Fálkinn - 26.02.1943, Blaðsíða 8

8
F Á L K I N N
FERRIER de la BATHIE:
VONIRsn BRUGÐUST
EFTIR tveggja mánaöa spít-
alalegu kom Francois Lau-
get lieim i þorpið aftur, með
trjefót og á tveimur hækjum.
Hann hafði mist fótinn i starfi
sínu við járnbrautina.
Hann hafði verið laglegur
piltur, snyrtilegri en kunningj-
ar hans við brautina, en þeim
þótti öllum vænt um hann vegna
þess live hann var glaður og
kátur. Stúlkunum leist vel á
hann, því að liann var laglegur
og viðfeldinn, og öll sveitin
vissi, að hann ljek ljómandi vel
á fiðlu. Hann spilaði á kránni
á sunnudögum og á vetrarkvöld-
um kom liann á bæina og spil-
aði — og svo auðvitað í öllum
brúðkaupsveislum.
Meðan hann lá á spítalanum
hafði sú tilhugsun kvalið hann,
að nú mundi hann eftii’leiðis
ekkert geta haft fyrir stafni
nema leikið á fiðluna sína, en
það fanst honum hálfgerð slæp-
ingjavinna. Og honum sárnaði
líka að geta aldrei farið á skemt-
anir með liinum strákunum, og
þótti leitt að liugsa til þess, að
nú mundu allar stúlkurnar fram-
vegis lita sig liornauga. En það
sem kvaldi hann mest var, að
nú mundi hann áreiðanlega
ekki fá hana Madeleine Barraud,
dóttur veitingamannsins i „Sól-
arupprásmni“.........
Þegar örvæntingarköstin setti
að honum reyndi hann að lirista
þetta af sjer með þvi að ímynda
sjer, að æska hans hefði nú samt
ekki farið til ónýtis, og hann
endurtók i sífellu með sjálfum
sjer: „Nei, nei, jeg vil ekki
hugsa um þetta .... jeg vil
ekki hugsa um þetta!“
Hann reyndi að gleyma óláni
sínu, en viðtölcurnar, sem liann
fjekk hjá fjölskyldu sinni, er
liann kom heim, ýfðu harma
Iians á ný. Móðir hans stundi
andvarpandi og með tárin í
augunum:
„Drottinn minn, Iivílík hörm-
ung! Yeslings drengurinn minn!
.... Hvað verður nú um þig?
.... Drottinn minn, nú dugir
þú ekki til neins!“
„Vertu ekki að segja þetta,
kona...... segðu ekki þetta,“
muldraði faðir hans í skeggið.
En svo þagnaði hann, því að nú
datt honum í hug, hve slæmt
það væri íyrir liann, mikilsmet-
inn borgarann, að eiga svona
son.
Bræður Francois, annar sex-
tán ára og liinn átján, gutu horn-
auga til trjefótsins og hjeldu
sig í fjarlægð eins og bróðir
þeirra væri bráðókunnugur
maður.
Daginn eftir settist Francois
á bekk fyrir utan húsið, aðal-
lega til þess að komast hjá að
sjá, hve fjölskylda hans var
vandræðaleg út af honum.
Barnaskólinn var þarna rjett
hjá og innan skamms komu
kralckarnir út, hlæjandi og með
háreysti. En þegar þau tomu
auga á hann þögnuðu þau þeg-
ar og gengu liægt framhjá hon-
um með opinn munninn og upp-
glent augun. Þegar þau voru
komin framhjá litu þau við og
horfðu á hann, og Francois
heytrði þau hvisla: „ Hvað geng-
ur að manninum þarna? Hann
er með trjefót.“
Þeir sem betur vissu bættu
við: „Hann misti fótinn við
járnbrautina.“
Ungu mennirnir, sem voru á
leið til vinnu sinnar, sögðu um
leið og þeir gengu hjá: „Jæja,
kunningi, líður þjer sæmilega.1
Franoois svaraði og bx,,osti
biturlega: „Já, eins og einfætt-
um manni getur liðið “
„Þetta var nú meiri óheppn-
in.“
„Já, það verður ekki annað
sagt.“
„Er það satt, að járnbrautar-
fjelagið borgi góð eftirlaun ....
fjögur hundruð franka, hefi jeg
heyrt?“
„Já, það er rjett. Jeg hefi elcki
undan neinu að kvarta hvað
það snertir.“
Nú varð löng þögn, og ungu
mennirnir stóðu og horfðu í
gaupnir sjer. Alt í einu þóttust
þeir muna, að þeir væru að
verða of seinir í vinnuna: „Jæja,
vertu þá sæll, kunningi .......
Reyndu að láta ekki hugfallast.“
Og Francois reyndi að láta
elcki hugfallast, en hann fann
vel, að nú var hann ekki framar
„eins og allir hinir“.
Átti hann að haltra niður að
brúnni og klifra yfir handriðið?
Hann mundi geta komist þang-
að á hækjunum. Henda sjer í
ána .. það var betra að liggja
undir tíu fetum af vatni, en að
lifa þessu eymdarlífi. ....
