Samvinnan - 01.05.1948, Síða 5

eins til þess að draga úr atvinnuleys-
inu, voru sett lög um stuðning við
íbúðarhúsabyggingar 11. apríl 1933.
Með því ákvæði í lögum þessum, að
lán frá hinu opinbera skyldu einungis
veitt félögum, sem hefðu fengið sam-
þykktir sínar viðurkenndar af við-
komandi ráðuneyti, var stigið alveg
nýtt spor, að því er snerti byggingamál
félagasamtaka. Eitt mikilvægasta atrið-
ið, sem áskilið var, var það, að allt
fjármagn félagsins, einnig það fé, sem
fæst með endurveðsetningu, hverju
nafni sem nefnist, skyldi notað í þágu
byggingamálanna. Þannig urðu það
ekki lengur einstaklingar, sem með
tiltölulega lágu fjárframlagi urðu að-
njótandi íbúða, sem reistar voru með
rikisstyrk, heldur þjóðfélagið í heiid
sinni — er með ríflegu fjárframiagi
gerir byggingastarfsemina mögulega
— sem kemur til með að njóta góðs af
því fé, sem félögin hafa yfir að ráða.
Stuðningur hins opinbera við
byggingafélögin verður með þessu
móti liður í framtíðarskipulagi, þar
sem byggingastarfsemin á með tíinan-
um að geta staðið straum af sér sjálf.
Einnig er reynt með lögunum frá 1933
að sneiða hjá ýmsunr ágöllum, sem
samfara voru fyrri löggjöf sama efnis.
Eftirlit var strangara, lánin voru
greidd út að fullu, svo að engin af-
föll urðu. Hámarkslánsupphæð v.ar
95%, árleg afborgun 5l/2 þar af
vextir.
Lánastarfsemin samkvæmt lögum
frá 1933 hefir gengið mjög farsællega,
tap orðið hverfandi lítið.
Eftir að þessi lög gengu úr gildi 31.
marz 1936 liðu tvö ár svo að enginn
opinber stuðningur var veittur til
byggingaframkvæmda, en árið 1938
tók ríkið upp útiánastarfsemi að nýju
samkvæmt lögum er nefndust Lög um
byggingu íbúðarhúsa og lækkun á
húsaleigu fyrir barnmargar fjölskyld-
ur. Helztu nýmælin í lögum þessum
eru ákvæðin um styrk til lnisaleigu-
lækkunar fyrir barnmargar fjölskyld-
ur. Er þetta byggt á þeirri skoðun, að
auðveldasta ráðið til þess að tryggja
það að barnmargar fjölskyldur geti
búið í sæmilegum íbúðum, sé að sam-
eina í eina löggjöf ákvæði um húsa-
leigustyrk til marnmargra fjölskvldna
og stuðning við byggingu íbúða er
sérstaklega henti barnmörgum fjöl-
skyldum.
Dagstofa i ibúð, sem byggð var að forgöngu samvinnubyggingafélaganna.
Til þess að fjölskylda geti talizt
barnmörg, samkv. lögum, þurfa að
vera að minnsta kosti 3 börn undir
16 ára aldri.
^íúGILDANDl byggingalöggjöf
var samþykkt í apríl 1946 og á að
gilda í 8 ár. Sveitarfélög og bygginga-
félög fá árlega 75.000.000 kr. til bygg-
ingaframkvæmda. Lánin eru allt að
97% af byggingarkostnaði og eru
greidd úr ríkissjóði að fullu. Arlegar
afborganir eru miðaðar við það, að
halda húsaleigunni í því, sem hún
var í september 1939, en vaxandi
byggingakostnaður hefir gert þetta ó-
framkvæmanlegt. Árleg afborgun er
1,7%—2,2%. Húsaleigustyrkur til
barnmargra fjölskyldna er 30% til
fjölskyldna með 3 börn, 40% fyrir
4 börn, 50% fyrir 5 börn, 60% fyrir
6 börn og þar yfir. Ennfremur er ein-
stæðum framfærendum veittur 25%
styrkur vegna 2 barna. Skilyrðin til
þess að byggingafélög njóti stuðnings
samkvæmt lögunum er það, að þau
starfi samkvæmt samþykktum, sem
ráðuneytið hefir látið gera úr garði,
og eiga að tryggja að einstaklingar
geti ekki gert félögin að féþúfu, jafn-
framt eru félögin háð ströngu eftirliti.
Einstaklingar, sem reisa hús til eigin
afnota, geta einnig fengið lán, sömu-
leiðis félög eða einstaklingar, er reisa
(Framliald á bls. 27)
íbúðir samvinnubyggingufélaga í dönskum kaupstað.
5