Fálkinn


Fálkinn - 13.06.1947, Qupperneq 9

Fálkinn - 13.06.1947, Qupperneq 9
FÁLKINN x 9 Eg stóð þarna og starði á eftir henni. Þarna hafði ég komist á snoðir um eitthvað af leyndarmáli heimilisins, sem lá svo þungt á vini mínum. Hversvegna var liún svona hrœdd við að syndin kæmi fyrir annarrá sjónir? Þegar ég sett- ist við bókina aftur gat ég ómögu- lega fest liugann Við hana. Þennan dag var eins og vinur minn „vaknaði“. Hann var eins og manneskja aftur, og nú liéldum við áfram samtalinu í sama formi og á skipinu. Hann sagði frá ýms- um smellnum atvikum - og sagði óvenjulega skemmtilega frá. Hann var eins og annar maður. Og samt fann ég að þetta var uppgerð, það var lmsbóndinn sem var að skcmmta gestinum. Hugur hans var allur einliversstaðar annarsstaðar. Hversvegna var hann svona? Hann hafði verið að lieiman í tvö ár en samt virtist liann alls ekki hafa gaman af að vera heima, lijá þess- ari yndislegu dóttur sinni. Eg gat ekki skilið það. En ég þorði ekki að stynja upp úr mér spurningun- um, sem lágu mér á vörum. Um kvöldið sátuin við fyrir fram- an arininn með glösin okkar, og störðum inn í logana en samtalið iiækkaði og lækkaði eins og þeir. Unga stúlkan spilaði fyrir okkur, þunglamalegt og angurblítt lag. - Gamii William sat i stólnum sínum og virtist blunda. Eg leit til vinar míns. Hann sat eins og slytti í stólnum, eins og lagið hefði fjötrað liann. Hvaða lag var þetta, sem hún lék? Hafði ég heyrt þessa djúpu tóna fyrr. Þeir komu líðandi eins og lygn móða og fylltu mig sársaukakennd. Vanga- svipur stúlkunnar var svo alvar- tegur og fastur, þarna sem hún sat. Upplifði hún eitthvað í þessu lagi? Hún hætti snögglega, eins og klippt væri á streng. Eins og hníf- ur hefði skorið tónana sundur. Augnablik sat hún með hendurnar máttíáusar í fanginu, starði á hljóð- færið eins og það væri einhver ó- vættur. Svo hljóp hún og livarf eins og vindblær. Logarnir á arninum liækkuðu og dvínuðu. John Scorby hreyfði livorki legg né lið, eins og hann liefði ekki tekið eftir neinu. En svo stóð hann upp, lagði frá sér pjpuna, og ég heyrði að hann dró þungt andann um leið og hann fór út á eftir dótt- ur sinni. Um nóttina gerði ofsaveður. Eg lá og hlustaði á ömurlegan vælinn í vindinum, hvernig þær hækkuðu og dvínuðu á víxl, hlustaði á drauga- legt liljóðið. En það var ekki storm- urinn, sem hélt fyrir mér vöku. Iíg hugsaði til ungu stúlkunnar nú meir en nokkru sinni áður, til föð- ur Iiennar. - Þetta kynjaliús hafði lagt mig í læðing. Eg' fann að ég varð að komast að sannindum um j>etta. Þetta fólk var ekki aðeins vansælt, það var eitthvað meira, eitthvað miklu verra. Af liverju hafði Scorby boðið mér hingað? Hann hlaut þó að hafa vitað hvernig á- statt var á Clayton House, og þess- vegna ekki kæra sig um að draga þangað ókunnugt fólk. Eða - liafði liann vonað, að ein- hver breyting liefði orðið meðan hann var burlu? Kannske liafði hann haldið, að það mundi geta valdið einliverri breytingu ef gest- ur kæmi á heimilið? Gegnum þessi margvíslegu hljóð i og utan hússins heyrðist enn eitt: fótatak í dimmum stiganum, sem færðist nær, þungt og silalegt. Eg þekkti þetta fótatak. Það var "Willi- am gamli. Eg fór að hugsa um hvað hann væri að fara, á þessum tíma sólarhringsins. Fótatakið færð- ist nær, það var óhugnanlegt, gat gert hann hræddan. Hvert ætlaði hann? Svaf hann ekki á neðri hæð- inni? Löngu áður en hann barði á dyr var mér Ijóst hvert liann ætlaði. Eg var að liugsa um að fara fram úr, en það var eins og ég væri hrædd- ur við herbergið, í þessu kolamyrkri. Nú barði hann aftur og ég lieyrði gamla, hása röddina: — Opnið þér! Eg hleypti mér i sloppinn og flýtti mér til dyra. Hann stóð fyrir utan með kerti í hendinni, ljósið féll á andlitið á