Fálkinn - 15.04.1949, Blaðsíða 14

14
FÁLKINN
G. E. Eyford:
Ævintýri Sigrúnar frá Hóli
liana að lialda því leyndu fyrst um
sinn. Þannig ieið veturinn iil
vors, að þau héldu trúlofun sinni
leyndri. Um vorið útskrifaðist hann
frá prestaskólanum, og fékk skömmu
siðar veitingu fyrir prestakalli i því
héraði er foreldrar lians bjuggu.
Þegar hann fór frá Reykjavík í júlí-
mánuði, fullvissaði hann Sigrúnu
um að þau skyldu giftast í október,
þá um liaustið. Sigrún bjó sig sem
best undir giftinguna, með aðstoð
húsmóður sinnar, sem þegar liafði
tekið ástfóstri við hana.
Nú var allt til reiðu, brúðarkjóll-
inn og hvað annað. 1 síðasta bréfi
hms til hennar, sagðist iiann senda
h;nni hringinn með næstu póstferð,
svo að liún lifði nú i draumsælli
tilhlökkun.
Svo liðu tveir mánuðir að hún
fékk ekkert bréf frá honum, en að
siðustu fékk hún bréf, þar sem liann
tjáði lienhi með mörgum afsökunum
að þau gætu ekki orðið lijón, því
foreldrar sinir aftækju það með öllu,
að liann giftist eignalausri og um-
komulausri stúlku. Auk þess liefðu
þau verið búin að velja sér konu-
efni sem þau álitu að væri sér við
hæfi, og sem hann ætlaði að gil'tast
i desember næstkomandi.
Þetta var rothögg á Sigrúnu.
ilenni liafði ekki getað til hugar
komið, að til væri slík ótryggð og
lítilinennska. Hún elskaði hann af
innsta grunni lijarta síns og gat ekki
ætlað honum slíka varmennsku.
Henni leið afar illa, svo að húsmóðir
hennar spurði hana um livað skeð
hafði. Hún sagði henni eins og var,
og að hún treysti sér ekki til að
vera lengur í Reykjavík, því þetta
yrði strax á allra vitorði.
Húsmóðir hennar vissi að Jón,
sem hafði alist upp með henni á
Felli, kom stöku sinnum i húsið
til að finna Sigrúnu, fyrst eftir að
hún kom þangað, og'hglt að hann
hefði augastað á henni, eins og líka
var, en svo liætti liann alveg að
koma. Hún spurði Sigrúnu að því
hvort það hefði ekki verið neinn
samdráttur á milli þeirra er þau
voru' á Felli. Sigrún sagði lienni að
svo hefði verið en er hún kom til
Reykjavíkur hefði það dáið út. -—
Húsmóðir hennar hvatti hana til að
endurvekja kunningsskap sinn við
Jón, og taka honum, hann væri efni-
legur maður og mundi geta látið
henni líða vel, en Sigrún vildi ekki
Jieyra það, en kváðst vilja komast
sem fyrst burt úr Reykjavík þang-
að sem cnginn þeklvti sig. Hún sagð-
ist helst vilja fara vestur á ísafjörð.
Húsmóðir liennar sagðist eiga þar
gamla vinkonu og sagðist skyldu
skrifa Jienni og liiðja hana að út-
vega lienni vist lijá góðu fólki.
Eftir þrjár vikur fór Sigrún með
strandferðaskipinu vestur á Isafjörð.
Er liún kom þangað fór hún á fund
þessarar vinkonu húsmóður sinnar
sem var, og mætti þar hinum bestu
móttökum. Konan sagðist þegar hafa
útvegað lienni góða vist í húsi Jijá
dönskum kaupmanni, sem var ekkju-
maður og nokkuð við aldur. Sigrún
gladdist við að heyra þessi ííðindi,
og fór þegar næsta dag í vistina.
Hún var vel að sér í Jiússtjórn og
luisverkum. Þessi kaupmaður var
Jiátt á sjötugs aldri, reglumaður mik-
ill og nokkuð siðavandur. Hann
áiti einn son, sem var giftur og að-
stoðaði föður sinn við verslunina.
Sigrúnu fórust störf sin vel ú.r
Jiendi, svo að liúsbóndi liennar var
Iiinn ánægðasti með liana.
Þannig liðu þrjú ár og leið Sig-
rúnu mjög vel í þessari vist.
1 kaupstaðnum var ungur liarna-
skólakennari, sem liét Páll. Hann
var liinn glæsilegasti maður og' mjög
vel Játinn. Hann kynntist Sigrúnu
og féllu hugir þeirra mjög saman,
og myndaðist brátt vinátla milli
þeirra, sem dró til þess að þau
trúlofuðust.
