Fálkinn - 15.04.1949, Side 13

FÁLKINN
13
Jan Loon var í þann veginn að óska hon-
um til hamingju með þá viturlegu ákvörð-
un er þeir óku upp að brautarstöðinni.
Gregory gaf bílstjóranum góðan vindil og
fór svo með Loon að farmiðasölunni. Með-
an korpórállinn var að láta stimpla farar-
leyfið stóð Gregory lijá honum og horfði
athugull á mannfjöldann í kring.
Hann hafði ástæðu til að vera eftirvænt-
ingarfullur. Ef eitthvað skeði næstu tíu
mínúturnar sem hindraði framkvæmd á-
ætlunarinnar væri öll flóttaáætlunin farin
í hundana. Þessvegna létti honum er hann
heyrði sagt bak við sig:
— Er það sem mér sýnist — er þetta
ekki herra Heckt?
Hann leit við og gat rétt brosað til
fornvinar síns Rudd áður en korpórállinn
leit til þeirra.
— Sæll vertu, Rudd, sagði Gregory og
rétti fram höndina. Gaman að sjá þig eftir
öll þessi ár! Það er svo að sjá sem þér
hafi liðið vel!
Rudd var eins og nýr maður. Hann var
i einum af bláu fötunum af Gregory, í
fallegri skyrtu og með hálsbindi, flóka-
hatt og fína skó — allt úr klæðaskápum
Gregorys. Fötin voru að vísu ekki eins og
sniðin á liann, en gæðin og frágangurinn
l)árú þess volt að þarna var ríkur Eng-
lendingur.
Gregorv sneri sér að Jan Loon og kall-
aði glaður: - Þetta var skrítin tilviljun!
Koipóráll, komdu og heilsaðu gömlum
kunningja. Við Rudd unnum saman þeg-
ar ég var í Englandi fyrir tíu árum.
Já, einmitt, sagði Rudd brosandi.
Herra Heckt var húshóndi minn, og ágæt-
ur húsbóndi þótt þýskur væri. Já, afsakið
orðalagið.
Gleður mig. En er það ekki svo að
þér ætlið að sýna honum í dag að þér
séuð Englendingur?
— Ha! Er það satt? Rudd góndi. Hvers
vegna er hann þá i þýskum herklæðum?
Og hvað er hann eiginlega að gera hérna?
— Eg er livorttveggja, sagði Gregory.
Fæddur Englendingur, en liefi átt heima í
Þýskalandi lengst af ævinni. En ég hefi
alltaf haft samúð með Englendingum og
þessvegna á ég nú að fara í ensku fanga-
búðirnar i Groningen.
— Er það? Ja, þegar þér segið það þá
man ég að þér sögðuð mér einu sinni að
þér ættuð skyldmenni i Englandi.
— Ert þú ennþá á gamla staðnum? spurði
Gregory.
— Það er nú eitthvað annað. Eg fór það-
an 1931. Frændi minn arfleiddi mig að
svolítilli fúlgu og þá byrjaði ég upp á eigin
spýtur. Og það liefir ekki gengið sem verst.
Þegar maður hefir peningana þá er hægt
að græða, ef maður veit hvernig á að fara
að því. Með hvaða lest ætlið þið að fara?
— Við förum með lest til Arnhem lclukk-
an átján og skiptum um lest þar, sagði
Jan Loon.
— Sömu lestinni og ég, sagði Rudd.
Heyrið þið, við eigum tíu mínútur eftir.
Við skulum koma og fá okkur hjarta-
styrkingu, sagði Rudd.
— Eg skil yður ekki, sagði korpórállinn.
— í staupinu, skiljið þér, til að styrkja
sig á.
— Það vil ég gjarnan upp á gamlan
kunningsskap, sagði Gregory. Ef Jan Loon
hefir ekki á móti því að dreklca ölglas
með okkur.
— Öl! sagði Jan Loon. Líkar ykkur hol-
lenskt öl. Mér líkar það vel en maður
verður bara svo digur af þvi. Og því digr-
ari sem ég verð því meira öl drelck ég.
Hann hló dátl og barði á magann á sér.
Þeir fóru að veitingaborðinu og drukku
ölið og Gregory og Rudd töluðu saman
um gamla daga, er þeir höfðu, að þvi er
þeir létu, verið hjá sama fyrirtækinu. Þeg-
ar þeir komu út á stéttina kom burðar-
maður til Rudds. Hann bar höndina upp
að húfunni og vísaði honum á I. flokks
reykingavagn, sem liann hafði látið far-
angur hans inn í. Jan Loon ætlaði að
halda áfram stéltina en Rudd stöðvaði
liann.
— Hvert ætlið þér? Gelum við ekki ver-
ið saman i bróðerni?
Korpórállinn sýndi farmiðann. — Eg og
fanginn erum á derde klasse, sagði hann.
— IJa, sagði Fmdd gramur. Á þessum
grjóthörðu trébekkjum? Nei, ekki í þetta
sinn. Kemur ekki til mála. Eg borga mis-
muninn!
— Það er fallega boðið, sagði Gregory.
— Minnist þér ekki á það, herra Heckt.
Þér gerðuð mér svo margan greiðann þeg-
ar við unnum saman, og heldri manni
eins og yður lilýtur að þykja súrt í brotið
að vera fangi og vanta öll þægindi.
