Náttúrufræðingurinn - 1931, Page 17

II
stafað af því, að leysingar voru og
vatnsrensli út í heit hraunin. f 12
—13 ár eftir gosin hélst nokkur
hiti í Lambafitjarhrauni. Sáu leit-
armenn sí'Sast gufa úr því sumar-
iS 1926.
Guðm. Björnson kom fyrstur að
syðri eldstöðvunum 8.—9. maí
Voru þær við fell eitt 6 km. austur
af Heklu. Nefndi hann það Munda-
fcll. Samkvæmt athugunum manna
úr bygðinni munu gosin þar eigi
hafa staðið nema 3 daga, 25.—27.
apríl. Tóku þau að réna þegar
Hrafnabjarga-gosin byrjuðu. Þar
hafði eldsprunga opnast meðfram
fellinu norðvestanverðu, frá SV—■
NA, og margir smágígar myndast
á henni. Frá þeim hafði runnið all-
mikið hraun til suðurs og norð-
austurs.
Hraunin á báðum eldstöðvunum
voru úfin apalhraún af blágrýti.
Eldsprungurnar hjá Mundafelli
og Hrafnabjörgum liggja í sama
sprungubelti og eru ef til vill i
áframhaldi hvor af annari. Á milli
þeirra, og í sömu stefnu, er eld-
sjrrungan eða gígaröðin hjá Kraka-
tindi, er gaus 1878, þegar Nýja-
hraun myndaðist. Hekla og gígarn-
ir suðvestur og norðaustur af henni
liggja í öðru sprungubelti, er hefir
sömu stefnu, en sker hálendið
nokkuru norðvestar. ■— í nýprent-
uðu riti, er Vísindafélag íslendinga
hefir gefið út, er nánari lýsing á
gosum þessum og eldstöðvum.*
Guðm. G. Bárðarson.
Köngulærnar.
Eftir Árna Friðriksson, magistcr.
—O—
Ilvert mannsharn á landinu
Jjekkir köngulærnar frá öðruni
smádýrum liúsanna og merkurinn-
ar. Margir hafa óbeit á þeim vegna
þeirrar hjátrúar að af þeim stafi
sjúkdómar, t. d. krabbamein, en
fáa munu þær eiga vini eða aðdá-
endur meðal íslenskra þegna.
— Og þó eru köngulærnar í
mörgu aðdáunarverðar og margt
er það í liáttum þeirra, sem getur
svalað fegurðarlöngun mannsins.
í kjallarahornum og öðrum
skúmaskotum, ]>ar sem lireinlæti
húsmóðurinnar nær ekki að raska
gangi náttúrunnar, er oft mikið
af „hjegóma“, þ. e. mjög fíngerð-
um, þríhyrudum netjum eða vefj-
um, sem eru gerð úr fjölda örfínna
þráða, er liggja þvert og endilangt
um netið án reglubundinnar skip-
* G. G. Bárðarson: Vulkan-Aus-
brúche in der Gegend der Hekla
im Jahre 1913. Rit Vísindaféiags
íslendinga VI. Rvík 1930.