Tíminn - 30.08.1995, Blaðsíða 9

Mi&vikudagur 30. ágúst 1995
tftttiwi
9
Fyrsti blaöamannafundur Amnesty International í Kína:
Gagnrýna mannréttindaástandið
Peking — Reuter
Samtökin Amnesty Interna-
tional héldu blaöamannafund
í Kína í gær, og er þab í fyrsta
sinn sem þau halda blaba-
mannafund þar í landi. Á
fundinum kom m.a. fram
hörö gagnrýni á mannrétt-
indaástandiö í Kína. Kínversk
stjórnvöld brugöust skjótt viö
og sökuöu Amnesty Interna-
tional um að vera haldin
miklum og djúpstæöum for-
dómum í garð Kína.
Á undanförnum tveim vikum
hafa kínversk yfirvöld látiö taka
16 manns af lífi af „öryggis-
ástæðum" vegna kvennaráö-
stefnunnar sem haldin er í Pek-
ing, aö því er Pierre Sane, aöal-
ritari Amnesty International í
London sagöi fréttamönnum á
fundinum. Segja stjórnvöld aö
þaö hafi þurft aö tryggja öryggi
ráöstefnugesta meö þessum aö-
geröum. „Viö höfum heyrt nán-
ast allar hugsanlegar afsakanir
frá ríkisstjórnum sem eru að
réttiæta mannréttindabrot, en
þessi er hreint út sagt ótrúleg,"
sagöi Sane. „Þarf fólk að deyja
til þess aö hægt sé aö bjóða
heimsbýggðina velkomna til
Peking?"
Á fundinum kom m.a. fram
að hefð sé fyrir því aö andófs-
menn séu handteknir og jafnvel
líflátnir skömmu áður en meiri-
háttar hátíðir eru haldnar eöa
alþjóðlegir stjórnmálaviöburðir
eiga sér staö í Kína.
Chen Jian, talsmaður kín-
verska utanríkisráðuneytisins,
hélt því fram aö ásakanir Am-
nesty Intexnational væru til-
hæfulausar. „Þetta er stofnun
sem hefur alltaf haft mikla for-
dóma í garö Kína," sagði hann
og hélt því fram ab samtökin
væru að misnota aöstööu sína,
en fulltrúar Amnesty eru staddir
í Kína til þess aö taka þátt í
kvennaráðstefnunni og einnig í
ráðstefnu frjálsra félagasamtaka
sem haldin er jafnhliöa kvenna-
ráðstefnunni.
Þetta er í fyrsta sinn sem full-
trúar Amnesty International fá
leyfi til að koma til landsins sem
slíkir. Starfsmenn Amnesty
sögðust hafa fengið sömu meö-
ferö og aörir þátttakendur ráð-
stefnunnar þegar þeir komu til
landsins, að ööru leyti en því aö
töskur þeirra heföu verið skoö-
aöar vandlega eftir aö þeir voru
komnir í íbúöirnar sem þeir
munu dveljast í meðan á dvöl-
inni stendur. Þeir segjast hafa
fengið aö halda eftir öllum
skjölum sem þeir komu meö
inn í landið, líka þeim sem eru á
kínversku.
Stefnubreyting hjá Bosníu-Serbum:
Fagna friðartillögunum
Sarajevó — Reuter
Bosníu-Serbar segjast nú fagna
friöartillögum Bandaríkjamanna
og hafa þar meb kúvent frá fyrri
stefnu sinni gagnvart tillögun-
um. Bosníu- Serbar lýstu þessu yf-
ir abeins degi eftir ab 37 manns
létust og 85 særbust í mannskæb-
ustu sprengjuárás sem gerb hefur ar líklega dregiö töluvert úr líkunum á Sarajevó á mánudaginn. „Það sá eng-
verið á Sarajevó í eitt og hálft ár.
Ótti Bosníu-Serba við hugsanlegar
sprengjuárásir Nató í refsingarskyni
vegna árásarinnar á Sarajevó gæti
hafa átt sinn þátt í þessari stefnu-
breytingu. Með því aö lýsa sig reiðu-
búna til að ræða tillögurnar hafa Serb-
því að Nató grípi til hefndaraðgerða
vegna árásarinnar.
