Tíminn - 03.11.1994, Blaðsíða 11
Fimmtudagur 3. nóvember 1994
11
70 ára:
Sigurður Blöndal
Siguröur Blöndal, frændi
minn, er orðinn sjötugur og
sestur aö á Hallormsstað í
þriðja sinn á lífsleiðinni. Nær
væri að segja að hann hafi ab-
eins skroppið þaðan um stund
á meöan hann gegndi starfi
skógræktarstjóra syðra 1977-
1989. Á Hallormsstað ólst
hann upp í Húsmæðraskólan-
um hjá foreldrum sínum, Sig-
rúnu Pálsdóttur Blöndal, sem
stofnaði skólann, og Benedikt
Magnússyni Blöndal búfræð-
ingi. Þau höfðu áður verið
kennarar á Eiðum, en fluttu
þaðan í Mjóanes, eignarjörð El-
ísabetar Sigurðardóttur, ömmu
okkar Sigurðar. Þar stofnuðu
þau einkaskóla 1924 og síðan
kvennaskóla, sem þau ráku fyr-
ir eigin reikning með búskap
uns Húsmæðraskólinn á Hall-
ormsstað tók til starfa 1930. í
Mjóanesi fæddist Sigurður 3.
nóvember 1924.
Föður sinn missti Sigurður
þegar hann var 15 ára. Bene-
dikt varð úti í ársbyrjun 1939
skammt frá Hallbjarnarstöðum
í Skriðdal eftir ferð yfir Þórdals-
heiði. Sigrún féll einnig frá fyr-
ir aldur fram árið 1944, aðeins
sextug. Þessi áföll bæði eru
greypt í minningar frá æskuár-
unum, en eftir stób einkason-
urinn Sigurbur, þá í sjötta bekk
Menntaskólans á Akureyri það-
an sem hann lauk stúdents-
prófi vorið 1945. Með honum
var vænn hópur Austfirðinga,
sem þá og lengi síðar sóttu í
framhaldsnám til Akureyrar.
Þessi ár gerðust tíðindi mikil og
stór heima og erlendis. Það var
því að vonum mikill stjórn-
málaáhugi meðal nemenda í
MA og margir Austfirðinganna
urðu róttækir og fylgdu sósíal-
istum að málum. I þá sveit
skipaði Sigurður sér og hefur
fylgt henni síðan. Ekki dofnaði
þjóðmálaáhugi hans vib það
að starfa sem þingskrifari á Al-
þingi veturinn 1945-46 á
blómaskeiði nýsköpunar-
stjórnarinnar og áhugi hans og
næmt auga fyrir persónum
hefur trúlega skerpst á þessum
sérkennilega vinnustab.
Haustið 1946 lá leið Sigurðar
til Noregs í skógræktarnám við
landbúnabarháskólann á Ási
þaban sem hann útskrifaðist
1952. Með því var stefnan tek-
in á það sem varð ævistarf Sig-
urðar og samtímamenn hans
ÁRNAÐ HEILLA
þekkja. Hitt vita færri hversu
mótdrægt þab var ráðamönn-
um vegna pólitískra fordóma
að veita honum skógarvarðar-
stöðu á Hallormsstað eftir
Guttorm móðurbróður sinn ár-
ið 1955. Angar McCarthyism-
ans teygbu víba anga sína á
þessum árum. Vegna góðrar
menntunar Sigurðar og hæfi-
leika var ekki auðvelt að snib-
ganga hann og ýmsir góbir
menn lögðust á árar honum til
stuðnings.
í störfum sínum sem skógar-
vörður á Hallormsstað 1955-
1976 reyndist Sigurður afar far-
sæll og ávann sér hylli sam-
verkamanna. Hann naut þar í
senn þeirrar undirstöðu, sem
námib i Noregi veitti honum,
og þekkingar sinnar á staðnum
og íslenskri náttúru. Byggt var
á þeirri reynslu, sem fengin var
á Hallormsstað, og aukið við
hana í stórum stíl, m.a. með
landnámi utan birkiskógarins.
