Fálkinn - 12.03.1943, Qupperneq 12

12
F A L K I N N
Æfintýri sjómannsins
Framhaldssaga eftir Philip Macdonald
„Það er vel boðið,“ sagði sjóinaðurinn.
„Mjer var að detta í hug, hvort þið gætuð
sell mjer eitthvað í svanginn? Kjötsneið,
eða hrauðhita og ost?“
„Lokunartími!“ Þetta öskur gaf hinum
fyrri ekkert eftir. Gestirnir vissu, að nú
voru ekki lengur gefin grið. Þeir þurkuðu
sjer um munninn og þyrptust til dyra og
út, hver til síns starfa. Veitingamaðurinn
svaraði kveðjum þeirra og læsti því næst
hurðinni. Svo kom hann og hallaði sjer fram
á afgreiðsluborðið. „Heyrðirðu hvað hann
vinur okkar sagði, mamma?“ spurði hann
konu sína og kinkaði kolli í áttina til sjó-
mannsins.
Konan sneri sjer undan og tautaði: „Jeg
er ekki móðir þín!“
„Hann spurði, hvort hann gæti fengið að
borða hjá okkur,“ hjelt hann áfram. „Og
hverju svara jeg? Við getum ekki aðeins
gefið einum, heldur tuttugu manns að
horða segi jeg! Tuttugu, eða segjum tiu
yðar líkum, lierra minn. Ef þjer viljið láta
svo lítið að borða með okkur, er mjer og
frúnni það sönn ánægja . .. .“
„Þjer eruð afar vingjarnlegur,“ sagði
sjómaðurinn með semingi, „en....“
„Ekkert en .... Hvenær verður matur-
inn til, væna mín?“
Hún var að fægja glös. „Þegar þú ert
tilbúinn,“ sagði hún og leit ekki upp.
Þessu lauk þannig, að sjómaðurin fjekk
alveg ókeypis mjög ljúffengan miðdegis-
verð, sem var framreiddur i litlu, hvítmál-
uðu herbergi, sem var inn af bjórstofunni
og sneri út að matjurtagarði veitingahúss-
ins. —
„Þjer horðið ekkert, maður,“ sagði gest-
gjafinn, „hreint ekki neitt! Þetta er ekkert,
sem kemsl í yður, svona stóran mann. —
Aðra buffsneið?“
„Nei, þakka yður fyrir.“
Gestgjafinn fjekk sjer eina sjálfur. „Ö-
mögulega? Meiri bjór?“
Sjómaðurinn hristi höfuðið — „Jeg er
víst búinn að fylla á mig fjórum lítrum.“
„Höfum þá fimm!“
„Þökk fyrir jeg get ekki meira!“
„Heyrðirðu það, kona?“ sagði gestgjaf-
inn og sneri sjer að húsfreyjunni.
Hún liafði setið þögul meðan á mál-
liðinni stóð, og við þessa athugasemd, ypti
bún aðeins fallegum öxlunum undir bláu
treyjunni, og hjelt svo áfram að virða fyrir
sjer baunastengurnar i garðinum. Hún beit
á vör, svo skein í hvítar, sterklegar tenn-
ur og hnyklaði dökkar og beinar brýnnar.
Það tísti í gestgjafanum. „Jæja, þú heyrð-
ir ekkert.* Hann sneri sjer að sjómanninum,
ýtti fi’á sjer kjötdiskinum og spui'ði: „Hvað
eigum við að fá okkur næst? Ávexti eða
ögn af osti?“
Maðurinn hló vandræðalega til konuunn-,
ax'.
„Ekkert handa mjer, þökk fyrir.“
Gestgjafinn ýtti undan sjer stólnum og
stóð másandi á fætur. „Nú kem jeg með
nokkuð, sem þjer getið ekki neitað!“ Hann
gekk þungum skrefum út úr lierherginu
og fram ganginn. Sjómaðurinn heyrði
hringl í lyklum, hurð var lokið upp, þvi
næst steinhljóð.
Konan sagði: „Ha,“ en sjómaðui'inn gat
ekki greint, hvort í því fólst hyrjun á setn-
ingu, lilátur eða ræsking, eða ef til vill að
eins fyrirlitning.
Ilann virti hana fyrir sjer í lauxui. Þetta
var fi'íð kona. Hún hoi'fði stöðugt út um
gluggann. Hann sagði vax'færnislega: „Það
er fallegt veður á dag, frú.“
Hún bæi'ði ekki á sjer. „Er það?“ sagði
hún aðeins fálega. Aftur heyrðist marra í
hurð og fótatak húsbóndans á ganginum.
Alt í einu hnikti hún til liöfðinu eldsnögt
og leit beint framan í sjómanninn. Hún
krepti saman hendurnar, sem hvildu á
boi’ði'öndinni, svo fast, að hnúarnir livítn-
uðu.
„Jeg vil ekki hafa, að þjer kallið mig
frú,“ hvæsti liún lágt út úr sjer.
Eiginmaðurinn stóð í dyrunum og rödd
lians kvað við í eyrum þeirra:
„Hvei'nig lýst ykkur á þessa?" Hann fór
blíðum höndum um flösku, sem hann hjelt
á. „Besta vín sem inn fyrir xuínar vai’ir kem-
ui'. Og jeg veit hvað jeg syng — jeg þekki
romm!“ Hann sótti tvö lítil staup og Ijet þau
hjá’flöskunni. Síðan lielti liann þau fleyti-
full.
Þeir sátu þegjandi og smádreyptu á romm-
inu.
