Fálkinn - 27.09.1940, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
5
Mekka, og Medina systurborg
hennar í eyðimörkinni, eru dul-
arfylstu borgirnar i veröldinni.
Hver sá maður, sem staddur væri
nærri þeim, og fullyrti að Jesús
væri sonur guðs, mundi verða
tættur sundur í kássu.
Síðan á dögum Múhameðs liafa
Mekka og Medina verið lokaðar
öllum nema Múhameðsmönn-
um. Hinir ofsafengnu áhangend-
ur stofnanda Islamtrúarinnar
mundu vissulega drepa liverja
þú boðflennu í þessum borgum,
sem þeir liefðu grun um, að ekki
hefði rjetta trú. Þessvegna voru
allir fundir þeirra Hussein kon-
ungs og umboðsmanna ensku
stjórnarinnar haldnir í Jeddah
á stríðsárunum.
Menn vita um tólf kristna
menn eða svo, sem komið bafa
til Melvka í síðustu þúsund ár
— og komið lifandi aftur. Fræg-
astur þeþra var sir Richard
Burton. Enn færri hafa komið
til Medina. í lok 18. aldar kom
ofsatrúarflokkur sá, sem Valia-
bitar nefnast, innan úr miðri
Arabíu og tók Mekka. Egyptsk-
ur lier, undir forystu Múhameðs
Ali rak Valiabítana úr borginni
aftur, og þá gafst æfintýramanni
einum enskum, fyrverandi lið-
þjálfa úr berdeildinni Black
Watch, tækifæri til að verða borg
arstjóri í Medina um skeið, og
gæta grafar spámannsins.
Það nægir ekki Múbameðs-
mönnum að snúa sjer til Mekka
er þeir biðjast fyrir. Margir láta
liús sin snúa til Mekka, og þegar
þeir deyja, eru þeir grafnir þann-
ig, að andlitið viti til Mekka.
Múbameð lagði fyrir áháng-
endur sina að fara pílagríms-
ferðir til Mekka. Hann gerði
þetta til þess að þóknast liinum
heiðnu Aröbum, sem liöfðu liaft
þennan sið öldum saman. Bær-
inn hefir enga viðskiftalega þýð-
ingu, en pílagrímarnir, sem koma
þangað árlega í mánuðunum Zu-
el- Haj, eru hinum 150.000 íbú-
um veruleg tekjulind.
Hið helga teppi Egyptalands var nú
í ár flutl lil Mekka samkvæmt gam-
alli siðvenju. —■ Á mgndinni sjest
skrúðgangan, sem Emir El Haj
stjórna&i.
Tugir þúsunda af pílagrímum
koma á hverju ári til Mekka,
og hjá mörgum, sem langt eiga
að sækja, fara tvö ár í ferðina.
Sumir fara landleiðina yfir
þvera Afríku vestan frá Senegat
og Kongó-ósum; aðrir koma
landleiðina innan úr miðri Asíu;
í Singapore hefi jeg sjeð skip
með þúsundir pílagríma i kös
á þilfarinu. Þegar þeir liafa lok-
ið helgiathöfninni á hinum heil-
ögu stöðum í Mekka snúa þeir
heimleiðis, lita á sjer skeggið og
eru síðan æfilangt haj, eða
helgir menn. í Mekka fá þeir
skírteini, sem tryggir þeim að-
gang að Paradís.
Þeir sem korna sjóleiðis til
Arabíu hinnar lielgu verða að
fara úr öllum fötum áður en
þeir ganga af skipi og klæðast
ihram, en það eru tvær klæðis-
lengjur og er annarri vafið um
mittið, en hin borin á herðunum
eins og sjal. Oft eru tvö baðhand-
klæði notuð til þessa. Þegar þeir,
sem koma pílagrímsferð land-
leiðis, eiga 35 enskar mílur ó-
farnar til Mekka, koma þeir á
heilaga jörð. Taka þeir þá af
sjer höfuðfatið og skóna og
ganga það sem eftir er leiðar-
innar berliöfðaðir og berfættir.
Þeir baða sig, raka sig, lireinsa
neglurnar og liafa ekkert klæða
annað en íhraminn. Ekki mega
þeir þvo sjer, raka sig eða skera
neglurnar aftur fyr en þeir hafa
lokið lielgisiðunum í Mekka og
gengið á Ararat-hæðina skamt
frá borginni, og „grýtt djöflana
þrjá“ — en það er einn þáttur
helgisiðanna.
