Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.2008, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. MAÍ 2008 7
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
Atlanta-sveitin Mastodon hefurum langa hríð verið leiðandi afl í
nýbylgjunni í amerísku þungarokki.
Stefnan er kölluð NWOAHM (New
Wave Of American Heavy Metal) og
vísar þannig í bresku nýbylgjuna í
þungarokki (NWOBHM, New Wave
Of British Heavy Metal) en meðal
helstu kyndilbera þar voru sveitir á
borð við Iron Maiden, Def Leppard
og Saxon. Ameríska stefnan, sem hóf
sig á loft við enda tíunda áratugarins,
innheldur sveitir eins og Killswitch
Engage, Lamb of God og nefnda
Mastodon en síðasta plata hennar,
Blood Mountain (2006), fór víða og er
sveitin m.a. í sérstöku uppáhaldi hjá
nýbylgjutónlistarvefritinu Pitchfork.
Mastodon-liðar eru nú að leggja
drög að næsta ópus og hafa fengið til
liðs við sig ofurupptökustjórann
Brendan O’Brien (Pearl Jam, Korn,
Rage Against The Machine, Bruce
Springsteen og næsta AC/DC-plata
eru undir hans stjórn).
  
Leeds-sveitin The Wedding Pre-sent á stóran sess í hjörtum
margra nýbylgjuunnenda. Þessi forn-
fræga sveit sótti landann meira að
segja heim um árið og lék fyrir æsta
og grásprengda indíhunda á Grand
Rokk. Sveitin er keyrð áfram af Dav-
id nokkrum Gedge, og það af mikilli
festu, og sveitin er enn spriklandi
fjörug en nýútkomin er platan El
Rey, áttunda hljóðversplata sveit-
arinnar. Kemur hún út í kjölfar Take
Fountain sem kom út fyrir þremur
árum síðan. Platan ber með sér
margar tilvísanir í staði og fyrirbæri í
Kaliforníu og Los Angeles en Gedge
býr í borginni nú um stundir. Hann
hefur áður búið í Bandaríkjunum, en
hann dvaldi um skeið í grugghöf-
uðborginni Seattle. Platan var tekin
upp af Steve Albini, sem vann með
Gedge að meistarastykkinu Seamon-
sters. Gedge segir að lögin séu mjög
gítardrifin og dimm og því hafi Albini
verið kjörinn í verkið. Fyrsta smá-
skífan er komin út, eingöngu sem nið-
urhal og er það í fyrsta skipti sem hin
„vínyl“-væna Wedding Present
stendur að slíku. Titillinn er ein-
staklega Wedding Present-legur,
„The Thing I Like Best About Him Is
His Girlfriend“.
  
Mod-faðirinn eins og hann ergjarnan kallaður, Paul Weller,
snarar út nýrri hljóðversplötu nú á
mánudaginn en hann hefur verið
einkar virkur í þeim efnum und-
anfarin ár. Platan
heitir 22 Dreams
og kemur út á
geisladiski og tvö-
földum vínyl.
Margir af læri-
sveinum Wellers
koma honum til
aðstoðar á plöt-
unni, þeir Noel
Gallagher og Gem
Archer úr Oasis, Graham Coxon,
fyrrum Blur-liði og svo samstarfs-
maður Wellers til margra ára, Steve
Cradock úr Ocean Colour Scene.
Innihaldið er venju samkvæmt, sál-
arríkt bretapopprokk sem þessi fyrr-
um leiðtogi hinnar mögnuðu The Jam
virðist geta snarað út í svefni.
TÓNLIST
The Wedding Present
Mastodon
Paul Weller
Eftir Orra Pál Ormarsson
orri@mbl.is
Árið 1987 fór breiðskífa bresku þunga-rokkshljómsveitarinnar Whitesnake,1987, eins og eldur í sinu um heims-byggðina. Glysrokkið var í algleymingi
og betri málsvara þeirrar stefnu var varla hægt að
hugsa sér. Hárlagningin á heimsmælikvarða og
klæðaburðurinn eftir því. Svo kunnu þeir líka
gripin, piltarnir. Platan komst hæst í annað sæti
Billboard-listans og helsta tromp hennar, of-
ursmellurinn Here I Go Again, gerði sér lítið fyrir
og settist á topp bandaríska smáskífulistans.
