Fálkinn - 04.04.1947, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
HEIMSðKN HJÁ ÞÝSKA KRÓNPRINSINUM
og HJÁKONUNNI HANS
Fyrrverandi erfingi að þýska keisaradæminu - ná stofufangi Breta i
fíayern: Friedrich Withelm Victor Angust Ernst af Prússlandi.
Það lieyrist sjaldan minrist á
Frederilc Wilhelm Victor August
Ernst, fyrrv. lcrónprins Þjóð-
verja um þessar mundir, og það
má liann þakka sínum sæla fyr-
ir, því að ef nafn hans væri hátt
á baugi núna, mundi það ef-
lausi vera i sambandi við Niirn-
bergdóma og stríðsglæpi. Það
var sagt um eitt skeið, að krón-
prinsinn liafi haft hug á að ger-
ast samverkamaður Hitlers, en
liann ekk i k'ært sig um það,
heldur viljað sitja einn að ávöxt-
uriUm.
Krónprinsinn, sem einu sinni
var, er nú orðinn 64 ára. í end-
urminningum sinum segir liann
að þeir bræður hafi ekki áll
skemmtilega barnæsku. Þeim
þótti vænt um móður sína, en
keisarinn gaf sér aldrei tíma til
að skipta sér af þeim. Þegar
]æir voru með honum, var hann
allt annað en föðurlegur við ])á.
Eina barnið, sem honum virtist
þykja vænt um, var einkadótt-
irin, sem var næstyngst í liópn-
um. Uppeldi krónprinsins önn-
uðust ýmsir kennarar og þeir
voru milliliðir milli feðganna.
Keisarinn mun hafa verið áli:
lílið ánægður með soninn og
sonurinn með hann. Pilturinn
var ekta þýskur júnkari og i
meira lagi léttúðugur enda fóru
snemma að fara sögur af ýmsum
miður lirósverðum ævintýrum
lians. Hann var kornungur þeg-
ar því var fleygt að liann væri
í makki við söngkonuna Ger-
aldine Farrar, sem þá söng í
Berlinaróperunni. Krónprinsinn
var þá 20 ára. Hann reyndi ekki
að leyna brekum sínum. Þvert
á móti stærði hann sig af þeim,
því að hann hafði gaman af því
að vekja eftirtekt. Þegar hann
var að klappa fyrir ástmey sinni
í óperunni stóð hann jafnan á
fætur á meðan og teygði klapp-
andi bífurnar langt fram yfir
handrið stúkunnar, svo að allir
lilutu að taka eftir. Og þegar
þingtnaður einn livatti til að reka
Betlnnann-Hollweg, kanslara,
sem prinsinum var líka illa við,
úr embætti, þá lét krónprinsinn
ekki duga að klappa lieldur sló
sér á lær, svo að small í. Þjóð-
in þekkti aðeins krónprinsinn
sem frámunalega léttúðugan
mann og hálfgildings vandræða-
grip. Það vissi það lielsl um hann
að liann hafðist mestan liluta
vetrarins við í St. Moritz þar sem
alllaf var verið að taka myndir
af honum, og að liann var einn
af bestu pólóspilurum landsins,
ágadur riddari og mikið kvenna-
gull, ])ó tklci væri fríðleikanum
fyrir að iara.
Hinn 6. júní 1905 kvæntist
hann r<~ diu hertogadóttir frá
Mecklenburg, systur Alexandrínu
Danadrottningar. Eignuðust þau
sex börn, fjóra syni og' tvær dæt-
ur. Þegar I. heimsstyrjöldin hófst
1914 fór krónprinsinn þegar á
vígstöðvarnar sem foringi Dan-
ziger-húsaranna. Honum var
ýmist lýst sem flóni eða bófa i
rilöðum samherja, en sannleik
unnn var sá að liann var mjög
afhaldinn hjá her sínum, eklo
sist fyrir ýms hreystibrögð. og
hershöfðingjarnir töldu liann
mjög duglegan hermannn.
Ýmsir hafa kemlt krónprinsin-
um um árásina á Verdun, sem
kostaði um milljón manna lífið,
liann fékk uppnefnið ,.bros-
andi morðinginn fra Verd..m“.
Krónprinsinn liefii' mótmælt því
og segist bafa ráðið fra því að
gera árásina. Hann hafði þegar
eftir orustuna við Marne skrifað
keisaranum og beðið liann um
að semja frið þegar, þó að það
kostaði Þjóðverja Elsass.
Eftir uppgjöfina liaustið 1918
flýði krónprinsinn til Hollands
eins og faðir lians, og var kyrr-
settur á eynni Wieringen. Þar
bjó hann í 5 ár á gömlu prest-
selri og hundleiddist, Hinn 1.
des. 1918 afsalaði hann sér ríkis-
erfðum. En í nóv 1923 var nafn
lians á allra vörum. Krónprins-
inn hafði laumast burt frá Wier-
ingen þvert ofan í bann banda-
manna, og farið til Þýskalads
samkvæmt leyfi Gustavs Stre-
semans. Leyfið var bundið því
skilyrði að liann skyldi aldrei
skipta sér af liermálum eða
stjórnmálum. Þetta loforð liélt
hann i átta ár. Hann setfist að
á óðali sinu, Oels við Breslau
og liafði sig ekki i frammi. —
Smámsaman fór hann að sinna
íþróttum þeim, sem bann hafði
mestan áliuga á og sást nú
á öllum bilakappakstursmótum,
knattspyrnumótum og hnefaleik-
um. Allt gekk slysalaust meðan
hann hafði sig ekki í frammi,
en svo var það einu sinni á hjól-
reiðum i Sportpalast að liann
gat ekki setið á strák sínum.
Það var verið að heyja þolhlaup
og um nóttina var tilkynnt í
gjallarborn, að gamall áhuga-
maður frá Oels liefði lagt fram
500 marka aukaverðlaun handa
sigurvegaranum. Öllum varð lit-
ið lil slúkunnar, þar sem krón-
prinsinn sat. Heyrðust bravó-
liróp og klapp frá dýrustu sæt-
unum. Krónprinsinn stóð bros-
andi upp og hneigði sig og þakk-
aði, en þá kvað við píp og svei-
köll ofan af efstu pöllunum.
Fólkið þar bjó til bréfkúlur úr
skemmtiskrám sínum og þeytli
þeim í stúku krónprinsins og á-
Gerda Puhimann, leikkona, hjákona krónprinsins.