Skinfaxi - 01.09.1915, Side 1
&XV
9. BLAÐ
REYKJAVÍK SEPTEMBER 1915. VI. ÁR.
Tryggingar.
„Siálfur leið þú sjálfan þig“ var orðtak
íorfeðranna. Þá var öryggi mannsins
bundið við hann sjálfan, við mátt hans,
en lítið eða ekki neitt við félagsheildina.
Margir menn fylgja enn þessari reglu, en
með hverju árinu sem líður verður það
örðugra. Andi tímans er að
^Öryg-gi*1' yfir8efa l)il menn og þær stefn-
ur, sem lifa eftir siðgæðisregl-
um víkingaaldarinnar. Kjörorð samtíðar-
innar eru: Samvinna, örygcji. Menn
búast við óhöppunum og gera ráðstafanir
gegn þeim meðan tími er til. Menn vita
að sífelt getur borið að höndum óáran,
sjúkleika, atvinnuleysi, skiptapa, bruna, eða
ótímabæran dauða. I stað þess að treysta
á mátt einstaklingsins er í tryggingarlönd-
unum treyst á mátt heildarinnar. Og þeg-
ar áfall ber að höndum, bæta ótal einstak-
lingar skaða þess, sem fyrir tjóninu verður,
að svo miklu leyti, sem það verður bætt
með fé. Utgjöldin við tryggingar geta verið
mjög lítil, ef samábyrgðin er víðtæk, því
að undir venjulegum kringumstæðum eru
óhöppin fá, þó að þau séu hins vegar
þungbær þeim, er fyrir verður, og enginn
styður.
Tryggingar eru merki siðmenningarinn-
ar, og eru því meira notaðar, sem menn
•og þjóðir komast á hærra stig. Á Islandi
fara tryggingar í vöxt en þó
i.h-öuíeysi. hægfara; menn tryggía hns 1
kaupstöðum gegn eldi, og
skip og vörur gegn eldi ogsjóhættu. Lífs-
ábyrgðir fara í vöxt en eru þó aliar í
molum. En með þessu eru tryggingar Is-
lendinga hér um bil upptaldar. Harðæris-
tryggingarnar lenda altaf i handaskolum
og vátrygging sveitabæja er Iítið annað en
pappírslög. Og tryggingar gegn atvinnu-
leysi og sjúkdómum eru næstum óþekt-
ar. Þannig má segja að unga fólkið hafi
hér ónumið land fyrir starfskraft sinn. Það
getur látið tryggingarnar fara i handaskol-
um eins og sú kynslóð gerir, sem nú ræð-
ur. En í hlutverk unga fólksins getur lika
fallið sú mikla hamingja að koma trygg-
ingarmálum þjóðarinnar i viðunandi horf
og leggja með því næsta drjúgan skerf i
viðreisnarstarf íslendinga.
Það er tvent, sem mest ligg-
Ski^ulag’ ur a 1 l,essu máli. Annað er
það að opna augu manna fyr-
ir gildi trygginga, svo að sem ílestir menn
verði fúsir að taka á herðar sér örlitla
byrði, meðan vel gengur, til að vera við
búinn ókonmum óhöppum. Hitt er að
koma á heppilegu tryggingarskipulagi.
Skilningur manna í þessu efni mun vaxa
að mun með viðskiftum okkar við aðrar
þjóðir. En óneitanlega væri þörf á sér-
stakri vakningu í þessum efnum t. d. tíma-
rita- og blaðagreinum um tryggingarfyrir-
komulag eins og það er fullkomnast í öðr-
um löndum.
Að því er sjálfar tryggingarnar snertir
yrði auðvitað að mynda innlenda trygg;
ingarsjóði, og gætu þeir allir haft sameig-
lega yfirstjórn í Rvík, líkt og stórt og
deildamargt vöruhús. Þar væri deild sem