Tíminn - 08.12.1994, Blaðsíða 7

WífötÍffiM
7
Fimmtudagur 8. desember 1994
Lífeyríssjóbirnir taldir hafa 44.600 milljónir til ráö-
stöfunar á þessu ári:
Um 4% í erlend
veröbréfakaup
Lífeyrissjoöirnir vörðu kring-
um 60% af rábstöfunarfé sínu,
fyrstu níu mánubi ársins, til
skuldabréfakaupa af opinber-
um abilum: Húsnæöisstofn-
un, ríkissjóbi og bæjarsjóðum.
Abeins um 11% fóru hins veg-
ar í lán til sjóbfélaga sjálfra og
um 5% til kaupa á erlendum
verbbréfum. Samkvæmt SAL-
fréttum er áætlab ab lífeyris-
sjóbir landsmanna hafi haft
30,3 milljaröa króna til ráb-
stöfunar fyrstu níu mánubi
ársins, hvar af 29,3 milljörb-
um var varið til útlána og
skuldabréfakaupa.
Heildarrábstöfunarfé sjóöanna
á árinu öllu er áætlab 44,6 millj-
arðar, sem er rösklega 11%
aukning frá síðasta ári.
SAL-fréttir segja töluvert hafa
dregið úr kaupum sjóöanna á
skuldabréfum Húsnæðisstofn-
unar, vegna þess að vaxtakjör
húsnæðisbréfa hafi ekki verið
samkeppnisfær við aðra fjárfest-
ingarkosti sem verið hafa í boði.
Sjóðirnir hafa eigi að síður
keypt húsnæðisbréf fyrir 10
milljarða króna. Skuldabréfa-
kaup af ríkissjóði og bæjarfélög-
um námu samtals um 7,3 millj-
örðum, þannig að kringum 60%
ráðstöfunarfjárins hefur farið í
lán til þessara opinberu aðila.
Lán sjóðanna til sjóöfélaga
námu hins vegar innan við 3,4
milljörðum á tímabilinu. Erlend
verðbréfakaup námu 1,5 millj-
arði fyrstu níu mánuði ársins.
SAL-fréttir áætla að erlend verö-
bréfakaup lífeyrissjóöanna
muni nema rúmlega 4% af ráð-
stöfunarfé þeirra á þessu ári.
Hlutabréfakaup sjóðanna nema
aðeins 600 mkr., eða um 2%
ráðstöfunarfjárins. ■
Öflugt æskulýðs-
starf í Hólma-
Ómar Bragi Stefánsson: Skagfiröingum hefur tekist aö lcekka vöruverö meö beinum innflutningi.
Tímamynd Árni Gunnarsson
Verslanir og afurbastöövar Kaupfélags Skagfiröinga taka saman
höndum:
Okkar vörur" skilaði
sér í aukinni sölu
víkurkirkju
Frá Stefáni Gíslasyni, fréttaritara Tímans
á Hólmavík:
í vetur hefur verið haldið uppi
öflugu æskulýðsstarfi í Hólma-
víkurkirkju. Starfið skiptist
einkum í þrjá þætti. í fyrsta lagi
er þar um að ræða barnamessur
eða sunnudagaskóla, annan
hvorn sunnudagsmorgun, en
þessi starfsemi á sér margra ára
sögu í kirkjunni. í öðru lagi
hafa 9-12 ára börn haft sam-
verustund í kirkjunni annan
hvern miðvikudag, og í þriðja
lagi var stofnað æskulýðsfélag í
tengslum við kirkjuna á þessu
hausti.
Fyrsta verkefni hins nýstofn-
aða Æskulýðsfélags Hólmavík-
urkirkju var þátttaka í lands-
móti æskulýðsfélaga í Vatna-
skógi nú í haust. Alls eru um 20
Gunnar Sigurbsson, deildar-
stjóri Vinnumálaskrifstofu Fé-
Iagsmálarábuneytisins, segir
atvinnuleysistölur Hagstof-
unnar og hans skrifstofu ekki
sambærilegar og skilgreiningar
á atvinnuleysi allt abrar hjá
Hagstofunni. í Tímanum fyrr í
vikunni kom fram ab tölur
þessara tveggja abila sýna stór-
felldan mun. Hagstofan telur
ab 1.500 fleiri séu atvinnulaus-
ir en tölur Vinnumálaskrifstof-
unnar gefa til kynna hálfum
mánubi fyrr.
