Fálkinn - 10.09.1943, Blaðsíða 3

F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason.
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavik. Simi 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
BlaðiS kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSprení.
Skraddaraliankar.
Kartöflurækt hefir stórum aukist
á íslandi hin síðari árin, svo og
ræktun rófna og grænmetis. Horfði
svo viö um hri'S, aS þjóSin mundi
Cara að veroa sjálfri sjer nóg í þessu
tilliti, og þotti flestum vel farið, að
hún væri að reka af sjer þann sman-
arbiett að þurfa að sækja kartöfiur
til annara landa, jafnvel alla leið
ti! Ítalíu, og grænmeti til Danmerk-
uv og Hollands, en flutningu'- þess
var þeim annmörkum bundinn að
ofl skemdust heilar sendingar, svo
að fteygja varð þeim í sjóinn, þegar
hingað var komið.
En Adam var qkki lengi í Paradís.
Eftir fregnum þeim, sem nú berast
hvarvetna af landinu, mun kartöflu-
uppskeran verða langt undir meðal-
lagi. Veldur þessu að nokkru leyti
mjög óhagstæð tíð framan af sumri
og um það er ekki að sakast, sem
óviðráðanlegt er. En hitt veldur þó
meiru um, að okkur hefir tekist að
fá hingað heimsókn ýmsra matjurta-
sjúkdóma, sem nú virðast vera að
leggja undir sig landið, eins og hver
önnur karakúlpest í sauðfjenu. Hefir
þetta tvennskonar áhrif í senn. Upp-
skeran rýrist eða jafnvel ónýtist.
Og svo hitt: að bændur þora ekki
að hælta á að rækta kartöflur í stór-
um stil, eða svo sem þjóðin þarf með
og haida því að sjer höndum. Þeir
vilja ekki hætta á fyrirsjáanlegan
uppskerubrest eða ónýtingu uppsker-
unnar eftir að unnið hefir verið að
henni. Og er þetta vorkunnarmál. Á-
hættan af óhagstæðri veðráttu er
nægileg, þó annarskonar áhætla bæt-
isl ekki við.
En höfum við sýnt nægilega for-
sjá, að því er snertir varnir gegn
allskonar vágestum, sem atvinnu-
vegirnir geta fengið utan að? Mun-
um við, að samgöngurnar hafa stór-
aukist, samgöngur við ný lönd?
Höfum við ekki gleypt við matjurta-
sjúkdómunum, alýeg eins og við
gleyptum við vágestunum, sem flutt-
ir voru inn með ríkisstyrk í erlendu
fje?
Víst er það svo. Andvaraleysi van-
þroska þjóðar hefir verið hjer að
verki éins og oftar. Nú er varið milj-
ónum fyrir gaddavírsgirðingar gegn
sýklingum í sauðfjenu. En er ekki
hægra að stemma stigu fyrir lcál-
maðki eða kartöflupest? Hvað hefir
verið gert til þess?
Málverkasýning Þorvaldar og Gunnlaugs
Þurvuiaur bKulason.
Síðastliðna viku hafa tveir mál-
arar hinnar yngri listamannakyn-
slóðar, þeir Gunnlaugur Scheving
og Þorvaldur Skúlason liaft mál-
verkasýningu opna í Listamanna-
skálanum og verður hún opin til 15.
september.
Sýna þeir hvor um sig nálægt 30
málverk, auk teikninga og smámynda
nýstárlegar og líklegar til þess að
vekja skoðanamun. Þeir eru hvor um
sig talsmenn hinna nýrri stefna í
málverkalist, en sverja sig jjó ekki
undir merki neins skóla, heldur
halda fyrst og fremst uppi merki
persónulegrar stefnu, bæði i með-
ferð og efnisvali. Hjá Þorvaldi er
mikið af samstillingarmyndum, og
undir þann flokk mega „Eldhús-
borðin“ lians einnig teljast. Tvær
konumyndir, einkar fagrar eru
jjarna, önnur konan mcð bók, sem
hún les ekki i, en hin er lesandi.
