Fálkinn - 03.01.1931, Blaðsíða 1

16 síðnr 40 aura
IV.
Reykjavik, laugardaginn 3. jan. 1931
1.
■
UTHLUTUN
NÓBELS VERÐ-
LAUNANNA.
Ein mesta virðing, sem mönnum getur
hlotnast er sú, að hljóta Nobelsverðlaun-
in. Það var sænsld auðmaðurinn Alfred
B. Nobel er slofnaði verðlaunasjóðinn
með nálægt 30 miljónum króna, árið
1895 og mælti svo um að rentunum
skgldi varið til verðlauna „handa þeim,
sem á umliðnu ári hefðu unnið mann-
kyninu mest gagn. Er rentunum skift í
fimm jafna parta til verðlauna fyrir eðl-
isfræði, efnafræði, lífeðlis- eða læknis-
fræði en fjórðu verðlaunin eru handa
þeim, sem ritað hefir bestu bókina t
„idealisliska“ átt og þau fimlu fær sá,
sem best hefir unnið að bræðralagi þjóð-
anna og afnámi vigbúnaðar. Vísindafje-
lagið sænska úthlutar fyrstu tveimur
verðlaununum, „Karolingska Instituttet“
i Stokkhólmi læknisfræðiverðlaununum,
sænska „akademiið“ bókmentaverðlaun-
únum og nefnd kosin af norska sfórþing-
inu friðarverðlaununum. Hófst úthlut-
un verðlaunanna árið 1900 og ér þeim
oftast útbýtt á hverju ári, en stundum
er verðlaununum skift milli tveggja
manna. Að jafnaði veita menn þuí mesta
athygli hverjir fá bókmentaverðlaunin
og friðarverðlaunin, því að þeif menn
koma að jafnaði víðar við sögu en sjer-
vísindamennirnir. Bókmentaverðlaunin
fjekk í vetur Sinclair Lewis.Friðarverð-
laununum var útbýtt í luiust fýrir tvö
síðustu árin og fjekk Kellogg ráðherra í
Bandaríkjunum verðlaunin fyrir fyrra
árið en Natan Söderblom erkibiskup
Svía fyrir seinna árið. 1 haust fengu
þessir einnig verðlaun: indverski prófes-
sorinn Sir Makhatma Raman í eðlis-
fræði, H. Fischer prófessor í efnafræði
og K. Landsteiner prófessor í lífeðlis- og
læknisfræði. Svíakonungur afhenti verð-
laun þau, sem útbýtt er í Stockhólmi og
sýnir myndin þegar ha'nn er að afhenda
lndverjanum sin verðlaun.
Bófasafn ReyMundar