Morgunblaðið - 21.07.2006, Qupperneq 26

26 FÖSTUDAGUR 21. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
VILJUM við vændi
á Íslandi? Er stór
spurning. Reykjavík-
ursundið er hápunkt-
ur undirbúningsins
fyrir Ermarsundið í
haust og ætlað að
vekja athygli á ýms-
um skuggahliðum al-
þjóðlegrar klámvæð-
ingar, m.a. mansali og
annarri kynlífsverslun
með fólk.
Sjálft sundið er á
mörkum hins mögu-
lega og gífurleg
áskorun fyrir reyndan
sjósundmann eins og
mig. Sundið hef ég
þróað síðastliðin ár og
hef þegar synt tvo
áfanga sundsins af
þremur, en aldrei alla
þrjá eins og ég mun
reyna lau. 22.júlí, svo
fremi sem veður verð-
ur skaplegt.
Sameinumst um að
sporna gegn lágkúru
kynlífsþrælkunar og
hefjum andann á loft í
efri hæðir mannlegrar reisnar. Gef-
um sálinni séns! Hægt er að leggja
hugsjóninni lið með því að heita á
mig með tvennum hætti:
1. Annars vegar með því að
hringja í 905 20 20 og verða þá
1.500 kr. sjálfkrafa
gjaldfærðar af sím-
reikningi hringjandans.
2. Hins vegar með
því að heita á mig með
frjálsum framlögum í
síma 562 3500.
Sundið fer fram í
þremur áföngum.
Fyrsti áfanginn hefst
kl. 03.00 aðfaranótt
laugardags í Nauthóls-
vík. Sá næsti byrjar
um níuleytið í Bakka-
vör, bryggjunni á Sel-
tjarnarnesi. Þeim
áfanga lýkur um kl.
13.00 með móttöku við
bækistöð Lýsis, í boði
Ellingsen og Lýsis. Er
fólk hvatt til að fjöl-
menna þar til að fagna
sundmanni og samein-
ast um góðan málstað.
Þriðji áfangi hefst loks
ögn utar á Örfir-
iseynni, hjá olíu-
tönkunum, en á að
ljúka upp úr kl. 19.00 í
bryggjuhverfinu í Graf-
arvoginum. Sjá nánar:
www.ermasund.is
Viljum við
vændi á Íslandi?
Benedikt S. Lafleur fjallar um
Reykjavíkursund 2006 gegn
mansali 22. júlí
Benedikt S.
Lafleur
’Sameinumstum að sporna
gegn lágkúru
kynlífsþrælk-
unar og hefjum
andann á loft í
efri hæðir mann-
legrar reisnar. ‘
Höfundur er listamaður
og sjósundmaður.
STRAX við upphaf síðasta þings
lagði Samfylkingin fram tillögu sem
tekur á kjörum eldri borgara. Tillagan
var um afkomutryggingu aldraðra og
öryrkja. Allur þingflokkur Samfylk-
ingarinnar stóð að tillögunni með Jó-
hönnu Sigurðardóttur sem fyrsta
flutningsmann. Það að þetta skyldi
hafa verið fyrsta málið
sem Samfylkingin flutti
á síðasta þingi sýnir for-
gangsröðunina hjá
flokknum. Tilgangurinn
með tillögunni er að
færa lífeyri sem næst
raunverulegri fram-
færsluþörf sem er sam-
kvæmt upplýsingum
Hagstofu um 160 þús.
kr. á mánuði hjá ein-
staklingi, en eins og
staðan er í dag er um
þriðjungi lífeyrisþega
gert að lifa af tekjum
sem eru undir 112 þús-
und krónum. Í tillögunni er jafnframt
lögð áhersla á að raungildi grunnlíf-
eyris og tekjutryggingar verði ekki
lægra í ársbyrjun 2007 en á árinu 1995
þegar ríkisstjórnin kippti úr sambandi
tengingu lífeyris við laun. Skerðing-
arhlutföll grunnlífeyris og tekjutrygg-
ingar verði rýmkuð og að svigrúm til
að afla tekna verði aukið og þar af leið-
andi hvatt til atvinnuþátttöku. Lögð er
áhersla á að lífeyririnn fylgi launa-
vísitölu og síðast en ekki síst er lagt til
að þessar breytingar verði gerðar í
samráði við samtök eldri borgara og
öryrkja. Samráðið er ekki síður mik-
ilvægt, sérstaklega með tilliti til þeirr-
ar miklu togstreitu sem hefur skapast
á síðasta áratug milli ráðherranna og
hagsmunasamtaka þeirra sem reyna
að leita réttar síns.
En hvers vegna lagði Samfylkingin
fram þessa tillögu?