Snákverjar böðuðu sig í sviðsljósinu.
Það gekk samt ekki þrautalaust að koma 1987
út (platan hét raunar af einhverjum ástæðum
Whitesnake í Bandaríkjunum og Serpens Albus í
Japan). Upptökur stóðu í rúmt ár og ekki hafði
fyrr verið slökkt á græjunum að söngvari og
stofnandi Whitesnake, David Coverdale, rak sam-
verkamenn sína alla með tölu, gítarleikarann John
Sykes, sem samdi flest lögin ásamt söngvaranum;
bassaleikarann Neil Murray og trymbilinn Ayns-
ley Dunbar. Í þeirra stað kom gítarleikarinn Adri-
an Vandenberg, sem tók sólóið í Here I Go Again,
og síðar gítarleikarinn Vivian Campbell, bassa-
leikarinn Rudy Sarzo og Tommy Aldridge sem lék
á trommur. Þannig skipuð birtist sveitin lýðnum í
tónlistarmyndböndum við helstu lögin á 1987.
Eins og það skipti máli, þokkagyðjan Tawny Kita-
en stal senunni – fáklædd og fagurlimuð. Karlpen-
ingurinn stóð á öndinni, allt frá Bolungarvík til
Bangladesh og ófá hjörtu brustu þegar Kitaen
gekk að eiga Coverdale sjálfan skömmu síðar.
Því fer fjarri að þetta séu einu mannabreyting-
arnar hjá Whitesnake gegnum tíðina. Fljótlegra
er að renna gegnum íslensku símaskrána en
listann yfir fyrrverandi samreiðarsveina Davids
Coverdales. Whitesnake er í grunninn eins manns
hljómsveit.
Eins og margir vita steig Coverdale fyrst fram
á sjónarsviðið sem söngvari Deep Purple, þegar
Ian Gillan sagði skilið við þá sveit 1973. Fram að
því vann kappinn í herrafatabúð.
Here I Go Again var vitaskuld helsta skraut-
fjöður 1987 en um er að ræða nýja útsetningu á
lagi sem Whitesnake sendi upprunalega frá sér á
plötunni Saints & Sinners árið 1982 og naut þá
umtalsverðrar hylli líka. Af öðrum eftirminnileg-
um lögum á 1987 má nefna hið magnþrungna Still
of the Night, Give Me All Your Love og ballöðuna
Is This Love. Ástin hefur löngum verið Coverdale
hugleikin.
Ekki voru þó allir jafn hrifnir og leiðtoginn
þurfti enn og aftur að þola óhagstæðan sam-
anburð við Pobert Plant, söngvara Led Zeppelin.
Sjálfur beit Plant höfuðið af skömminni og kallaði
Coverdale aldrei annað en „David Coverversion“ í
viðtölum.
Öðrum þótti Whitesnake, sem var að senda frá
sér sína áttundu breiðskífu á áratug, vera komin
býsna langt frá blúsuðum uppruna sínum enda
þótt sveitin hafi að líkindum ekki í annan tíma ver-
ið þyngri. Whitesnake var nefnilega upprunalega
stofnuð til að skapa tónlist en ekki til að gilja
glyðrur.
Sjálfur hafði Coverdale áhyggjur af því að um-
búðirnar væru farnar að bitna á innihaldinu enda
þótt hann héldi uppteknum hætti á næstu plötu,
Slip of the Tongue (1989). Sumt af efninu á þeirri
ágætu skífu hefði sómt sér vel í Júróvisjón. Cover-
dale sá líka sæng sína uppreidda. Lagði White-
snake í dvala. Áður en það gerðist tróð sveitin þó
upp á eftirminnilegum tónleikum í Reiðhöllinni í
Víðidal en þá hafði gítarundrið Steve Vai leyst
Campbell af hólmi.