Það er matur fyrir kvikmynda
Ijósmyndara að vera viðstaddir
þegar straumur pílagrimanna,
sumir ríðandi á úlföldum en aðr-
ir gangandi, leggja upp frá
Jeddah til Mekka, með enga
spjör á sjer annað en tvö bað-
liandklæði! Vitanlega verður
kvenfólkið að vera öðruvísi bú-
ið. Það er vafið í langa ljerefts-
lengju, ekki aðeins bolurinn
sjálfur heldur hausinn lika. Fyr-
ir andlitinu er gríma úr fljett-
uðu strái, en hægt að sjá út um
rifurnar. Margar konur og gaml-
ir menn ferðast í shukdufs, eins
konar timburkössum, sem bundn
ir eru ofan á úlfaldana.
Alt umhverfi Mekka er heilagt
land. Pílagrímarnir mega elcki
stugga við nokkurri skepnu þar,
þeir mega ekki einu sinni skera
þyrni af jurt. Hinn heilagi bær
stendur í lægð undir fjalli, þar
sem tveir dalir koma saman.
Þrjú vígi standa upp á bæðinni
og þar rjeðu Tyrkir, þangað til
Mussein konungur rak þá á burt.
Musterið mikla stendur í miðri
borginni og var það reist af
heiðnum mönnum löngu fyrir
daga Múhameðs. Það er ýmist
kallað „Kaabamusterið“ eða
Masjid AI Haram. I musterisfor-
garðinum stendur „kaaban“, sem
áður hefir verið minst á. Kaaban
er þakin dýrindis ábreiðu úr
svörtu silki og i rendurnar eru
saumað með gulli lesmál úr kór-
aninum. Áreftið er úr aloeviði.
Á þakbrúnunum eru rennur úr
gulli til þess að veita vatninu á
burt af þakinu.
í einum veggnum er belgasti
gripuxúnn í eign Múhameðs-
manna,og yfir tvö hundruð milj-
ómr manna vita ekkert heilagra
en þennan grip. Það er svartur
loftsteinn, sem Múhameðsmenn
tx’úa, að Gabríel engill bafi fleygt
til jarðar í hendur spámannsins
Múliameðs. Þessi steinn á einu
sinni að hafa verið hvítari en
mjólk, en er oi'ðinn svartur núna
af syndunx allra þeii'ra, sem liafa
kyst liann. Aði'ir segja. að lianxx
hafi fengið litinn af tárum Ad-
ams. Steinninn liefir brotnað í
sjö hluti, en er nú múraður inn
í vegginn og silfurspöng utaix
um.
Áliangendur Múhameðs trúa
því, að kaaban standi beint undir
lxásæti guðs á himnum uppi.
Segja þeir, að hún hafi vei'ið lát-
in síga til jarðar sanxkvæmt
beiðni Adanxs, og sje nákvæm
eftirmynd liúss, sem stóð í aldin-
garðinum Eden áður en Adam
var rekinn þaðan, og Ijeku engl-
arnir sjer þarna þá. Það er
Múhameðsmönnum mikil lielgi-
stund að koma inn í kaaba.
Geri pílagi'ímur fi'á Sýrlandi það
þá gengur liann aldrei berfættur
á eftir, því að liann telur að il-
slcinnið hafi snert lieilagan stað
og megi því ekki snerta aux-uga
jörð á eftii'.
Árlega er skift um lxeilaga
klæðið, senx lagt er j'fir kaaba.
Áður fyr komu jafnan tvö klæði
á ái'i; var annað frá Damaskus,
gjöf frá Tyrkjasoldáni en hitt
var gert i Kairo og var gjöf frá
Egyptakonungi. Þegar nýtt klæði
er lagt yfir kaaba, er það gamla
skorið í smápjötlur, sem pila-
grímarnir hirða til minja unx
komuna.
Samkvæmt ei'fikenningunx má
aldrei verða lát á því alt til dónxs-
dags, að pílagrímar gangi unx-
bverfis kaaba. Á liver pílagrínx-
ur að ganga sjö sinnunx kringunx
liúsið. Eix tuttugasta livert ár að
jafxxaði koxxxa vatnsflóð nxikil í
Mekka og flóa um allar götur.
Eru þá niemx leigðir til þess að
synda ^ringum liúsið dag og
íxótt, svo að ekki vei'ði lát á
„hringsólinu“.
