Fálkinn - 10.09.1943, Blaðsíða 6

G
F Á L K I N N
- LITLfi SfiQfiH -
(Gömul þjóSsaga) *
Langt inni í Rússlandi, skamt frá
Moskva, er lítið þorp og spölkorn
frá þorpinu er litill kofi. Þessi kofi
var í eyöi, því að gamli maðurinn,
sem átti liann, var dáinn og hafði
ekkert látið eftir sig nema kofann,
sem tæplega var 30 rúblna virði,
fáein trjehúsgögn og útskorna lielgi-
mynd, sem einhverntíma hefði verið
máluð, en timans töríh hafði nú að
mestu leyti unnið á þeirri málningu.
Gamli maðurinn ijet ekki eftir sig
neina erfðaskrá, og þótt yfirvöldin
auglýstu og óskuðu eftir að nákomn-
ir ættingjar gæfu sig fram, kom alt
fyrir ekki. Það voru ekki margir,
sem kærðu sig um að vera i ætt
við fátæklinga.
Loks kom ungur maður, Ivan að
nafni. Foreldrar hans voru bæði
dáin, og litla liúsið sem þau liöfðu
átt, var br.unnið til ösku. Ivan átti
því ekkert nema fötin, sem hann var
í og beitta exi. Hann fór á fund yf-
irvalda þorpsins og skýrði þeim frá
því, að hann hefði oft heyrt móð-
ur sína tala um, að hún væri skyld
gamla manninum í kofanum. Hann
kvaðst ekki geta sannað þetta, en
móðir sín hefði aldrei skrökvað
neinu og hefði sannarlega enga á-
stæðu haft til að skrökva þessu frem-
ur en öðru.
Þar sem þessi ungi maður virfist
vera lieiðarlegur í alla staði og
ekki líklegur til að ljúga visvitandi
leyfði amtmaðurinu honum að setj-
ast að í kofanum og telja hann hjcð-
an i frá sem sina eign.
Ivan varð mjög glaður yfir að fá
þannig þak yfir höfuðið og fanst
það vera móður sinni sálugu að
þakka. Ilún hafði verið vönduð og
heiðvirð kona, scm gerði sjer alt
far um að ala son sinn upp í guðs-
ótta og innræta honum alt hið besta
sem hún þekti. Honum fanst þessi
óvænta hepni vera fyrirbænum henn
ar að þakka, og hann lofaði henni
því í hjarta sínu að hann skyldi alt
* af halda það i heiðri, sem hún hafði
kent honum.
Svo fór Ivan að búa um sig í
nýja bústaðnum. Eftir landsvenju
hneigði hann sig djúpt og níeð mik-
illi lotningu fyrir gömlu helgimynd-
inni og raðaði gömlu trjehúsgögn-
unum eftir því sem honum fanst
best við eiga. Þessar eigur hans
voru litlar og fátæklegar, en heimili
var hann ])ó búinn að eignast og ef
hann yrði duglegur að vinna, myndi
hann með timanum geta aukið það
að þægindum.
Honum leið ágætlega um sumarið.
Gömlu helgimyndinni og Ivan kom
ágætlega saman í gamla hreysinu.
Kvölds og morgna hneigði Ivan sig
með lotningu fyrir myndinni, og ef
hann átti nokkurn eyri afgangs í
vikulokin var hann vanur að kaupa
annað hvort blóm til þess að skreyta
myndina með eða kerti, sem hann
ljet loga á fyrir framan hana.
En svo kom veturinn.
Það var harður vetur, harðari og
kaldari en elstu menn mundu eftir.
Eina nóttina snjóaði svo mikið að
kofinn hans Ivans fór nærri þvi í
kaf og snjóþyngslin voru svo mikil
að það var ekki viðlit að opna hurð-
ina til þess að komast út.
Brennið, sem liann hafði safnað
til vetrarins var búið, og hann varð
að taka eina stólinn, sem til var og
brenna honum. Borðið og rúmið fóru
sömu leiðina. En úti hjelt áfram að
snjóa og kuldinn varð sífelt bitrari.
Hvað átti hann að gera? Hann leit-
aði í kofanum eftir einhverju elds-
neyti, en það var ekki til, alls ekkert
sem hann gat brent, nema gamla trje-
likneskið. Hann liorfði lengi á það.
Hvað átti hann að gera? Freistingin
var mikil. Það var svo hræðilega
kalt. Hann tók exina, gekk að mynd-
inni, hneigði sig þrisvar sinnum
og signdi sig. Svo sagði hann lágt:
„Heilagi St. Nikulás eða St. Georg
eða hver sem þú ert Þú hlýtur að
sjá í live mikilli neyð vesalings Ivan
er staddur. Hann er lokaður úti frá
umheiminum. Kuldinn er liræðileg-
ur og bráðum hefir hann engan mat.
Hungurdauðinn er yfirvofandi og
síðustu stundir lífs síns mun hann
kveljast af kulda.. Enginn getur
hjálpað honum til að lengja lífs-
stundirnar. Þú veist að jeg segi alll
af satt, og nú segi jeg þjer að jeg
kvelst af því að þurfa að gera það,
sem jeg ætla nú að gera. Við höfum
búið hjer í kofanum i sátt og sam-
lyndi, og jeg hefi reynt að sýna þjer
þá virðingu, sem mín fátæklegu kjör
hafa leyft mjer. En nú, ó, liorfðu
elcki svona raunalega á mig; fyrir-
gefðu mjer — en það getur ekki
orðið öðru vísi.“
Nú tók hann exina og sneri sjer
undan á meðan; hún klauf vin hans
i herðar niður. Þegar líkneskið fjell
niður heyrðist livelt málmhljóð. Ivan
þorði varla að gá hverju þetta sætti,
en loks tók liann þó kjark i sig, og
hvað sá hann þá? Undir líkneskinu
var gólfið þakið gulli og silfri. Gaml-
ir dúkatar og rúblur lágu eins og
liráviði á gólfinu og úl úr líkneskinu
runnu rúblur og dúkatar, eins og
glitrandi vatnsfall.
