Fálkinn - 04.10.1930, Síða 5
F A L K T N N
5
Sunnudags hugleiðing.
Eftir Pjetur Sigurðsson.
Kvikmyndir í Austurlöndum.
„Þjer eruð Ijós heimsins; borg
sem stendur upp á fjalli, fær
ekki dulist. Ekki kveikja menn
heldur ljós og setja það und-
ir mæliker, heldur á ljósastik-
una, þá lýsir það öllum, sem
eru i húsinu. Þannig lýsi Ijós
Ufiar mönnunum, til jaess að
þeir sjái góðverk yðar og veg-
sami föður yðar, sem er í
himnunum.“ Matt. 5, 14—16.
„Verið með sama hugarfari sem
Kristur Jesús var .... Gjörið
alt án mögls og efablendni, til
þess að þjer verðið óaðfinn-
aniegir og einlægir, flekklaus
Guðs börn meðal rangsnúinn-
ar og gjörspiltrar kynslóðar,
sem þjer skinið hjá eins og
himinljós í heiminum". Fil. 2,
14, 15.
„Statt upp, skín þú, því að ljós
þitt kemur og dýrð drottins
rennur upp yfir þjer! Þvi sjá,
myrkur grúfir yfir jörðinni og
sorti yfir þjóðunum, en yfir
þér upprennur drottinn, og
dýrð hans birtist yfir þjer.
Heiðingjarnir stefna i Ijós þitt
og-konungur á ljómann, sem
upprennur yfir þjer.“ Jesaja
60, 1—3.
Ljósið er hið milda lífgefandi
afl í hendi Guðs. Ljósið er skap-
andi og lifgandi kraftur. Ljósið
er endurnœrandi og hjúkrandi
kraftur, leiðbeinandi og varðveit-
andi kraftur. Alt jarðlíf á tilveru
sina að þalcka birtu og yl sólar-
innar. Það sem sólarljósið er fjT-
ir vorn efniskenda beim. það átt
þú, kæra Guðs barn sem ljös
heimsins, að vera fjelagslífi og
sálarlífi mannfjelagsins. Þú átt
að vera það heimsins ljós, sem
skreytir mannfjelagið hinum
fegurstu blómum dygðanna. Þú
átt að vera uppsprettulind allrar
sannrar fegurðar, alls hreinleiks
og heilnæmis; ljós er kveikir nýtt
lif í hjörtunum, Ijós er endur-
nærir og styrkir anda hinna
þreyttu og niðurlútu, ljós er
mildilega hjúkrar hinu óþrosk-
aða og þróttlitla sálarlífi manna,
ljós er leiðbeinir hinum andiega
viltu, sem vegarins leita, Ijós er
semur frið og varðveitir „einingu
andans í bandi friðarins“, ljós
er gerir myrkrið bjart, varnar
árekstri, ófriði og stríðum. „Ljós
heimsins“. — Ofurlítil rjettlætis-
sól, endurskin liins sanna ljóss
lieimsins, endurskin lundernis
Ivrists, skínandi leiðarstjarna
mannanna, „himinljós í heimin-
um“, „Brennandi og skínandi
lampi“. Ó, livílíkt hlutskifti,
kæra Guðs barn! Getur nokkuð
verið sælla og vegsamlegra? Þjer
finst þetta mikið. Þjer finst það
of gott fyrir þig, en þetta er þó
mögulegt.
I sólarkerfi voru er það aðeins
sólin, sem hefir Ijósið í sjer, en
dýrð hennar „rennur upp yfir“
hinar stjörnurnar svo að þær
í,skina“. Ðrottinn segir: „Statt
upp, skín þú“, en hann veit að
þú hefir ekki Ijós í þjer, þess
vegna segir hann: „því Ijós þitt
Framhald á bls. 6.
Kvikmyndirnar hafa fyrir
löngu lagt undir sig allan lieim-
inn. I smáþorpum inni í afríku
eða norður í Síberíu eru kvik-
myndahús og þar sem fámenni
er of mikið til þess að föst kvik-
Japan, og þau voru eiginlega
hernaðarráðstöfun. Japanar áttu
þá í ófriðnum mikla við Rússa,
og til þess að skemta almenningi,
sem átti vini sina og ættingja í
stríðinu, Ijet stjórnin í Tokío
anar nær eingöngu myndir, sem
ætíaðar eru til sýninga meðal
mongólskra þjóða, svo kallaðar
„gular myndir“, sem leiknar eru
af Japönum og í japönsku, um-
hverfi. Kvikmyndafjelögin eiga
Japanar vilja helst sjá sögulegar kvikmgndir. Hjer á mgndinni sjást leikarar, sem eiga að taka þátt i
leiknum i sögulegri mgnd um Samurajana, en það var riddarstjett í Japan til forna og nutu þessir ridd-
arar gmsra borgaralegra rjettinda fram á miðja síðustu öld.
myndahús geti þrifist, ferðast
menn um með sýningartæki og
myndir, því að kvikmyndirnar
eru engu síður vinsælar meðal
afskektra þjóða og frumþjöða en
hjá menningarþjóðum Evrópu.
Hins vegar er smekkurinn tals-
vert mismunandi, eins og eðli-
legt er.
Fyrstu tilraunirnar til þess að
greiða kvikmyndunum götu með
al stórþjóðanna í Asíu, Japan og
Kína, gengu fremur illa. Kvik-
mjmdunum var tekið með andúð
setja á stofn kvikmyndahús
víðsvegar í bæjum og seldi að-
gangseyri mjög vægu verði. í
fyrstu voru eingöngu sýndar
myndir frá Ameríku og Evrópu,
en þess varð eigi langt að bíða,
að Japanar færu að taka kvik-
myndir sjálfir og kæmi kvik-
myndagerð sinni í svo gott horf,
að þeir standa tæplega nokkurri
þjóð að baki í þeim efnum.
En kvikmyndaiðnaðurinn jap-
anski er í mörgu tilliti ærið frá-
brugðinn þeim vestræna. Gulu
sjálf flest kvikmyndahúsin og
liafa stórfje úr að spila.
Hefir það ærið milda hagnýta
þýðingu fyrir þjóðina, að hún
framleiðir nær allar kvikmyndir
sínar sjálf og fer því ekki fje út
úr landinu til kvikmyndakaupa.
Og menningarlega þýðingu hefir
það líka, því að myndirnar sem
sýndar eru, eru boðberar jap-
anskrar menningar en eigi út-
lendrar. Kvikmyndagerðin er
þjóðlegt fyrirtæki.
Smekkur Japana með tilliti til
Rjettarhald í japanskri kvikmgnd.
eins og svo mörgu öSru, Sem koiii
vestan að. Japanar urðti fjTri til
en Kinverjar að kunna öð Meta
kvikmyndirnar og fjTÍr 25 ártim
komu fyrstu kvikmyndaliúsin i
þjóðirriái1 érii svö öííkar þeirii
livitu að allri menningu, að eigi
getur lijá þvi farið4 aö ieikiistiii
í Jaþdri sje ólik leiklist VeStiir-
landa. Þessvegua frariileiða Jap-*
kvíkmjTidá ér riijög óliktir smekk
Evróþii- og Ameríkumarma. Þeir
Vilja helst sjá myndir er segja
frá viðburðum úr sögu þjóðar-
innar og eins eru þeir sólgnir i