Tíminn - 23.04.1996, Blaðsíða 6

6
Þriðjudagur 23. apríl 1996
Lög og starfshœttir V5I standa í vegi fyrir gerb fyrirtœkjasamninga. ASI:
Fyrirtæki í VSÍ hafa ekki
sjálfstætt samningsumboö
„Það sem einkum hefur staðið í
vegi fyrir fyrirtækjasamningum
er skipulag VSÍ. Meö inngöngu í
VSÍ fela aðildarfyrirtækin VSÍ
umboð sitt til gerðar kjarasamn-
inga.
Fyrirtækin hafa því ekki sjálf-
stætt samningsumboð og sam-
Miðstjóm ASÍ telur að með sam-
þykkt fmmvarps til laga um
breytingar á lögum um stéttar-
félög og vinnudeilur væm unn-
in stórkostleg skemmdarverk á
vinnumarkaði. Með fmmvarp-
inu sé verið að setja iög um at-
riði sem alls ekki á setja lög um,
auk þess sem margar breytingar
sem þar em lagöar til em mjög
hæpnar, vanhugsaðar og illa út-
færðar. Miöstjórnin krefst þess
aö afgreiðsla fmmvarpsins á
þingi verði stöðvuð og samn-
ingsaðilum gefinn kostur á að
semja um nauösynlegar sam-
skiptareglur.
Þetta kemur m.a. fram í rúm-
lega 30 síðna ítarlegri umsögn
miðstjórnar ASÍ um fmmvarpið
sem samþykkt var á fundi hennar
sl. miðvikudag, 17. apríl. í um-
sögninni kemur einnig fram að
málsmeðferð stjórnvalda í málinu
sé með öllu óásættanleg og efni
kvæmt lögum VSÍ em engir samn-
ingar á vegum aðildarfyrirtækj-
anna gildir nema þeir hafi verið
staðfestir af framkvæmdastjórn
VSÍ," segir í umsögn ASÍ um
ákvæði um vinnustaðafélög í
fmmvarpi til laga um breytingar á
lögum um stéttarfélög og vinnu-
fmmvarpsins stangist á við stjórn-
arskrá, alþjóðasamþykktir og
hefðir á vinnumarkaði. Sem dæmi
um brot á lýðræðislegum hefðum
er að stjórnvöld ætla að lögbinda
ákvæði um að þeir félagsmenn
sem ekki mæta á félagsfundi og
taka ekki þátt í atkvæðagreiðslum
um samninga teljast hafa sam-
þykkt hann.
„Þótt máltækið segi að þögn sé
sama og samþykki hefur engum
dottið í hug að lögbinda það.
Hvar ætla alþingismenn að
stoppa slíka skilgreiningu?" segir
m.a. í umsögn ASÍ.
Þar kemur einnig fram aö sam-
þykkt frumvarpsins mundi valda
mikilli óvissu um t.d. boðun verk-
falla og leiða til aukins óróleika á
vinnumarkaði. Þá sé hætt við því
aö á næstu misserum muni deilur
á milli aðila vinnumarkaðarins
snúast jafn mikið um formreglur
og um efnislegt innihald kjara-
deilur.
Af þeim sökum telur ASÍ þab
liggja í augum uppi að flest stærri
fyrirtækin á almenna vinnumark-
aðnum, sem hafa 250 starfsmenn
eða fleiri hafa ekkert umboð til
þess að gera samninga við starfs-
menn sína ab óbreyttum lögum og
deilna, auk þess sem yfirfærsla á
dönskum efnisatriðum frum-
varpsins hefur gersamlega mis-
heppnast. Þab helgast m.a. af því
að í Danmörku er byggt næstum
því alfarið á frjálsum samskiptum
aðila vinnumarkaðarins án laga-
þvingunar.
Miðstjórn ASÍ bendir einnig á
að í frumvarpinu sé að finna al-
varlegar mótsagnir á milli ýmissa
efnisatriða og þeirra markmiba
sem stjórnvöld stefna að. Sem
dæmi nefnir ASÍ ákvæði um að-
greindar atkvæðagreiðslur á opin-
bera og almenna vinnumarkabn-
um. Þótt markmið frumvarpsins
sé að skapa samtímis heildarlausn
í kjaramálum, þá telur ASÍ að
þetta ákvæöi muni hafa þveröfug
áhrif. ASÍ telur ennfremur að
ákvæði um stóraukna ábyrgð
sáttasemjara á því að ná niður-
stöbu vib gerð kjarasamninga
muni minnka ábyrgð samnings-
aðila og gangi því þvert gegn yfir-
lýstum markmiðum frumvarpsins
um aukna ábyrgð hlutaðeigandi
aðila. -grh
starfsháttum VSÍ.
