Samvinnan - 01.04.1948, Blaðsíða 18

A FORNUM VEGI
IFEBRÚARHEFTI Samvinnunnar var birt
myncl af leikfangasýningu, sem húsmæðra-
deild sænska samvinnusambandsins efndi til
vífísvegar um landið. Leikföngin liöfðu verið
smíðuð eftir nákvæmar rannsóknir og lil-
raunir á því, hvers konar leikföng börnum
á ýmsum aldursstigum væri hentast að nota.
Uppeldisfræðingar og sálfræðingar höfðu ver-
ið kvaddir til ráða. Jafnframt því, sem gerð
leikfanganna var rniðuð vifí Jjörf barnanna,
var stefnt að því, að vinna þau eins traust og
mefífærileg og frekast var unnt, og selja þau
ódýrt. Með þessu starfi hafa sænsku kaup-
féíögin stuðlað að úrlausn þýðingarmikils
verkeínis fyrir heimilin í landinu. Leikfóng-
barna eru merkileg uppeldistæki. Þau eru
ekki, eins og stundum Iteyrist haldið fram
liér á landi, gagnslaus „lúxus“, lieldur nauð-
syn liverju barnaheimili, sem vill að hin upp-
vaxandi kynslóð geti svalað efílilegri starfs-
þrá sinni og notið hamingjuríkrar bernsku.
En það er vitaskuld ekki sama, hvernig leik-
föngin eru. Sumt af þeim crlendu leikföng-
um, sem flutzt hefur hingað til lands, og selt
hefur verifí fyrir ærna peninga, hefur verið
til lítils gagns. Þau hafa varið óvönduð smíði,
sem liefur dottið sundur og verið fleygt eftir
ótrúlcga skamman tíma. Barnið hefur líuls
notið, þótt miklu liafi verifí til kostað. Hið
sama má segja um alltof margt af þeim inn-
lendu ieikföngum, sem á boðstólum liafa ver-
ið hér á liðnum árum. Það var til þess að
beina leikfangasmfðinni og leikfangakaupun-
um á heppilegri brautir, sem sænsku sam-
vinnufélögin hófust handa. Það var eðlilegt,
að liúsmæðradeildin liefði forgöngu í mál-
inu. Húsmæðurnar þekkja þetta vandamál
og skilja nauðsyn endurbóta. Með þessu
starfi hafa sænsku félögin aukið og treyst
samband sitt vifí lieimilin í landinu, minnt á
það, að þau vinna að heill þeirra og ham-
ingju, ekki aðeins með því afí útvega ód/rar
lífsnauðsynjar, lieldur einnig að vera sífellt á
verfíi fyrir þeirra liönd og hafa forgöngu um
úrlausn hvers konar verkefna, sem við blasa,
og fært er aö leysa með samhjálp og sam-
starfi.
IDANMÖRKU liafa samvinnufélögin svíjj-
aða starfsemi með liöndum. Þau hafa, í
samvinnu við mjög færa arkitekta og lista-
menn, liafið framleiðslu húsgagna, sem ertt
í senn traust, smckkleg og tiltölulega ódvr.
Einföld, smekkleg og hagnýt húsgögn setja
meiri menningarbrag á lieimili en ósamstæð
og ósmekkleg húsgögn, þótt dýr séu. Sama
máli gegnir um ýmsan annan húsbúnað.
Dönsku samvinnumennirnir framleiða, eoa
útvega félagsmönnum sínum ýmis konar
keramik-varning til dæmis, þar sem gerð og
mynstur eru valin af kunnum listamönnum.
Vegna þess, að dönsku kaupfélögin eru í
sambandi við svo mörg heimili í landinu,
geta þau keypt mikið í einu, efía látið frain-
leiða vöruna í stórum stíl, og þess vegna selt
hana ódýrt. Með þessu veita þau lieimilun-
um þjónustu, sem mikils er metin og liefur
mikla þýðingu fyrir samheldni samvintiu-
rnanna og skilning þeirra á því, að það eru
miklu fleiri verkefni, sem hægt er að levsa
nteð samhjálp, en kaup og sala helztu lífs-
nauðsynja. Samvinnunni er raunar ekkert
óviðkomandi. Hún getur létt lífsbaráttuna
og aukið lífsgleðina á svo ótal mörgum
sviðum.
