Fálkinn - 11.01.1952, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
"pCf hafði elskað hana út af
lífinu. Hvers vegna elskar
maður? Er það ekki skrítið að
sjá aðeins eina mánneskju í
allri veröldinni, liugsa aðeins
eina hugsun, eiga aðeins eina
ósk í hrjósti sínu og aðeins eitt
nafn á vörunum, nafn sem allt-
af kemur upp aftur og aftur,
sem stígur eins og vatnið í lind-
inni úr djúpi sálarinnar og upp
á varirnar, nafn sem maður
endurtekur aftur og aftur, og
sem maður man óendanlega
livar sem maður er — eins og
bæn.
Eg ætla að segja ykkur sög-
una okkar. Eg hitti hana og
lifði af hliðu liennar og ástar-
atlotum, í örmum liennar, af
orðum liennar, svo fullkomlega
hrifinn, bundinn og altekinn af
öllu því sem frá henni kom, að
ég vissi ekkert hvort heldur var
nótt eða dagur eða hvort ég var
dauður eða lifði enn á okkar
gömlu jörð. Og svo dó hún.
Hvernig? Eg veit það ekki, ég
veit ekki nokkurn skapaðan
hlut framar, en einn síðdag
liafði hún lent í bullandi slag-
veðri og kom gegndrepa heim.
Daginn eftir var hún með hósta
og er hún hafði hóstað í hér um
bil viku varð hún að fara í
rúmið. Eg man nú ekki lengur
hvað síðan gerðist, en læknarn-
ir komu, skrifuðu lyfseðla og
fóru. Svo voru keypt meðul, og
einhverjar konur gátu talið
liana á að taka þau inn. Hend-
urnar á henni voru heitar, enn-
ið hrennandi og augun gljáandi
og raunaleg. Hún svaraði mér

„MIG OG KÚNA MÍNA.“
Parísarbúar urðu forviða nýlega
er þeir sáu mann vera að
brynna kú á Marsvellinum við
Eiffelturninn. En við nánari at-
hugun sást að kvikmyndavél
var nærri. Þarna var kominn
ítalski kvikmyndaeikarinn Mac-
ario, og var að eika í mynd,
sem á að heita „Mig og kúna
mína.“
þegar ég yrti á hana, en ekki
man ég hvað hún sagði. Eg liefi
gleymt öllu, öllu — öllu. Hún
dó, og ég man eftir veiku, mátt-
lausu andvörpunum hennar.
Hjúkrunarkonan sagði: „Ó!“ ..
Og ég skildi, ég skildi. Eg veit
ekkert meira, elcki neitt. Mig
rámar í prest sem sagði: Yin-
kona yðar? Mér fannst hann
móðga hana. Úr því að hún var
dáin hafði enginn rétt til að tala
svona, og ég vísaði lionum á
dyr. En svo kom annar í stað-
inn. Hann var ofur vingjarnleg-
ur og mildur, og ég féklc tár í
augun þegar hann var að tala
um hana. Eg var spurður hvern-
' GUY DE MAUPASSANT:
Var það
ig ég vildi haga jarðarförinni,
en ég man ekkert meira af því
sem sagt var við mig, þó að ég
muni eftir kistunni og hamars-
höggunum þegar liún var látin
í hana- Æ, drottinn minn, drott-
inn minn ........
Líkami hennar var brenndur.
Nokkrar manneskjur komu —
vinkonur hennar. Eg dró mig
í hlé. daginn eftir fór ég mína
leið.
t gær kom ég til Parísar aft-
ur, og þegár ég sá lierbergið
mitt, herbergið okkar, rúmið
okkar, húsgögnin okkar, allt það
sem eftir var úr lífi liennar,
greip sorgin mig svo höstuglega
að mér lá við að kasta mér út
um gluggann. Eg gat ekki af-
borið að vera innan um þessa
muni lengur. Eg tók hattinn
minn og ætlaði að hlaupa á dyr,
en þegar ég kom að hurðinni
varð mér litið í spegilinn henn-
ar við dyrnar. Hún hafði hengt
hann þarna sjálf, svo að hún
gæti alltaf séð sig, litið eftir að
fötin færu vel á henni og að
allt væri fallegt, neðan frá litlu
skónum og upp að hattinum.
Eg stóð við þennan spegil,
sem svo oft hafði endurspeglað
andlitsdrætti hennar, já, svo oft
að þeir hlutu að hafa greypt
sig þar. Mér fannst ég elska
þennan spegil. Eg þuklaði á
honum. Hann var kaldur. Ó,
þessi endux-minning. Dimmi
spegill, brennandi spegill, hræði
legi spegill sem getur vakið
slíkar kvalir í manninum.