„Þetta er óhöggub staðreynd
óháð því hvort til eru vinnustaða-
félög eða ekki. Lagasetning um
vinnustabafélög er því marklaus að
óbreyttu," segir ASI. Þar fyrir utan
telur sambandið að slík lagasetn-
ing brjóti gegn stjórnarskránni,
mannréttindasáttamála og félags-
málasáttamála Evrópu og ýmsum
samþykktum Alþjóða vinnumála-
stofnunarinnar, ILO.
í umsögninni bendir ASÍ m.a. á
að verkalýðshreyfingin hefur á
undanförnum árum margsinnis
krafist meiri valddreifingar við
gerð kjarasamninga og t.d. sé gert
ráð fyrir samningum á ýmsum
stigum í tillögum um launamál
sem lögð verður fyrir þing ASÍ í
næsta mánuði.
Þrátt fyrir ýmsa tæknilega og
skipulagslega annmarka í þessum
málum vegna skipulags VSI séu þó
mýmörg dæmi um vinnustaða- og
starfsgreinasamninga hérlendis. í
því sambandi bendir ASÍ m.a. á
heildstæða kjarasamninga á borð
við samningana við álverib í
Straumsvík, Járnblendiverksmiðj-
una, Áburöarverksibjuna og Sem-
entsverksmiðjuna. Því til viðbótar
má nefna rammasamninga aðild-
arfélaga VMSÍ við fiskvinnsluna
um premíulaunakerfi í frystingu
og söltun og um vaktavinnu. Þá
hefur Rafiðnaðarsambandið gert
samninga fyrir hönd nokkurra að-
ildarfélaga sinna við Landsvirkjun
og RARIK vegna starfsmanna
þeirra að ógleymdum nýlegum
samræmdum kjarasamningi sem
stéttarfélög sameinuðust um að
gera vib Slippstöðina Odda á Akur-
eyri. -grh
Ósiölegt og stórhœttulegt ab
fela forstöbumönnum ríkis-
stofnana aukib vald í launa-
málum ríkisstarfsmanna. ASÍ:
Öfgafull
einkavæöing
„Þess finnast dæmi í íslenskri
stjómsýslu að forstöðumenn
stofnana hafi haft í þjónustu
sinni náin ættmenni sín. Verbi
hugmyndir um aukin völd for-
stöðumanna til kjaraákvarðana
ab vemleika yrði þessi ágalli ís-
lenskrar stjómsýslu enn alvar-
legri en áður," segir í harðorbri
umsögn miðstjórnar ASÍ til
efnahags- og vibskiptanefndar
Alþingis um fmmvarp til laga
um réttindi og skyldur opin-
berra starfsmanna.
í umsögninni kemur m.a. fram
að þetta ákvæbi frumvarpsins er
lýtur að því að auka völd for-
stöðumanna ríkisstofnana til
kjaraákvarðana sé í senn ósiðlegt
og stórhættulegt auk þess sem
það sé afsprengi öfgafyllstu einka-
væðingarhugmynda sem fram
hafa komiö á síðari árum. Með
því sé stefnt að því að lama sam-
takamátt starfsmanna og koma í
veg fyrir að eitthvert gagn verði af
kjarabaráttu á sameiginlegum
vettvangi. Að þessu leyti sé frum-
varpið ekkert annað en bein og
grímulaus árás á verkalýbshreyf-
inguna, auk þess sem þab gengur
gegn hugsjónum um jafnræbi og
nútímalega stjórnsýsluhætti sem
stjórnvöld þykjast stefna að. Þá sé
einsýnt að þessi vildarvinastefna
muni bitna einna harðast á kon-
um hjá ríkinu.
