Fálkinn - 24.11.1928, Blaðsíða 3

F A L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen oo Skúli Skúlason.
Framkvæmdastj.: Svavau Hjaltbsted.
AOalskrifstofa:
Austurstr. 6, Reykjavík. Slmi 2310.
Opin virltn daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa i Osló:
Anton Schjöthsgate 14.
BlaOiS kemur út hvern laugardag
Áskriftarverð er kr. 1.50 á mánuði;
kr. 4.60 á ársfjórðungi og 18 kr. árg.
Erlendis 20 kr.
Allar áskriftir greiOist fgrirfram.
Auglýsingaverð: 20 nura millimeter.
^Cmfíugsunarverí *!
Uppeldismálin eru mestu vandamál
hverrar þjóðar, þvi uppeldið er sú
byggingarlist, sem ræður mestu um
hag kynslóðarinnar sem koma skal.
Hjer á landi liefir orðið nppeldis-
mál víðast hvar næsta takmarkaða þýð-
ingu. I>að er látið tákna skólamál eða
fræðslumál, alveg eins og fræðslan
væri þar eina, að mannleg tilvera
bj'ggist á. — En uppeldismálin eru
svo miklu víðtækari og sjeu þau kruf-
in frá rótum, liljóta menn að komast
að raun um, að barnafræðslan, sem
svo mikil áhersla er lögð á, er elckert
aðalatriði þeirra mála.
Þvi hvað gagnar það unglingnum
þó hann skrifi fallega ritliönd, sje góð-
ur í reikningi, kunni kristin fræði,
náttúrufræði og dönsku, ef uppeldi
hans áður en i skólann kom hefir
verið þannig, að liann hefir hcðið var-
anlegt tjón á heilsu, sálar og likama.
Þó Reykjavik sje engin stórhorg, þá
hefir liún þó æði mörg sýnishorn af
stórborgabörnunum, börnunum, sem
hafa alist upp f skugganum, bæði bein-
línis og óbcinlinis. Börn, sem sum-
part fyrir fátækt en oftast fjrrir
kunnáttuleysi og hugsunarleysi að-
standcndanna eru visin og voluð, þeg-
ar þau koma út i sjálfstæða tilveru.
Börnin i sveitunum eru miklu bet-
ur stödd og vita mcira en Rej-kjavik-
urbörnin, þó þau hafi ekki gengið
6—7 ár, liehlur ef til vill aðeins 6—7
mánuði, i skóla. Þau hafa liaft ann-
an skóla, sltóla lifsins. Þau alast upp
með fullorðna fólkinu, fylgjast með í
vinnubrögðum þess og fara að vinna
sjálf jafnóðum og þeim er gefinn
máttur til.
En sá lifsins skóli, sem borgirnar
veita hörnum sinum, er alt annar. Það
er skóli götunnar. Gatan er aðalat-
hvarf barnanna i Reykjavik, þar haf-
ast þau við mestan hluta dagsins, með-
an foreldrarnir cru úti að stunda
vinnu sina. Þau lifa bólcstaflega á úti-
gangi — óliollara útigangi en þeim,
sem sveitirnar liafa að lijóða, og úti-
gangi, sem skapar liættulegri horfelli.
Og andlcga næringin, sem þau fá á
götunum, er stundum ekki liollari en
rykið, sem þau drekka i sig af göt-
unum.
Mesta viðfangsefni Reykjavikur og
það, sem bráðast kallar að, er um-
bætur á ltjörum barnanna. Gatan er
ekki talinn liæfilegur lcikvöllur i
neinni borg, sem siðuð vill lieita.
Reykvíkingar mega til að krefjast, að
börnin fái viðunanlega samastaði, því
annars er alt uppeldi þeirra unnið
fyrir gig.
Forsetakosningar í Bandaríkjum.

1
Forsetakosning fgrir rúmum manns-
aldri. Nauti er slátraó og úthlutaö
meílal „háttvirtra kjósenda".
Keppendurnir reyna aö ná bliðu dótt urinnar, annar með
sœtindum og hinn með hljóðfœraslœlti, en faðir hennar,
„Vncle Sam“ er á gœgjum. — Gamanmgnd úr kosningahríðinni.
Aldrei hefir meiri gauragang-
ur verið í Bandaríkjunum en
undir síðustu forsetakosningar.
Flokkur sá, sem haft hefir völd-
in og „átt forsetann“ síðan Wil-
son fjell frá, „republikanar“ svo-
nefndir, höfðu teflt fram heims-
kunnum manni og miklum dugn-
aðarmanni, Herhert Hoover. —
Hann varð einkum frægur fyrir
að stjórna inatvælaaðdráttum
bágstaddra Evrópulanda á ófrið-
arárunum, sömuleiðis stýrði
hann hjálparstarfseminni er
Misissippi-vextirnir miklu urðu
fyrir nokkrum árum, og er sagt,
að hann hafi fengið það vel gold-
ið núna við kosningarnar. Hann
var verslunarmálaráðherra
Bandaríkjanna þangað til í
haust, að hann fjekk lausn frá
þeim störfum til þess að gefa
sig að kosningaundirbúningnum.
Hinu meginn var Alfred
Smith ríkisstjóri í New York.
Hann er mjög vinsæll maður af
þeim er kynnast honum og vinir
hans sjá ekki sólina fyrir hon-
uin. Hann er mælskumaðuv með
„Voti Smith" vill eklci glegpa „bann-
úlfandann". Skopteikning.
Xýju hiisbtendumir i hvita húsinu: Iioover og frú.
afbrigðinn, skemtinn og fynd-
inn. En hann er af Gyðingaætt-
lun, kaþólskrar trúar og stækur
andbanningur. Er enginn vafi á
því, að þetta hefir fremur spilt
fyrir lionum en hitt og hvað
bannmálið snertir hefir aðstaða
hans þar gert miltinn meiri hluta
kvenkjósendanna honum frá-
hverfan. En kvenfólkið tók
meiri þátt í þessum kosningum
en nokkru sinni fyr. Aldrei hafa
jafn margir greitt atkvæði við
forsetakosningar og nú.
Þó atkvæðatala Smiths-flokks-
ins ykist hlutfallslega meira en
Hoovers, hefir Smith samt fengið
tiltölulega færri kjörmenn en
nokkurt forsetaefni í hans flokki.
Byggist þetta á því, að kjósend-
urnir kjósa kjörmenn mcð bein-
um kosninguin, jafn marga og
þingmenn eru i hverju fylki. Og
sá sem fær meiri hluta atkvæða
í fylki fær alla kjörmennina.
Hoover fjekk um 440 kjörmenn
en Smith um 90. Getur það kom-
ið fyrir, að forsetaefni nái kosn-
ingu þó hann fái minni hluta
atkvæða. Hefir þetta komið fyr-
Al Smith og frú hans.