Ilamingjusami maður með hjart
að sem gleymir öllu því sem
það liefir rúmað, öllu sem hef-
ir farið gegnum það, öllu sem
hefir speglast því i eða hefir
endurspeglast í alúð og ást. -—
Ilve ég þjáist!
EG fór, án þess að vita það,
án þess að vilja það, út i kirkju-
garðinn. Eg fann lága gröfina
hennar, hvítan marmarakross
og á honum stóð: Hún elskaði,
var elskuð og dó.
Þarna liggur hún niðri, orð-
in að duftí. Hræðilegt. Eg lagð-
ist með ennið niður að mold-
inni og grét lengi, lengi. Þegar
ég tók eftir að farið var að
dimma, greip mig merkileg, vit-
firringsleg ósk, ósk örvæntandi
elskliuga. Mig langaði til að
dvtljast síðustu nóttina grátandi
á gröf liennar. En líklega mundi
einhver koma auga á mig og
reka mig út. Hvað átti ég að
gera? Mér datt gott ráð í hug,
stóð upp og fór að ganga um í
þessari horg dauðans, milli graf-
anna. Eg gekk og gekk. Hve
lítill þessi hær er, í samanburði
við hinn, sem við lifum í. Og
þó eru liinir lifandi ekki jafn
fjölmennir og þeir dauðu. Við
þurfum há hús, breiðar götur og
mikið rúm handa fjórum kyn-
slóðum, sem sjá dagsins ljós á
sama tímaskeiði, sem drekka
vatn lindarinnar og vín þrúg-
unnar og eta uppskeru akurs-
ins ......
Þegar ég var kominn lengst
inn í kirkjugarðinn tók ég allt
í einu eftir því, að þarna var
ég staddur i elsta liluta lians,
þar sem jafnvel krossarnir voru
grotnaðir niður, en þar sem
kannske nýir líkamar verða
jarðsettir á morgun. Þarna er
mikið af villirósum og sterk-
um dökkum kyprusvið, sorgar-
búinn inndæll garður, sem hefir
fengið næringu frá líkum fram-
liðinna.
Eg var aleinn. Aleinn. Eg
íaldi mig undir tré, sem bar
þykkni af laufi, — ég var hul-
inn bak við þykkar greinarnar.
Þegar dimmt var orðið fór
ég úr felustaðnum mínum og fór
að ganga í liægðum mínum um
jörðina, sem var mettuð líkum
dauðra manna. Eg gekk lengi
um þarna, en gat livergi fundið
gröfina hennar. Eg þreifaði fyr-
ir mér eins og blindur maður,
þuklaði á steinunum, krossun-
um, járngrindunum, málmgreyp
ingunni og visnum hlómunum
á krönsunum. Eg las nöfnin
með því að fara fingrunum um
stafina á legsteinunum. Ó, hví-
lík nótt! Eg gat ekki fundið
hana.
Það varð tunglsljós. Ó, livílík
nótt. Eg var liræddur, skelfing
liræddur, er ég gekk mjóa stíg-
ana milli grafanna. Grafanna.
Ekkert nema grafir. Til hægri,
til vinstri, framundan mér, bak
við mig, alls staðar grafir. Eg
settist á eina þeirra, því að ég
gat ekki lialdið áfram lengur.
Ilnén skulfu undir mér og
ég lieyrði að lijarta mitt sló.
Eg lieyrði annað líka. Hvað gat
það verið? Ruglingslegt ókunn-
ugt hljóð. Kom þetta hljóð inn-
an úr mér? Eða var það í sjálfri
nóttinni? Eða niðri i hinni dul-
arfullu mold, sem var gagn-
sýrð af mannslíkum?
Allt í einu fannst mér eins
og marmarasteinninn sem ég
sat á hreyfðist. Hann hreyfðist
heinlinis eins og hann ætlaði að
standa upp. Eg tók viðbragð og
flutti mig á gröfina hinu meg-
lega að steinninn sem ég hafði
in, og ég sá •— já, ég sá greini-
setið á, reisti sig npp á rönd.
Svo birtist sá látni. Beina
grind, sem setti upp kryppuna
til þess að lyfta steininum. Á
krossinum las ég:
Hér lwílir Jacques Olivant,
dáinn 51 árs gamall. Hann elsk-
aði [jölskyldu sína, var góður
og heiðarlegur í öllu dagfari,
og trúði í dauðanum á frelsara
FLJÚGANDI HESTUR.
Flugvélin er þarfaþing jjjrir
hestaeigendur, sem láta hesta
sína keppa á veðreiðum víðs-
vegar um heim. Hér sést einn
af ensku hestunum, sem keppti
í veðreiðunum „Prix de VArc“
á Longchamps við París, vera
að koma úr flugvélinni, sem fór
með hann til Parísar.
drauinur?