Fálkinn - 06.09.1946, Blaðsíða 12
12
PÁLKINN
Övre Richter Frich: 17
Þöglu börnin frá Úral
III. hluti: Hetjan frá Tsjeluskin
Félagarnir þóttust vita, að eittlivað slys
heí'ði orðið á loftskeytastöðinni. Samband-
ið við umheiminn var rofið. Þeir þrifn
skólflur sinar og önnur tæki, sem undir
venjulegum kringumstæðum voru notuð
til þess að vei-jast snjónum, en bylurinn
var svo mikill, að þeir gátu ekkert aðhafst.
Þeir máttu þakka fyrir að geta fengið
sæmilegt loft inn til sín, með því að bora
löngum prikum gegnum skaflana.
Svo liðu tímarnir — dagarnir. ... Með
nokkru millibili reyndu þeir að ryðja sér
braut gegnum margra metra liáa fönnina.
En það kom ekki að neinu gagni meðan
bylurinn Iiéll áfram.
Þeir félagar böfðu lifað heimskautavet-
urinn af. Það-var Schmidt próféssor sjálf-
ur, sem liafði þjálfað þá. En aldrei liöfðu
þeir lifað annað eins fárviðri og þetta
marsveður. Visirinn á loftvoginni liafði
nálgast þann hættulega stað, sem táknar
fellibyl. Og þar stóð liann dag eftir dag.
Enn einn morguninn féll skíma frá kerti
á loftvogina. Hún hafði liækkað um fimm
strik.
Maðurinn, sem hélt á kertinu í skjálf-
andi hendi missti það og rak upp öskur.
— Heilagur Andreas veri lofaður! hróp-
aði hann og fór að þreifa eftir krossmarki
undir peysunni sinni.... loftvogin stígur
.... Okkur er borgið. Fram með skófl-
urnar, piltar!
Og nú réðust moldvörpurnar fjórar á
skúrinn, sem hafði lokað þá inni, og eftir
nokkra klukkutíma störðu stjörnurnar
mildum og vinalegum augum á andlitin á
þeim, löðrandi af svita. Eskimóarnir sem
höfðu bjálpað þeim við snjómoksturinn,
geltu og létu eins og vitlausir. Þeir góndu
allir í norður, þar sem blýgrátt þokulag
var á loftinu og sýndi hvaða leið óveðrið
bafði farið. Fárviðrið var á fíótta til Norð-
urpólsins, til þess að finna þar ný fórnar-
löinb, en norðurljóísin sendu brakandi
leiftur á eftir hinum flýjandi óvini.
— Við verðum að ná í loftskeytamann-
inn, sagði hái skeggjaði maðurinn, sem var
ráðsmaður þarna á stöðinni.
Loftnetsmastrið er brotið, brópaði ann-
ar.
— Og ekkert Ijós á vitanum! sagði
veðurfræðingurinn. . . . Eg þekki ekki eyj-
una aftur.
— Við verðum að ná í Miller sem fyrst,
sagði sá skeggjaði.... Hann verður að
senda skýrslu um hvað gerst hefir. Við
verðum að koma upp öðru minna loft-
neti. . . .
Mennirnir fjórir ldofuðu snjóinn áleið-
is þangað, sem sjá mátti móta fyrir loft-
skeytastöðinni eins og ofurlitinn hól í
skaflinum. Þeir sáu brátt að loftskeyta-
mastrið liafði fallið á þakið á kofanum.
Þeir grófu, þeir kölluðu og hrópuðu....
Miller! Miller-----heyrirðu til oltk-
ar?
En ekkert liljóð lieyrðist á móti. Loft-
skeylamaðurinn hafði ekkert að segja
þeim. Og aðstoðarmaður lians ekki lield-
ur.
Eftir langa mæðu komust þeir niður að
veggnum á kofanum og brotnu bárujárns-
þakinu.
Gegnum rifu á bældu þakinu sáu þeir
við skímu af ljóskerinu tvo menn, sem
sátu álútir yfir tækjunum sínum. Andlit-
ið á manninum liafði brolnað undan stál-
stöng á mastrinu.
En loftskeytamaðurinn, liinn frægi Mill-
er, bafði marist undir sjálfu þakinu. —
Hlustarlijálmurinn var á höfðinu á honum
og grönn, hvít liönd teygði sig fram að
símritunartækinu. Eins og þessi lirausti
maður hefði verið að senda frain í and-
látið:
S.O.S. — Save our Souls!
Ysta eyjan.
EÐAN stöðvarmennirnir vorn í óða
önn að grafa upp allt það, sem
ffirviðrið hafði fært úr lagi, og
kveiktu á Ijósvitanum svo að hann leiftr-
a.ði nú ekki síður en norðurljósin, sigldi
flugvélin mikla norður á bóginn yfir ís-
hafinu. Hraðinn var nú 400 ldlómetrar á
klukkustund, og nú var ekki bættuvon úr
neinni átt.
Kuldinn fór nokkuð vaxandi, en ]iað
var stjörnubjart veður og dálítill bjarmi
af degi um morguninn. Vorið var á leið-
inni norður, og liópar af fuglum sáust á
víð og dreif, á leið til þeirra slóða, sem
veturinn var að kveðja.