Sameinuðu þjóðirnar gáfu út yfir-
lýsingu í gær um að hermálasérfræð-
ingar SÞ hefðu komist að þeirri niður-
stöðu aö Serbar beri að öllum líkind-
um ábyrgð á sprengjuárásinni á
Meirihluti Breta:
Vilja banna einkabíla
mibborgunum
/
1
Guardian Weekly
Samkvæmt skoðanakönnun, sem
breska blaðið Guardian lét gera fyr-
ir skömmu, er meirihluti Breta á
því að gera eigi einkabifreiðar út-
lægar úr miðbæjum breskra borga.
Er þetta í fyrsta sinn sem meiri-
hlutafylgi er fyrir þessari hugmynd
í skoöanakönnun í Bretlandi.
Tímasetningin á könnuninni
kann raunar aö hafa átt sinn þátt
í útkomunni, en hún var gerö
eftir að miklir hitar höfðu veriö
um langt skeiö í landinu og
Veröstríb bensínstööva í Bretlandi:
Hættar að nota
hreinsiefnin
Sum bensínsölufyrirtæki í Bret-
landi eru hætt aö bæta hreinsi-
efnum út í bensíniö sem selt er
á stöövum þeirra. Er þetta gert í
sparnaðarskyni og einkum til
þess aö geta boöið lægra verö í
veröstríöi fyrirtækjanna. Gall-
inn er þó sá aö bensínfyrirtæk-
in voru ekkert aö hafa fyrir því
aö láta kaupendur bensínsins
vita af þessu.
Samtök bifreiöaeigenda eru að
vonum fokreið út af þessu tiltæki.
„Það á aö segja neytendum frá
þessum breytingum svo aö þeir
eigi eitthvert val," sagöi Jeremy
Vanke hjá RAC. „Viðbótarefnin
hafa þau áhrif aö hægt er aö aka
lengra á bensínlítranum og eftir-
spurnin eftir eldsneyti minnkar
þar meö, sem er gott fyrir um-
hverfiö."
Bifreiðaframleiöendur hafa líka
áhyggjur af þessari þróun mála.
„Ökumenn voru nýbúnir aö læra
að meta bensín sem „hreinsar"
vélarnar," sagöi talsmaöur Rover
verksmiðjanna. „Viö ætlum
áfram aö mæla með því í hand-
bókum okkar aö notað sé elds-
neyti sem hreinsiefnum hefur
veriö bætt út í."
Þaö var James Frost, stjórnar-
formaður Frost Group sem rekur
bensínstöövar víös vegar um Bret-
land, sem fyrstur reiö á vaðiö.
„Þaö er fátt sem bendir til þess aö
hreinsiefnin séu til hagsbóta fyrir
ökumenn," segir hann. „Þetta var
ein allsherjar blekking." Flann
heldur því fram aö Shell, sem
fyrst bauð neytendum upp á
hreinsiefnabætt bensín, hafi gert
þaö eingöngu til þess að vinna
aukna markaöshlutdeild í bensín-
sölu. „Enginn spyr eftir hreinsi-
efnunum lengur, svo viö héldum
aö fólk myndi ekki sakna þeirra.
Almenningur hefur meiri áhuga á
ódýru eldsneyti og ein ástæöan
fyrir því aö lítrinn hjá okkur er
um 3 pencum ódýrari en hjá öðr-
um er sú aö við erum hætt að
nota hreinsiefnin."
Tvö önnur fyrirtæki hafa fylgt í
kjölfariö, Gulf og Sainsbury, og
selja ekki lengur bensín meö
hreinsiefnum. Taliö er að enn
fleiri fyritæki muni brátt fara aö
dæmi þeirra.
Starfsmenn Shell eru undrandi
á þessum aðgeröum keppinauta
sinna og halda því fram aö
hreinsiefnin séu hreint enginn
blekkingarleikur. „Prófanir hafa
hvaö eftir annaö sýnt fram á að
hreinsiefnin tryggja þaö aö vél-
arnar eru lausar viö óhreinindi,
þær ganga betur, hámarkshag-
kvæmni næst í eldsneytisnotkun
og skaölegur útblástur minnkar
til muna. Þarf aö varpa öllu þessu
fyrir róöa?"