Var þörf á því nú á dögum góðæris,
útrásar og allsnægta?
Já, svo sannarlega, því þótt sumir
tregðist við að viðurkenna er það öllum
ljóst sem vilja vita að kaupmáttur líf-
eyris hefur ekki verið í neinu samræmi
við það sem hefur verið að gerast á
vinnumarkaðnum. Það hefur stöðugt
dregið í sundur með lífeyrisgreiðslum
og launagreiðslum. Skattar af 10.000
kr aukatekjum lífeyrisþega geta farið
upp í 84% – til hvers? Hvaða krónu-
kropp er þetta? Því fer fjarri að af-
koma og aðbúnaður allra
aldraðra hér á landi sé
mannsæmandi.
Á tíu ára tímabili, frá
árinu 1995 til ársins
2005, hefur kaupmáttur
lágmarkslauna aukist
um 56% en kaupmáttur
lífeyris aðeins um 25%.
Á þessum tíu árum sem
liðin eru frá því að rík-
isvaldið klippti á tengsl
launa og lífeyris hafa
heildartekjur ríkissjóðs
á verðlagi 2004 hækkað
úr rúmum 200 millj-
örðum í 300 milljarða.
Fjármagnið er til, þetta er aðeins
spurning um forgangsröðun. Raun-
lækkun skattleysismarka hefur bitnað
af fullum þunga á lífeyrisþegum. En á
sama tíma hefur ríkisvaldið verið að
lækka skatta af fjármagni og fyr-
irtækjum. Samfélagið hefur verið að
þróast með áþreifanlegum og mæl-
anlegum hætti í átt til aukins ójafnaðar
síðasta áratug, í tíð þessarar rík-
isstjórnar. Við vitum það. En það er
sama hverjir benda ráðherrunum á
óréttlætið: Stjórnarandstaðan, Þor-
valdur Gylfason prófessor, Stefán
Ólafsson prófessor, Landssamband
eldri borgara, Kastljós fjölmiðlanna.
Mönnum er bara sagt að þeir kunni
ekki að reikna!!!
Í utandagskrárumræðu sem Sam-
fylkingin stofnaði til á alþingi um
skýrslu Stefáns Ólafssonar um lífeyr-
ismál, sagði fjármálaráðherra m.a að:
„Niðurstaðan væri full af rang-
færslum.“
Forsætisráðherra sagði: „Og ég er
mjög undrandi á þessum prófessor að
vera ekki tilbúinn til að leiðrétta
skýrsluna sína.“ Síðan þá höfum við
fengið nýjan forsætisráðherra en þurf-
um við ekki nýjan fjármálaráðherra
líka?
Ég las eftirfarandi í blaðagrein eftir
eldri borgara:
„Við sem erum komin yfir 67 ára
aldur, það eru framin á okkur mann-
réttindabrot daglega, og Alþingi finnst
þetta allt í lagi.“
Þessi alhæfing á sem betur fer ekki
við um alla alþingismenn.
Meirihlutinn á alþingi er sá „ráðandi
hópur“ sem virðist eiga erfitt með að
skilja orðin misrétti og mismunun.
Þeir halda að allt lagist ef þeim tekst
að tala sig frá vandamálinu … segja
allt vera í skoðun, það þurfi að skoða
allt heildstætt …, skrifa skýrslu, setja
málið í nefnd og svo frv. En stað-
reyndin er að eldri borgarar hafa verið
hlunnfarnir. Þeir sem byggðu upp vel-
ferðarþjóðfélagið eru hlunnfarnir af
þeim sem lifa í því. Forgangsröðunin
er ekki rétt. Undirritaður hefur horft
upp á fjármálaráðherra reyna að hag-
ræða sannleikanum, lífeyrisþegum í
óhag. En upp komast reiknings-svik
um síðir og þá verður refsað.
Sá sem ekki virðir þann smáa er
ekki verðugur stórra verka.
Lífeyrisþegar eru hlunnfarnir
Valdimar Leó Friðriksson
fjallar um kjör aldraðra og ör-
yrkja
’Undirritaður hefurhorft upp á fjármálaráð-
herra reyna að hagræða
sannleikanum, lífeyr-
isþegum í óhag. En upp
komast reiknings-svik
um síðir og þá verður
refsað.‘
Valdimar Leó
Friðriksson
Höfundur er þingmaður
Samfylkingarinnar í Sv- kjördæmi.