Þegar kaupmaðurinn, lnisbóndi
Sigrúnar, heyrði um það, þótti hon-
um stórlega miður. Hann hafði ætl-
að sér að taka Sigrúnu með sér, þá
um haustið, til Kaupmannahafnar
í von um, að hún vildi giftast sér
þar. Hann var búinn áður að láta
hana skilja á sér livað hann hefði
í hyggju, en hún gaf sig ekki að
því, þótti liann of gamall, og sér-
vitur og siðavandur. Hann hafði
verið lienni sem góður íaðir, og
gefið henni marga dýrindis muni.
Þegar sá kvittur barst út um kaup-
staðinn, að kaupmaðurinn hefði ætl-
að að fara með Sigrúnu með sér
til Hafnar og giftast lienni þar, var
búin til úr því slúðursaga þess efnis,
að Sigrún væri þunguð af hans
völdum, og að liann ætlaði að koma
henni burtu svo sem minnst bæri á.
Þessi saga barst til eyrna kær-
astans hennar, sem eins og svo
margir aðrir í kaupstaðnum trúði
því. Honum gramdist þetta mjög og
fór til hennar og krafðist að fá að
vita hvort nokkuð væri til í því, að
kaupmaðurinn hefði boðið henni að
fara til Hafnar með sér, til þess að
giftast henni þar.
Hún sagði honum að það væri
satt, en að hún hefði þverneitað
því tilboði. Þá sagði liann henni
frá þeim orðróm sem gengi milli
fólks i kaupstaðnum, að hún væri
þunguð af hans völdurn.
Hún varð alveg frá sér af harmi
og undrun að hcyra slíkt, og sór sig
um að slíkt væri með öllu lielber
lygi; en kærastinn hennar var í
efa um hvort hún væri að segja
sér sannleikann i þessu máli, og
sagði henni upp.
Hún tók þetta allt svo nærri sér
að hún veiktist og lá lengi á sjúkra-
liúsi, nær dauða en lífi. Þegar henni
fór það mikið að skána, að hún
var orðin ferðafær, afréð hun að
fara aftur til liúsmóður sinnar í
Reykjavik, sem liún var hjá áður
en hún fór til ísafiarðar.
Nú var hún breytt. Andlitið fölt
og innfallið, spékopparnir horfnir
úr kinnunum en þjáningar og
reynslusvipur kominn í staðinn á
hið fríða andlit hennar. í hinu fagra
og þykka Ijósjarpa hári liennar sá-
ust nú mörg ljósgrá liár, og liin
létta og unaðsiega glaðværð var
horfin.
Þegar luin kom til Reykjavíkur
tók gamla húsmóðir hennar opnum
örmum á móti henni, en henni brá
mjög að sjá hversu breytt hún var
orðin. Sigrún sagði henni allt eins
og var um veru sína á ísafirði og
lívað liafði komið fyrir sig þar.
„Hvað liyggstu að gera, Rúna
mín?“ spurði húsmóðir liennar. „Nú
er Jón farinn til Ameríku. Hann
varð alveg miður sí af sorg og von-
brigðum, þegar þú fórst vestur á
ísafjörð, svo að hann sagðisl ekki
festa yndi framar á íslandi.“
„Hann hafði undan engu að
klaga,“ sagði Sigrún. „Við vorum
aldrei trúlofuð, en ég vissi að hann
elskaði mig.“
„Jæja, Rúna mín, þú verður hérna
hjá mér, það sem eftir er vetrarins,
það getur skeð að eitthvað rætist
fram úr fyrir þér með vörinu.“
Sigrún var nú allt önnur en áður,
nú var liún alvörugefin, hið blíða
aðlaðandi bros var nú horfið af
hinu fríða andliti hennar, látbragð-
ið kaldara og æskufjörið og létt-
leikinn liorfinn úr öllum lireyfing-
um hennar; liún var nú fáskiptin og
hélt sig mjög einmana.
Veturinn leið og það var komið
fram í maimánuð, þá fékk hús-
móðir hennar bréf frá Ameriku.
Þessi kona, húsmóðir Sigrúnar,
átti bróður í lítilli borg á Vancouver
eyjunni í British Cohunbia. Hann
hafði farið á unga aldri til Am-
eríku, og var nú orðinn aldraður
inaður. Hann hafði gifst vestra, en
var nú orðinn ekkjumaður. Hann
var hið mesta göfugmenni. Nú er
hann var orðinn einn, því að börn
hans voru gift og farin frá honum,
þá kom honum til hugar að fá sér
ráðskonu frá íslandi, því að þrátt fyr
ir langa veru í Ameríku var hann
rammislenskur í hugsun og háttum,
og unni alls hugar öllu íslensku.
