Samvinnan


Samvinnan - 01.02.1937, Blaðsíða 14

Samvinnan - 01.02.1937, Blaðsíða 14
SAMVINNAN 2. HEFTI Verzlun og atvinnulíf 1936 Sjávarútvegurinn Skipastóllinn hefir mínnkað allmikið á árinu, sem leið. Tvö gufuskip, þau »Óðinn« og »Columbus«, voru seld úr landi. Togar- inn »Leiknir« og línuveiðarinn »Örninn« fórust. I stað þessara skipa liefir aðeins eitt gufuskip komið, togarinn »Reykjaborg«. Allmargir mótorbátar liafa farizt á árinu 1936 og nokkrir dæmdir ónotliæiir, en aðeins einn mótorbátur, ‘20 tonna, hefir verið smiðaður. Skipastóllinn hefir því gengið tilfinnanlega saman á árinu. Aflinn Þorskveiðar gengu illa á árinu, sem leið, enda voru fiskbirgðir minni nú um ára- mótin en þær hafa verið undanfarin ár eða aðeins 9582 tonn af þurrkuðum fiski. í fyrra um áramót voru það 18 598 tonn. Fiskafli i salt var, sem hér segir, undan- farin 4 ár: 31. des. 1936 ........... 29 131 þurr tonn — — 1935 50 002 — — — — 1934 61 880 — — — — 1933 68 630 — Sala isaðs og frysts fiskjar var: Árið 1936 ... 17 282 tonn á 4 603 010 kr. — 1935... 16 007 — - 4 638 090 - svo verðmæti isfiskjar liefir verið aðeins minna en árið 1935. Síldvciði var mjög mikil fyrir Norður- landi i fyrra sumar, og í haust var nokkur síldveiði við Faxaflóa. Var sildaraflinn nær þvi helmingi meiri en á árinu 1935. Rann 14. nóvember var sildaraflinn, sem hér segir, en eftir þann tima veiddist engin sild: 1936 1935 tn. tn. Söltuð sild . . . 108 593 73 501 Matés-sild .... 62 202 7 452 Kryddsíld .... 34 381 28 146 Sykursöituö . . 9 454 4 415 Sérverkuð .... 34 585 14 192 Samtals 249 215 127 706 Útflutningur sildar var miklu meiri siðastliðið ár en 1935 og var, sem hér segir, siðastl. 2 ár: Árið 1936 tn. ... 255 731 á 6 890 070 kr. — 1935 — ... 143 582 - 5 664 620 — Verðmæti útfluttrar sildar hefir þannig verið 1 225 450 kr. meiri en á næsta ári á undan. Bræðslusíld var hér um bil lielmingi meiri siðastliðið ár lieldur en árið 1935 eða 1 068 670 hl. árið 1936, en 549 741 lil. 1935. Síldarafurðir voru þar af leiðandi miklu meiri cn á undanförnum árum, enda var verð gott. Magn og verðmæti síldarafurða var, sem hér segir: 1936 Sildaroiía 15 219 tonn á 5 157 210 kr. 1935 — 7 420 — - 1 612 580 — 1936 Síldarmjöl 12 438 — - 2 016 600 — 1935 — 5 324 — - 922 050 — Verðmæti þessara síldarafurða hefir þannig verið 5 239 180 kr. meira én á árinu 1935. Karfaveiðinni var haldið áfram síðastliðið ár i miklu stærri stil en árið á undan. 5 togarar stunduðu karfaveiði allt sumarið frá Sólbakka og Patreksfirði. En í liaust stunduðu 17 togararkarfaveiði um mánaðar- tima. Útflutningur karfa afurða, oliu og mjöls, og verðmæti þeirra var, sem hérsegir: Árið 1936 .... 7046 tonn á 1 629 750 kr. — 1935 .... 1225 — - 302 390 — Þorskveiðarnar gengu, eins og að l'raman segir, mjög illa á siðastl. ári, og sala hefir gengið treglega, enda brást markaðurinn á Spáni aigerlega á miðju ári sökum stj'rjaldarinnar. Útflutningur saltfiskjar, verkaðs og óverkaðs var, sem liér segir, tvö síðastl. ár: Árið 1936 .. 39 032 tonn á 14 417 820 kr. 1935 .. 