Fálkinn - 08.10.1932, Blaðsíða 6

G
F Á L K I N N
Sunnudags hugleiðing.
LES ÞÚ!
Eftir Olí'ert Ricard.
Róm. 13: 12.
Li'ðið er :i nóttina, en dag-
urinn í nánd; lefíííjmn ]>vi
af niyrkra-verkin off klæð-
umst hertýgjum ljóssins.
Þessi orð og þau, er á eftir
fara, eiga sína sérstöku sögú. A
úrslitastund höfðu þau svo stór-
feld álirif á ungan mann, að þau
urðu honum til eilífra sálar-
Iteilla. Og seinna varð sá hinn
sami ungi maður einn af merk-
ustu leiðtogum kirkjunnar
lýsandi stjarna langt fram eftir
öldum. Unglingsárunum hafði
hann eytt á glapstigum og hug-
urinn elt hvarflandi hræloga um
villigötur l'alskra kenninga. En
meðan svo gekk, liafði unga og
viðkvæma hjartað aldrei ró fyrir
átölum samvizkunnar og brenn-
lieitum fyrirbænum elskulegrar
móður. Þá bar svo til, er hann
í megnustu bugsýki hafði leitað
einveru í trjágarði nokkrum að
húsabaki, að hann heyrði barns-
rödd óma og endurtaka bvað eft-
ir annað orðin þessi: „Les þú,
les þú!“ Og bann þreif Biblíuna,
’etti henni upp af handa hófi og
kom niður á seinustu versin í
þrettánda kapítula Rómverja-
brjefsins. Og orðin þau kveiktu
Ijósið í sál hans! Ágústínus hjet
hann.
Hvað flytja þau okkur í dag
þessi orð? Liðið er á nóttina. Það
eru nærfelt þúsund ár liðin síðan
nótt heiðninnar var liðin hjer
á landi. Dagurinn er í nánd og
sól lífsins skín í heiði. Leggjum
því af myrkraverkin — við vit-
um best sjálfir hvar þau eru
og klæðumst hertýgjum ljóssins:
brynju trúarinnar og kærleik-
ans, og von hjálpræðisins (I
Þess. 5: 8).
Ekkert næturgauf nje heims-
dekur, það veikir hugar-þrosk-
ann og firrir friði. Alt í skínandi
dagsbirtunni!
Á. Jób.
(Úr liugleiðingasafninii ,Tag og læs‘).
LOFIÐ DROTTINN!
j.ofaður sje Drottinn, hrópa jeg,
og jeg frelsast frá óvinum
mínum.
Brimöldur dauðaus umkringdu
niig,
Elfur glötunarinnar skelfdu
mig.
í nörur Heljar luktu um mig,
Möslcvar dauðans fjellu yfir
mig.
I angist minni kallaði jeg á
Drottin,
og til Guðs míns lirópaði jeg.
í höll sinni heyrði hann rausl
mína
og öp mitt barst til eyrna
honum.
Og hann frelsaði mig
af því að hann hafði þókmm
á mjer.
Sálmur 18.
Göta-skurðurinn.
.1 siglingu um beykiskágana viff Forsvik.
gefist upp við það. — En þremur
hundruð árum síðar kemur ann-
r maður til sögunnar, Baltazai'
von Platen fríherra og sænskur
láðherra og ber honum lieiður-
iun af þessu mikla mannvirki.
Vaj- bvrjað á Götaskurðinum
1809, en lítið varð ágengt fyrstu
árin. Árið 1815 er fyrir alvöru
ttkið til starfa samkvæmt áætl-
unum von Platens og hermenn
settir til þess að vinna að skurð-
gerðinni og varð lnin margfalt ó-
dýrari en ella, vegna þess að
\erkamennirnir unnu aðeins fyr-
ir mat sinum. Eigi að síður var
áætlað að skurðurinn mundi
'Uosta um 14 miljónir króna og
sfóðst sú áætlun vel, á vorra tíma
mælikvarða, þvi að kostnaður-
inn fór ekki nema á aðra miljón
króna fram úr áætlun. En þarna
voru samtals 43.623 hermenn að
verki árin 1815 til 1832.
Vanernskurðurinn gengur frá
sjó að austanverðu við Slatback-
en við Söderköping og að Ván-
ern er 182 km á lengd en þar af
er leiðin yfir Váttern 31 km. En
sjálfur skurðurinn, sem hefir
verið sprengdur og grafinn er 86
km. En alls er leiðin milli Gauta-
borgar og Slátbacken 387 kíló-
metrar. Verða því af leiðinni um
300 km. vötn og ár, en 86 km.
skurður, eius og áður er sagt. Af
ám og vötuuni, sem skipaleiðin
liggur um er fyrst að nefna Göta-
Það var nálægt árinu 1500, að
því máli var fyrst hreyft i Sví-
þjóð, að gera siglingaleið milli
Gautaborgar, um vötnin smá-
lensku til Nörrköping við
Kystrasalt eða einhvers staðar
þar nálægt. Þá lágu engar járn-
brautir um löndin og var öllum
Ijóst hve þýðingarmikið sam-
göngutæki þessi skurður gæti
orðið hinum blómlegu hjeruð-
uin á þessu svæði. Annað vakti
einnig fyrir Svíum í sambandi
við þetta: að sleppa við Eyrar-
sundstollinn, sem Danir tóku þá
Flóffgáltin viff Trollháltan. Þeir sem fara um skurffínn fá tœkifæri til
aff skoffa Trollháttenfossana og öll mannvirkin þar.
Uppdráttur er sýnir legu Götaskurffarins.
Þeir eru sjálfsagt margir, sem
ekki muna það í fljótu bragði
þegar rætt er um langa skipa-
skurði, að á norðurlöndum er
einn þesskonar skurður, sem í
síðastliðin hundrað ár hefir
verið þýðingarmikil siglingaleið
fyrir landið sem hann liggur
um. Þessi skurður er „Göta-
Kanalen“, sem ásamt Trollhátt-
af öllum skipum, sem fóru um
Eyrarsund og kom tollur
þessi beinlínis niður á sænskum
innanlandssighngum, milli aust-
ur- og vesturstrandar landsins
Ennfremur þóttust Svíar geta
lmekt valdi Hansakaupmaima, ef
jjeir eignuðust þessa nýju leið.
En í þá daga strandaði verkið
á tvennu: peningaleysi og fá-
anskurðinum myndar samfelda
sig'lingaleið milli Kattegat og
Eystrasalts um vötnin miklu,
Vánern og Váttern í Suður-Sví-
jjjóð, og liggur leiðin að nokkru
leyti um Gautelfi og Motalaá. En
vegna þess að skurðurinn allur
er ekki fær hafskipum hefur
hann vakið minni athygli en ella.
Götaskurðurinn er ekki nema
jnír metrar á dýpt og því ein-
göngu fær grunnskreiðum fljóta-
skipum.
kunnáttu manna í verklegum
efnum. Það var sænski biskup-
inn Hans Bi’ask (d. 1538), einii
af síðustu máttarstoðum ka-
þólsku kirkjunnar í Svíþjóð, sein
varð fvrsti frumkvöðull Jiessa
máls og fyrir hans tilstilli var
1 yrjað á verkinu en bráðlega