Bréfið var frá þessum manni, se.m
hét Gísli. í bréfinú, biður hann
systur sína að útvega sér ráðskonu.
sem sé vön hreinlæti og góðri um-
gengi. Hann segir og, „ef að sú
Frh. í nvesta blnði.
SANDUR.
Frh. af bls 6.
Læknirinn skoðaði hann, spurði
nokkurra spurninga og sneri sér að
Williams. „Að drengurinn lifir er
eingöngu því að þakka að Yates
kom hingað svona sncnima."
Svo fór hann með Yates afsíðis.
Þeir töluðu saman í liljöði, en að
endingu lieyrði ég Yates segja:
„Hverju máli skiptir einn eða tveir
mánuðir, læknir. Gamalt, útbrunn-
ið líf — og hins vegar unglingur
sem á framtiðina fyrir sér.“ Hann
fékk hóstakast og varð að setjast.
Þegar við liéldum heimleiðis, öll
saman, spurði mamma Yates hvort
hann vildi ekki gista hjá okkur, en
hann svaraði: „Eg þakka gott boð,
en ætla nú samt beint heim. Eg
hugsa að það standist á endum.“
Þeir liéldu áfram í myrkrinu, lækn-
irinn og liann. „Yates er fárveikur,“
sagði mainma.
Hann dó klukkutíma eftir að
hann kom heim til sín. Læknirinn
liafði orðið hjá honum.
Hann var grafinn i sandhólnum
og steinn settur á gröfina. En sand-
urinn cr á sífelldu iði og í fyrra
haust þegar ég var þarna að líta
eftir steininum, sá jég hann hvergi.
Sandur tímans hafði grafið hann.
SUMARGJÖF.
Framhald af bls. 3.
lögð niður. Dagheimili hefir Sumar-
gjöf starfrækt í 21 ár.
Leikskóli hefir verið hafður í 9
ár, fyrst á Amtmahnsstígnum, en
síða-n í Tjarnarborg og Suðurborg
og á síðasta ári i Stýrimannaskól-
anum, i Grænuborg og Málleysingja-
skólanum. -
Vistarheimili hafa verið slarfrækt
um 11 ára skeið, frá 1938 i Vestur-
borg og síðan 1943 í Suðurborg.
Vöggustofa hefir verið starfrækt i
8 ár, Jengst af í Suðurborg. Barna
fjöldi á öUiun heimilunum árið 1948
var 712 og dvalardagar 72.442 (2000
árið 1924).
Eins og kunnugt er hefir Sumar-
gjöf haft talsverða útgáfustarfsemi
með Iiöndum. Eru það aðallega rit
um uppeldisfræði og barnasögur.
Af forvígismönnum félagsins, hvata
mönnum að stofnun þess og forstöðu
konum mætti nefna marga, en hér
er þó ekki rúm til þess, þótt þetta
fólk eigi það vissulega skilið, að því
sé þakkað fyrir störf sin. Skylt er
þó, að minnast á það, að Bandalag
kvenna og kennarastéttin íslenska
hafa fyrst og fremst lyft hinu þunga
Grcttistaki, sem byrjunarörðugleik-
arnir að stofnun og starfsemi Sum-
argjafar var.
Af þeim, sem lengst hafa setið i
stjórn Sumargjafar má nefna: Stein-
grím Arason (form. í 15 ár), ísak
Jónsson (form. í 10 ár, 20 ár i
stjórn), Arngrím Kristjánsson (21
ár), Árna Sigurðsson (15 ár), Ragn-
hildi Pétursdóttur (11 ár) Aðal-
björgu Sigurðardóttur (10 ár),Bjarn
dísi Bjarnadóttur (10 ár), Helga
Elíasson (6 ár), Guðjón Guðjóns-
son (G ár) og Sigurbjörn Þorkels-
son (G ár).
Fyrstu stjórn Sumargjafar ‘skip-
uðu þessi: Steingrímur Arason
(form.), Aðalbjörg Sigurðardóttir,
Steinunn Bjartmarsd., Magnús Helga-
son og Steindór Björnsson. — Núv.
stjórn cr þannig skipuð: Isak Jóns-
son (form.), Arngrimur Kristjáns-
son, Jónas Jósteinsson, Árni Sig-
urðsson, Arnheiður Jónsdótir og
Helgi Eliasson. Framkvæmdastjóri
félagsins er Bogi Sigurðsson.
Forstöðukona uppeldisskóla Sum-
argjafar, sem starfræklur liefir ver-
ið frá . haustinu 1940, er Valborg
Sigurðardóttir. — Aðalforstöðukona
Suðurbofgar er Áslaug Sigurðar-
dóttir, aðalforstöðukona Tjarnar-
borgar Þórhildur Ólafsdóttir og að-
alforstöðukona Vesturborgar Ingi-
I>jörg Jónsdóttir.