Tíminn - 12.10.1995, Blaðsíða 16

Vebrlb (Byggt á spá Veburstofu kl. 16.B0 í gær)
• Suburland: NA gola eba kaldi. Smáskúrir, einkum vib ströndina. Hiti
2-7 stig.
• Faxaflói og Breibafjörbur: NA og A gola eba kaldi. Skýjab meb köfl-
um en þurrt víbast hvar. Hiti -1 til +6 stig, kaldast í innsveítum.
• Vestfirbir: NA stinningskaldi og skýjab ab mestu og skúrir og •
slydduél, einkum N til. Urkomulaust í innsveitum. Lægir töluvert og
lettir til þegar líbur á daginn. Hiti 1 -5 stig.
• Strandir og Norburl. vestra: A oq NA stinningskaldi og skúrir á an-
nesjum. Lægir og léttir heldur til síbdegis. Hiti 0 til +5 stig.
• Norburl. eystra: Allhvöss eba hvöss NA átt meb rigningu. N og NV
kaldi eba stinningskaldi og skúrir síbdegis. Hiti 2-5 stig.
• Austurl. ab Glettingi og Austfirbir: NA hvassvibri eba stormur í
fyrstu. Rigning. Allhvöss NV att meb skúrum um og uppúr hádegi. Hiti
3-7 stig.
• Subausturland: Lægir og léttir til í dag. Hiti 4-8 stig.
Búvörusamningurinn samþykktur
Nýr búvörusamningur um
framleibslu saubfjárafurba var
samþykktur á auka búnaöar-
þingi meb 30 atkvæbum gegn
1 síbdegis í gær en 6 búnabar-
þingsfulltrúar sátu hjá og
tveir voru fjærverandi. Samn-
ingurinn var borinn undir at-
kvæbi eftir ab þingib hafi
samþykkt ab afgreiba hann á
fundi sínum en vísa honum
ekki til atkvæbagreibslu á
mebal saubfjárbænda.
Miklar deilur uröu á búnaðar-
þingi um hvort vísa ætti samn-
ingnum til atkvæbagreiðslu á
meðal sauöfjárbænda. Tals-
menn þeirrar málsmeðferðar
lögöu áherslu á að það væri eitt
af grundvallaratriöum í sam-
þykktum Bændasamtaka ís-
lands aö afgreiða mál er snerta
kjör bænda með þeim hætti. í
tillögu frá félagsmálanefnd
þingsins um framkvæmd slíkr-
ar atkvæðagreiöslu var gert ráð
fyrir að atkvæðisréttur yrði tak-
markaður við greiðslumarks-
hafa í sauðfjárframleiðslu þar
sem samningurinn tæki aðeins
til sauðfjárræktarinnar. í ítar-
legum umræðum um málið
kom fram sú skoðun margra
búnaðarþingsfulltrúa að ekki
lægju fyrir nægilega mótaðar
reglur um slíkar atkvæða-
greiðslur og tæpast yrði nokkur
sátt um framkvæmd kosninga
um búvörusamninginn. Þá
voru þau sjónarmið einnig
áberandi að vegna mikillar
tímapressu væri ekki unnt að
efna til atkvæðagreiðslu á með-
al bænda því slíkt myndi tefja
framkvæmd samningsins um
nokkrar vikur sem sauðfjár-
bændur mættu ekki viö, meðal
annars vegna erfiðrar birgða-
stöðu.
Stjórn Landssamtaka sauð-
fjárbænda hafði lagt mikla
áherslu á að gengið yrði endan-
lega frá samningnum á fundi
Búnaðarþings og hafði það
nokkur áhrif á afstöbu fundar-
manna. Ari Teitsson, formaður
bændasamtakanna, lagði
áherslu á að samningurinn yrði
afgreiddur á þinginu og Haukur
Halldórsson, fyrrverandi for-
maður Stéttarsambands
bænda, sagði að búast mætti
við að bændur úr öðrum bú-
greinum, sem ekki fengju at-
kvæðisrétt um samninginn,
myndu leggja fram kærur og
úrskurðir vegna þeirra gætu taf-
ib málsmeðferð í atkvæða-
greiðslu um einhverjar vikur, er
vaeri ótækt.
í atkvæðagreiðslu um hvort
afgreiða ætti búvörusamning-
inn á þinginu féllu atkvæði
þannig að 26 þingfulltrúar
samþykktu að ljúka málinu þar
en 13 greiddu atkvæði gegn því
og vildu efna til almennrar at-
kvæðagreiðslu á meðal
greibslumarkshafa í sauðfjár-
framleiðslu.
Búvörusamningurinn hefur
því verið samþykktur af hálfu
bænda en hann þarf einnig að
hljóta formlega stabfestingu Al-
þingis. ÞI.
Rjupnavertíöin hefst á sunnudaginn — útlit fyrir
ágœta veibi. Formabur rjúpnaverndarfélagsins vill:
Styttingu veiði-
tímans og kvóta
Rjúpnaveibitímabilib hefst flutnings, eða litlu minna en
15. oktober nk. og benda töl-
ur um stofnstærð til aö ágætt
veibiár sé framundan. Rann-
sóknir Náttúrufræbistofnun-
ar sýna ab rjúpnaveibi hefur
ekki mikil áhrif á stofnbreyt-
ingar.
Skv. Ólafi K. Nielsen, fugla-
fræðingi hjá Náttúrufræði-
stofnun, má áætla að stofninn
sé um milljón fuglar í haust.
Ekki er fjarri lagi að álykta að
um 100.000 fuglar muni veið-
ast eða 10%. Rannsóknir Ólafs
sýna nánast sömu breytingar
stofnsins á skotsvæðum og þar
sem hún hefur verið friðuð. Ól-
afur segir þó aö mögulega hafi
stytting veiðitímans 1993 haft
áhrif á minni afföll dýrmæt-
ustu fuglanna fyrir stofninn en
ella.