Samkeppnin er hins vegar hörö
og þegar fyrirtæki eru farin aö
selja bensínið næstum þvi á
kostnaðarverði er leitað allra ráða
til að ná einhverjum hagnaði út
úr sölunni.
Byggt á The Sunday Times
mengunin í miöborgum víöa um
landiö var komin yfir viöur-
kennd hættumörk. í framhaldi af
birtingu könnunarinnar hefur
breska ríkisstjórnin tekiö upp
viðræður viö bæjar- og borgar-
stjórnir sem vilja fá völd til þess
aö loka miðbæjargötum sínum
fyrir umferö einkabíla þegar loft-
mengun nálgast hættumörk.
Þaö vom 57% aðspuröra sem
vildu banna umferö allra bif-
reiða, annarra en strætisvagna og
leigubíla, um miöborgirnar.
Hlutfalliö var 57% hvort sem um
bifreiöaeigendur er aö ræða eða
þá ekki hafa yfir bifreiö aö ráöa.
Einungis 20% töldu aö núver-
andi reglur um umferö í miö-
borgum eigi að vera óbreyttar, en
samkvæmt þeim mega allir aka
þar um hvenær sem þeim sýnist.
inn neina Bosníu-Serba varpa
sprengjunni. En það er nóg af vís-
bendingum til aö styðja þá skoðun að
þeir hafi varpað sprengjunni. Rökin
fyrir því eru yfirgnæfandi," sagði Al-
exander Ivanko, talsmaður SÞ.
Alija Izebegovic, forseti Bosníu,
krafðist þess í gær að Bosníu-Serbum
yrði refsað fyrir verknaðinn. „Við
krefjumst þess að Hraðliðið eða Nató
sýni einhver viöbrögö vegna þessa
glæps," sagði hann. Ef engum verði
refsað fyrir sprengjuárásina, sagði
hann, „krefst almenningur í Bosníu
þess að við drögum okkur út í friðar-
viðræðunum." ■
Trúarleiðtogar
leita lausna
jerúsalem — Reuter
Trúarleiötogar þriggja trúar-
bragöa, Kristni, Islams og Gyö-
ingdóms, komu saman til ráö-
stefnu í Jerúsalem í gær þar sem
þeir munu m.a. fjalla um sam-
búöarvanda þessara þriggja trú-
arbragöa í hinni helgu borg.
Binda ýmsir vonir við að þessi
ráðstefna geti orðið upphafið að
friðsamlegri sambúð þeirra í borg-
inni.
Palestínumenn telja sig eiga til-
kall til austurhluta borgarinnar og
vilja að hann verði höfuðborg Pal-
estínuríkis, en ísraelsmenn her-
tóku hann í stríöinú áriö 1967 og
vilja halda Jerúsalemborg sem
einni heild. Semja á um framtíöar-
stöðu borgarinnar í lokahrinu
samningaviöræðna ísraels og PLO
á næsta ári. ■

Innlausnarverð vaxtamiða
verðtryggðra spariskírteina ríkissjóðs
Hinn 10. september 1995 er 20. fasti gjalddagi vaxtamiða verðtryggðra
spariskírteina ríkissjóðs í 2. fl. B 1985.
Gegn framvísun vaxtamiða nr. 20 verður frá og með 10. september n.k. greitt sem hér segir:
Vaxtamiði með 50.000 kr. skírteini = kr. 4.562,50
Ofangreind fjárhæð er vextir af höfuðstól spariskírteinanna fyrir tímabilið
10. mars 1995 til 10. september 1995 að viðbættum verðbótum sem fylgja hækkun
sem orðið hefur á lánskjaravísitölu frá grunnvísitölu skírteinanna.
Athygli skal vakin á því að innlausnarfjárhæð vaxtamiða breytist aldrei eftir gjalddaga.
Innlausn vaxtamiða nr. 20 fer fram gegn framvísun þeirra í afgreiðslu
Seðlabanka Islands, Kalkofnsvegi 1, Reykjavík og hefst hinn 10. september 1995.
Reykjavík, 30. ágúst 1995
SEÐLABANKIÍSLANDS