Samvinnan - 01.02.1976, Blaðsíða 26
símaþjónusta úti á
landsbyggðinni
Úr yfirliti um gjaldskrármun símaþjónustu eftir bú-
setu unniö af Fjórðungssambandi Norðlendinga.
• Jafnrctti í símamálum.
Það er réttlætismál að
íbúar landsins hvar sem
þeir búa njóti sömu kjara
um símaþjónustu.
0 Skrefagjöldin fylgja al-
mennu verðlagi.
Ljóst er, að gjald fyrir
hvert teljaraskref hefur
hækkað með almennu
verðlagi, en afnotagjöldin
hafa ekki fylgt eftir.
• ASstaða landsbyggðarinn-
ar verri.
Skrefagjöldum sjálf-
virka símans er skipt í 9
gjaldflokka. í gjaldflokki
O er tími ekki mældur en
á þvi svæði eru bæjar-
kerfi innbyrðis. í hæsta
gjaldflokki er hvert skref
6 sekúndur sem kostar kr.
7.32 með söluskatti. í þess-
um gjaldflokki er Reykja-
víkursvæðið miðað við
fjarlægðarsvæði eins og
ísafjörð, Akureyri og Egils-
staði.
• Tífaldur munur á síma-
þjónustu.
Sé hringt frá Akureyri
eða fjarlægari svæðum til
Reykjavikur telur teljari
sjálvirku stöðvanna tífalt
miðað við skref innan
svæðis í Reykjavík. Það er
hægt að hringja í 10 núm-
er i Reykjavík fyrir eina
mínútu eða 10 skref frá
Akureyri.
• Greitt yfir 90% meira fyr-
ir sömu þjónustu.
Hugsum okkur fyrirtæki
á Akureyri, sem mundi
hringja 5 símtöl á dag til
Reykjavíkur miðað við 3
mínútur hvert. Það þarf að
greiða fyrir það 274 þús. á
ári. Ef sama fyrirtæki er
í Reykjavík og hringir
sama símtalafjölda innan
svæðis er kostnaður kr.
9—10 þús. Fyrir sömu
gjaldtöku má hringja 150
umframsímtöl á dag inn-
an Reykjavíkur.
9 Mismunur gagnvart sveit-
um.
Þar sem starfstími hand-
virku stöðvanna er til
muna styttri er ljóst að
mikið vantar á að sveit-
irnar njóti sama öryggis i
símaþjónustu og þéttbýl-
ið. Þá kemur fram veru-
leg mismunun milli bæja
í nálægð við þéttbýli hvort
þau eru i tengslum við að-
alstöð eða millistöð.
• Tíundi hluti notenda
greiða 17.3% skrefagjalda.
Á Norðurlandi er 10%
allra notenda sjálfvirka
símans i landinu. Þeir
greiða 17.3% allra skrefa-
gjaldanna. Notkun síma
eykst meira á Norðurlandi
en landsmeðaltal.
• Megintekjur sjálvirku
stöðvanna umframsímtöl.
Um 60% af tekjum sjálf-
virku stöðvanna eru vegna
umframsímtala. Umfram-
símtöl á Norðurlandi eru
tæp 18% teljaraskrefa i
landinu.
• Síminn í dreifbýlu landi.
Símanotkunin i dreifbýli
fer vaxandi og er hand-
hægur samskiptamiðill
fólks milli svæða og þvi
þýðingarmikill liður fyrir
þjónustustarfsemi úti um
landið.
• Þjónustan ódýrust á
Reykjavíkursvæði.
Um helmingur þjóðar-
innar er á gjaldskrársvæði
Reykjavíkur og nágrennis.
Þetta eru um 66% notenda
sjálvirku stöðvanna. Þessi
hópur er innan lægsta
gjaldflokks, þar sem hvert
símtal er aðeins reiknað
eitt skref eða kr. 7.32. Inn-
an þessa svæðis eru allar
greinar þjónustustarfsemi
i landinu og mest af um-
svifum þjóðfélagsins.
• Afnotagjöldin hafa ekki
fylgt verðlagi.
