Tíminn - 16.01.1996, Blaðsíða 7
Þrí&judagiir 16. janúar 1996
7
Um 20-25% lyfjakostnaöar stœrri sjúkrahúsa er
vegna sýklalyfja:
Um 55% sýklalyfja
ávísana rangar eba
var ábótavant
„Á rannsóknartímabilinu fengu
um þriðjungur innlagðra sjúk-
linga sýklalyf, og í um þri&jungi
tilvika voru þau gefin í varnar-
skyni. Um 55% ávísana voru ann-
a& hvort rangar e&a þeim ábóta-
vant. Ljóst er af niðurstö&um ab
bæta þarf verulega notkun sýkla-
lyfja og draga þannig úr myndun
ónæmra bakteríustofna, minnka
tíðni aukaverkana og lækka lyfja-
kostnaö."
Þetta er ályktun af niðurstöðum
úr rannsókn á notkun sýklalyfja á
Landspítalanum, sem sagt er frá í
Læknablaðinu (1. tbl. '96). Megin-
gallarnir lutu oftast að röngu lyfja-
vali eða röngum skömmtum, en í
15% tilvika var lyfjagjöf talin hafa
verið óþörf. Þótt hugsanlegur
sparnaður miðaðist aðeins við þessi
óþörfu 15%, lækkaði það lyfja-
kostnað Landspítalans um 7-10
milljónir á ári. Greinarhöfundar
segja vaxandi ónæmi sýkla gegn
sýklalyfjum þó vera mesta áhyggju-
efnið.
Rannsóknin var unnin af Arnari
Þór Guðjónssyni læknanema og
læknunum Karli G. Kristinssyni og
Sigurði Guðmundssyni. Ámóta
könnun segja þeir ekki áður hafa
verið gerða hér á landi. En kannan-
ir á réttmæti sýklalyfja beggja
vegna Atlantshafsins á umliðnum
áratugum hafi leitt í ljós, að notkun
telst þar einungis rétt í um 30-60%
tilvika. Að sögn greinarhöfunda
hafa Islendingar stundum átt Norð-
urlandamet í notkun sýklaiyfja.
Kostnaður við sýklalyf á stórum
sjúkrahúsum hérléndis nemi um
20-25% af heildarlyfjakostnaöi
þeirra. Þess má geta að heildarlyfja-
kostnaður Ríkisspítalanna nam um
415 milljónum króna árið 1994,
samkvæmt ársskýrsiu.
Rannsóknargögnin voru sjúkra-
skrár rúmlega þúsund sjúklinga,
sem útskrifuðust á rannsóknartíma-
bilinu, hvar af rúmlega 300 eða um
30% höfðu fengið sýklalyf. Algeng-
ustu sjúkdómar meðhöndlaðir með
sýklalyfjum voru þvagfærasýkingar,
lungnabólga, húðnetjubólga og
blóðsýking, en varmameðferð var
aðallega vegna bæklunaraðgerða og
kransæðaaðgerða.
Hlutfall lyfjaávísana, sem talið er
rangt eða ábótavant, var 42% á
lyfjadeildum, 63% á kvennadeild-
um og haest, eða 63%, á skurðdeild-
um.
„Rétt notkun lyfja ætti enda að
standa lyflæknum nær en öðrum,
og því sérstakt áhyggjuefni að rúm-
lega 40% sýklalyfjaávísana á lyfja-
deildum skuli hafa reynst rangar
eða þeim ábótavant," segja greinar-
höfundar. Of- og misnotkun sýkla-
lyfja hafi einkum þrjár afleiðingar:
Aukinn kostnað, aukaverkanir og
lyfjaónæmi baktería, sem sé mesta
áhyggjuefni þeirra sem láti sig þessi
mál varða.
„Því hefur jafnvel verið spáð að
fari sem horfir, muni sýklalyfjaöld
líða undir lok á næstu áratugum,
því ekki muni lengur verða hægt að
halda í horfinu með tilkomu nýrra
lyfja eins og tekist hefur fram að
þessu," segja greinarhöfundar.
Þeir benda sömuleiðis á að ein-
ungis 15% sýklalyfjanotkunar í
landinu sé á sjúkrahúsum. Sýnt hafi
verið fram á að sýklalyfjaávísanir
utan sjúkrahúsa geti einnig verið
misvísandi, þótt könnun á réttmæti
lyfjaávísana í heilsugæslu hafi ekki
verib gerð. ■
Styrkþegar Vísindasjóös Borgarspítalans í desember 1995.
Úthlutaö úr Vísindasjóöi Borgarspítalans:
Styrkir til rannsókna
Árlega er úthlutað styrkjum
úr Vísindasjóði Borgarspítal-
ans, sem stofnaður var fyrir
tæpum 30 árum til minningar
úm Þórð Sveinsson yfirlækni
og Þórð Úlfarsson flugmann.
Tekjur sjóbsins eru vextir af
stofnframlagi, en auk þess
renna í hann tekjur af rekstri
verslunar Kvennadeildar
Reykjavíkurdeildar RKÍ á spít-
alanum, greiðsla fastagjalds
frá starfsfólki og mótframlag
frá Reykjavíkurborg.