Coverdale hefur annað veifið dustað rykið af
Whitesnake síðan en aðeins gefið út tvær breið-
skífur. Sú fyrri, Restless Heart, kom út 1997 en sú
síðari, Good to Be Bad, nú í vor. Kappinn er á tón-
leikaferð um heiminn þessa dagana til að kynna
nýjustu afurðina – með glænýjum mannskap
(nema hvað?) – og aftur hyggst hann sækja okkur
Íslendinga heim. Whitesnake leikur sem kunnugt
er í Laugardalshöllinni 10. júní. Nú er bara að sjá
hvort glysið og gúmmelaðimennskan hafa vikið
fyrir eðalrokki af gamla skólanum.
Gáfa með gúmmelaðibragði
POPPKLASSÍK
Eftir Árna Matthíasson
arnim@mbl.is
K
annski þekkja ekki margir les-
endur til bandarísku hljómsveit-
arinnar The Decemberists og
væntanlega enn færri til leiðtoga
hennar, Colin Meloy. Það er þó vel
þess virði að kynnast hvoru
tveggja og þó að The Decemberists sé í einskonar
fríi þá er Colin Meloy iðinn við kolann.
The Decemberists hefur nafn sitt af leynifélagi
mennta- og hermanna á síðustu öld sem glímdu við
Rússakeisara, börðust fyrir lýðræði og enduðu fyr-
ir vikið flestir ævina fyrir framan aftökusveit eða í
Síberíu. Heiti sveitarinnar gefur nasasjón af því
hverslags menningarlegur ugluspegill Meloy er, en
sú árátta hans að krydda tónlist sína með menning-
ar- og sagnfræðilegum tilvísunum út og suður hef-
ur orðið til þess að hann er ekki bara dáður heldur
og umdeildur; sumir vilja hafa hlutina klippta og
skorna og finnst nóg um tilfinningasemi og prjál.
Einn með gítarinn
Síðasta breiðskífa The Decemberists, The Crane
Wife, kom út fyrir hálfu öðru ári og var þokkalega
tekið. Eftir tónleikaferð til að kynna skífuna dró
Meloy sig svo úr skarkala heimsins til að njóta sam-
vista við eiginkonu sína, en þau eignuðust sitt
fyrsta barn á síðasta ári. Hann hætti þó ekki að fást
við tónlist, en í stað þess að stofna aðra hljómsveit
(hann hefur tekið þrjár slíkar í gegnum tíðina)
ákvað hann að vera bara einn með gítarinn og
ferðast þannig um Bandaríkin.
Colin Meloy hneigðist snemma til tónlistar, en
segja má að hann hafi alist upp við sveita- og þjóð-
lagatónlist.
Fyrsta hljómsveitin varð til á meðan hann var
enn í barnaskóla og fyrsta útgáfan kom út um líkt
leyti, snælda sem gefin var út í mjög takmörkuðu
upplagi, aðeins tvö eintök framleidd.
Þessi fyrsta hljómsveit hét The B-Sides til að
byrja með, svo Figurehead, Happy Cactus og loks
Tarkio. The Decemberists varð svo til 1999 þegar
Meloy lauk háskólanámi og fluttist til Portland.
Fyrsta stuttskífan, 5 Songs, kom út sama ár og síð-
an fyrsta breiðskífan, Castaways and Cutouts, sem
kom út 2002. 5 Songs var endurútgefin með auka-
lagi 2003 og sama ár kom út sú ágæta plata Her
Majesty the Decemberists.
Sungið um naut
Stuttskífan The Tain, sem var með einu lagi, 18
mínútna, og byggði á írskri þjóðsögu um átökin um
nautið mikla frá Cuailnge, kom út 2004 og Pic-
aresque 2005. Síðasta Decemberists-skífan í bili var
svo The Crane Wife sem getið er og kom út í byrjun
október 2006.