„Samanburburinn á þessum
könnunum er í sjálfu sér út í
unglingar í félaginu, á aldrin-
um 13-15 ára, en Hólmvíkingar
á þessum aldri munu aðeins
vera um 30 talsins. Þessi hópur
er nú að æfa jólaleik, sem sýnd-
ur verður í kirkjunni fýrir jólin.
Síðar í vetur er áformaö að taka
virkan þátt í samstarfi æsku-
lýðsfélaga innan þjóðkirkjunn-
ar.
í tengslum við æskulýðsstarf
9-12 ára barna hefur verið
stofnaður barnakór, sem nú æf-
ir af kappi fyrir árlegt aðventu-
kvöld kirkjunnar. Stjórnandi
kórsins er Anna Sigurðardóttir
kennari.
Sr. Sigríður Óladóttir, sóknar-
prestur á Hólmavík, hefur haft
veg og vanda af vaxandi æsku-
lýðsstarfi kirkjunnar.
hött, því þetta em allt aðrar for-
sendur sem Hagstofan hefur þeg-
ar hún reiknar út atvinnuleysi,"
sagbi Gunnar Sigurðsson.
Gunnar segir að munurinn
geti að einhverju leyti Iegið í því
að könnun Hagstofu er gerð
nokkm seinna en síbasta könn-
un sinnar skrifstofu, og einmitt á
þessum tíma magnist atvinnu-
leysi oft.
Þá er þab í mörgum tilvikum
að fólk í skóla er að leita ab at-
vinnu. Til dæmis segir hann að í
aprílkönnun Hagstofunnar sé
skólafólk farib að leita ab sumar-
vinnu og í nóvemberkönnun aö
Söluátak á matvöm frá afurba-
stöbvum og verslunum Kaup-
félags Skagfírbinga gekk vel og
skilabi sér í aukinni sölu. Átak-
ib fór fram undir kjörorbinu
„okkarvömr", en því varætlab
ab minna á mikilvægi þess fyr-
ir hérabib ab fólk keypti
heimaunnar vömr. Átakib
hófst 14. október og lauk í end-
aban nóvember.
„Við teljum að þessar vömr.
séu í flestum tilvikum betri held-
ur en vömr sem keppa vib þær í
okkar verslunum," segir Ómar
Bragi Stefánsson, verslunarstjóri
í Skagfirðingabúð á Sauðárkróki.
„Með þessu emm við að vekja at-
hygli á því aö það er ekki einung-
is hagur kaupfélagsins að fólk
kaupi þessar vömr, heldur er
þetta hagur héraðsins alls. Með
því að kaupa eigin vömr eflir fólk
atvinnulíf í sínu heimahéraði."
Skagfirðingabúb er langstærsta
verslunarmiðstöð á Norðurlandi
jólavinnu, og þetta fólk telst með
í könnun Hagstofunnar sem at-
vinnulaust. Þetta fólk sækir ekki
til vinnumiðlana. í svömm sín-
um við Hagstofuna segist þetta
fólk vera í atvinnuleit og telst
þarmeð atvinnulaust.
Gunnar segir að í skilgreiningu
á atvinnuþátttöku í vinnumark-
aöskönnun Hagstofunnar megi
sjá aö þab sé mjög seint sem þeir
útiloka námsmanninn frá at-
vinnumarkaðnum. Sé svar náms-
mannsins við því hvort hann sé í
vinnu játandi, flokkast hann
starfandi, en þeir sem flokkast at-
vinnulausir em allir sem ekki
vestra. Byggingin er um 3000 fer-
metrar og af því tekur verslunin
sjálf um 2000 fermetra. Mörgum
þótti í of mikið rábist þegar hús-
næðib var reist á sínum tíma, en
í dag stendur reksturinn undir
sér.