RÍKISSTJÓRNIN sker enn við
nögl kjarabætur til aldraðra. Með
þeim samningi sem nú hefur verið
kynntur fá 400 aldraðir lífeyr-
isþegar sem einungis
hafa sér til framfærslu
lífeyri almannatrygg-
inga 15 þúsund krón-
ur. Það er sama fjár-
hæð og nýlega var
samið um í kjara-
samningu ASI að lág-
launafólk fengi. Þeir
sem nú hafa fullan
grunnlífeyri og
óskerta tekjutrygg-
ingu eða um 10 þús-
und aldraðir fá 13
þúsund króna hækkun
á mánuði en inní því
er 1,7% hækkun sem
þegar var ráðgerð á fjárlögum.
Aðrir aldraðir fá minna og sumir
nánast ekki neitt. Þetta er samn-
ingur ríkisstjórnarinnar við aldraða
til næstu fjögurra ára. Greinilegt
er því að það er þetta sem aldraðir
þurfa að búa við ef Sjálfstæð-
isflokkur og Framsóknarflokkur
stjórna áfram eftir kosningar.
Ríkisstjórnin skilar ekki
til baka skerðingunni
Það kaldhæðnislega er að burt-
séð frá þessu samkomulagi þá
hefðu aldraðir fengið þessa hækkun
en í samkomulaginu frá í júní sl.
kemur fram að greiðslur til aldr-
aðra og öryrkja verði ákveðnar til
samræmis við samkomulag aðila
vinnumarkaðarins.
Eftir stendur að í engu er bætt
sú skerðing sem orðið hefur á líf-
eyri aldraðra og öryrkja í tíð þess-
arar ríkisstjórnar. Til að grunnlíf-
eyrir og tekjutrygging haldi
raungildi sínu eins og það var á
árinu 1995 þarf að hækka þessar
greiðslur um 14–15 þúsund á mán-
uði til viðbótar þeim 15 þúsundum
krónum sem samið var um til lág-
tekjufólks í nýgerðum kjarasamn-
ingum.
Viðbótin er
hænufet
Vegna sam-
komulagsins við ASI
var hækkun lífeyr-
isgreiðslna þegar í
hendi. Það sem kemur
til viðbótar á þessu
kjörtímabili er lítil
rýmkun á skerðingu
lífeyrisgreiðslna vegna
tekna. Þannig lækka
skerðingarmörk vegna
tekjutryggingar úr
45% í tæp 39% sem
litlu breytir og ekkert
eru rýmkuð skerðingarmörk vegna
grunnlífeyris. Það er líka til
skammar að aldraðir sem eru á
stofnunum fá enga leiðréttingu
strax á ráðstöfunarfé sínu eða svo-
kölluðum vasapeningum sem í dag
eru einungis 22 þúsund krónur á
mánuði. Vasapeningar þeirra eiga
heldur ekki að hækka fyrir næstu
jól til að þeir öldruðu sem eingöngu
hafa þessa vasapeninga geti veitt
barnabarnabörnum sínum smá-
jólagjöf. Nei, 5 þúsund krónurnar
sem þeir eiga að fá koma ekki fyrr
en í janúar á næsta ári. Það er
deginum ljósara að það eru ekki
jafnaðarmenn sem nú stjórna land-
inu.
Skammsýni
ríkisstjórnarinnar
Öðru í lífeyrishluta þessa sam-
komulags við aldraða er síðan vísað
yfir á næsta kjörtímabil, en þá
verður þessi ríkisstjórn vonandi
farin frá, þannig að hægt sé að
skila raunverulegum kjarabótum til
lífeyrisþega. Það er t.d. hreint
ótrúlegt að það verði ekki fyrr en á
árinu 2009 sem fyrsta skrefið verði
tekið í að heimila að nýju frí-
tekjumark vegna atvinnutekna að
200 þúsund krónum á ári eða tæp-
lega 17 þúsund á mánuði. Að fjór-
um árum liðnum á fyrst að hækka
frítekjumarkið síðan í 300 þúsund
krónur eða 25 þúsund á mánuði.
Þetta er mikil skammsýni, því það
er ávinningur fyrir allt samfélagið
að aldraðir geti verið sem lengst á
vinnumarkaðnum og aflað sér smá-
tekna án þess að það skerði lífeyr-
isgreiðslur þeirra. Enn furðulegra
verður það þegar kostnaður við
þetta frítekjumark er einungis 208
milljónir þegar það er að fullu
komið til framkvæmda árið 2010.
Lítilli leiðréttingu sem gera á til að
draga úr tengingu við atvinnu-
tekjur maka sem skert hefur lífeyr-
isgreiðslur virðist líka vera vísað á
árið 2009 og 2010. Spyrja má hvað
það var sem Guðni Ágústsson vara-
formaður Framsóknarflokksins
gladdist svo yfir er hann sagði að
dagurinn í gær, þegar þetta sam-
komulag var gert við aldraða, hafi
verið mesti hamingjudagur í lífi
sínu.