Hann benli með svo miklum mynduð-
leik að Gregory varð steinhissa og kallaði
á umsjónarmann og rétti honum nolckra
seðla. Það virtist sem honum fyndist sjálf-
sagt að korpórállinn segði ekkert við þessu,
Jan Loon amaðist síður en svo við því að
ferðast „þægilega“ úr þvi að Englending-
urinn vildi borga brúsann, og þýddi það
sem Rudd sagði íyrir umsjónarmanninn.
Rudd ljorgaði mismuninn á farmiðunum
og svo fóru þeir allir þrír inn í vagninn
og lestin rann af stað nokkrum mínútum
síðar.
Ferðin frá Nijmegen til Arnhem var ör-
stutt og tók ekki nema 20 minútur rúm-
VESTMANNAEYJAR.
Frh. af bls. 5.
daunillt hér fyrrum, nema það
væri því betur hreinsað, en nú
kemur það ekki á markaðinn,
því að bannað er að drepa fýl-
inn —- þó elcki af vægð við liann
heldur vegna þess að fólk get-
ur tekið sjúkdóm af honum.
Svartfuglinn er snaraður í bjarg
inu og í júní er sigið til eggja
hans, en eggjatekjan er nú orð-
in miklu minni en var.
Hvílíkt búsílag fuglatekjan
hefir verið fyrrum, má marka
af því að árið 1856 voru drepn-
ir 331.000 lundar í Eyjum. Þá
mun íbúatalan hafa verið ein-
hversstaðar á 4. hundraði og
hafa því komið yfir þúsund
fuglar á livert mannsbarn, svo
að liver munnur hefir orðið að
éta 3 lunda á dag, ef Eyjamenn
hefðu verið einir um að torga
veiðinni! Nú er fuglatekjan
marfalt minni, t. d. veiddust
20.000 lundar og 900 súlur árið
1940. Það dró mikið úr lunda-
veiðinni þegar hætt var að nota
netin, og eins þegar veiðitím-
inn var styttur í fjórar vikur
1895.
Þeir sem koma við í Eyjum
með strandferðaskipi eða i ut-
ansiglingu muna sjaldnast önn-
ur nöfn eftir komuna en Ysta-
ldett, Heimaklett, Helgafell,
Bjarnarey og Elliðaey. En það
munu fáir staðir á landi hér,
sem eru jafn ríkir að nöfnum
og Vestmannaeyjar. Berg og
snasir, yíkur og skvompur eiga
sín nöfn og sögu og byggðin
var þétt og þurfti á mörgum ör-
nefnum að halda.
Og í veiðiferðum í úteyjar og
skcr mynduðust nöfn og ör-
nefni, og allir sjófarendur þurfa
að setja á sig mikið af miðum
og vita hvað það heitir, sem
miðað er við. Dr. Þorlceli Jó-
hannessyni hefir því orðið vel
til fanga er hann fór að kynna
sér örnefnin í Veslmannaeyj-
um. Sigfús Johnsen bæjarfógeti
sem er manna fróðastur um
sögu Vestmannaeyja og hefir
lagt sérstaka rækt við hana,
hefir einhverntíma rakið fyr-
ir mér örnefnin á mjög tak-
mörkuðu svæði, en þau voru
svo mörg að líkast var og
fuglabreiða flvgi úr bjargi!
Það er fróðleg ferð sem Jó-
hann Gunnar fer með lesand-
ann um úteyjarnar og „með
löndum“ í Heimaey. Ilann byrj-
ar suðvcstast, við Eindrang en
rekur svo þrídrangana (sem að
visu eru l'jórir) og stefnir siðan
á syðsta íslenska blettinn á jörð-
inni, sem heitir Geirfuglasker,
en þaðan í skerin, sem kennd
eru við Hunda, Þúfu, Geldinga
og Súlur og er það síðasta
merkast. Eg liefi ávallt haldið
að Súlnasker liéti í höfuðið á
súlunni, sem verpir þar, en höf.
segir að nafnið slafi af því, að
skerið standi á súlum, og er þv.í
súla bæði „undir og ofan á“.
Skerið er nfl. sundurgrafið af
hinum furðulegustu sjávarliell-
um, sem eru svo furðulegir að
ástæða væri til að fara til Eyja
þó að þar væri ekkert annað
að skoða, því að þarna er hægt
að fara á báti gegnum skerið
á tveim stöðum. En þó eru liell-
ar þessir ekki eins merkilegir
og hinn frægi Klettahellir í Ysta-
kletti eða Kafhellir i Hænu. Og
skammt norðaustur af Súlna-
skeri er Hellisey, með skútun-
um mildu, sem nefndir eru
Stórhellar, sem eru aðeins um
800 metra undan „meginland-
inu.‘* Fyrir veslan hana eru Als-
ey og Brandur og eru þá taldar
allar helstu eyjar sunnan og
vestan Heimalandsins, en vest-
ur af Ileimaey nyi’st eru Smá-
eyjai-nar svonefndu (Hani,
Hæna, Hrauney, Grasleysa o.
fl.). En þær eyjarnar sem flest-
um eru kunnar, Bjai’narey og
Elliðaey eru austur af Heimaev;
Bjarnarey í há-austur og Elliða-
ey nokkru norðar. Hún er stærst
allra liinna óhyggðu eyja. Báð-
ar eru svo grasgefnar að þang-
að hefir verið sóttur töðufeng-
ur, því að lundinn ber vel á, -—
auk þess senx fé hefir gengið í
báðunx eyjunum, 128 kindur í
Bjarnarey og tvöfalt fleiri í
Elliðaey. Þar er líka nxikil fugla
tekja, en fugl veiðist í langflest-
um úteyjunum.
Framh. ( næsta blaði.