Þá gagnrýnir ASÍ það harðlega
að ekkert samráð skuli haft við
samtökin fyrr en frumvarpið var
tilbúib vegna þess að það snertir
ráðningarkjör fjölmargra félags-
manna aðildarfélaga þess. Verði
frumvarpib ab lögum óbreytt
áskilur ASÍ sér allan rétt til að ná
fram leiðréttingu umbjóöenda
sinna og skorar á þingið að sam-
þykkja ekki frumvarpið í því
formi sem það er. -grh
Hægt ab taka
Stjórnvöld hyggjast lögbinda máltœkiö „þögn er sama og samþykki"
i frumvarpi til laga um breytingar á vinnulöggjöfinni. ASI:
Hæpiö, vanhugsað og illa útfært
hjól með í strætó
Hægt er ab flytja reiðhjól á öll-
um leibum SVR sem fara í Graf-
arvog, Árbæ og Breiöholt.
Ákveðiö var ab bjóba upp á
reiðhjólaflutning í vögnum SVR
í tilraunaskyni sl. sumar. Til-
raunin náði til leiða 10 og 115 og
þótti hún gefa mjög góða raun.
Því var ákveðið að útvíkka til-
raunina nú og hófst hún 15. apr-
íl sl.
Hægt er að flytja reiðhjól meb
leiðum 14, 15 og 115 sem fara í
Grafarvog, á leiðum 10 og 110
sem fara í Árbæ, á leiðum 11, 12,
111, og 112 sem fara í Breiðholt
og á leið 16 sem tengir saman
Grafarvog, Árbæ og Breiðholt.
Ætlast er til að hjólreiðamenn
greiði fargjaldið ábur en farið er
með hjólið inn í vagninn og fari
svo með hjólið inn um afturdyr.
Mikilvægt er ab festa hjólið með
eigin hjólalásum eða halda vel
vib það meðan á ferð stendur þar
sem ekki er gert ráð fyrir sérstök-
um festingum til ab festa hjólið
með. Börn yngri en 12 ára geta
tekið hjól með í vagninn séu þau
í fýlgd meb fullorðnum.
Á síðasta ári vom flutt samtals
797 reiðhjól með strætisvögnum
á tímabilinu júní til desember.
-GBK
Ný Ijóbabók komin út:
Söngljóð eftir
Auðun Braga
„Allt frá unga aldri hef ég haft
mikinn áhuga á ljóbum og lög-
um. Ég las og lærði alla þá söng-
lagatexta, sem ég sá í blöbum
og tímaritum. Ég keypti ritið
Útvarpstíðindi á æskuárum,
enda þótt eigi væri útvarpstæki
á heimili mínu. Þar birtust
margir þeir textar sem sungnir
vom við vinsæl lög í útvarpinu
á þeim tíma og nefndust Dans-
lag kvöldsins," segir Auöunn
Bragi Sveinsson rithöfundur og
kennari. Hann hefur nú gefið út
ljóðabókina Söngljób, Ijób við
vinsæl og þekkt lög.
Auðunn Bragi segir ab þeir sem
sömdu íslenska texta við erlend
lög hafi unnið íslenskri tungu
mikiö gagn.
Ljóðin í bók Auðuns Braga orti
hann frá því hann var ungur og
fram á síðari ár. Nokkur ljóðin eru
þýdd og enn önnur á dönsku.
Bókin er 130 blaðsíður.
-JBP

, m r VM /
Wf
Yn jV'

m lf
w
m 1 < \ > ■
F.v. ibjuþjálfarnir Helga Gubjónsdóttir, Gerbur Gústavsdóttir og Hope Knútsson, ásamt Einari Sigurbssyni lands-
bókaverbi. Ljósm. Helgi Bragason
Iðjuþjálfar gefa bækur
Á þessu ári em 20 ár libin frá
stofnun Ibjuþjálfafélags ís-
lands. í tilefni af því faerbi fé-
lagiö Landsbókasafni íslands
— Háskólabókasafni fagbóka-
safn félagsins að gjöf, alls um
200 titla auk tímarita.
Við sama tækifæri afhenti
Hope Knútsson, formaður Iðju-
þjálfafélags íslands, Landsbóka-
safni persónulega tímaritið Am-
erican Journal of Occupational
Therapy, frá árunum 1967 til
þessa dags, auk 13 bóka.
Nú þegar bókasafn Iöjuþjálfa-
félagsins hefur verið flutt í Þjóð-
arbókhlöðu batnar aðgengi að
fagritum í iðjuþjálfun til muna.
Er það ekki síst mikilvægt nú,
þegar sjö íslenskir iðjuþjálfar
stunda framhaldsnám í grein-
inni hér heima að hluta til. Með
tilkomu háskólanáms í iðju-
þjálfun á íslandi mun safnið
einnig nýtast háskólanemum
vel.