Lerkiteigarnir út með Fljóti í
landi Mjóaness og aðliggjandi
jarða eru ef til vill ljósasti vitn-
isburðurinn um árangurinn af
starfi Sigurðar, en ótal margt
fleira er í uppvexti frá þessu
skeiði. Friðlandið var líka
stækkað til muna með girðingu
um Ása að Gilsá við Skjögra-
staði.
Sem fræðari og leiðbeinandi
um skógrækt varð Sigurður
brátt landsþekktur á skógar-
varðarárunum. Hann er al-
þýðufræðari í bestu merkingu,
bregður á leik meb sögum um
„nafntogaða og einkennilega
menn", eins og þeir voru flokk-
aðir í þjóðsögum, og endur-
vakti trú manna á tilvist Lagar-
fljótsormsins. Hann var
stundakennari við Húsmæðra-
skólann um tíma og vinsæll af
því starfi. Jafnframt kom hann
víða að skólamálum hér eystra,
m.a. sem formaður bygginga-
nefndar barna- og unglinga-
skólans á Hallormsstað, for-
maöur nefnda vegna undir-
búnings ab menntaskóla á
Austurlandi 1963-72 og um
skeið formaður skólanefndar
Alþýbuskólans á Eibum.
Sigurbur kvæntist 1954 Guð-
rúnu Sigurðardóttur, ættaðri úr
Núpasveit, um það leyti sem
hann tók við skógarvarðar-
starfinu. Hún hefur verið hon-
um traustur förunautur. Móðir
Guðrúnar var Halldóra Frið-
riksdóttir frá Efrihólum og fað-
ir hennar Sigurður Björnsson
frá Grjótnesi á Sléttu. Gubrún
og Sigurbur fluttu í fallegan bú-
stab á Akurgerði í túnfæti
gamla bæjarins á Hallormsstað.
Þangað var ánægjulegt ab
koma og oft orðið framorbið
þegar menn felldu talið. Börn
þeirra eru þrjú: Benedikt starfs-
mabur hjá Skógræktinni, Sig-
rún kennari við Menntaskól-
ann á Egilsstöðum og Sigurður
Björn tónlistarmaður.
Þótt röskur áratugur skilji okk-
ur frændur, hafa leiðir víða leg-
ið saman og áhugamálin fallið
í svipaðan farveg. Sigurður
styrkti mig í þeim ásetningi að
leggja stund á náttúrufræði og
hann brýndi fyrir mér að fara í
stærðfræöideild á sínum tíma,
minnugur glímunnar við staf-
róf raungreina á háskólaárum.
Ég réð hinsvegar nokkru um
þab að hann tók árið 1971
sæti, sem ég hafði skipað 1967
ofarlega á framboðslista Al-
þýðubandalagsins á Austur-
landi. Hann var varamaður
Lúðvíks Jósepssonar og Helga
Seljan í tvö kjörtímabil og tók
nokkrum sinnum sæti á Al-
þingi. Sigurður gegndi auk þess
ýmsum trúnaðarstörfum fyrir
Alþýðubandalagið og ritaði
fjölda greina í málgögn þess.
Áuk þess ab vera skarpur penni
er hann góður ljósmyndari og
fylgja myndir oft greinum
hans og fræðsluerindum.
Náttúmverndarmenn hafa átt
hauk í horni þar sem Sigurður
er. í Náttúruverndarsamtökum
Austurlands var hann drjúgur
liðsmaður og átti sæti í Nátt-
úruverndarráði 1978-1984.
