Fálkinn - 17.10.1936, Blaðsíða 4
4
FÁLKINN
W. F. Kirsteins:
Frá Latvíu
við Eystrasalt.
W. F. Kirsteins, höfundur greinarinnar, meO .,Fálkann“ i höndunum.
Grein þessa hefir ritað Lettlend-
ingur, W. F. Kirsteins að nafni.
skrifstofumaður hjá eimskipafjelagi
i Ventspils í Latvíu. Það er frásagn-
arverl um þennan unga Lettlending,
að hann hefir lært íslensku svo vel,
að hann eigi aðeins les málið til
fullnustu heldur skrifar það einnig.
Grein seni fer hjer á eftir um ætt-
land harts og þjóð harst Fálkanum í
hendur á íslensku og liefir aðeins
verið vikið til setningum á stöku
stað. Má nærri geta, að svo ítarlegt
íslenskunám hefir kostað ærna fyrir-
höfn, ekki síst þann, sem talar jafn
gjörólikt mál og lettneskan er, og
ekki sist þegar á það er litið, að eigi
var til á lettnesku nein kenslubók í
islensku. Varð Kirsteins að læra
frönsku til þess að læra íslensku og
studdist síðan við ófullkomna franska
kenslubók í íslensku. Og vitanlega
hafði hann engan kennarann. Má
marka af þessu, hve málhneigður
greinarhöfundur er, svo og liitt live
rikan vilja hann hefir haft á því,
að kynnast elstu tungu norðurlanda.
fíftstj.
Síðan hinn 15. maí 1934 er
hagur Lalvíu á batavegi og
þjóðin er nú að safna kröftum
til sameiginlegra átaka um að
bæta velgengni þjóðarheildar-
innar ekki siður en hvers ein-
staklings. Lettneska þjóðin hef-
ir nú brugðist við kalli hins
ágæta leiðtoga þjóðarinnar,
dr. Karlis Ulmanis, sem nú er
ríkisforseti og forsætisráðherra
Latvíu. Hann hefir með aðstoð
hins fræga herforingja Letta —
Janis Balodis og annara góðra
Lettlendinga komið nýrri skip-
un á innanlandsmálin. Aðfara-
nótt lö. mai 1934 skaut hann
loku fyrir jtað, að pólitískum
fiokkum hjeldist uppi að spýja
eilri sundrungarinnar í þjóðina.
Á síðustu tveimur árum, síðan
hið nýja ráðuneyli komst til
valda, hefir margt verið gert
til jjess að reisa landið við og
bæta ástand þess. Guðstrú og
góðir siðir jjjóðarinnar er nú á
ný komið til vegs, og rannsókn-
ir á sögu jjjóðarinnar til forna
eru nú í hávegum hafðar og
mikill gaumur gefinn. Lettnesk-
ir vísindamenn — einkum
sagnfræðingarnir, liafa leitt í
Ijós margt jiað, sem flestum
var áður hulið um lífskjör og
sögu Lettlendinga á umliðnum
öldum, og allar rannsóknir
jjessar sýna, að menning Letl-
lendinga hefir forðum verið á
háu stigi — lík menningu
jjeirra, sem lögðu landið undir
sig og leiddu Leltlendinga und-
ir ok kúgunarinnar.
Mikil áhersla hefir verið lögð
á að hæta landið sjálft. Nú eru
t. d. á hverju vori haldnir svo-
nefndir „skógardagar“ — jjá
planta allir íbúar landsins trje
fram með akvegum og kringiun
búgarða<, bæði í sveitum og
borgum.
Letneskar
stúlkur í þjóð-
búningum
koma úr kirkjti
eftir guðsþjón-
ustu.
Benvaxnar
bjarktr um-
kringja bláu
stöðiwötnin
i Latvíu.
... .V .
Og Latvia, sem náttúran lief-
ir prýtl fögrum skógarlundum
og blám stöðuvötnum milli
grænna haga, verður enn feg-
urri ásýndum, og útlendingum
finst landið töfrandi.
Höfuðborg landsins, Riga,
vekur sjerstaka athygli. Þar eru
nú 385.063 ibúar, og er hún
stærst borg í Eystrasaltslöndun-
um — stærri einnig en bæði
Osló og Helsingfors.
Riga hefir lengi verið fræg
borg, með prýðilegum skemti-
görðum o,g fögrum græðireit-
um, en nú fríkkar hún með
hverjum degi sem líður. 1 mið-
bænum stendur, síðan 18. nóv-
ember 1935 minnisvarði frels-
isins, sem reislur hefir verið
með almennum gjöfum allrar
jjjóðarinnar, til þess að minn-
ast frelsisins, sem náðist i bar-
attunni gegn óvinum þjóðarinn-
ar fyrir nítján árum, og hinna
bestu sona þjóðarinnar, sem
fórnuðu sjer til þess að hún
gæti orðið frjálst og sjálfstætt
ríki — Latvía. Miðbik borgar-
innar er enn með miðaldasniði
og gömlum, ljelegum húsum.
Verður J)að rifið að mestu leyli
og hreytt í skrautgarða og torg.
Öll Jjjóðin er nú að safna fje
til þes að gera stórt torg í vest-
urhluta horgarinnar, beggja
megin við ána Daugava. A
þessu torgi og görðunum þar
umhverfis verða i framtíðinni
.'ialdnar hersyningar, söngvara-
liátíðir og íþróttasýningar. Það
er fyrir hvatningu leiðtoga
jjjóðarinnar — dr. Karlis Ul-
manis, sem ráðist hefir verið í
þetta.
A nálægt tuttugu kílómetra
svæði meðfram strönd Rigafló-
ans eru ágætir baðstaðir, og
þúsundir erlendra ferðamanna,
úr ýmsum löndum hnattanns
koma jjangað og á hverju
sumri til jjess að baða sig i
hinu hlýja vatni Rigaflóans.
Hvergi mundu íslendingar geta
kosið sjer betri og skemtilegri
skilyrði en þar. Skamt frá er
hinn frægi baðstaður Kemeri,
með brennisteinsliverum og
lækningaböðum; — er þar nú
komið stærsta og fegursta gisti-
hús í ballisku löndunum. Ke-
meri er í raun og veru með
Baðstaður við
fíigaflóann.