Skinfaxi - 01.06.1914, Blaðsíða 4
74
SKINFAXI.
staðar. En víkjuni að myndunum. Sú
eldri, og sú sem eg sá fyr, er í Dresden.
Það er keisarinn á krýningardegi sínum.
Hann stendur einn í undurfögrum, gull-
skreyttum sal, skrýddur pelli og purpura
með sigurkrans um höfuð sér. Hann held-
ur hægri hendi um veldissprotann og styðst
við hann. Þar hjá liggur ríkiseplið og
sverð Frakkaveldis á gullstóli, klæddum
bláu silki, gullofnu. Keisarinn ber höfuðið
hátt; svipurinn er kaldur og rólegur; gul-
leitum marmarablæ slær á andlitið; dökt
hárið fellur eins og þunn slæða niður á
ennið, undan sigurkransinum. Augun blá-
grá, köld og djúp eins og hafið við Is-
land. Aldrei hefi eg í manni eða mynd
annari, séð svipað aupnaráð, jafn innilega
bundið við manninn sjálfan, jafn fullkom-
lega hirðulaust um alt í heiminum, sem
ekki kom þessum manni við. Og hver
hefir nokkru sinni haft eðlilegri rétt til að
hugsa einmitt svona, heldur en æfintýra-
barnið frá Korsíku? Minnist hann nú
liðinna daga? Ef til vill þeirrar stundar,
þegar foreldrar hans sendu hann, ungan,
fátækt barn, úr ræningjabæiinu heima, í
annað land, til annarar þjóðar, þar sem
drengurinn gekk í herskóla i mörg ár,
hatandi þjóðina og landið sem hann gisti ?
Eða einmanaleg unglingsár, sára fátækt,
sjálfsmorðshugsanir; brennandi metnaðar-
drauma. Og svo gæfuna og gengið. Miklir
og margir æfintýralegir sigrar, frægð, til-
beiðsla, aðdáun, auður og völd, uns
hann stendur nú, liðlega þrítugur með
hálfan heiminn að fótum sér, sigraðan og
beygðan undir járnvilja fátæka drengsins,
sem yfirburðavitið og viljinn hafa gefið þessi
miklu lönd og keisarakrónuna í þokkabót.
Svo líða 10 ár. Þá er gæfuhjólið snú-
ið. Á myndinni i Leipzig sést keisarinn,
þar sem hann hefir undirskrifað afsögn
sína og er á leið í útlegð. Hann er nýkom-
inn úr orustu, heíir beðið ósigur sjálfur, og
hershöfðingjar hans hrakist undan ofurefl-
inu báðum megin við hann; alt verður
honum að ósigri. Þreyttur og dapur situr
hann á einföldum stól í fátæklegu her-
bergi, uppréttur en höfuðið drjúpandi.
Hann situr til hliðar á stólnum; hægri
höndin lafir máttlítil yfir stólbakið, hin
vinstri liggur krept á knénu. Hann er
gráleitum ferðabúningi, stóra, gráa frakk-
anum fræga, knéháum reiðstígvélum, leir-
ugum af ferðalaginu; dökki, þríhyrndi hatt-
urinn liggur á gólfinu. Nú er sigurkrans-
inn horfinn, tættur sundur í ósigrum og
gæfuleysi. Og þó er maðurinn tignarlegri
nú, þegar heimur hans er hruninn, auður,
vald, virðing og vinir horfið eins og fis-
fyrir vindi. Villandi draumsjónir hamingju-
daganna eru líka horfnar. Nú hefir bitur
reynsla kent honum, að enginn getur stað-
ið einn, jafnvel ekki hinn sterkasti, að
grimmar nornir elta og fella hvern, sem
hefir ótamda síngirni og sjálfselsku fyrir
æðsta boðorð.
Góður drengur.
í þetta sinn lætur Skinfaxi filisteana^hvíla
sig, en minnist með lotningu ónefnds og
óþekts manns, sem er eins ólíkur þeimog
ljósið myrkrinu.
Fyrir fáum árum kom námspiltUr úr
sveit hingað til bæjarins. Hann var ekki
við eina fjölina feldur, byrjaði á ýmsu, og
breytti um, en gerðist um síðir verslunar-
maður; var óheppinn í þvi, tapaði all-
miklu á óreiðu eins umboðssalans, varð
gjaldþrola, sjúkur, og dó litlu síðar. Eign-
ir voru engar en skuldir um 4000 kr. Þær
féllu að mestu á ýmsa ábyrgðarmennr
vandalausa menn. Bjuggust þeir viðr
sem von var, að verða að bera skaðann
bótalaust.
En svo átti ekki að verða. Gjaldþrota
öreiginn hafði átt bróður, uppkominn, heima
i sveitinni. Hann frétti um, hvernig kom-
ið var, og ásetti sér að ganga í stað bróð-