HÉR hefur verifí drepið lauslega á tvo
þætti í samvinnustarfi nágrannaland-
anna til þess að vekja athvgli á því, að
samvinnustarfið er fjölþætt og nær langt út
fyrir búðarborð kaupfélaganna. Okkar sant-
vinnustarf er að vísu allfjölþætt, en þó mætti
margt fleirtt gera, t. d. á þessutn vettvangi.
Það er mikils unt vcrt, að auka tengsl heimil-
anna við kaupfélögin, efna þar til gagn-
kvæmrar samvinnu. 1 því efni þurfa kaup-
félögin ekki aðeins að láta til sín taka í hin-
um stæri verzlunarmálum, heldur einnig í
liiniim umfangsminni málefnum, sem þó eru
svo þýfíingarntikil fyrir hverja fjölskyldu.
Þafí væri t. d. ekki einskis vert framlag til
heimilis- og uppeldismála landsins, að kattp-
félögin beittu sér fyrir framleiðslu einfaldra.
sterkra og hentugra tréleikfanga fyrir börn
á öllum aldri, og notfærðu sér þar reynslu
frændþjóðanna á Norðurlöndum. Þetta er
verkefni, sem bíður úrlausnar. Ótal margt
fleira mætti nefna. Hér eru verkefni fyrir
hugmyndaauðuga, framsýna og duglega sam-
vinnumenn. Hvaða kaupfélag verður það,
sem ríður hér á vaðið?
ÞA ERU ÍTÖLSKU KOSNINGARNAR
um garð gengnar og er langt síðan
almennar þingkosningar liafa vakið
aðra eins athygli um víða verölcl.
F.n þótt hin stórpólitíska þýðing úr-
slitanna skipti vitaskuld mestu máli
og sé aðalatriðið í sambandi við þessar
kosningar, er þó fróðlegt að athuga
ýmislcgt annað í sambandi við þær.
Flokkarnir bera hver aðra ýmsum á-
sökunum um ósæmilegar starfsaðferðir.
Þetta er enginn nýlunda, þekkist víst
hvarvetna sem leiður fylgifiskur þing-
ræðisins, einnig hér úti á íslandi. ít-
ölsku flokkarnir hafa sakað liver ann-
an um að liafa flutt gamalmenni og
óþroskaða unglinga á kjörstaðinn, beitt
mútum, föndrað við kjörskrárnar og
jafnvel hafa sótt kosningarnar af svo
miklu kappi að liafa ekið fárveiku fólki
með smitandi sjúkdóma að atkvæða-
kössunum. Það hefur einkum vakið at-
hygli manna hér, í sambandi við þess-
ar kosningar, að bókvísi almennings
á Ítalíu stendur ekki á hærra stigi en
það, að merkja varfí hvcrn flokk á kjör-
seðlinum með sérstökum myndatákn-
um, þar sem fjöldi kjósenda var ólæs.
Hið sama gerðist í Rúmeníu fyrir
skemmstu. Fólk hér undraðist Jietta, og
lineykslaðist á því. Er það raunar ekki
nema efílilegt. Slíkan kosningahátt þarf
ekki afí viðliafa hér, en er þá ekki líka
óþarft hér, í þcssu upplýsta landi, að
stunda kosningaáróður og mannflutn-
inga á kjörstafíi af Jjví kappi, sem gert
hefur verifí hér við sumar kosningar?
Því ekki að láta kjóseridurna sjálf-
ráfía einu sinni?
„Við œtlum ekkert að stoppa ah —
hangikjöt!“
„Slysavarnadeild kvenna var hcr með námskeið
i „hjálp i viðlugum“ i gtvr“
„Hvað var ]>að fyrir herrann?“
18