjóttur. Hann var t.d. vinsæll
sirkushestur.
New Forest hestar sem eru
afar knáir og traustir víða-
vangshlaupahestar eiga sér
afar sérstæða ræktunarsögu
sem ekki verður rakin hér en
ræktun á víðavangshlaupa-
hestum og veiðihestum er ekki
mikið stunduö á Norðurlönd-
um.
Dráttarklárar mega muna fíf-
il sinn fegri en þó eru ymis
dráttarhestakyn enn þá til á
Norðurlöndum og væri sjónar-
sviptir ef þau hyrfu. Tröll-
auknastir eru belgísku og
jósku dráttarhestarnir og
Ardenahesturinn sem ræktað-
ur var hvað mest í Svíþjóð af
Norðurlöndunum. Þessir hest-
ar eru holdgervingar aflsins og
festunnar. Jóski dráttarhestur-
inn er auðþekktur af miklu
hófskeggi er prýðir fætur hans
og minnast margir þess að
jósku dráttarhestarnir voru
notaðir til að draga ölvagna
um götur Kaupmannahafnar.
Þá eru til ymis léttari og
smærri dráttarhestakyn svo
sem Haflinger hestar eða þá
„fjölhæf" vinnuhestakyn t.d.
Norðurlandshestar.
í Noregi hefur verið ræktað
upp prýðisgott brokkhestakyn,
norður-norska brokkhestinn,
úr einni ættlínu Dalahestsins.
Dalahesturinn á sér töluvert
merka ræktunarsögu og er hér
um að ræða „alhliða" brúkun-
arhest. Norður-norski brokk-
hesturinn hefur mikið verið
notaður til kynbóta við rækt-
un norðursænska brokkhests-
ins og eru þeir reyndar báðir
kallaðir Norðurlandsbrokkarar
í töflunum hér að framan.
í sambandi við „fjölhæf"
vinnuhestakyn má einnig geta
Fjarðarhestsins og Finnlands-
hestsins. Þá eru Connemara
hestar sem eru írskir að upp-
runa, töluvert sérstakir í sinni
röð. Þeir eru fremur smávaxnir
en hafa náð töluverðum vin-
sældum sem keppnishestar,
einkum þó fyrir unglinga.
íslenski hesturinn nýtur síð-
an sívaxandi vinsælda sem
reið- og keppnishestur á Norð-
urlöndum og er óþarft að ræöa
það frekar hér.
Eiginleg smáhestakyn eru
ýmis til á Norðurlöndum.
Smæstir eru Hjaltlandshestam-
ir. Þá má og geta velskra smá-
FÉLAGSKERFIÐ í HROSSARÆKT
2. mynd. Félagskerfið í hrossaræktinni.
Hrossarækt - Hrossabúskapur
Lengi var nokkurt hjarðmennskusnið á hrossahaldi landsmanna en á þessari
öld hefur hrossabúskapurinn smám saman breyst úr hjaröabúskap í ræktunar-
búskap, þó að hið fyrrnefnda þekkist enn.
Reiðhrossarækt er höfuðmarkmið en kjötframleiösla kemur til þó aö ekkert sé
sérstaklega lagt fram til hennar. Kjötið var áður fyrr allverömæt afurö en á nú
við vaxandi samkeppni og minnkandi vinsældir að etja þó aö hér sé um gæba-
fæbu að ræöa. Aðrar aukaafurðir sem nýta má eru blóö úr fylfullum hryssum til
lyfjagerðar, húðir og jafnvel hrosshár og kaplamjólk.
Ræktunarbúskapur er forsenda fyrir arbsemi í hrossabúskap eins og í öðmm
greinum landbúnaðar. Almenn þátttaka í kynbótastarfseminni; skýrsluhald og
sýningar kynbótahrossa, em mikilvægasti þátturinn en auk þess þarf að koma til
rétt meðferð hrossanna í uppeldi sem í tamningu og þjálfun. Þar er fóbmnin og
beitin mikilvæg. Stórefla þarf rannsóknir á sviði fóðmnar, meöferöar og heilsu-
fars hrossa.
Hin meginforsendan fyrir arbsemi í hrossabúskap er markaðssetning afurð-
anna. þar er bæði um ab ræba sölu á reibhrossum innanlands og úr landi og
einnig kjötsölu. Mest af kjötinu er selt til Japans en lítið fæst fyrir aðrar aukaaf-
urðir en kjöt. Síðustu ár hafa um 2000 hross verið seld úr landi á ári. Á árinu
1993 óx útflutningur hrossa enn ab höföatölu til en á árinu vom flutt 2485 úr
landi, 86 stóðhestar, 1235 hryssur og 1164 geldingar. Helstu markaðslönd vom
Þýskaland með um 51% af sölunni og Svíþjóö með nær 18% en þar hefur salan
þó dregist mikið saman en aukist í bæði Danmörku og Noregi. Nokkur en þó of
lítil hreyfing er á útflutningi hrossa til nýrra markabslanda. Erfið ytri skilyrði
bæði hér heima og erlendis og mikiö offramboð af ýmisskonar hrossum setur
jafnframt mark sitt á afkomuna í greininni. Mikil verðlækkun á hrossum er
enda staðreynd og er verðlækkunin enn meiri að því er virbist á kaupverðinu til
útflutnings en á söluverðinu erlendis. Jafnframt sem eftirspum eftir ódýmm og
þá um leiö lítið ræktuðum hrossum hefur aukist meira en eftir þeim betri og
dyrari. Offramboðiö af hrossum er auk þess mest í lágu verðflokkunum.
Verðþróun á innanlandsmarkaði hefur verið mjög svipuð og í útflutningn-
um. Innanlandssala er lauslega áætlub um 1500 geltir reiöhestar á ári en auk
þess þarf hross til ab endumýja undaneldishross og smalahross landsmanna.
Þrátt fyrir þá þróun sem rakin hefur verið hér að ofan og felur í sér bæði
tekju- og eignarýmun í greininni er engin bein vá fyrir dymm og helgast það
mest af því hve lítið skuldsett greinin er auk þess sem staðan er kynbótalega séð
mjög sterk í greininni og því em mikil sóknarfæri til stabar.