53 745 - 19 472 800 — Verðmæti útflutts saltfiskjar er þannig samkvæmt skýrslum Hagstofunnar 5 055 millj. kr. minni en á árinu 1935. í fyrra var útllutningsverðmæti þó um 3,5 millj. kr. minna en næsta ár þar á undan. — Siðastliðinn vetur var gerð tilraun með útflutning á frystum fiski til Ameriku, og er tilætlunin að halda þeirri sölu áfram í vetur. Allmörg frystiiiús viðs vegar á landinu hafa nú fengið frystitæki, og er þeim ætlað að frj'sta fisk til útflutnings. lánaáurinn Framleiðsla íslenzkra iðnaðarvara liefir aukizt á árinu og umbætur verið gerðar. Gefjun jók mikið starfsemi sina, og vinna þar nú 100 manns og vinna úr 400 kg. ullar á dag. Á síðastl. ári lét S. 1. S. byggja ofan á sútunarverksmiðjuna á Akureyri, og er þar tekin til starfa skóverksmiðja, er S. í. S. rekur. Verksmiðjan getur framleitt 50 ]>ör á dag. Fyrst í stað munu þar aðallega verða framieiddir verkamannaskór. Gengi og vextir Gengi íslenzku krónunnar hefir verið jafnt allt árið eða kr. 22,15 miðað við sterlingspundið. Innlánsvextir liafa verið 4°/o, en útlánsvextir af venjulegum víxlum 6°/o hjá Landsbankanum, en 7°/o i Útvegs- bankanum. Atvinnuleysi Óvenjumikið atvinnuleysi var siðari hluta vetrar sökum þess, livað vertíðin var slæm. Fiskafli var mjög lítill, svo togararnir lágu margir aðgerðarlausir mikinn hluta vertiðarinnar. Atvinnuieysistölurnar voru i Reykjavík 2 síðastliðin ár, sem hér segir: 1. febr. 1. maí 1. ág. 1. nóv. Árið 1936 .... 596 720 226 609 - 1935 .... 599 432 252 510 Utanríkisverzlunin Fyrirkomulag utanríkisverzlunarinnar var með svipuðu fyrirkomulagi 1936 og næsta ár á undan. Var innflutningur og útflutningur siðastl. 3 ár, sem hér segir: IJtíl. fram yfir r innfi. cða , Innfiutt Útfiutningur undir Ariö kr. kr. kr. 1936 41 631 300 48 238 900 + 6 607 600 1935 42 600 050 43 888 900 + 1 288 850 1934 48 480 400 44 761 300 -4- 3 719 100 Eins og sést af þessari skýrslu, liefir verzlunarjöfnuðurinn stórum batnað siðan 1934 eða er rúmum 10 millj. kr. hagstæðari siðastl. ár heldur en 1934. í innflutningi ársins 1936 er talinn innflutningur á vörum til Sogsvirkjunarinnar og rafveitnanna á Isafirði og Siglufirði, en sá innflutningur nemur samtals 1 822 þús. kr. Má þvi segja, að verzlunarjöfnuður ársins, sem i rauninni á að koma á þetta ár, hafi verið þessari upphæð hagstæðari eða samtals 8 429 600 kr. Tölur þessar eru samkvæmt bráðabirgðaskýrslum Hagstofunnar, en við endanlega uppgerð hækkar bæði útflutn- ingurinn og innflutningurinn og útflutn- ingurinn venjulega lieldur meira. Hag- stæðan verzlunarjöfnuö ársins má þvióhætt reikna minnst 8,5 millj. kr. Ef ósýnilegu greiðslurnar eru 6,5 millj. kr., sem láta nnin nærri, ætti greiðslujöfnuður ársins að vera sem næst 2 millj. kr. hagstæður. Engin erlend lán með ábyrgð rikis voru tekin á árinu nema 300 þús. kr. til raf- veitunnar á Isafirði. Ríkisbúskapurinn Tekjur rikissjóðs af tollum hafa orðið lægri en áætlað var sökum þess, að inn- ilutningurinn á tollhæstu vörunum hefir minnkað, en hinsvegar meira verið flutt inn af liráefnum og vélurn til iðnaðar og megináherzla lögð á að ná hagstæðum greiðslujöfnuði við útlönd. Óhætt má segja, að afkoma siðastliðins árs hafi orðið betri en hægt var að gera sér vonir um á þessum erfiðu viðskipta- haftatimum, einkum þegar þess er gætt, að við misstum viðskipti við bezta markaðs- Iandið, Spán, á miðju ári. Ef Evrópa fer ekki í bál og brand á þessu ári, sem nú er að byrja, ætti að mega gera sér allgóðar vonir um afkomuna á þessu nýbyrjaða ári. Afli lítur út fyrir að ætli að verða betri og sölumöguleikar framleiðslitvaranna virðast vera aligóðir. Gl. R. RíkisprentsmiSjan Gutenberg. 30

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.