Atli Vigfússon, bóndi á Laxa-
mýri í S-Þingeyjarsýslu, er for-
maöur rjúpnaverndunarfélags-
ins. Hann segir áhyggjuefni
hve rjúpunni hefur fækkab
mikið frá því sem var, þótt
hann fagni tölum um að stofn-
inn sé á uppleiö. Rjúpnabreið-
urnar sem áður þekktust séu
horfnar. Á 3. áratug aldarinnar
hafi t.d. 85.000 rjúpur verið
lagðar inn í K.Þ., Húsavík til út-
veiðist á landinu öllu nú. Atli
segir að mjög þýðingarmikiar
uppeldistöðvar rjúpunnar séu í
Þingeyjarsýslu og margt bendi
til að þar hafi skotveiðin veru-
leg áhrif. Rjúpu hafi fækkað
talsvert í Noregi og þar horfi
menn til ofveiði.
Þá segir Atli að rjúpnaungun-
um á þingeyskum heiðum sé
ný hætta búin eftir að sílamáv-
urinn nam land. Hann fljúgi
nú um heiðar og drepi unga í
stórum stíl, ekki síst rjúpna-
unga. Rjúpnaverndarfélagið
vill að veiðitíminn verði styttur
um mánuð, hefjist 15. nóvem-
ber og kvóti veröi settur á veiði-
menn.
Náttúrufræðistofnun hvetur
veiðimenn til að huga vel að
þeim rjúpum sem þeir veiba og
skila merkjum ásamt upplýs-
ingum um veiðistað og veiði-
dag. Hátt í 500 rjúpur hafa ver-
ið merktar í sumar, flestar bera
fóthring, abrar eru vængmerkt-
ar og 30-40 fuglar bera radíó-
senda. Afar mikilvægt er að
þeim sé skilað, þar sem hægt er
ab endurnýta þá. Þess má að
lokum geta að útlit er fyrir
ágætt veður fyrsta veiðidaginn.
-BÞ
Eldur
kom upp
í tengibyggingu vib Laugaveg 24b í
gœrmorgun. Miklar skemmdir urbu á
tengibyggingunni en eldurinn nábi
ekki ab breibast út í næstu hús. Skv.
slökkvilibinu björgubu eldvarnar-
veggir því ab ekki varb stórbruni.
Enginn slasabist í brunanum og eru
eldsupptök ókunn. Myndirnar eru frá
vettvangi ígœr. Á innfelldu mynd-
inni má sjá starfsmenn RLR ab
kanna orsök brunans.
Formaöur umhverfisnefndar telur aö til greina komi aö setja:
Vióurlög viö mengun og slæmri umgengni
Ólafur Örn Haraldsson, for-
mabur umhverfisnefndar Al-
þingis, telur ab til greina
komi ab setja viburlög vib
mengun og slæmri um-
gengni fólks í náttúru lands-
ins en hann segir umgengn-
ina víba mjög slæma. „Ég er
ab tala um þab ab náttúru-
verndarlögin séu tekin og
skobab hvort og hvar sé
hægt ab beita viburlögum,"
sagbi Ólafur í samtali viö
Tímann.
„íslensk náttúra og um-
hverfi er auölind í öllum bein-
um og óbeinum skilningi.
Bæði frá fegurðarsjónarmiði
og arðsemissjónarmiði vegna
þess að fólk sækir hingaö og
við sjálf og ferðamennskan
skilar okkur arði." Til eru nátt-
úruverndarlög sem hafa lengi
verib í gildi og segir Ólafur þau
mjög afdráttarlaus um meng-
un. „Hins vegar hefur eftirlit
og framkvæmd laganna ekki
verið í nógu góðu lagi. Ég er ab
fitja upp á því ab þab sé skoð-
að sterklega ab beita viðurlög-
um til að ná fram markmibum
laganna."
Ólafur nefndi í þessu sam-
hengi fólk sem hefur einhvers
konar nytjar af landi sínu, t.d.
meb sölu veiðileyfa og annarr-
ar feröamennsku. „Um leið og
þessir abilar hafa réttindi þá
hafa þeir þær skyldur að þarna
sé farið að lögum. M.a. á þessu
sviði kemur sterklega til greina
að beita viðurlögum ef lögun-
um er ekki framfylgt." Ólafur
tekur fram ab viðurlög séu að
sjálfsögðu síðasta úrræðið því
helst eigi svona mál að vera
bundi vilja og metnaði manna
en ef til þess kæmi væri líklega
nærtækt ab beita fjársektum.
„Tímabundin svipting á
rekstrarréttindum kæmi einn-
ig til greina."
Ólafur segist fyrst og fremst
kasta þessu fram fólki til um-
hugsunar og ætlar ekki ab
legjgja þetta til á Alþingi.
Olafur segist ekki bara hafa
dreifbýliö heldur og þéttbýlið
í huga. „Mér finnst koma fylli-
lega til greina ab beita viður-
lögum í þéttbýli þar sem
menn fara ekki að lögum." Að-
spurður um hvort til greina
komi að sekta bæjarbúa fyrir
að henda tyggigúmmí eða
karamellubréfi á götuna eins
og þekkist út í hinum stóra
heimi sagði Ólafur þab alveg
koma til greina. „Við erum ab
laða hingað til okkar erlenda
ferðamenn. Sá aðili sem spillir
þessari aublind okkar og um
leið söluvöru, bæbi í borg og
dreifbýli, hann er að sjálf-
sögðu að spilla þeim markabs-
möguleikum sem við höfum
sem ómengab land."
LÓA