„Svæðib, sem við emm ab
þjónusta, er Skagafjörbur og þar
búa tæplega 5 þúsund manns,"
sagði Ómar í stuttri heimsókn
blaðamanns Tímans hjá honum
á dögunum. „Við vitum ekki ná-
kvæmlega hversu mikla hlut-
deild af markaðinum við höfum.
Kaupfélag Skagfirbinga starfræk-
ir útibú í Varmahlíð, Hofsósi og
Fljótum, en ef við tökum þessa
búð eingöngu teljum við okkur
vera með 60-70% af heildarsölu.
Samkeppnin er talsverb hér
heimafyrir. Hér em verslanir sem
em opnar á kvöldin og um helg-
ar. Það hefur verið aukning á
þessum markaði á höfuðborgar-
svæðinu og okkur sýnist það
segjast vera í vinnu. Þegar spurt
er hvort viðkomandi hafi leitað
að atvinnu síðustu 4 vikurnar og
svarið er já, þá er hann strax
skráður atvinnulaus.
Fólk er líka margt að svipast
um eftir atvinnu, en er ekki með
öllu atvinnulaust, a.m.k. ekki
þannig ab það þurfi á aöstoð ab
halda. Auk þess segir Gunnar ab
alltaf séu einhverjir einstaklingar
sem ekki láti skrá sig atvinnu-
lausa af ýmsum ástæðum, sumir
jafnvel vegna svartrar atvinnu
eða „verktaka"starfsemi, fólk
sem ekki hefur greitt trygginga-
gjald. ■
sama vera upp á teningnum hér.
Fólk vinnur langan vinnudag og
kaupir oft inn á kvöldin og um
helgar."
Vegna betri samgangna hefur
samkeppni í verslun stóraukist.
Ómar segir að verslunin á Sauð-
árkróki sé að keppa viö stórmark-
aði bæði á Akureyri og í Reykja-
vík.
„Fólk er miklu meira á ferðinni
heldur en það var fyrir nokkmm
ámm," segir hann. „Það er ekki
að fara í sérstakar verslunarferö-
ir, en þeir sem em á ferðinni
koma vib í verslunum og gera
verðsamanburö. Viö emm að fá
inn á borö til okkar hér kassast-
rimla úr verslunum á höfuðborg-
arsvæðinu og Akureyri. Sam-
keppnin er hörb og viö verðum
einfaldlega að laga okkur að
henni. Verslunin er í auknum
mæli að færast suður, þó að ein-
staka verslanir eins og t.d. Skag-
firðingabúö hafi nokkurn veginn
haldið sínum hlut. Það hefur
okkur tekist með því að reyna að
hafa fmmkvæbi að nýjungum.
Sá sem bíður og gerir ekki neitt,
hann tapar."
Rekstrammhverfið er gerbreytt
frá því fyrir 10-15 ámm, þegar til
undantekninga heyrði að fólk
úti á landi verslaði annars staðar
en í sinni heimabyggð. Ómar
segir að þeim hafi gengið þokka-
lega að aðlaga sig að breyttum
aðstæöum, m.a. með beinum
innflutningi.
„Það hefur gengið sæmilega að
ná niður verbum," segir Ómar.
„Þar höfum við notið góðs af
beinum innflutningi, sem við
hófum í samvinnu við danskt
fyrirtæki fyrir nokkmm ámm
síðan. Þetta hefur hjálpað okkur
vemlega. Vib flytjum inn tals-
vert af þekktum vömmerkjum,
en einnig önnur sem em minna
þekkt hér á landi, en fyllilega
sambærileg að gæðum við hin og
mikiö ódýrari en hin, sem em
keypt í gegnum innlenda milli-
liði. Það er hagstæöara að kaupa
vömna beint, láta flytja hana
fyrir okkur til Reykjavíkur og
keyra henni með okkar eigin bfl-
um hingað á Sauðárkrók." ■
Gunnar Sigurösson, forstööumaöur Vinnumálaskrifstofu félagsmálaráöuneytis, ber brigöur á
tölur Hagstofunnar um atvinnuleysiö:
Skólanemar geta varla
flokkast atvinnulausir