Fálkinn - 18.06.1938, Blaðsíða 3

F A L K I N N
3
NYJA
ALTARISTAFLAN
í HRADNGERBI.
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Skúli Skúlason.
Sigurjón Guðjónsson.
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested.
Aðalskrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Skrifstofa i Oslo:
A n t o n S c h j ö t s g a d e 14.
Blaðið kemur út hvern laugard.
Áskriftarverð er kr. 1.50 á mán.,
kr. 4.50 á ársfj. og 18 kr. árg.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Auglýsingaverð: 20 aura millim.
Herbertsprent.
Skraddaraþankar.
íslendingar heyrast stundum vera
að öfunda aðrar þjóðir af landkost-
um, hlunnindum og veðráttu. Þegar
vesturfarirnar voru að hefjast var
sú kenning í aigleymingi, að þar
fyrir vestan haf væri sannkölluð
Paradís á jörðu og til þess að und-
irstrika mismuninn sem mest, var
ísiand nítt á allar lundir og talið
afhrak allra iandra.
Síðan hefir margt breyst og trúin
á landið farið vaxandi. En þó fer
fjarri þvi ennþá, að íslendingar
geri sjer ijóst hvílíkt gæðaland þeir
eiga og hvílíka sjóði náttúrufegurð-
ar. Þó að efnisleg gæði landsins
sjeu að visu fremur einhæf þá eru
þau til í svo rikum mæli, að engin
þjóð Evrópu hefir ríkari brunna
að ausa af og engin þjóð hefir
meiri framfaramöguleika. íslend-
ingurinn á því láni að fagna, að
land hans er enn ckki numið að
fullu, hann hefir meira svigrúm en
nokkur Evrópubúi, honum standa
fleiri leiðir opnar en öðrum. Vitan-
lega verður hann um leið að sætta
sig við það, að vera háður ýmsum
erfiðleikum frumbýlingsins, erfið-
um fjárhag og fleiru. En hann sætir
ekki því óláni að þurfa að segja:
Hjer hefir alt verið gert, sem hægt er
að gera. Hjer er ekki hægt að auka
við, heldur aðeins halda i horfinu.
Þjóð sem er að vaxa og færa út
kvíarnar verður að leggja að sjer.
Hún verður að sælta sig við ein-
faldari lífsvenjur og meira strit en
hin þjóðin, sem aðeins hefir um það
eitt að liugsa að halda i horfinu.
Það verður að segjast, að þjóðin
hefir á síðustu áratugum tveimur
eytt of miklu í þau þægindi, sem
ekki eru til frambúðar, en of litlu
i hin. Það var fyrst með verðgeypi
styrjaldaráranna að allur fjöldinn
fjekk peninga handa á milli í ríkum
mæli og tamdi sjer kaup á mörgum
óþarl'a, sem hann jjykist ekki geta
verið án nú, eftir að aftur liarðn-
aði í ári. Þar af stafa vandræði yfir-
standandi ára: atvinnuleysi og gjald-
eyrisvandræði.
Því að stuhdarþægindi veita eng-
um aukna atvinnu en auka aðeins
gjaldeyrisvandræðin. Þægindin til
framhúðar: húsabyggingar, vega-
iagningar, brúarsmíðar, jarðabætur
og því um líkt, auka atvinnuna og
þjóðareignina um leið, gera lífið
ljettara þeim sem á eftir koma.
íslensk mold, fossar, jarðhiti og
fiskimið eru auðlindir, sem þjóð-
irnar í fullsetnu löndunum hafa
ástæðu til að öfunda íslendinga af.
Þvi að þessar lindir eru undirstaða
framfara og þroska.
Hver sem komið hefir á þjóð-
minjasafnið hjer í Reykjavík,
hefir veitt því athygli, að þar
er geymt allmikið af mjög hag-
lega gerðum altaristöflum og
altarisskápum, sem flutt hafa
verið þangað frá kirkjum víðs-
Þann 23. fyrra mánaðar kom
ógurlegt lilaup í Skeiðará, svo
að hún flæddi um allan „sand“.
Gerði hlaup þetta mikið tjón
nieð þvi að eyðileggja simalín-
una á margra kílómetra svæði.
Það var strax gert ráð fyrir
því — eins og líka síðar kom á
daginn — að þetta mikla hlaup
stafaði frá eldsumbrotum í
Vatnajökli. Til þess að rann-
saka orsakir hlaupsins voru
gerðir út tveir leiðangrar, flug-
vegar af landinu. Það er ekki
ofmælt þó að sagt sje, að marg-
ir þeirra gripa sjeu ágæt lista-
verk. Einn þeirra allra falleg-
ustu er altaristafla frá Hraun-
gerði í Flóa.
Sira Sigurður Pálsson, sem
leiðangur og landleiðangur.
í flugleiðangrinum tóku þátt
Pálmi Hannesson rektor, Stein-
þór magister Sigurðsson, en
í landleiðangrinum Jóhannes
Áskelsson jarðfræðingur og
Tryggvi Magnússon verslunar-
stjóri. Rannsóknir þeirra Jó-
liannesar og Tryggva leiddu
það i Ijós, að eldsumbrot liefðu
verið í jöklinum, þó að þau
hefðu ekki náð að brjótast út
sem virkilegt gos. Myndin, sem
nú er prestur i Hraungerði og
áhugamaður um kirkju- og
kristindómsmál, gekst fyrir þvi
að Hraungerðiskirkja eignaðist
þessa fögru töflu aftur á þann
hátt, að láta gera svo nákvæma
eftirlíkingu af henni sem unt
var.
Sneri hann sjer því á siðasl-
liðnum vetri lil tveggja góðra
íslenskra myndskera og bað þá
að gera eftirlikinguna. Nú er
henni lokið og hefir liún tek-
ist prýðilega að dómi þeirra,
er hafa sjeð frummyndina og
eftirmyndina.
Mennirnir, sem skáru út töfl-
una eru Guðmundur Kristjáns-
son og Karl Þorsteinsson og
sjást þeir báðir á myndinni.
Málningu töflunnar annaðist
Eyjólfur Eyfells listmálari af
meslu prýði.
Vonandi verður þessi fram-
kvæmd síra Sigurðar til þess
að margir söfnuðir út á landi
fari að dæmi lians um að fá
gerðar eftirmyndir af gömlum
listaverkum, er áður prýddu
kirkjur þeirra, en nú eru geymd
i salakynnum þjóðminjasafns-
ins. —
„Fálkinn“ birtir hjer er tekin
af flugleiðangursmönnunum og
gefiir útsýni yfir Skeiðarársand
vatni jhulinn.
Fjallið fjær á myndinni er
Öræfajökull (hæst), neðar Ör-
æfafjöllin. Dökka, lága fjallið
uær er Ingólfshöfði, sem var
eins og „klettur úr hafinu“
meðan hlaupið var í algleym-
ingi. — Dökka rákin á mynd-
inni sýnir malarkambinn, þar
sem liafið og Skeiðarárflóðið
mælist. Hefir flóðið mjmdað
sjer farvegi hjer og hvar í g'egn-
um hann. —
SKEIÐARARHLAUPIÐ.