Tveimur og hálfri milljón var
úthlutað að þessu sinni til 18
rannsóknarverkefna. Verkefnin
eru á mörgum sviðum læknis-
fræðilegra rannsókna, svo sem
athugun á afleiðingum háls-
hnykksáverka eftir bílslys,
könnun á lesstoli og ritstoli
meðal íslenskra heilablóðfalls-
sjúklinga, raförvun á þvag-
blöðru hjá sjúklingum með
skerta þvagblöðrustarfsemi, ár--
angur meðferðar andlitsáverka á
Borgarspítala sl. 10 ár, svo eitt-
hvað sé nefnt.
\JWO
Frá vinstri: Kristinn Cuöjónsson frá VSÓ — Rekstrarráögjöf sem haföi umsjón meö útboöinu, Guömundur Einar
jónsson, vinnslustjóri hjá Cranda, Svavar Svavarsson, framleiöslustjóri Cranda, Cuöbergur Birkisson, fram-
kvœmdastjóri Ræstitœkni, og Guömundur R. Guömundsson frá Ræstitœkni.
Grandi hf. býöur út þrifí vinnslusölum:
Tilboð Ræstitækni hagstæöast
Grandi hf. hefur samiö við
Ræstitækni ehf. um þrif í
fiskvinnslusölum fyrirtækis-
ins í Norburgarði. Þetta er
talið vera í fyrsta sinn sem
fiskvinnslufyrirtæki býbur
út þrif í vinnslusölum með
þessum hætti, en þrifin voru
boðin út í byrjun desember
og bubu sex aöilar í verkib.
Tilboð Ræstitækni reyndist
hagstæðast og samkvæmt
samningi verður árlegur
kostnaður Granda hf. við þrif-
in um 6 milljónir króna, en
kostnaðaráætlun hljóbaði upp
á 9 milljónir króna.
Skrifað var undir tveggja ára
samning 8. janúar sl., en með
útboðinu er ekki aðeins stefnt
að því að ná niður kostnaði,
heldur einnig stuðla ab auknu
hreinlæti meb skipulögðum
vinnubrögöum. ■
FRISTUNDANAM
KVÖLDNÁMSKEIÐ í MIÐBÆJAR-
SKÓLA OG GERÐUBERGI
ÍSLENSKA:
íslenska, stafsétning og málfræði. ítarleg yfirferð.
íslenska fyrir útlendinga I, II. III, IV (í I. stig er raðaö eftir þjóðerni nemenda)
íslenska fyrir útlendinga I - hraðferö. Kennt fjögur kvöld i viku.
ERLEND TUNGUMÁL:
(byrjenda- og Jramhaldsnúmskeið)
Danska. Norska. Sænska. Enska. Þýska. Hollenska. Franska. Ítalska. Spænska.
Portúgalska. Gríska. Búlgarska. Rússneska. Japanska. Arabíska. Kinverska.
Talflokkar í ýmsum tungumálum. Áhersla lögð á tjáningu tktglegs máls. lesnar
smásögur, blaðagreinar o.s.frv.
VERKLEGAR GREINAR:
Fatasaumur. Biitasaumur. Skrautskrilt. Postulínsmálun. Bókband. Glerskurður.
Teikning. Málun. Módelteikning. Handmennt. Tréskreytilist.
AÐSTOÐ VIÐ SKÓLAFÓLK OG
NÁMSKEIÐ FYRIR BÖRN
Stærðfræði á grunnskóla- og framhaldsskólastigi. Nemendur mæta með eigiö
námsefni og fá aðstoð eftir þörfum. Fámennir hópar.
Stafsetning og málfræði. ítarleg yfirferð.
DANSKA, NORSKA, SÆNSKA, Þ)SKA, SPÆNSKA fvrirö lOáragömu!
börn til að viðhalda kunnáttu þeirra í málunum.
Byrjendanámskeið í þýsku og spænsku.
NÝ NÁMSKEIÐ:
Islam. Upphaf, einkenni og saga. Samanburður við önnur trúarbrögð og þýðing
fslam í samtímanum. Kennari: Dagur Þorleifsson.
Fyrrverandi Júgóslavía. Saga og trúarbrögð. Áhrif pólitískrur sögu.
trúarbragða- og hagsögu á viðhorf þjóðanna. örlög þeirra og samskipti
imtbyrðis og út á við. Kennari: Dagur Þorleifsson.
Kínverska I. Kennari: María Chang.
Kinverska II. Kennari: Fenglan Zou.
Listasaga. Fjallað verður um helstu timabil listasögunnar frá upphafi
myndgerðar fram á okkar daga. Kennari: Oddur Albertsson.
Ritlist I. Að skrifa fyrirbörn. Kennarar: Elísabet Brekkan ög Árni Árnason.
Ritlist II. Framhaldsnámskeið. Kennarar: Elisabet Brekkan og Árni Árnason.
Samskipti og sjálfsefli fyrir konur. Kennari: Jórunn SÖrensen.
Handverk - blönduð tækni. Kennari: Jóhanna Ástvaldsdóttir.
Öskjugerð. Kennari: María Karen Sigurðardóttir.
Innritun fer fram í Miðbæjarskólanum, Fríkirkju-
vegi l,dagana 18. og 19.janúar kl. 16.30-19.30.
Upplýsingar í síma 551 2992.
Prófadeild-grunnskóli-framhaldsskóli
Innritun stendur yfir.
A EFTIR BOLTA
KEMUR BARN
"BORGIN OKKAR OG BÖRNIN ( UMFERÐINNI" JC VÍK