Tíminn - 05.06.1996, Blaðsíða 7

Mi&vikudagur 5. júní 1996
7
Starfshópur iönaöarráöhera: aukinn sparnaöur, heimila og/eöa ríkissjóös mundi stuöla aö vaxtalcekkunum:
Hugab aö kennslu um fjármál
og spamað í skólakerfinu
„Spamaímr þjóðarinnar þarf
ab aukast. Með öflugri kynn-
ingu verði þess freistaö að fá
heimilin til ab auka sparnab
sinn.
Ab öðrum kosti þarf hið op-
inbera að spara því meir sem á
vantar að heimilin geri það.
Hugað verði að fræðslu í skóla-
kerfinu um fjármál og sparnað.
Jafnframt verði kannað hvort
nægjanlegur hvati sé í vaxta-
bótakerfinu til þess að stuðla
að hóflegum lántökum heim-
ila vegna íbúðafjármögnunar",
segir m.a. í skýrslu starfshóps
sem iðnaðarráðherra skipaði
s.l. haust til að kanna hvort
viðskiptahættir væru eins og
best yrði á kosið hjá helstu að-
ilum sem koma við sögu á
skuldabréfamarkaði, þ.e. útgef-
endum, fjárfestum, verðbréfa-
miðlurum og viðskiptavökum.
Bakgrunnur verkefnisins er
annars vegar sú mikla breyting
sem orðið hefur á fjármagns-
markaði í kjölfar aukins frjáls-
ræðis umliðinn áratug. Og hins
vegar sú skoðun margra, að
þrátt fyrir frelsi til samninga
um vexti séu hindranir í vegi
fyrir frjálsri vaxtamyndun og
vextir hér á landi því haldist
óeðlilega háir.
Að mati starfshópsins er skil-
virk vaxtamyndun lykilatriði
varðandi ráðstöfun fjármagns
til neyslu og fjárfestinga.
Að bankar og sparisjóðir
þurfi að tengja bankavexti á
óverötryggðum liðum betur
vöxtum á peningamarkaði og
leggja áherslu á þróun nýrra
tegunda af óverðtryggðum

Frá Ftateyri.
Vonast til oö hreinsun á Flateyri geti hafist í júní:
Gæti orÓiö grænt
svæði í sumar
Ekki er hægt að hefja skipu-
lagða hreinsun á Flateyri
fyrr en lokiö er viðræbum
vegna uppgjörsmála á húsa-
rústum og grunnum ab sögn
Magneu Gubmundsdóttur,
fyrrv. oddvita Flateyrar-
hrepps en hreppurinn varð
formlega hluti af sameinuöu
sveitarfélagi hreppanna í
Dýrafirbi og Önundarfirði
auk ísafjarbar laugardaginn
1. júní.
„En það mál er að komast í
höfn. Eg vona að við getum
byrjað á hreinsuninni fljótlega
í júní. Auðvitað dreymir okkur
um að þetta geti orðið grænt
svæði í sumar. Það er kannski
bjartsýni en ég held að ef allir
leggjast á eitt þá sé allt hægt,"
sagði Magnea. Ýmis félög á
staðnum hafa verið að taka til
hendinni og er ætlunin að
taka um tvö kvöld í viku til að
hreinsa það svæði sem
„mannshöndin getur farið yf-
ir." Auk þess hafa björgunar-
sveitarhópar úr nágrenninu
tekið þátt í hreinsun.
Hafin er athugun Skipulags
ríkisins á mati á umhverfis-
áhrifum fyrirhugaðrar bygg-
ingar snjóflóðamannvirkja á
Flateyri en niðurstöður forat-
hugunar benda til að snjó-
flóðahætta sé þar langt fyrir
ofan ásættanleg mörk. Lagt er
til að reistir verði tveir 15-20
m háir leiðigarðar, 1600 metr-
ar að lengd, og einn þvergarð-
ur.
Samkvæmt matinu verða
áhrif garðanna á gróðurfar
talsverð og sömuleiðis veður-
far en þeir munu vera verulegt
skjól fyrir nánasta umhverfi.
Áhrif á jarðfræði, vatn og forn-
minjar eru ekki talin veruleg.
Áætlaður verktími er 2 ár og er
verkið skipulagt þannig að
sem mest öryggi skapist fyrir
næsta vetur. Frummatsskýrsl-
an liggur frammi á Skipulagi
ríkisins, Þjóðarbókhlöðunni
og hjá Flateyrarhreppi til 8.
júlí og skulu athugasemdir
hafa borist fyrir þann tíma.
LÓA
innlánum og útlánum. Og að
ákvörðun dráttarvaxta verði
gefin frjáls eru meðal helstu til-
lagna um atriði sem starfshóp-
urinn telur að verða mættu til
þess að suðla að bættri vaxta-
myndun og starfsháttum á
innlendum skuldabréfamark-
aði. Hópurinn vill að innlend-
ar lánastofnanir dragi úr vaxta-
mun með aukinni hagkvæmni
og endurskipulagningu í
rekstri. Sömuleiðis að þær
dragi úr breytileika vaxta á
skuldabréfum þannig að þeir
séu óbreyttir milli gjalddaga og
greiðsluseðill sýni ársvexti til
næsta gjalddaga. Þá sé æskilegt
að kjörvaxtakerfi séu með því
sniði að álag á þá sé óbreytan-
legt á lánstímanum sé lánið í
skilum.