Hafbi hann þá m.a. forystu í
Skaftafellsnefnd ráðsins og
ferðaðist um landið á þess veg-
um, komst meira að segja um
Miðhálendið, en hafði áður
mestan part haldið sig neðan
skógarmarka. Sigurður er víb-
fömll innanlands og utan og er
enn að víkka sjóndeildarhring-
inn. Hann er jafnframt einn
fjölmenntaðasti náttúmfræð-
ingur landsins, áhugamaður
um flest fræðasvið auk víb-
feðmrar þekkingar á öllu sem
að skógi lýtur.
Það var stór ákvörðun hjá Sig-
urði að sinna kalli og taka við
starfi skógræktarstjóra eftir Há-
kon Bjarnason. Margir af
starfsmönnum Skógræktarinn-
ar vildu eðlilega fá Sigurb í
starfið og Halldór E. Sigurðsson
landbúnaðarráðherra var þess
hvetjandi. Hann sagði mér frá
þessu í flugi milli landshluta og
við vorum sammála um að
ekki yrði undan vikist. Á eftir
fylgdi annar meginþáttur í
starfssögu Sigurbar. Vinnustað-
ur hans færðist suður á Ránar-
götu, en heimili þeirra hjóna
var í Hafnarfirði. Hér tók við
starf annars eðlis en á Hall-
ormsstað meö pappírsfargani
og rexi við stjórnvöld, en upp-
rofi og sólskinsstundum á milli
og miklum ferðalögum. Ekki er
jafn auðvelt að mæla árangur-
inn af erfiði skógræktarstjórans
eins og skógarvarðarins, en
einnig í þessu starfi lagði Sig-
urður sig allan fram. Þá fór
hins vegar með okkur frændur
eins og marga sem sýsla syðra
að samverustundum fækkabi
frá því sem veriö hafði eystra.
Nú em þau Guðrún og Sigurð-
ur hins vegar orðnir landnem-
ar á ný á Hallormsstaö og eiga
þar hús á Kvíabólskletti. Sem
vænta má situr húsbóndinn
ekki aubum höndum, því að
nú er tími til að sinna ýmsu
sem varð útundan fyrr á árum
vegna anna við skyldustörf.
Gömul hugmynd um skóg-
minjasafn með trjásafni í
Mörkinni og grennd er oröin
að veruleika og enginn er jafn
eftirsóttur til leiðsagnar og Sig-
urður Blöndal. Hann kennir á
skógræktarbraut við Mennta-
skólann á Egilsstöðum og hef-
ur nýlega samiö kennslubók í
skógvistfræði fyrir nemendur
sína. Eftir hann liggur fjöldi
ritgerða um skógrækt og fleiri
efni. Enn er hann ab ferðast
um heiminn og tekur þátt í
norrænum skógfræðiverkefn-
um. Og það sem ekki er minnst
um vert, hann hefur tíma til að
spjalla og fræba um heima og
geima á þann hátt sem honum
einum er lagiö.
Á sjötugsafmæli þínu, frændi,
sendum við Kristín þér og þín-
um bestu hamingjuóskir í von
og vissu um að mega hitta ykk-
ur fyrr en seinna í túnjabrinum
heima.
Hjörleifur Guttormsson
DAGBOK
lUUVAAAAJVAJXJVJlAi
Fimmtudaqur
3
nóvember
307. dagur ársins - 58 dagar eftir.
44. vlka
Sólris kl. 9.09
sólarlag kl. 16.59
Dagurinn stytti st
um 6 mínutur
Félag eldri borgara í
Reykjavík og nágrenni
Bridskeppni, tvímenningur, kl.
13 í dag í Risinu, Hverfisgötu
105.
Gjábakkl, Fannborg 8
Munið fjölskylduhátíbina í Gjá-
bakka á laugardaginn.