Ofan á þá staðreynd að
meginhluti skrefagjalda í
Reykjavík er í lægsta
flokki og svæðið greiðir
ekki hlutfallslega skrefa-
fjölda miðað við simnot-
endafjölda hafa afnot-
endagjöldin ekki fylgt
verðlagsþróun. Þetta hef-
ur skapað mismun, sem
nemur um 65% i verðlagi
afnotendagjalda. Væri
þetta leiðrétt má færa
niður skrefagjöldin um
400—500 millj. kr. á árs-
grundvelli.
• Niðurfelling hæstu gjald-
flokkanna.
Sé gert ráð fyrir að 40%
skrefagjalda sé í hæsta
gjaldflokknum má nota
hækkun afnotagjalda til
þess að fella þá niður.
• Möguleg lækkun frá 50%—
90%.
Sé gert ráð fyrir niður-
fellingu hæstu gjaldflokk-
anna er það sparnaður
fyrirtækis, sem hringir að
norðan 5 simtöl á dag, til
Reykjavíkur um 50%. Hins
vegar séu öll skrefin jöfn-
uð út í símgjaldaflokka er
sparnaður allt að 97%.
• Tímagjald fyrir öll telj-
araskref.
Svo að fullkomin jöfn-
uður náist þarf að mæla
öll teljaraskref sömu tima-
einingu, hvort heldur er
um að ræða innansvæðis-
samtöl eða millisvæða.
Framkvæmd þessara tíma-
mælinga ætti að vera auð-
leysanleg tæknilega séð.
Þetta er til hagsbóta á
tvennan hátt. Með þessu
fæst fullkomið jafnrétti
allra landsmanna gagn-
vart sömu þjónustu og
komast mætti hjá jöfnum,
sem hækkaði afnotagjöld-
in.
að hann vildi feginn hug-
hreysta Svein vaktara.
Haldið þér það, Hartvigsen?
Ég hef hugsað um það, en.
Þér hafið kannski ekki séð
rúmið hans Macks, sem hann
veiðir þær i? Ég fór einn dag-
inn upp i herbergið hans og
smurði hurðarskrána. Þarna
stendur rúmið. í þvi eru rauð-
ar silkidýnur og silfurengill á
hverjum rúmstuðli.
Benoni hafði heyrt sagt frá
þessum fjórum stóru silfur-
englum, þeir voru gamlir og
keyptir einhvern tíma í út-
landinu. Fyrr meir, á dögum
maddömu Mack, stóðu þessir
englar niðri í stofunni, hver á
sínum stalli, og héldu hver á
ljósastiku í hendinni með kerti
í. Nú hafði Mack sett þá á
rúmið sitt, sá ólifnaðarseggur.
Þetta er makalaust, sagði
Benoní um englana.
Og klukkustrengurinn er
beint yfir rúminu, heldur
Sveinn vaktari áfram. Hann
er spunninn úr silki og silfur-
þræði og handfangið fóðrað
með rauðu flaueli.
Makalaust.
Benoni verður allt i einu
hugsi: hann ætti kannski að
ná sér i svona klukkustreng, ef
Rósa . . . En Rósa var nú . . .
— 0 —
Það er 12. júní, i dag á að
gifta Rósu. Jæja.
Benoni var i hátiðaskapi frá
þvi um morguninn, hagaði sér
prúðmannlega og var hæglát-
ur og fámáll. Sveinn vaktari
sem bjó hjá honum, var settur
i vinnu, sem hann gat annazt
einn.
Benoní þurrkaði af spilverk-
inu og fægði borðsilfrið. Átti
hann að senda dýrgripina til
Rósu? Sjálfur hafði hann ekk-
ert við þá að gera framar. Þetta
gat líka verið eins og margar
stórgjafir frá konungi til
drottningar og gat þaggað nið-
ur í þeim, sem nú voru að
bera það út um sveitina, að
Benoni Hartvigsen væri kom-
in á hausinn. Hvorki Benoní
sjálfur né hreppstjórafulltrú-
inn höfðu frá öndverðu farið
i launkofa með þetta ónýta
veðbréf fyrir fimm þúsund döl-
um, og nú léku kj aftasögurnar
um hann lausum hala, menn
ýktu ólán hans og töldu hann
jafnvel hafa misst naustið og
nótina. Benoní varð aftur tor-
trygginn, honum virtust félag-
ar sínir frá fornu fari taka að
gera sig heimakomna og hætta
að kalla hann Hartvigsen. En
hann hafði nú samt efni á því
að gefa Rósu dýrgripina.
22
J