Fálkinn - 26.01.1940, Blaðsíða 12
12
F A L K I N N
^©D
SUNDRUÐ HJÖRTU j
Skáldsaga eftir Blank Eismann
12.
Það eina, sem hún hjelt eftir, voru nokkr-
ir gripir, sem móðir hennar liafði átt.
Frú Sagana gerði sjer samvisku út af
|)essu, og reyndi fjrrst að ná sjer i pening-
ana á annan hátt, en þar sem jörðin var
fullhlaðin skuldum fyrir og enginn vildi
lána henni fje, neyddist hún loks til að taka
hoði Natösju.
Það var móðurást liennar, sem vann hug
á henni að síðustu. Lutz var svo veikur i
lungunum, að hann þoldi ekki vorloftið og
læknarnir rjeðu eindregið til, að hann færi
á heilsuhæli í Sviss.
Svo voru skartgripirnir seldir. Skuldin var
greidd og afgangurinn af peningunum fór lil
hælisvistarinnar í Sviss.
Loks var Vera Sagana rórri. — Ef upp-
skeran verður góð í haust, vona jeg að jeg
geti borgað þjer þetta aftur fyrir jól, sagði
hún oft og klappaði Natösju á öxlina.
Hún fór meira að segja að gera framtíð-
aráætlanir, því að frjettirnar, sem liún fjekk
af syni sínum á hælinu, voru mjög góðar.
En vonin um hetri tíma tók skjótan endi.
í slagveðri eyðilagðist kornið á ökrunum hjá
henni af hagli, eldingu sló niður i fjósið og
eldurinn hreiddist óðfluga út. Rokið var svo
mikið, að eldurinn komst í íbúðarhúsið og
þó slökkviliðið kæmi furðu fljótt, gat það
ekki við neitt ráðið, og húsið brann til kaldra
kola. —
Frú Sagana, sem hafði verið hjartveik i
mörg ár, stóðst ekki þetta áfall. Þegar hún
leit yfir brunarústina, f jekk hún slag og f jell
niður örend.
Nú tóku hörmungarnar við hjá Natösju,
þó að grannarnir reyndust henni vel og vildu
alt fyrir hana gera. Þeir huðu lienni húsa-
skjól, þangað til búið væri að skifta búinu.
Það kom á fljótt daginn, að lítið kom til
skiflanna — ekki einu sinni vátryggingar-
fjeð, því að frú Sagana hafði ekki greitt ið-
gjaldið. Lánardrottnarnir voru hamslausir,
en hvað stoðaði það?
Enginn varð eins hart úti og Natasja.
Lánið, sem hún hafði veitt frænku sinni var
tapað, og hún bjargaði ekki öðru en föt-
unum, og gripum móður sinnar, sem hún
hafði haldið eftir.
Áður en skiftum búsins var lokið kom
skeyti frá heilsuhælinu til sóknarprestsins,
um að Lutz væri dáinn. Þegar hann hafði
frjett um brunann og lát móður sinnar,
fjekk hann svo ákafan blóðspýting, að hatin
lifði hann ekki af.
Natasja seldi einn af skartgripunum, sem
hún átti eftir, dýra gullnælu, setta brilliönt-
um og rúbínum, til þess að fá peninga til
að flytja lík Lutz lieim og jarða hann hjá
móður hans. Undir eins og jarðarförinni var
lokið lijelt hún á ný alein út í óvissuna.
Sóknarpresturinn gaf henni heimilisfang
ýmsra, sem hann þekti, auk bestu meðmæla
sinna, og vonaði, að það gæti lijálpað henni
til að ná i einhverja atvinnu, en því var
henni orðin brýn þörf á. Því að heila mátli,
að hún stæði með tvær hendur tómar.
í samráði við prestinn fór hún til Berlín,
því að hann áleit, að helsl mundi atvinnu
að fá í stórborginni.
En hún átti eftir að bíta úr nálinni. Þrátt
fvrir meðmælabrjef prestsins var állsstaðar
spurt um meðmæli frá fyrverandi vinnu-
veitendum liennar, fór ýmist svo, að henni
var gefinn ádráttur um að fá eitthvað síðar,
eða hún var blátt áfram rekin út.
Til þess að firra sig svelti, varð hún að
selja grip móður sinnar, hvern eftir annan.
Fyrst framan af bjó hún í sæmilegu inat-
söluhúsi, en þetta varð of dýrt til lengdar
og fluttist hún þá í þakherhergi i fátækra-
hverfinu.
Frá því snemma á morgnana, þangað lil
seint á kvöldin var hún á sifeldu erli um
borgina að spvrja eftir vinnu. Nokkrum
sinnum fjekk hún stutta vinnu — á bruna-
útsölu fjekk hún að afgreiða nokkra daga og
lengi bar hún út blöð fyrir unga konu, sem
lá veik, og fáeinar vikur var hún á niður-
suðuverksmiðju. En hvergi fjekk hún varan-
lega atvinnu.
Hún, barónessan, sem hafði lifað við auð
og allsnægtir, stóð nú á hverjum degi i hópi
annara atvinnuleysingja fvrir utan sýni-
skála dagblaðanna og las auglýsingadálk-
ana. Og sæi hún eitthvað, sem hún hjelt að
gæti komið til mála, hljóp hún af stað lil
þess að verða á undan öðrum.
