Fálkinn - 10.09.1932, Síða 6
G
F Á L K I X N
Sunnudags hugleiðing.
Eftir Pjetur Sigurðsson.
Snú þú mjer drottinn, svo
jeg snúi mjer, þvi þú drott-
inn ert minn Guð“.
i Það er vetur, bjartur og fagur,
eil kaldur. Dýrðlegt er að líla
yf.r landið. Mjöllin lirein og klár,
eins og bugstin Guðs, hylur
bvern dökkvan díl. öflekkuð feg-
urð og tign mótar bvern einasta
drátt á t'jatla ásjónunni björtu,
sem horfir til himins böðuð
geislaflóði stígandi sólar. Dag-
arnir eru bjartir með dýrðleg
kvöld. Þar skiftist á alstirndur
lieiðríkjub.'min, iðandi norður-
ljós og glaða timglskin, svo að
mjöJlin undir fótum vegfarand-
ans verður eins og silfursandur.
Allstaðar ríkir útvortis breinleik-
ur, list, tign og' fégurð, en eng-
inn verulegur ylur, enginn gróð-
ur til viðbalds lifi jarðarbúa.
Fegurðin er mikil, en köld er
bún, og hryllilega köld væri húu
augum liins æðra lífs á jörðu, ef
hún væri ævarandi og óbreylan-
Jeg.
Hjarta jarðarinnar biður: „Snú
þú mjer drottinn, svo jeg snúi
mjer, því þú drottinn ert minn
Guð“. Og drottinn‘ jarðarinnar
hevrir Jjæn bennar. Sólin í jetlir
fram segulmagnaða hönd sína
og snýr jörðu að sér, og sam-
kvæmt þvi eilífa óhagganlega
Jífslögmáli snýr jÖrðjn sjer, snýr
sjer til ljóssins, til Guðs sins. Ált
breylisl, útvortis dýrð vetrarins
hverfur, eins konar gelgjuskeið
tekur við„ snjórinn bráðnar,
klakaböndin bresta sundur,
landið losnar úr viðjum vetrar-
ins og afklæðist sínum björtu,
hreinu, gullbúnu og silfruðu
skrúðklæðum. Útlit þess verður
fremur ömurlegt. Það tekur á
sig auðmýktarsvip. Þar er Iíf, en
ckkert verulegt sigurbros, og
engiu fleklclaus fegurð. Snjó-
flákar sjást nú lijer og þar, en
enginn verulega breinn, allir ryk-
ugir og leirugir. Þar er ekkert
‘fullkomið samræmi. Alt í graut:
auð jörð, óhreinn snjór, pollar
og tjarnir, blevta og vaðall, skrið-
ur og lækir, aur, og leir, og
stundum gerir brollkalda vor-
þokan gráa útsýn alla þrönga.af-
skræmda og ömurlega. Það er
vorið á fyrsta stigi, á leiðinni til
í ullkomnunar, á ~þroskabraut-
inni. Það er afturbvarfstímabil
ársins, jörðin er að snúa sjer,
siiúa sjer til ljóssins. Engin veru-
leg tign uje fegurð, en viðleitni,
\ö\tur, gróður. ylur og líf. Ekk-
ert verulega heilt, alt bálft, eng-
iu sönn fullkomnun, en alt á Ieið-
inni lil fullkomnunar.
Þegar jeg var barn, þá lilup-
um við börnin snemma á vorin
upp uni holt og hlíðar, óðum aur
og leir lil þess að leita að nýúl-
sprungnum víðibnöppunum, litlu
silkimjúku glókollunum, sem
stungu höfðum sinum út um
sprungúna á visnaða óg dauða
vetrarhýðinu. Þeir voru jafnan
Forboðnar myndir.
Mynd þessi var bönnuö í Frakklandi. Hán var tekin af Parísarbúa, a' járnbrautarstöð i Paris, sem þýskt
Zeppelin-loftfar haföi gert árás á.
Eins og kunnugt er lögleiddu
henaðarþjóðirnar hjá sjer al-
menna ritskoðun undir eins og
beimstyrjöldin dundi yfir. Þessi
skoðun komst fyrst til fram-
kvæmda hjá Þjóðverjum, og
mátti svo heita, að í sama bili,
sem ófriðurinn skall á, væri far-
ið að opna og lesa hvert einasta
brjef, sem fór út úr landinu.