Skagfirbingafélagib í
Reykjavík
Vetrarstarf Skagfirðingafélagsins í
Reykjavík er nú að hefjast. Næst-
komandi laugardag, 5. nóvember,
verður haldin árshátíð félagsins,
svokallað Skagfirðingamót. Þar
skemmtir Söngsveitin Drangey
undir stjórn Snæbjargar Snæ-
bjarnardóttur. Helga Rós Indriða-
dóttir og Margrét Stefánsdóttir
syngja einsöngs- og tvísöngslög,
en meðleikari þeirra á píanó er
Vilhelmína Ólafsdóttir. Þá mun
Kristján Stefánsson flytja gaman-
mál úr Skagafirði. Loks leikur
hljómsveitin Skuggar fyrir dansi
fram eftir nóttu.
Nánari upplýsingar veita Guð-
rún í síma 36679 og Stella í síma
39833.
Kvartettinn „Út í vorib"
heldur tónleika
Helgina 4. og 5. nóvember mun
karlakvartettinn „Út í vorið"
halda söngtónleika á Vesturlandi.
Föstudaginn 4. nóv. kl. 20.30
veröa tónleikar í Dalabúb, Búðar-
dal, og laugardaginn 5. nóv. í
Stykkishólmskirkju kl. 17.
Efnisskráin mótast mjög af þeirri
hefb, sem ríkti meðal íslenskra
karlakvartetta fyrr á öldinni og
hefur helst verib sótt í sjóbi Leik-
bræöra og M.A.-kvartettsins.
Kvartettinn skipa þeir Einar
Clausen, Halldór Torfason, Þor-
valdur Friðriksson og Ásgeir
Böbvarsson. Við hljóðfærið er
Bjami Þ. Jónatansson, sem jafn-
framt er abal þjálfari og leiðbein-
andi kvartettsins.
Flugleibafólk hittist
Fyrrverandi og núverandi starfs-
menn Flugleiöa, sumar- sem
heilsársstarfsfólk, sem unnu í
gömlu flugstöbinni á Keflavíkur-
flugvelli (Hotel Happiness, Air-
port Ave.) á árunum 1970 til 1980
ætla aö hittast á Hótel Borg föstu-
daginn 4. nóvember n.k. og rifja
upp gamlar minningar.
Ópið hús verður á Skuggabarn-
um á Hótel Borg v/Austurvöll um
kvöldið, frá kl. 21. Þeir, sem ætla
aö byrja á kvöldverði, þurfa að
panta borð hjá Tomma í síma
11247 eöa 11440.
APÓTEK
Kvöld-, nætur- og helgldagavarsla apóteka I
Reykjavlk frð 28. október tll 3. nóvember er f Borgar
apótekl og Reykjavfkur apótekl. Þaó apótek sem
fyrr er nefnt annast eftt vörsluna frð kl. 22.00 að
kvöldl tll kl. 9.00 að morgnl vlrka daga en kl. 22.00 ð
sunnudögum. Upplýslngar um læknls- og lyfjaþjón-
ustu eru gefnar f sfma 18888.
Neyóarvakt Tannlæknafélags Islands
er slarfrækl um helgar og ð stórhálióum. Símsvari 681041.
Hafnarfjöróun Hafnarfjaróar apótek og Noróurbæjar apó-
tek eru opin á virkum dögum frá kl. 9.00-18.30 og 61 skiptis
annan hvern laugardag M. 10.00-13.00 og sunnudag kl.
10.00-12.00. Upplýsingar i símsvara nr. 51600.
Akureyrl: Akureyrar apótek og Stjömu apótek eru opin
virka daga á opnunartima búða. Apótekin skiptast á sina
vikuna hvort aó sinna kvöld-, nætur- og helgidagavörslu. Á
kvöidin er opió i þvi apóteki sem sér um þessa vörslu, 6I kl.
19.00. Á helgidögum er opió frá kl. 11.00-12.00 og 20.00-
21.00. Á öórum tímum er lyfjafræóingur á bakvakt. Upplýs-
ingar eru gefnar i síma 22445.
Apótek Keflavfkur: Opið virka daga frá kl. 9.00-19.00.
Laugard., helgidaga og almenna fridaga kl. 10.00-12.00.