En þrátt fyrir ógæfuna varð-
veita flestir vonina um ein-
hverja björgun, á einn eða ann-
an undraverðan hátt. Og það
var þessi von, sem nú gerði vart
við sig og hann hrópaði upp,
um leið og hann hagræddi sjer
á bekknum: „Nei, nei, .... það
geri jeg aldrei ....“
Þarna sat hann á bekknum
dag eftir dag og horfði á lífið
í þorpinu. Það var svo viðburða-
snautt og tilbreytingalaust, og
hugsanir hans urðu eins. Svo
fór að lokum að honum hætti
alveg að gremjast, þó að hann
væri á ýmsan hátt mintur á ó-
gæfuna, sem hann hafði orðið
fyrir. En eitt fanst honum óþol-
andi: og það var, að ungu stúlk-
urnar, sem áður höfðu brosað
til hans, skyldu sjá hvernig
komið var fyrir honum. Undir
eins og hann sá til stúlku á
götubeygjunni fyrir ofan húsið,
þreif liann hækjurnar og flýtti
sjer inn í húsið.
Hreina loftið og kyrðin hafði
góð áhrif á heilsufar hans og
innan skamms hafði hann náð
sjer aftur, eftilr því sem liægt var.
Þegar hann var kominn svo vel
á veg að hann gat hætt að nota
hækjurnar og staulast áfram á
trjefætinum með staf í hend-
inni, fanst honum sem að nú
væri hann ekki orðinn mjög
frábrugðinn öllum hinum. Hann
hætti sjer lengra niður í þorp-
ið, til þess að líta inn í verkstæð-
in við veginn, þar sem fjelagar
lians störfuðu.
Einu sinni þegar hann stóð
niður við smiðjuna og horfði á
smiðinn vera að járna hest,
sagði hann við hann:
„Á jeg að segja þjer hvað þú
ættir að gera, Francois? Þú ætt-
ir að fá þjer gerfifót. Þetta er
ný uppgötvun, sem þeir hafa
gert í Paris, og jeg hefi sjálf-
ur sjeð mann þar, sem var með
svoleiðis fót. Maður hefir stíg-
vjel á honum og það er varla
hægt að sjá annað, en að það
sje venjulegur fótur.“
„Hvað heldurðu að svoleiðis
gerfifótur mundi kosta?“
1
Því gat smiðurinn ekki svar-
að.
En nú fór Francois að hug-
leiða, að það væri alls ekkert
smáræði, sem liann gæti feng-
ið fyrir að spila í brúðkaupum,
og ef hann væri sparsamur, þá
mundi honum takast að safna
sjer fyrir svona gerfifæti.
Þessar hugsanir gagnlóku
hann og þegar hann kom heim
tók hann fiðluna og fór að æfa
gömlu danslögin sín, og gleymdi
örlögum sínum um stund.
Fólkið vandist smámsaman
á að líta hann öðrum augum,
en það hafði gert í fyrstu. Bræð-
ur lians voru hættir að gera
mun á því hvernig hann var nú
og livernig hann hefði verið
áður. Faðir hans var ekki eins
áhyggjufullur og móðir hans
var hætt að kveina. Einn sunnu-
dag, þegar faðir hans kom heim
af sóknarnefndarfundi, var
hann með skilaboð, sem ollu
því að Francois fjekk hjartslátt
af gleði.
„Francois,“ sagði hann, „jeg
hitti lclæðskerann á sóknar-
nefndarfundinum. Hann á eng-
in börn, og jeg býst við að hann
vilji taka að sjer að kenna þjer
að sauma. Það er hentug iðn
fyrir þig að verða klæðskeri,
því að það er ekki erfið vinna,
en mikið upp úr lienni að hafa.
Þú ættir að hugsa um þetta,
drengur minn.“
Hvað var þetta? Gat nokkur
maður haft gagn af honum.
Honum kom ekki dúr á auga
alla nóttina, svo mikið hugsaði
hann um þetta .... Hann lá
glaðvakandi og taldi tímana og
gerði framtíðaráætlanir.
Jú, jeg vil verða klæðskei’i
.... það er einmitt stai'f, sem
hentar mjer. Það er góð hand-
iðn, og svo hefir maður tóm-
stundir frá henni. Meistai’i Mon-
chot græðir víst eina fimtán
hundruð franka á ári, og jeg
er ekki eins vitlaus og hann,
svo að jeg get eflaust grætt
meira .... Og svo, hver veit?
Trjefótur er enginn sjúkdóm-
ur .... Og þegar jeg fæ gerfi-
fótinn .... Það er alls ekki
óhugsandi, að jeg geti sett upp
klæðasaumastofu sjálfur ....
Jeg þekki mann í næsta þorpi,
sem hefir járngreip í handar-
stað .... en konan hans kyssir
liann fyrir því. Bara að jeg.gæti
nú eignast kærustu . . . fallega
kærustu .... góða stúlku ....