honum, sem var bleikt og óhugnanlegt. — Hvað var það, William? Er eitthvað að? — Lofið þér mér að koma inn. Eg vék til liliðar og hann kom inn. Hann nam staðar fyrir innan dyrnar, lyfti liendinni með kertinu og leit kringum sig. Augun voru það eina, sem lífsmark var með í þessu andliti. — Herbergið liennar, sagði hann. — Herbergið hennar sjálfrar! Hann staulaðist við stafinn inn gólfið og ég lét aftur dyrnar. Hann setti frá sér kertið og hlammaði sér niður í stól. Nú var það ég, sem liann einblindi á. — Farið þér upp i, sagði hann. — Það er kalt hérna. Eg kaus lieldur að setjast beint á móti lionum. Hver var tilgangur hans með þessari næturheimsókn? Úti gnauðaði vindurinn. Einhvers- staðar slóst gluggi á lijörunum. Eg beið, vildi láta hann verða fyrri til að segja eitthvað. Hann sat með hálflokuð augun ög flýtti sér ekkert. Loks tók hann til máls aftur, í saina semingstón- inum og áður: — Það er cins og ilmurinn sé hér ennþá, eins og það sé stutt síðan hún var hérna. Takið þér ekki eftir því. Þessi mildi ilmur. . Hann opnaði augun, horfði á mig. Honum skildist að ég áttaði mig ekki fyllilega á hvað hann var að segja. — Fyrirgefið gömlum og ærum karli, sem hjalar svo undarlega. Okkur eru hlutirnir annars virði, okkur sem lifum í endurminning- unni. Eg skil yður, þér eruð hissa á mér, er ekki svo. Og á þessu húsi? Svo fór liann aftur að hugsa. — Allt þetta hús er gagnsýrt af henni. Maður verður hennar var allsstaðar. Það er eins og sál henn- ar hafi orðið eftir hérna. Hver hlutur hefir eitthvað frá henni að segja, manni finnst endilega að hún sé hérna. — Þér hafið tekið eftir ungu stúlkunni? Svona var hún móðir liennar líka, eins og viðkvæm ný- útsprungin rós. — Já, hún er dáin. Hún dó á sama liátt og rósin deyr ef hún er flutt út í eyðimörk. Það er eins og að gera uppreisn gegn náttúru- lögmálinu.... Hann tólc sig á, eins og hann yrði að muna að byrja á byrjun- inni: — Það var liræðilegur mis- skilningur að fara með hana hing- að. Hún gat ekki lifað liér úti á heiðunum, þoldi ekki þessa auðn, þokuna eða stormana. Það var misskilningur að hann skyldi giftast lienni, ég hefi alltaf áfellst hann fyrir það. En liann tilbað liana, elskaði hana takmarkalaust. Kannske liefir liún elskað hann líka, í fyrst- unni. En að endingu held ég að hún liafi hatað hann. Eg talaði oft um það við liann. Réð honum til að lilusta á orð hennar. En liann var ósveigjanlegur. Gat ómögulega skilið að hún gæti ekki unað sér og látið sér líða vel þarna á hans eigin heimili. Svo kom að því að Margaret litla fæddist. Eg man þá daga. Hann var í vimu af eftirvænt- ingu. Hún var mjög veik, ég held að lnin hafi beinlínis verið i dauð- ans kverkum. Henni batnaði ekki þegar þetta var afstaðið, það var eins og lienni væri fyrirmunað að vera liress. Þeir sendu liana suður, minna mátti ekki gagn gera. Um þessar mundir var hann alls ekki mönnum sinnandi. Hann þráði hana sí og æ. En þegar hún kom varð engin breyting. Hún var ekki al- bata, aldrei fékk hún kraftana til- baka. Síðasta árið sem liún lifði hlýtur að hafa verið lienni hræðilegt Hún bað ekki um að lofa sér að fara burt, kannske hefir lnin séð að það þýddi ekki. Eg var sá eini, sem hélt þessu að honum, ég grát- bændi hann um það. En augu lians voru lokuð. Hann sá ekki hvernig hún visnaði. Og samt elskaði liann hana. Það er þetta, sem ég hefi aldrei getað skilið. Hún dó áður en Margaret varð eins árs. Dó eins og þegar blóm visnar. Eg veit livers- vegna hún dó. Eg veit hver drap liana, en enginn dómstóll mundi dæma hann. Eg veit að hann rak hana út í dauðann. — Hversvegna var ég að hlusta á þessa frásögn, og með svo dæma- lausri eftirvæntingu? Var það vegna þcss að ég hafði kvalið mig til þess undanfarna daga, að komast