Apótek Vestmannaeyja: Opió virka daga frá kl. 8.00-
18.00. Lokaó i hádeginu milli kl. 12.30-14.00.
Selfoss: Selfoss apótek er opió 61 kl. 18.30. Opió er á laug-
ardögum og sunnudögum kl. 10.00-12.00.
Akranes: Apólek bæjarins er opió virka daga til kl. 18.30.
Á laugard. kl. 10.00-13.00 og sunnud. kl. 13.00-14.00.
Garóabæn Apótekió er opió rúmhelga daga kl. 9.00-
18.30, en laugardaga kl. 11.00-14.00.
ALMANNATRYGGINGAR
HELSTU BÓTAFLOKKAR:
1. nóvember 1994.
Mðnaöargrelóslur
Elli/örorkulífeyrir (grunnllfeyrir)........ 12.329
1/2 hjónalífeyrir...........................11.096
Full tekjutrygging ellilifeyrísþega.........22.684
Full lekjutrygging örorkulifeyrisþega........23.320
Heimilisuppbót.........................'.....7.711
Sérstök heimilisuppbót........................5.304
Bamalífeyrir v/1 bams.......................10.300
Meólag v/1 bams.............................10.300
Mæðralaun/feóralaun v/1 bams.............„.... 1.000
Mæðralaun/feóralaun v/2ja bama...............5.000
Mæóralaun/feóralaun v/3ja bama eða fleiri..10.800
Ekkjubætur/ekkilsbætur 6 mánaða.............15.448
Ekkjubætur/ekkilsbætur 12 mánaða............11.583
Fullur ekkjulífeyrir........................12.329
Dánarbætur í 8 ár (v/slysa).................15.448
Fæðingarstyrkur.............................25.090
Vasapeningar vistmanna......................10.170
Vasapeningar v/sjúkratrygginga..............10.170
Daggrelðslur
Fullir fæðingardagpeningar................1.052.00
Sjúkradagpeningar einstaklings..............526.20
Sjúkradagpeningar fyrir hvert barn á framfæri ...142.80
Slysadagpeningar einstaklings....-..........665.70
Slysadagpeningar fyrir hvert barn á framfæri ....142.80
GENGISSKRÁNING
02. nóvember 1994 kl. 10,53 Oplnb. Kaup vlóm.gengl Sala Gengi skr.fundar
Bandarflcjadollar.... 65,90 66,08 65,99
Sterlingspund ....107,94 108,24 108,09
Kanadadollar 48,60 48,76 48,68
Dönsk króna ....11Í66 11,300 11,283
Norsk króna ... 10,106 10,136 10,121
Sænsk króna .9,179 9,207 9,193
Flnnskt mark ....14,308 14,352 14,330
Franskur frankl ....12,865 12,905 12,885
Belgfskur frankl ....2,1432 2,1500 2,1466
Svissneskur franki 52,98 53,14 53,06
Hollenskt gyllinl 39,35 39,47 39,41
Þýsktmark 44,12 44,24 44,18
Itölsk Ifra ..0,04292 0,04306 6,285 0,04299 6,275
Austurrfskur sch.... 6,265
Portúg. escudo ....0,4309 0,4325 0,4317
Spðnskur pesetl ....0,5289 0,5307 0,5298
Japansktyen ....0,6835 0,6853 0,6844
Irskt pund ....106,49 106,85 106,67
Sérst. drðttarr. 98,46 98,76 98,61
ECU-Evrópumynt... .83,95 84,21 84,08
Grfsk drakma ....0,2860 0,2870 0,2865
BILALEIGA
AKUREYRAR
MEÐ ÚTIBÚ ALLT í
KRINGUM LANDIÐ
MUNIÐ ÓDÝRU
HELGARPAKKANA
OKKAR
REYKJAVÍK
91-686915
AKUREYRI
96-21715
PÖNTUM BÍLA ERLENDIS
interRent
Europcar