En hana vantaði meðmælin og aðrir voru
teknir frain yfir hana.
Einn daginn har það við, að hún stóð hug-
tekin fyrir framan auglýsingaskáp og tók
ekki eftir olnbogaskotunum, sem hún fjekk.
Það voru ekki atvinnuauglýsingar, sem hún
liorfði á, heldur auglýsing um, að Don-kó-
sakkarnir ætluðu að lialda hljómleika.
Og neðan undir auglýsingu las hún, að út-
lægir rússneskir liðsforingjar og stúdentar
hefði myndað þennan Don-kósakkasöngflokk
og ætluðu nú að ferðast um heiminn og lifa
á því að syngja ættjarðarsöngvana sína.
Þeim hefði verið tekið ágætlega, allsstáðar,
þar sem þeir liefðu látið til sin heyra.
Natasja stóð þarna og las þangað til hana
sveið í augun. Hávaði og skarkali stórborgar-
innar hvarf — raunir hennar gleymdust
hún gleymdi baráttunni fyrir daglegu brauði
líka.
Ættjarðarlögin rifjuðust upp í huga lienn-
ar hljómuðu rótt og liljótt ... angurblíðir
söngvar ættjarðarinnar, sem hún hafði svo
oft heyrt stúlkurnar og piltana í þorjiinu
svngja.
0, að hún gæti fengið að heyra þau aftur,
þó ekki væri nema einu sinni látið sig
dreyma um hernskudagana við liljómnið
jiessara kæru tóna — dreyma um áhvggju-
lausa æskudaga um heimilið og ættjörð-
ina.
Tárin komu hægt og hægt fram í augu
hennar. Og hún fikraði sig liægt á hurt frá
auglýsingunni með kvöl i hjarta.
Hve nístandi var hún ekki fátæktin, sem
lokaði hana úti frá liljómleikasalnum, þar
sem söngvar ættjarðar hennar áttu að
hljóma!
óstyrk í fótunum lahhaði hún lieim í þak-
herbergið sitt. Heimþráin nagaði sál liennar.
II. KAPÍTULl.
Ilvar sem Donkósakkarnir komu fengu
þeir liinar glæsilegus.tu viðtökur. Þeir liöfðu
sungið í Budapest, í Wien og London og
voru nú staddir i París, en til Berlín var
næsti áfanginn.
En Parisarbúar vildu ekki sleppa þeim.
Þeir voru aðal umræðuefnið í horginni.
Allir töluðu um þá — allir vildu hlusta á
þá — og kvöld eftir kvöld dundi lófaklapp-
ið í salnum eins og brimhljóð við kletta-
strönd.
Fararstjóri kósakkanna hafði orðið að
framlengja dvölinni í París og fresta Ber-
linarförinni.
A hverju einasta kvöldi þegar fyrstu ljós-
in voru kveikt í salnum stóð einn af Don-
kósökkunum bak við liurðina inn að pallin-
um og gægðist fram í salinn gegnum gætt-
ina. Þarna stóð hann grafkyr þangað til
hljómsveitarstjórinn gaf merki um, að hljóm
leikarnir skyldu byrja. — I sífellu rendi liann
augunum yfir bekkjaraðirnar og grand-
skoðaði livert einasta kven-andlit í salnum.
Stundum bar það við, að gleðin leiftraði
úr augum bans, en það stóð aldrei nema
eina sekúndu — svo kom skuggi yfir and-
litið á ný, og augun bjeldu áfram að leita.
Fjelagar hans hristu höfuðið og furðuðu
sig á þessum tiltektum og spurðu hvað eftir
annað:
„Hversvegna ertu altaf að stara fram i
salinn, Boris Petrovitsj? Líst þjer svona vel
á Parísarstúlkurnar, að þú færð þig aldrei
fullsaddan á að skoða þær?“
En hái ungi maðurinn axlabreiði beit þá
altaf af sjer með daufu brosi og tautaði eitt-
livað á þá leið, að það væri gaman að sjá
fólk ganga til sætis.
„Ekki hefir þú gert þetta í hium horg-
unum, sem við höfum sungið í, Boris.“
„Nei, en hjerna í París hefi jeg gaman
af því.“
Svo hlógu fjelagarnir og ertu lnmn á því,
að hann mundi hafa orðið ástfanginn af
einhverri Parísardrósinni.
„Eða mörgum, kanske!“ sagði einn og
hló góðlátlega. „Þær eru svo margar, og
laglegar eru þær allar.“
Boris Petrovitsj lokaði augunum i nokkr-
ar sekúndur og hugsaði um þá einu þá
sem hann hafði vafið örmum og kysl einu
sinni, aðeins einu sinni.
Síðan daginn sem hann liafði reynt að ná
hraðlestinni, sem flutti Natösju barónessu
von Franzow á burt frá landamærum Rúss-
lands, hafði liann ekki liaft stundlegan frið.
Hann var gagntekinn af þrá til liennar.
Hann talaði við sjálfan sig og kallaði sig
flón og heimskingja, sem væri enn að vona,
þó að öll von væri úti fyrir löngu.