að því sanna i málinu? Allt í einu stóð liann upp, tók stjakann og bjó sig til að fara. — Mér fannst rétt að þér vissuð þetta. Eg liefi lesið úr andlitinu á yður, skilið hve forviða þér liafið verið. Hann gekk til dyra og tók í lás- inn. — Þér ættuð að fara í rúmið aftur. Það er súgur liérna í hús- inu. Hann fór án þess að bjóða góða nótt og lokaði ekki á eftir sér. Eg varð að fara og loka dyrunum á eftir honum. Hann var kominn fram að stiganum þegar ég leit út á ganginn. Staulaðist áfram við stafinn, nieð stjakann í hinni liend- inni. Allt í einu steyptist hann á hrannnana. Reyndi að ná i eitthvað til að lialda sér í, svo lieyrðist skruðningurinn, er liann valt niður stigann. Við komum að honum eins og lirúgaldi fyrir neðan stigann. Hann var dauður. Við lögðum gamla manninn inn í herbergið hans og létum loga á kerti þar inni. John Scorby starði á mig. — Mér þykir leitt, að ég skuli hafa orðið til þess að þér lentuð í þessu. Eg hefði ekki átt að bjóða yður liingað. — Þér vitið að ég drap liann sagði hann lágt, svo að orðin lieyrðust varla. — Þegar liann var inni hjá yður — sagði hann yður frá kon- unni minni. — Já. — Máske hafði hann rétt fyrir sér þegar hann sagði, að ég hefði knúið hana út í dauðann. Eg hefði átt að geta skilið, hve erfitt það var fyrir liana að lifa liérna. En guð er vitni mitt um það að ég elsk- aði liana. Eg vonaði að allt mundi ganga betur þegar hún færi að venjast staðháttunum. Hún gat það ekki. En það var ekki þessvegna sem hún dó. Hún náði aldrei kröft- um eftir að liún hafði átt barnið, og það vaT lömun, sem varð henni að aldurtila. Og samt — ég hefi iðrast þess á hverjum degi að ég varð ekki við óslc henar og fór alfarinn héðan með hana. Hann lagði frá sér pípuna og studdi höndunum undir höfuðið. Eg vissi að ég fann til með þess- um manni. — Eg er ekki að segja yður frá þessu til að réttlæta mig. Á hverri stundu dagsins fann ég að augu hans hvíldu á mér. Eg fór í langferðir, en hann elti mig í huganum, með bréfunum sínum. Og þegar ég kom heim byrjaði sama sagan á ný, en aðeins verri en áður. Hann reyndi með öllu móti að gera mér Hfið óbærilegt. Svona hefir það verið í tuttugu ár. — Eg fór að fjarlægja allt það, sem minnti á liana, svo miklu gat hann áorkað. Eg sagði William þetta en hann sat við sinn keip, liélt álcærunni áfram. Með þegjandi samþykki okkar beggja höfðum við lialdið Margaret utan við þetta, er hún fór að þroskast. Hún veit ekki um mikið af þvi, sem hvílt hefir yfir þessu heimili alla ævi liennar. Hann þagnaði aftur. Það var eins og það væri þrekraun fyrir íiann að halda áfram. — Eg liélt að það yrði einhver breyting þegar ég kæmi heim í þetta sinn. í bréfunum frá gamla manninum hafði ég tekið eftir ýmsu sem benti á það. En þessir dagar hafa orðið það sama upp aftur. Hann hafði víst lieitstrengt að pína mig til dauða, meðan nokkur lífsneisti var i honum. Eg gat ekki afborið þetta leng- ur. Eg sá að þetta varð að breyt- ast. Verknaður minn hefir ekki verið mér fyllilega ljós, að minnsta kosti ekki fyrr en i kvöld, þegar ég lieyrði fótatakið í ganginum. Hann vildi ef til vill flækja yður i málið líka. Eg liefi kannske verið brjálaður nokkur augnablik, þér megið halda það ef þér viljið. Eg hljóp fram og tók eitt þrepið út stiganum. Það var laust og auð- velt að ná því. Eg vissi að hjartað í lionum var svo veikt, að hann mundi ekki þola fallið. í þetta skipti mun dómstóll geta dæmt mig. Það er ekki ég sjálfur, scm ég er að hugsa um. Það er hún, sem ég hugsa um, Margret. Guð gefi að henni verði hlíft við þessu. Framhald á bls. 11.

x

Fálkinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fálkinn
https://timarit.is/publication/351

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.