Pílagi'ímarnir kyssa steininn
helga, ganga sjö sinnunx kring-
unx lxúsið, drekka xir lindinni
helgu, sem heitir Zem-Zem og
kyssa svo steininn aftur. Sir Ric-
hard Burton sagði, að þegar
hann reyndi að kyssa steininn
var ösin feiknamikil þar i kring
og troðningur og olnbogaskot,
þvl allir voru bráðlátir í að kyssa
helgasta grip vei'aldar. Fólkið
þylur bænir sínar hástöfum
meðan það bíður, en á niilli bölv-
ar það þrengslununx og olnboga-
skotunum.
Zem-Zemlindin í musteris-
garðinum er alh'a linda helgust
í Mekka. Yatnið í lienni er ofur-
lítið salt á bragðið, en kvað þykja
gott þegar menn fara að venjast
því.Lindin er átta fet i þvermál
og mjög djúp. Pílagrimar frá
Indlandi, sem taka allai’ kredd-
ur bókstaflega fleygja sjer oft í
hndina, svo að vatnið verður ó-
dreklcandi nxarga daga á eftir.
Það er gömul trú Múliameðs-
manna, að upprisudagurinn verði
boðaður á þann liátt, að sólin
rísi upp í vestri og að furðudýri
einu skjóti upp úr jörðinni í
musterisgarðinum í Mekka.
Furðudýr þetta á að verða helm-
ingi hærra en örkin lians Nóa.
Verður það sambland ellefuólikra
dýra, með nautshöfuð, svínsaugu,
fílseyru, lxjartarhorn, gíraffaliáls,
ljónsbringu, tigrisfeld, kattar-
hrygg, hrútsdindil, úlfaldalappir
og asnarödd. Dýr þetta hefir með
sjer staf Mósesar og innsigli
Salómons. Dýrið er svo fljótt á
fæti, að engin kemst undan því.
Þá rjetttrúuðu lýstur það nxeð
staf Mósesar á kinnina og merk-
ir þá þannig nxerki lxinna út-
völdu. En þeir vantrúuðu eru
brennimerktir með innsigli Salo-
mons.
Þá trúa nxenn því, að þetta
furðudýr tali arabisku. Þegar
ferlíkið er komið safnast saman
allir þeir, senx lifað haia á jörð-
inni síðan Adam lifði. Á nú söfn-
uðurinn að ganga á línu yfir djúpl
gljúfur og lirapa þá hinir rang-
látu ofan í gljúfrið lil lielvítis,
en hinir hjartalireinu konxast yf-
ir unx og inn í Paradís. Margar
útgáfur eru af þessari goðsögu,
enda var hún til löngu áður en
Múhameð fæddist.
Þá er það trú sumra, að
skönxnxu fyrir dómsdag verði
strið við Tyrki, og þá nxuni hinir
lægst settu hefjast í nxestu virð-
ingarstöður. Þá kemur Antikrist-
ur frá Khorasan ríðandi á asna,
og sjötíu þúsund gyðingar i liala-
rófu á eftir honuni. Þá kenxur
Kristur og tekur Múbameðstrú,
giftist konu og drepur Antikrisl
og stjórnar jarðríki í friði og
farsæld. Þá fær alt nxál, dýr,
fuglar, fiskar, skriðdýr og sömu-
leiðis dauðir hlutir. —
Þangað til nýlega var Mekka
spiltasti og siðlausasti bærinn í
veröldinni. „Þvi heilagri senx
borgin er þvi spiltari er lýður-
inn,“ segir arabiskt orðtæki.
Steinsnar frá Kaaba var þræla-
nxarkaðurinn, sem Hussein kon-
ungur ljet afnema. I Mekka var
þangað til nýlega og er kanske
enn, fjöldi kvenna, senx giftist
löglega og skildi aftur á liverjum
mánuði og sumar tvisvar á mán-
uði. Pílagrimur, sem kom til
Mekka áður en Hussein tók
stjórn gat gift sig löglega meðan
liann stóð við i borginni og feng-
ið skilnað þegar liann fór.
Fólkið í Mekka hefir ekki þær
frunxlegu göfugu dygðir og
snxekk sem bedúínum er nxeð-
fæddur. Mekkabúar þeklcjast frá
öðrum aröbum á þremur örunx
á kinninni — „vörumerki spill-
Frh. á bls. 14.