Meðfram starfi í The Decemberists hefur Meloy
unnið að sólóverkefnum og fór þannig í tónleikaferð
einn með kassagítar 2005 og seldi í ferðinni
skemmtilega stuttskífu heimabruggaða, Colin
Meloy Sings Morrissey, þar sem hann syngur sex
Morrissey-lög af stakri smekkvísi.
2006 lagðist hann aftur í ferðalög með kassagít-
arinn, en að þessu sinni með þeim Laura Veirs og
Amy Annelle.
Enn bauð Meloy upp á heimilisiðnað í ferðinni, að
þessu sinni diskinn Colin Meloy Sings Shirley Coll-
ins, en á honum syngur hann sex þjóðlög sem Coll-
ins útsetti
Árið 2006 og lunginn úr 2007 fór annars í að taka
upp og kynna The Crane Wife með The December-
ists og það að sýsla með soninn nýfæddan, en nú er
Meloy kominn af stað að nýju; fyrsta sólóskífa hans
kom út í byrjun mánaðarins og hann er kominn af
stað í tónleikaferð með glænýtt heimabrugg í far-
teskinu, nú er það Colin Meloy Sings Sam Cooke.
Gaman til að byrja með
Meloy hefur lýst því í viðtölum að það að vera einn á
ferð sé mjög þægilegt framan af, hann geti leikið
sér með lög að vild, stoppað í miðju kafi, bætt við
köflum eftir því sem andinn blæs honum í brjóst og
eins getur hann skeytt við lög bútum úr öðrum lög-
um og jafnvel lögum annarra. Gott dæmi um það er
að finna á skífunni þar sem Dreams með Fleetwood
Mac rennur saman við Decemberists-lagið Here I
Dreamt I was an Architect og eins þegar California
One Youth and Beauty Brigade og Smiths-lagið
Ask verða að einu lagi (California One Youth and
Beauty Brigade af Castaways and Cutouts er í raun
tvö lög og því verða þjú lög að tólf mínútna fléttu).
Lögin á sólóskífunni eru annars flest af plötum
The Decemberists, sem kemur vart á óvart í ljósi
þess að hann semur hvort eð er öll lög og texta á
þeim skífum. Eitt lag er af einu smáskífunni sem
Tarkio gaf út og svo lög af Castaways and Cutouts,
Her Majesty the Decemberists og Picaresque og
eitt lag af smáskífunni Picaresqueties. Tvö lög hafa
ekki áður komið út, Dracula’s Daughter, sem hann
kynnir sem sitt versta lag, og svo tekur hann þjóð-
lagið Barbara Allen sem hann söng líka á plötunni
Colin Meloy Sings Shirley Collins.
Eins og getið er finnst Meloy gaman að vera einn
á ferð en hann hefur líka sagt að hann fari fljótlega
að sakna ferðafélaga sinna úr The Decemberists og
um það bil sem hverri sólóferð ljúki geti hann ekki á
heilum sér tekið fyrr en hann er aftur kominn af
stað með The Decemberists. Það stendur og fyrir
dyrum í næsta mánuði er hann lýkur sinni síðustu
söngvaskáldasyrpu í bili, því upptökur hefjast á
nýrri Decemberists-skífu í júní og stendur til að
ljúka við hana í sumar.
Menningarlegur ugluspegill
Á meðan rokksveitin dægilega Decemberists er í
fríi ferðast höfuðpaur hennar, Colin Meloy, um
með kassagítarinn og veltir fyrir sér verkum ann-
arra í bland við eigin lög. Um daginn kom út
fyrsta sólóskífa hans sem gefur nasasjón af þeim
tónleikum þar sem Meloy bregður sér í hlutverk
söngvaskálds, en á skífunni rennir hann yfir feril
sinn og steypir hann meðal annars saman eigin
verkum og lögum frá Smiths, Pink Floyd og REM
aukinheldur sem þjóðlagastemmur fljóta með.
Ferðalangur Söngvaskáldið og ugluspegillinn Colin Meloy.