„Satt segið þjex’,“ sagði sjómaCurinn
loksins. „Rommið er hreinasta afbragð!“
„Eitt staup í viðbót?“ Gestgjafinn var ljett-
brýnn og lxóf flöskuna á loft.
„Ekki meira, kæra þöklc .... “
Gestgjafin gapti af undrun; þessi síðasta
neitun tók út yfir allan þjófabálk. Hann
stai'ði stóreygur og ox-ðlaus á gestinn.
„Þjer eruð ekki drykkfeldur, af sjómanni
að vera!“ sagði konan alt í einu. Rödd
hennar var kæruleysisleg, en áhrif'þessara
óvæntu oi’ða voru gífurleg. Það virtist
ganga kraftavei'ki næst, að hin ískalda
þögn, sem konan liafði brynjað sig, frá
því sest var að snæðingi, hefði skyndilega
verið rofin. En nú tók við önnur þögn —
svo ískrandi ónotaleg og ói’júfanleg, að sjó-
maðurinn ók sjer í sætinu, en húsbóndinn
staupaði sig enn liressilegar, en áður og
mælti ekki orð.
Loks reis gesturinn á fætui'. í þessari
lágu kytru, sýndist hann nærri tröllslega
stói', þar sem liann stóð og studdi höndun-
um á stólbakið.
,Jæja .... jeg held jeg ætti að fara að
koma mjer af stað .... þakka kærlega fyrir
.. “ Hann brosti og hneigði sig fyrir gest-
gjafanum, svo sneri hann sjer að konunni.
Til hennar brosti hann einnig og hneigði sig
og hleypti ski'ingilega í herðai'nar. í þetta
sinn leit hún ekki undan. Hún hafði fylgt
honum með augunum frá því hann stóð á
fætur. Hann fann að hún horfði á hann og
augu þeirra mættust. Hún hafði djúp, dökk
og órannsakanleg augu.
„Og þjer viljið þá ekki fá aftur í glasið?
Eitt agnar-lítið tár?“
„Nei, þakka yður fyrir,“ sagði sjómaður-
inn ákveðinn. „Elcki meira lianda mjer.“
Gestgjafinn virti hann forvitnislega fyrir
sjer. „Ef til vill hafið þjer á rjettu að
standa,“ mælti hann, „ef til vill á röngil.“
Hann drakk og leit upp fyrir barminn á
glasinu. „Hvert er ferðinni heitið, með leyfi
að spyrja?“
Sjómaðurinn ypti öxlum. „Ekkert sjer-
stakt. Jeg ætla að leggja land undir fót.
Jeg hefi ekki sjeð England síðan jeg var
smá-strákur.“
„Ætlið þjer gangandi?“ spurði gestgjaf-
inn.
’ „Ef til vill, ef til vill ekki.“ Aftur ypti
sjómaðurinn öxlum. „Annars var ætlunin
að fá sjer lúr við fyrsta tækifæri. Hefi ekki
sofið síðan í fyrri nótt.“ Hann þokaðist lítið
eitt nær dyrunum.
Gestgjafinn lyfti glasinu, sem með dular-
fullum lxætti var barmafylt á ný. „Hlustið
þjer nú á. Ef þjer skylduð sofna upp á Der-
wicköxlinni og ekki vakna nógu snemma,
til þess að ná í næsta gististað, þá komið
þjer hingað, maður, og verið hjá okkur.
Við seljum líka gistingu með vægu verði.
Skál!“ sagði hann, „og skrifið þetta á bak
við eyrað.“
„Jeg þakka gott boð,“ sagði sjómaðurinn.
„Verði jeg á næstu grösum, kem jeg aftur.
En jeg vil helst lialda áfram ferðinni. Verið
þjer sælir!“ Hann gekk til húsfreyjunnar.
„Sælar frú,» sagði liann, en áttaði sig svo og
brosti örlítið. Síðan gekk liann til dyra,
beygði sig og fór út. Hann hafði skilið
stafinn sinn eftir á bjórstofunni og fann
bann þar von bráðar.
En þegar liann greip um liurðarlokuna
varð liann þess var, að húsfreyjan lxafði
komið bljóðlega á eftir lionum. Óvenjuleg
kona. Hún sagði ósköp blátt áfram eins
og elckert í heiminum væri hversdagslegra.
„Þjer eruð fjarska hæglátur. Og mildur í
máli.“ I röddinni lá bæði spurning og stað-
hæfing, einskonar spyrjandi ásökun.
Sjómaðurinn horfði á konuna og sagði
hikandi: „Það stendur heima . . . “ en augu
hans voru ákveðin.
„Jæja, er það svo,“ sagði konan Hún gaf
aftur frá sjer þetta einkennilega „ha!“,
sem livorki var hlátur nje liljóð nje ein-
tóm uppörvun.
„Já, er það ekki?“ sagði sjómaðurinn.
Hún þagði og færði sig nær honum. Hún
var há, en til þess að geta sjeð framan i
hann varð hún að sveigja liöfuðið aftur á
bak. Hreyfingar hennar voru ögrandi og
auðmjúkar í senn, eins og liún fyadi hvorki
til sársauka nje unaðar, heldur ljúfan sam-
unað þessara sambornu tilfinninga. Hún
sagði lágt: „Hann sagði mjer að fylgja yður
lil dyra .... af gestrisni ... .“
Sjómaðurinn flutti stafinn yfir í vinslri
hendina. Með þein-i hægri tók hann yfir um
hérðar hennar. Hún fann hvernig stálharðir,