„Konur í sjávarþorpi“ heitir stærsta
og dýrasta myndin á sýningu hans,
en önnur stærsta myndin er af hest-
um, sem flestum .virðast líklega ljót-
ir, þó þeir væru í allstórri stofu, en
verða lifandi og gullfallegir þar sem
húsrýmið leyfir sjer að njóta þeirra.
Þetta sama má að vísu segja um
fleiri af myndum hans, en þó enn
frekar um myridir Gunnl. Schevings.
Gunnlaugur Scheving.
Þær þurfa afár mikið rúm, flest-
ar. Maður veitir þar einkum athygli
tveimur myndum, annari mjög stórri
en liinni minni, af mönnum, sein
eru að draga línu. Gunnlaugur sýnir
líka þarna mjög sjerkennilega mynd,
sem heitir „Maður, kona, kýr“, svip-
mikla og mikilúðlega, svo að maður
gleymir henni ekki. Annars hefir
hann einkuin valið sjer sem verk-
efni hús eða þorpshluta við sjóinn,
og enn eru þarna nokkrar myndir
úr Öræfunum. Einnig nokkrar teikn-
ingar al' þreklegum mönnum, sem
hafa líklega allir verið i fangbrögð-
um við Ægi.
Þetta er einkar eftirtektarverð
sýning enda liefir aðsóknin verið
mikil hingað til og verður þó senni-
lega meiri áður en lýkur. Áliugi al-
mennings fyrir málaralist — einnig
nýtísku list — fer hraðvaxandi og
efnahagur fólks hefir breyst í það
liorf, að margir sjá sjer fært að eign-
ast málverk, sem ekki gátu það áður.
Þessir listamenn hafa báðir öðlast
það álit dómbærra manna, að þeir
standi framarlega meðal listbræðra
sinna og liafa báðir filotið ágæta
dóma jieirra, sem jiekkinguna hafa.
Fiínlán myndir liafa selst á sýning-
unni, þegar þetta er ritað.
Sundlaugin í Hafnaxiirði
var vígð á sunnudaginn annan er
var að viðstöddu miklu fjölmenni.
Er hjer um hið merkasta fyrirtæki
að ræða, sem eflaust á eftir að hafa
eigi minni jjýðingu fyrir líkamlega
hollustu Hafnfirðinga en Sundhöll-
in fyrir Reykvíkinga.
Sundlauginni hefir verið valinn
staður vestan við skrúðgarð Hafn-
firðinga í Hellisgerði. Grunnfiötur
sundlaugarinnar með tilheyrandi
byggingum er 700 fermetrar, en sjálf
laugin er þó eki nema 212% ferm.
(25 metra löng og 8% m. breið), en
dýptin er frá 90 cm. til 3 metra,
þar af meiri lilutinn grynnri en 1.60
metrar. Fyrirkomulag laugarinnar
er að mörgu leyti líkt og i Sundhöll-
Gunnar Einarsson fgrv. kaupmaður,
Öldugötu 52, verður 90 ára li. þ. m.
Tómas Jónsson kaupmaður varð
60 ára 7. þ. m.
Árni Sigurðson, Fríkirkjuprestur,
, verður 50 ára Í3. þ. m.
inni. Kringum laugina eru liráka-
rennur niður undir vatnsborði, en
gangpallar meðfram henni á alla
vegu, 2 m. og 2% metra breiðir.
1 anddyrinu er aðgöngumiðasala
fyrir gestina og afgreiðsla á hand-
klæðum og sundskýlum. Þá tekur
við rúmgóður forsalur, en úr honum
er gengið inn i búningsklefana. Eru
þarna tíu búningsklefar fyrir karla,
auk sameiginlegs klefa, þar sem 35
manns geta haft fataskifti. Jafn-
Frh. á bls. U.