Að mati starfshópsins er þörf
á formlegu áhættumati gagn-
vart verðbréfum á markaðn-
um. Komi slíkt mat ekki fram
innan skamms verði átak gert í
þeim efnum. Meðal fjölda ann-
arra tillagna starfshópsins eru
þær að lagarammi verði settur
um fjárfestingar lífeyrissjóða,
sem kveði m.a. á um hámark
áhættu gagnvart einstökum
skuldurum og meginreglur
varðandi samsetningu eigna-
safns lífeyrissjóða. Sjóðunum
verði líka bannað með lögum
að hafa samráð um verðbréfa-
viðskipti sín á markaði. Kanna
þurfi áhrif þess og möguleika á
að afnema skylduaðild að til-
teknum lífeyrissjóði. Hópurinn
vill líka að fyrirkomulag stimp-
ilgjalda verði endurskoðað.
Siglingamálastofnun:
SjÖ ski]
heiöruí
Siglingamálastofnun
veitti áhöfnum og eigend-
um sjö skipa sérstaka við-
urkenningu á sjómanna-
daginn vegna fyrirmynd-
ar í umgengni um skip og
öryggisbúnab.
Þau skip sem fengu við-
urkenningu að þessu sinni
em Aðalbjörg RE 5, Aðal-
björg 2 RE 236, Framnes ÍS
708, Grandi VE 171,
Hólmaborg SU 11, Þórður
Jónasson EA 350 og Þórsnes
SH 108.
-grh
Er framleiðsla lýsis
Er framleiðsla lýsis í hættu? Það
kom fram í máli Kristjáns Páls-
sonar, Sjálfstæðisflokki, er
hann bar fram fyrirspum varð-
andi hvalveiðar til Þorsteins
Pálssonar, sjávarútvegsráb-
herra. Kristján sagði að vernd-
arsamtök á borö vib Green-
peace hefbu nú hafið baráttu
gegn veibum bræðslufisks og
nú hafi fyrirtækib Unilever tek-
ib ákvörbun um að hætta að
nota lýsi í matvælaframleiblu
sína en nota sojaolíu í staöinn.
Þorsteinn Pálsson kvað það
rétt að aðgerðir verndunarsam-
taka geti beinst gegn fleiri þátt-
um veiða en verið hafi og fiskur
verði þar ekki undan skilin.
Hann sagði stefnu íslendinga
miðast við að geta stundað nýt-
ingu auðlinda sjávar með sjálf-
bærum hætti og ættu þeir að
geta stundað sjávarútveg á þeim
grundvelli. Hann sagði einnig
mikilvægt að sýna fulla aðgát og
ábyrgð í umgengni við auðlind-
ir sjávar.
Crétar Þorsteinsson.
Afgreiösla Alþingis á
breytingum á vinnulög-
gjöfinni. ASI:
Samskipti
í hættu
„Þótt Alþingi hafi nú lögfest
leifamar af fmmvarpi ríkis-
stjómarinnar er málinu ekki
lokib af hálfu launafólks,"
segir í yfirlýsingu sem Grétar
Þorsteinsson forseti ASÍ hefur
sent frá sér vegna afgreibslu
Alþingis á breytingum á
vinnulöggjöfinni.
Þar kemur fram að með laga-
setningunni hefur Alþingi hlut-
ast til um innri málefni stéttar-
félaga og stofnað samskiptum á
vinnumarkaði í hættu. Auk þess
séu stjórnvöld með breytingum
á lögunum að auka miðstýringu
og minnka áhrif einstaklinga á
eigin mál. Forseti ASÍ spyr einn-
ig hvers vegna þessi breyting sé
gerð og hvort það kunni að stafa
af því að stjórnvöld óttist rétt-
mætar kröfur launafólks um
bætt kjör?
Forseti ASÍ gagnrýnir jafn-
framt vinnubrögð stjórnvalda í
málinu og telur að með fram-
lagningu frumvarpsins á sínum
tíma hefðu stjórnvöld brotið
áratuga hefð sem verið hefur í
þríhliða samstarfi ríkis og aðila
vinnumarkaðar. Hann áréttar
ennfremur það sjónarmið að
þessi framganga stjórnvalda sé í
algjörri andstöðu við gervalla
verkalýðshreyfinguna og um
hana sé mikill ágreiningur.
Þá séu nýju lögin fjarri því að
vera ásættanleg þótt sameigin-
leg andstaða verkalýðshreyfing-
ar og stuðningsmanna hennar
innan sem utan Alþingis, hefði
tekist að fá mörg atriði felld út
úr frumvarpinu. Enda hefði það
komið í ljós að fyrirhugaðar
lagabreytingar voru ekki aöeins
árás á réttindi launafólks og
samtök þess heldur brutu þær
einnig í bága við alþjóðasamn-
inga. Lagafrumvarpið var því að
mati ASI, bæði illa unnið í heild
sinni og vanhugsað af hálfu
stjórnvalda.
-grh
í hættu?
Kristján Pálsson sagði að
komið hafi fram að samtök
bænda í öðrum löndum leggi
öfgasamtökum lið í baráttu
gegn nýtingu auðæfa sjávar í
þeim tilgangi að auka eftirspurn
eftir landbúnaðarafurðum og
yrðum við að vera vel á varð-
bergi gegn aðgerðum af því tagi.
Við mættum ekki horfa aðgerð-
arlaus þegar okkur væri látið
blæða til þess að öðrum fram-
leiðendum vegnaði betur.
-ÞI