Mennirnir í flugvélinni liöfðu ekki feng-
ið blund i 40 klukkustundir. En ekki sást
þreytuvottur á nokkru af þeim andlitum
sem nú rýndu i sífellu norður yfir ís-
breiðurnar.
Grái vélfuglinn hafði íyrir löngu farið
framhjá Murmansk og Kolaskaga, liann
hafði kvatt meginlandið og stefndi nú inn
á þær slóðir, þar sem myrkrið ríkti yfir
jakahólum hvítu öræfanna.
Ekkerl hafði gerst lijá þeim síðan þeir
fengu kveðjuna frá loflvarnafallbyssun-
um. En stundum sáust í Ijósaskiftum Ijós-
rákir á himninum, sem sýndu að kastljós-
in á flugstöðvunum voru að skima eítir
þeim. Merki voru gefin með þessum geisl-
um.
— Merki um að nema staðar, sagði Jer-
mak og hló. Nú öskra þeir í allar útvarjis-
lilustir. En við höfum bómullarlagð í eyr-
unum. Það nær ekki nokkuri átt að stöðva
okkur fyrr en við sjáum friðarljósiu á
Rúðólfsey.
Sergej ballaði sér að kennara sínum.
— En ef vitinn þar logar ekki, sagði
hann og kveikti sér í vindlingi.
— Þá er ekki nokkur leið að rata á
staðinn, svaraði gamli maðurinn þurrlega.
En þessir loftvitar eru traustir. Þó ekki
sé nema einn maður lifandi á stöðinni,
þá liugsar liann fyrst og fremst um að
grafa snjóinn frá vitanum, liafi liann far-
ið í kaf. Þegar loftskeytin bila — og það
getur auðveldlega komið fyrir — þá er
loftvitinn einasta hjálparvonin. Eg liefi
aldrei lieyrt þess getið, að lampar dr.
Dahléns hafi brugðist. Þeir leiftra örugg-
ir á ströndum Kamlsjatka og alla leið
suður á rifin í Magliellanssundi. Sjófarend-
ur og flugmenn — altir mæna þeir eftir
sænska auganu. En sjálfur er liann blind-
ur. Það er eitt af liinum undarlegu öfug-
mælum veraldarinnar. Sá sem skyggnist
of djúpt inn i leyndardóma ljóssins miss-
ir sjálfur sjónina.
— Ef loftskeytastöðin er í lagi þegar
við komum á Rúðólfsey, spurði Sergej, —
hvað verður þá?
Jermak yppti öxlum og leit rannsóknar-
augum á sörunauta sína, sem biðu
svarsins með eftirvæntingn.
— Við erum hér fjórir menn, sem verð-
um annaðhvort að duga eða drepast, sagði
hann eftir langa þögn. . . . Og' ég geri ráð
fyrir, að engan olckar langi til að taka við
skipunum frá öðrum en „Aviorkitika“. —
Skipun prófessorsins liggur hér fyrir fram-
an okkur. Hún er undirskrifuð af Glavsev-
maarputj. Og þar stendur svo skýrt að
ekki er um að villast: Moskva — Rúðólfsey
— Norðurpóllinn. Ekkert getur verið ljós-
ara. Og ef í harðbakka slær þá erum við
vel birgir af skotfærum. Eg vona að við
þurfum ekki á þeim að halda, en ef stöðv-
arstjórinn á RúðVdfsey neitar okkur um
aðgang að hráolíubirgðunum þá neyðumst
við til að bíta frá okkur. Eg' þekki ráðs-
manninn þar, hann Maljuchin. Duglegur
maður, en liúsbóndahollur og þrár. Ef hann
fengi skeyli frá Moskva mundi hann frem-
ur sprengja olíubirgðirnar í loft upp en
láta okkur fá einn einasta dropa.
Það lieyrðist lágl urr frá manninum við
slýrið. Sergej liafði beygt sig fram, þangað
sem stóri bakpokinn, sem faðir Önnu-Maríu
liafði átl, lá. Augnabliki síðar var stór
skammbyssa í hendinni á lionum. Hann leil
á hana eins og Iiann vildi gæla við hana
og skoðaði hana í krók og kring. Svo stakk
hann lienni í ytri vasann á sauðskinnsúlp-
unni sinni.
Hundurinn Tim, sem hafði blundað um
stund, opiíaði nú áugun. Hann liafði lieyrt
nafn, sem honum líkaði ekki og jafnframt
Iiafði liann séð glitra á blátt hlaupið á
skammbyssunni. Hann gelti.
Jermak teygði sig inn í opið að stýrisldef-
anum og klappaði liundinúm til að sefa
hann.
-— Þú verður að læra að stjórna þér, Tim,
sagði hann í gælutón. . Þú, alveg eins og
við. Eg veit að þú elskar ekki hann Malju-
chin. Eg geri ráð fyrir að hann liafi ein-
hverntíma sparkað í þig.
— Já, urraði hundurinn.
— Eg skil það. Og þú beisl liann auðvitað.