Hvað gladdi Guðna?
Jóhanna Sigurðardóttir segir
kjarabætur til aldraðra harla
léttvægar ’Eftir stendur að í enguer bætt sú skerðing sem
orðið hefur á lífeyri aldr-
aðra og öryrkja í tíð þess-
arar ríkisstjórnar.‘
Jóhanna
Sigurðardóttir
Höfundur er þingmaður
Samfylkingarinnar.
Sagt var: Hann lagði til að dregið verði úr veiðum.
BETRA VÆRI: Hann lagði til að dregið yrði úr veiðum.
Eða: Hann leggur til að dregið verði úr veiðum.
Gætum tungunnar
Í ÞEIRRI yfirstandandi góðu tíð
sem Íslendingar nú njóta hefur okkur
fjölgað. En ekki aðeins Íslendingum
einum hefur fjölgað heldur hefur
landsmönnum öllum
fjölgað, eða er bannað
að taka svona til orða?
Hvort sem orðfæri mitt
telst kórrétt eður eigi,
þá fer þeim engu að síð-
ur fjölgandi á Íslandi
sem eiga rætur að rekja
út fyrir landsteinana.
Því stóðu sjálfstætt
starfandi fræðimenn
fyrir fundaröðinni
„Varavinnuafl eða van-
nýtt auðlind?“ í vetur
sem leið. Fljótt á litið
virðist mér sem áttundi
fundurinn, „Fljótum við
sofandi að feigðarósi?“
hafi fengið mesta at-
hygli. Þar spurði stjórn-
málafræðingur um
stefnu stjórnvalda og
hvort stjórnmálaflokkar
hefðu einhverja stefnu
viðvíkjandi umfjöllunarefnið innflytj-
endur, fólk af holdi og blóði. Að mati
stjórnmálafræðingsins er stefna
stjórnvalda takmörkuð en þó ekki eins
takmörkuð og stefna stjórnmálaflokk-
anna.
Fagurgali stjórnmálamanna und-
anfarin ár um málefni fólks sem er af
erlendu bergi brotið gengur helst út á
það að falla ekki í sömu gryfju og önn-
ur Evrópuríki, að laga innflytjendur að
samfélaginu, gera innflytjendum kleift
að kalla sig Íslendinga, gott og vel.
Hins vegar vantar sitt hvað upp á af-
rekahlið mannúðarmála bókhaldsins.
Innflytjendur á Íslandi virðast búa við
svipuð skilyrði og innflytjendur í Dan-
mörku gera. Ekki bætir úr skák að
þegar einhver syngur ekki sama kór-
rétta fagurgalann er sá hinn sami út-
hrópaður, með þeim hætti hefur það
áunnist að gagnkvæm og opin umræða
um málaflokkinn hefur verið með allra
minnsta móti.
Skömmu eftir að
stjórnmálafræðingurinn
spurði um feigðarflotið
spáði fyrrverandi þing-
maður Reykvíkinga því
að flokkur sem myndi
berjast fyrir takmörk-
unum á fjölda innflytj-
enda til Íslands gæti
fengið allt að þriðjung at-
kvæða í almennum kosn-
ingum, því væri ekki úr
vegi að skoða þann
möguleika stofna slíkan
flokk og bjóða fram. Í
ljósi þess að hugmyndin
var sett fram í aðdrag-
anda sveitarstjórn-
arkosninga má býsnast
á því að hugmyndin hafi
ekki verið útfærð fyrir
sveitarstjórnarstigið,
þ.e. að halda hrepp-
unum hreinum, útiloka aðflutning ut-
anbæjarmanna. Með því að slá skjald-
borg um höfuðborgina og banna
frekari aðflutning fólks væri hægt að
slá á umræðu um lóðaskort og við-
bætur við umferðarmannvirkin yrðu
ekki eins aðkallandi. Samhljóða því
yrðu örlög Vatnsmýrarinnar ráðin af
Reykvíkingum einum. Væri þá með
svipuðum hætti hægt að slá fram, í
ljósi nýlegra tíðinda þaðan sem und-
irritaður var innflytjandi í rúman ára-
tug: Akureyri, Dalvíkingalaus bær!
Reykjavík fyrir
Reykvíkinga
Arnljótur Bjarki Bergsson
fjallar um innflytjendur
Arnljótur Bjarki
Bergsson
’... umræða ummálaflokkinn hef-
ur verið með allra
minnsta móti.‘
Höfundur er aðstoðarritstjóri Íslend-
ings – www.islendingur.is