Rretinn kom á eftir, og flestir
snemma á ferðinni á vorin, næst
konnt holtasóleyjar með ýmsum
fögrum litum, og loks glóðu sól-
eyjar meðfram öllum keldum
og síkjum, en fíflar og vallarsól-
eyjar gvltu túnin' í kringum
„bygðarbýlin smáu", reirlyktin
angaði í hliðum fjallanna, fugla-
öngur fylti loftið og bergmálaði
i fjölhun ‘ og bömrum dalanna,
unaður, fegurð, tign, samræmi,
gróður, ylur og líf ríkti í alveldi
sinu. Það var sumarið blessað.
I lálfskapnaður allur horfin og
fullkoinnu komin í staðinn. Svip
fagurt land með sigurbros á sum-
ardegi björtum.
Það er vetur í sál mannsins.
Kuldin rikir og þroSkaleysið. Þar
er útvortis fágun og fegurð, tign
og völd, lærdómur og þekking,
listfengi og kunnátta, hroki og
ítæiilæti. Undirgefnir lúta bon-
um. en elska liann ekki. Undir-
meðvitund manns-sálarinnar bið-
ur: „Snú þú mjer drottinn, svo
jeg snúi mjer, þvi þú drottinn
ert minn Guð“. Þetta er bæn
hjartnanna, þótt manninum sjálf
um sje hún hulin. Allir þrá lifið,
alt hrópar eftir Guði, og þótl vf-
irborðslíf manna hafi eklci eyru
lil að beyra með þá mildu og
þýðu tóna fínuslu strengjanna.
Guð hjartnanna og sálnanna
íslendingar, sém á annað borð
fá brjef frá útlöndum, fengu þau
rifin upp og límd aftur með
miða, sem á var prentað: „Opn-
að af ritskoðaranúm". Þótti fólki
þetta hart að göngu í fyrstu, en
„svo má illu venjast, að gott
þyki, segir máltækið, og smám-
saman var alveg liætl, að taka
það óstint upp þó að erlend
stjórnarvöld gerði sjer að reglu,
lieyrlr bæn mannsins og rjettir
fram máttuga hönd kærleikans
og snýr manninum lil sín, til
ljóssins og lífsins eilífa, og sam-
kvæmt því eilifa órjúfanlega
hfslögmáli snýr maðurinn sjer
lil Gu'ðs síns. Alt breytist. Þar
i ennur upp gelgjuskeið manns-
æfinnar.Mikillæti og útvortis fág-
un öll missir að mestu ljóma sinn
Auðmýkt og lítillæti gerir vart
við sig, sálin klöknar, ísinn
bráðnar, leysingar bvrja, við-
leitni og, löngun til fullkomnara
hfs verður sterk, en kraftarnir
eru litlir, getuleysið mikið, þar
ci ekkerl verulega heill, ekkert
fullkomið samræmi, engin sönn
fullkomnun, en aðeins liálf-
velgja. Það er vorið á fyrsta
stigi, það er afturhvarfs tímabil
mannssálarinnar, gróðurinn er
byrjaður, þroskinn heldur áfram,
það lilýnar stöðugl i lniga og sál
mannsins, blómin springa út,
dvgðirnar skreyla líf hans, sæt-
hikur fyllir sálina, maðurinu
ver'ður „ihnur af lífi til lífs“ fyr-
ii umhverfið. Og lífið hefir lagl
bonum „ný ljóð í munn, lofsöng
um Guð“ lians. Hann „s.yngur nú
Guði sætlega lof i hjarta sínu“.
Sumarið andlega er runnið upp i
sál mannsins með fylling lífs og
gnætir gæða.
að opna einkabrjef og láta lesa
þau. Enda vissi almenningur, að
þótta var ekki gert til þess, að
hnýsast í einkamál manna held-
ur til þess, að komast að því,
ef einhver notaði brjef sín til
þess, að flytja fregnir eða gera
fyrirspurnir, sem vörðuðu hern-
aðinn sjálfan, — en þar undir
töldust t.d. verslunarviðskifti með
þær vörutegundir, sem hafa
bernaðarþýðingu það sem
kallað er á erlendu máli
„Kontrabande“. íslendingar
höfðu talsvert af þeim vörum á
bþðstóíúm, þó að hergögn i eig-
inlegri merkingu hafi aldrei ver-
Ofurlitið safn af bókum, brjefum 'oy
Ijósmyndum i safni Breta, sem tekið
var iögnámi samkvæmt herlögum,
af ritskoðendum breska hermála-
ráðuneytisins i síðustu styrjöld.