Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1939, Blaðsíða 8

kvæmdarstjóri h. f. ,,Grótti“, sem átti
,,Menju“. Árin 1924—1930 var Hjalti for-
stjóri Kol & Salt og kom þaS fyrirtæki upp
kolahegranum, og var smíði hans lokið um
mánaðarmótin febr.—marz 1927. Hjalti hef-
ir starfað við Kol & Salt allt til 1938. Hefir
hann farið í erindum fyrirtækisins ýmsar ferð-
ir, meðal annars til Miðjarðarhafslandanna.
Hjalti varð riddari Fálkaorðunnar 1921.
Pólskur konsúll 1930 og riddari af Dannebrog
1930.
Hér hefir verið stiklað á helztu áföngum í
æfi Hjalta Jónssonar, en eins og menn sjá, er
hún bæði löng og viðburðarík. Hjalti er einn
af þeim, sem brautina ruddu, þegar íslenzka
þjóðin var að réttast úr kút einokunartíma-
bilsins að fullu. En líkamleg hreysti Hjalta
hefir ekki verið minni en dugnaður hans á
öðrum sviðum og eru bjargferðir hans t. d.
alkunnar.
Þegar Guðm. G. Hagalín, rithöfundur, hafði
lokið hinni stórmerku bók „Virkir dagar“,
kom honum til hugar að skrá sögu einhvers
Sunnlendings, sem hefði farið aðrar leiðir, en
lýst er í „Virkum dögum“. Færði Guðmundur
Hagalín þetta í tal við próf. Sigurð Nordal,
og benti hann þegar á Hjalta Jónsson. Árið
1938 hófst svo söguritunin eftir frásögn Hjalta
sjálfs, og er bókin nú fullprentuð og aðeins
ókomin á bókamarkaðinn. Próf. Sigurður Nor-
dal ritar ágætan og skemmtilegan formála
fyrir bókinni. Bókin er tvö bindi í Skírnis-
broti, 280+260 bls. með myndum. Útgefandi
er ísafoldarprentsmiðja h.f.
Guðm. G. Hagalín er eini íslenzki rithöf-
undurinn, sem hefir verulega skýrt og lýst
lífi íslenzkra sjómanna og kjörum og leyst
það hlutverk af hendi með prýði. Fyrir það á
hann skilið þakkir allra Islendinga, sem vilja
vita um og taka þátt í kjörum íslenzkrar sjó-
mannastéttar.
Lawton beygði sig niður og þóttist vera að hnýta
skóreimina sína og varnaði þannig Stnith að komast
út úr káetunni, en kallaði jafnframt hárri raustu til
annars stýrimanns:
„Herra Smith ætlar að fara í eftirlitsferð um skipið“.
Annar stýrimaður tók viðbragð og dró skipstjórann
burtu úr augsýn.
„Þar skall hurð nærri hælum“, hugsaði Lawton um
leið og þeir hófu göngu sína um skipið. Hann fór með
Smith aftur á og vonaði, að annar stýrimaður gæti
falið skipstjóra einhvers staðar á meðan.
„Nú vildi ég gjarna fá að tala við einhverja af yfir-
mönnunum“, sagði hr. Smith.
„Gjörið svo vel, herra“, sagði Lawton og stefndi til
káetu 1. vélstjóra.
Herra Smith stóð þar og masaði drykklanga stund,
meðan gamli vélstjórinn klóraði sér bak við eyrað og
braut heilann um, hvern skollann 1. stýrimaður væri
að gera í fötunum skipstjórans.
Lawton sá út undan sér, að 2. stýrimaður var að
læðast aftan að honum. „Einhver ný vandræði á ferð-
inni“. hugsaði hann.
„f guðs nafni komið ekki nálægt yðar káetu“, hvísl-
aði 2. stýrimaður æstur. „Sá gamli er þar að troða
sér í einkennisfötin yðar. Sagði, að það mundi verða
skárst“.
Enn lá Lawton við yfirliði. Annaðhvort var sá gamli
orðinn alveg kolvitlaus, eða — eða hann hagaði sér
svona að yfirlögðu ráði, sá herjans þrjótur! Eins og í
draumi heyrði hann hina myndugu rödd forstjórans:
„Nú þætti mér gaman að fá að spjalla ofurlítið við
þennan dásamlega 1. stýrimann yðar!“
Lawton ætlaði að fara að stynja upp sögunni um,
að stýrimaður væri í landi í embættiserindum. En hann
gat ehgu orði upp lcomið. Enda var það þýðingarlaust,
því að herra Smith var þegar á leiðinni að káetu 1.
stýrimanns, og barði þar harkalega að dyrum. Hálf-
kæfð rödd heyrðist svara: Kom inn.
Lawton gægðist yfir öxlina á Smith forstjóra-------
og hvílík sjón! f fjarsta enda káetunnar stóð Pottle
skipstjóri og laut niður að skrifborðinu. Baðhandklæði
Lawtons var vandlega vafið um höfuð skipstjórans og
huldi hið dýrlega glóðarauga.
„Ég er önnum kafinn í helv. . . . farmskránum",
muldraði hann. „Ég verð að fá þær í lag sem fyrst“.
Það var svo drephlægilegt að sjá skipstjórann svona
á sig kominn, að Lawton hefði skellt upp úr undir
flestum öðrum kringumstæðum. En nú varð hann að
bíta á vörina.
,.Ég heyri margt sagt um yðar ágætu hæfileika, stýri-
maður góður“, sagði herra Smith. „En lofið mér nú að
siá framan í yður, maður — og gerið svo vel að taka
af vður vefjarhöttinn!“
Lawton stundi við af gremju og bræði. Nú var allt
upp í loft — og stýrimannsferli hans lokið. Hann
horfði sjólega á, hvernig skipstjóri tók ofan höfuð-
búnað sinn. Hann bjóst við öllu þvi versta, þegar þess-
•ir erkiféndur stæðu nú grímulausir augliti til auglitis.
En það fór á annan veg.
Pottle skipstjóri starði — góndi — einblíndi, aug-
sýnilega grallaralaus. En Smith brosti ■—■ í fyrsta sinn
eftir að hann kom um borð! — og þaut að Pottle með
framrétta hönd.
„Sannarlega voruð það þér, sem lúskruðuð á þess-
um hund-andstyggilega nafna mínum af skemmtiferða-
skininu í gær! Má ég taka í hendina á yður, herra
minn — þessi Smith hefir verið sannkölluð plága á okk-
FRH. Á BLS. 28.