Skinfaxi - 01.07.1914, Page 2

86
SKINFAXI.
fræðandi og skemtandi fyrirlestra, haft
saman ýmiskonar íþróttaæfingar, komið
upp bókasöfnum, haft málfundi, haldið úti
skrifuðum blöðum, haft héraðsmót einu
sinni á ári fyrir stór svæði til að auka
kynningu og eyða sundrungu, Og margt
hafa þau annað vel unnið, sem er viður-
kent af öllum óhlutdrægum mönnum.
Sumstaðar heíir náttúrlega gengið miður,
sérstaklega þar sem drykkjuskapur og slark
lá í landi meðal aldri og yngri manna.
Útbreiðslan. En svo eru heil héruð, sum
hin allra fremstu í landinu, þar sem ekki
eru nein ungmennafélög, en þar sem mað-
ur undrast, að þau skuli ekki hafa fest
rætur. Venjulega eru í þessum hóruðum
ýms eldri félög, sem fólkið sættir sig við,
málfundafélög, lestrarfélög, glímufélög o.
s. frv.
Þetta er nú alt gott í sjálfu sér, en þó
mætti það vera betra. Þessi félög, þar
sem þau eru best, ná ekki út fyrir sveit-
ina, hugsa og starfa ekki út fyrir hana.
Þau vinna ekki verulega á mót hreppa.
pólitík, og heimalningshætti, og þau fá eng-
an stuðning utan að, þegar deyfð er heima
fyrir. Og þau eru æfmlega fábreyttari og
hafa minna að bjóða heldur en ungmenna-
félögin hafa nú. Til að finna þessum
dómi stað, skal nefna nokkur dæmi
íþróttir. Samband ungmennafélaganna
hefir nú yfir að ráða liðugum 1000 kr.
á ári sem það ver til almennrar fræðslu,
til bókaútgátu, fyrirlestra og íþróttakenslu,
Það mun á næstu árum hafa mann í þjón-
ustu sinni, sem fer milli héraða, þar sem
sambandsfélög eru, og kennir íþróttir: glímu,
hlaup, stökk allskonar, kúlu- og spjótkast,
knattleiki ýmiskonar, boglist og skíða-
mensku. Þar sem er áhugasamt fólk nem-
ur það þessar iþróttir, hver það sem hon-
um er Ijúfast og æfir í tómstundum sín-
um. Sumir menn halda, að slikt venji
menn á slæpingshátt, en ekki er sú raun-
in á i Rvík. Allir bestu íþróttamennirnir
hér eru í mestu hávegum hafðir af hús.
bændum sínum fyrir áhuga og dugnað í
starfinu. Einn helsti kaupmaðurinn hér,
sem er manna ríkastur og fjárglöggastur,
hefir í sinni þjónustu fjóra eða fimm land-
fræga íþróttamenn og vill ekki missa þá
fyrir nokkurn mun. En þetta er ofur-
auðskilið. Iþróttirnar hafa hleypt lífi og
fjöri í þessa menn; þessvegna skara þeir
fram úr í daglega Iífinu.
En nóg um það. Flest ungt og heil-
brigt fólk langar til að æfa iþróttir um
nokkurt skeið. Og besta tækifærið til þess
fæst nú, undir verndarvæng U. M. F. I.
Það sem knýr marga menn úr sveit-
unum í kaupstaðina er fábreytnin heima
fyrir. Þeir þrá tilbreytingu, að eiga stund-
um glaðan dag, hafa ekki alt af sama
mollumókið heima fyrir. Og í þorpunum
fá þeir einhverskonar fullnægingu í hin-
um svonefndu „skröllum", kvikmyndunum
og öðru þvílíku góðgæti. Frá sjónarmiði
sveitavinanna er því þýðingarmikið atriði
að gera sveitirnar aðlaðandi, svo að sem
flestir vilji þar vera. Ekki með auðvirði-
legum dægradvalarskemtunum, heldur með
heilbrigðum mannfundum, fjölbreyttum í-
þróttum, fyrirlestrum, málfundum, söng,
upplestri góðra skáldverka o. s. frv. Menn
munu segja sumir: „Þetta getum við
veitt okkur án ungmennafélaga?“ Ef til
vill sumstaðar, en þó mjög óvíða. Fáir
gefa sig við að halda fyrirlestra í sveit-
unum,nema þeir sem gera það að tilhlut-
un U. M. F. I. Og alls engin stofnun,
að ungmennafél. frátöldum, ekki einu sinni
I. S. L, getur sent íþróttakennara út um
sveitir landsins nú sem stendur.
Og svo er enn þá eitt. Félögin sem
standa utan sambandsins eru veikari, af
því þau gela ekki talið sig lið í annari
stærri heild. Ög þegar illa lætur í ári,
þegar deyfð eða sundurlyndi kemur upp í
sveitinni, þá Iognast slík félög út af, og
þá er farin með þeim sú litla tilbreytni,
sem til var í bygðinn.