Ivan stóð sem steini lostinn: „Hver
skyldi trúa þessu!“ hrópaði liann
loks. „Hvílikur dýrgripur. Þetta hef-
ir þú geymt lianda mjer, en þig
skal aldrei iðra þess. Jeg skal gera
alt sem jeg get fyrir þig og láta Ijós
loga við fótskör þína á meðan jeg
lifi.“
Síðan kysti hann hendur og fæt-
ur velgjörðarmanns sins og hjó svo
stykki úr hnjenu, til þess að brenna.
Alla nóttina sat hann og virti fyr-
ir sjer eign sína og hugsaði um að
það voru ættingjar móður hans, sem
höfðu átt kofann og lionum fanst
þetla alt vera gjöf frá henni, dýr-
lingurinn hafði aðeins geymt það
fyrir hana. ,
Um morguninn breyttist veðrið.
Hlákan leysti snjóinn upp innan
skams og inngangurinn í kofann
varð fær. Ivan, sem nú var auðugur
maður gat farið út til þess að leita
að hlýrri samastað.
Sá sem hefir nóga peninga, getur
altaf komið sjer áfram í Rússlandi,
og það getur hann í raun og veru
allsstaðar í heiminum. Ivan keypti
dálitla landsspildu, giftist og eignað-
ist mörg börn. Hann kendi þeim að
vinna kappsamlega, segja ávalt sann-
leikann og vera þakklát gamla likn-
eskinu. Það var ávalt haft á besta
stað heimilisins og dag og nótt
SUNLIGHT - NOTENDUR-
HJER ER RÁÐ TIL ÞESS AÐ LÁTA
Sunlight Sápuna
YÐAR ENDAST
TVÖFALT LENGUR
í stað þess að löðra allan
þvottinn yðar i sápu, eins
og þjer gerið venjulega,
þá strjúkið sápustykkinu
aðeins um óhreinu blettina.
Við það inyndast nægilegt sápulöður til að þvo allt
stykkið, án þess að bæta við meiri sápu. A þann hátt
sparið þjer helminginn af sápunni, sern þjer notið
venjulega. Og fataplögg,
sem þvegin eru úr Sun-
light sápu, endast lengur
vegna þess að hinir við-
kvæmu þræðir verða ekki
fyrir sliti af hörðu nuddi.
Þessar tvær myndir sýna
yður hverning Sunlight
ver fatnaðinn vðar og
sparar yður á þann liátt
peninga.
Stcekkuö Ijósmynd. af pvotti
— jjji|ggj
ÞVF-GNUM OR ÞVEGNUM
ÓDYKRl. ÚR
VONDRlSÁPU SUNLIGHT
\ flcióing rangrar
þvo.t tanóf o róar.
creftió skoint,
þræóirnir slittnr.
l ullkorain afleióing
Sunlight-þvottar.
Ljorcftiö sem nýtt.
þráöurinn óskemdur.
SUNLIGHT
sparar vinnu KH Ikjl
sparar peninga 9hb
X-S 1349/5-151 L£rL7Mmml(!i,jsl.-
Notið einusinni
Ozolo
furunálaolíu í
baðið - og þjer
aukið líðan og
heilnæmi yðar
stórlega.
Ozolo
jregst engum.
Heildsölubirgðir:
Agnar NorðfjörS & Co. h.f.
Sími 3183.
brunnu kertaljós á fótskör þess. Ivan
tók það loforð af börnunum sínum
að svo lengi sem eitthvert þeirra
lifði skyldu þau aldrei gleyma gamla
likneskinu nje setja það til hliðar.
Hann lauk áminningum sinum með
þessum orðum:
„Munið að því eigum við alla vel-
gengni okkar að þakka.“
Hulda S. Helgadóttir
þýddi.
Pjetur: — Eiga menn heima í
tunglinu, pápi.
Faðirinn: — Sumir álíta það.
Pjetur: — Og fæðast þeir þá í
hvert skifti, sem nýtt tungl kemur?
— Þegar jeg sje andlilið á yður
get jeg aldrei varist því að hugsa
til eins frægasta visindamanns heims
ins og kenninga hans! *
— Þetta eru nú gullhamrar. Hver
er þessi vísindamaður?
— Darwin — sá sem sagði, að
mennirnir væru kómnir af öpum.
— Þjer viljið að telpan yðar sje
skírð Klarínetta? Það finst mjer
skrítið nafn.
— Já, en nú skal jeg segja yður
hvernig á þessu stendur, preslur.
Föðursystir Iiennar heitir Klara og
móðursystir hennar Netta, svo að
mig langar lil að láta barnið heita
eftir þeim báðum.
Heildsölubirgðir:
Laitozone
jaðmjólk
mýkir vatnið
og gefur yður
mjúka og
sterka húð.
Agnar Norðfjörð & Co. h.f.
Sími 3183.